Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
КОММЕНТАРИЙ УК (Ерекше блік) - копия.doc
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
3.69 Mб
Скачать

2. Дәл сол іс-әрекет, егер ол абайсызда науқастың өліміне не оның денсаулыгына ауыр зиян келтіруге әкеп соқса -

Қылмыстық құкық бұзушылықтың тікелей объектісі - ауру адамның өмірі және денсаулығы. Қылмыс құрамы материалдық. Қылмыстық кодекстің 320-бабының 1-тармағы бойынша заңға сэйкес немесе арнайы ереже бойынша көмек көрсетуге міндет- ті адамның дэлелді себептерсіз науқасқа көмек көрсетпеуі, егер бұл абайсызда науқастың денсаулығына орташа ауырлықтағы зиян келтіруте экеп соққаны үшін жауаптылық бел-гіленген.

Қылмыстық қү-қық бұзушылық объективтік жағынан: 1) заңға сэйкес немесе ар-найы Ереже бойынша көмек көрсетуге міндетті адамның дэлелді себептерсіз науқасқа көмек көрсетпеуі; 2) бұл эрекетсіздіктен абайсызда науқастың денсаулығына орташа ауырлықтағы зиян келтіруі; 3) эрекетсіздіктен орын алған зардаптың арасындағы себепті байланыстың болуы арқылы көрініс табады.

Заңға немесе арнайы ережеге сэйкес медицина қызметкерлері, басқа адамдар бақытсыз жағдайларға байланысты зардап шеккендерге, жарақат алғандарға, уланғандарға неме­се басқадай кенеттен пайда болған аурумен ауыратындарға тез арада көмек көрсетуге міндетті. Мү_ндай көмекті медициналық мекемелер аумақтық ведомстволық немесе мен-шік нысанына, бағыныштылығына қарамастан тез, кез келген уақытта, кез келген жер-де көрсетуге міндетті. Дэлелді себептерсіз науқасқа көмек көрсетпесе жэне одан заңда көрсетілген зардап орын алса, онда кінэлі Қылмыстық кодекстің осы бабының тиісті тармақтары бойынша жауапка тартылады.

Дэлелді себептерге — тойтарылмайтын күш орын алуы (су тасқыны, жер сілкіну), аса мәжбүрлік жағдайына байланысты дер кезінде көмек бермеушілік жатады. Дэлелді себеп-термен науқасқа көмек көрсетпеу қылмыстық құқық бұзушылық үшін жауаптылықты жоятын мэн-жайға жатады.

Қылмыстық қү-қық бұзушылық занда көрсетілген зардап - науқастың денсаулығына орташа ауырлықтағы зиян келтірілген уақыттан бастап аяқталған деп танылады. Орын алған зардапқа кінэлі адамның эрекетсіздігі себепті болуы керек.

Қылмыстық құқық бұзушылық субъективтік жағы эрекетсіздікпен істелген қасақаналық, ал одан орын алатын зардап абайсыздыктан болады.

Қылмыстық кұқық бұзушылық субъектісі - арнаулы, 16-ға толған, науқасқа көмек көрсеуте міпдетті адам.

Қылмыстық кодекстің 320-бабының 2-тармағында осы қылмыстық құқық бұзушылықтың ауырлататын түрлері: абайсызда наукастың өлуіне не оның денсаулығына ауыр зиян келтіруге экеп соққан эрекеттер үшін жауаптылық көзделген. Мұндай зардаптарға сипаттама Қылмыстық кодекстің 104 жэне 114-баптың 1-тармағында берілген.

321-бап. Дәрігерлік құпияны жария ету

1. Медицина жұмыскерінің кәсіптік немесе қызметтік қажеттіліксіз адамның бойында АИТВ/ЖИТС бар екені туралы мәліметтерді хабарлау арңылы пациенттің сырқаты неме­се медициналық куәландыру нәтижелері туралы мәліметтерді жария етуі -

2. Медицина жұмыскерінің кәсіптік немесе қызметтік қажеттіліксіз пациенттің сырқаты немесе медициналық куәландыру нәтижелері туралы мәліметтерді жария етуі, егер бул іс-әрекет ауыр зардаптарга әкеп соқса -

ҚК-тің 321-бабының бірінші тармағында осы қылмыстық құқық бұзушылықтың негізгі құрамы көрсетілген. Онда медицина жұмыскерінің кэсіптік немесе қызметтік қажеттіліксіз адамның бойында АИТВ/ЖИТС бар екені туралы мэліметтерді хабар-лау арқылы пациенттің сырқаты немесе медициналық мэліметтерді жария еткені үшін жауаптылық белгіленген. Жоғарыда көрсетілген іс-эрекеттер ауыр зардаптарға экеп соқса, кінэлі адам қылмыстық құқық бұзушылық құрамының ауырлататын түрі ҚК-тің 321-бабының 2-тармағы бойынша кінэлі деп танылады.

Қылмыстық құқық бұзушылықтың тікелей объектісі дэрігерлік құпияны қамтамасыз етуді реттейтін қоғамдық қатынастар.

Қылмыстық құқық бұзушылықтың жэбірленушісі - сырқатқа ұшыраған пациент.

Қылмыстық қүкьтқ бұзушылық объективтік жағынан эрекетсіздік арқылы пациенттің сырқаты немесе медициналық куэландыру нэтижелері туралы мәліметті кэсіптік неме­се қызметтік қажеттіліксіз жария ету арқылы жүзеге асырылады. Арнаулы нормативтік-құқықтық актілер дэрігерлік құпияның жария етілмеуін реттейді. Бірақ оны сақтауға мін-детті адам ондай құпияларды ешбір негізсіз жария етеді, яғни эрекетсіздікке жария етеді, яғни эрекетсіздікке жол беріледі. Қылмыс құрамы формальдық, ал дэрігерлік құпия жа­рия етілген сэттен бастап аяқталған деп танылады.

Субъективтік жағынан қылмыстық құқық бұзушылық қасақаналықпен істеледі. Қылмыстық құқық бұзушылықтың ниеті - эртүрлі болуы мүмкін: кек алу, қызғаныш не­месе басқадай арам пигылдар.

Қылмыстық құкық бұзушылық субъектісі арнаулы - медициналық қызметкер (дэрігер, медбике, фельдшер, т.с.с).

322-бап. Заңсыз медициналық және фармацевтикалық қызмет және есірткі немесе психотроптық заттарды алуға құқық беретін рецептілерді немесе өзге де құжаттарды заңсыз беру не қолдан жасау

1.Медициналық немесе фармацевтикалық қызметпен осы ңызмет түріне сертифи­каты және (немесе) лицензиясы жоқ адамның айналысуы, егер бұл абайсызда адамның денсаулыгына ауырлыгы орташа зиян келтіруге әкеп соқса -

2.Абайсызда адамның денсаулыгына ауыр зиян келтіруге әкеп соққан дәл сол іс-әре-кет-

3.Осы баптың бірінші бөлігінде көзделген, абайсызда адам өліміне әкеп соққан іс-әрекет -

4.Осы баптың бірінші бөлігінде көзделген, абайсызда екі немесе одан да көп адамның өліміне әкеп соққан іс-ерекет

5.Есірткі немесе психотроптық заттарды алуға құқық беретін рецептілерді немесе өзге де қужаттарды заңсыз беру не қолдан жасау -

Медициналық немесе фармацевтикалық қызметпен осы қызмет түріне серти­фикаты жэне (немесе) лицензиясы жоқ адамның айналысуы, егер Бұл абайсызда адамның денсаулығына ауырлығы орташа зиян келтіруге экеп соқса, кінэлі қылмыстық құқық Бұлушылық үшін ҚК-тің 322-бабының 1-бөлігі бойынша жауапқа тартылады. Мұндай іс-эрекет белсенді эрекет күйінде істеледі. Кінэлі адам медициналық немесе фармацевтикалық кызметті қызмет түріне сертификаты болмаса да, лицензиясы жоқ болса айналысады. Нэтижесінде осындай заңсыз іс-эрекеттен жэбірленуші адам денсаулығына ауырлығы орташа зиян келтіріледі. Денсаулыққа ауырлығы орташа зиянның түсінігі ҚК-тің 107-бабын қарастырғанда көрсетілген.

Қылмыстық құқық бү_зушылық субъективтік жағынан тікелей қасақаналықпен істе-леді.

Қылмыстық құқық бұзушылық субъектісі - медициналық, фармацевтикалық кызмет сертификатынсыз, лицензиясыз жүзеге асырған, психотроптық заттарды алуға кұқық бе-ретін рецептерді, кркаттарды заңсыз берген адмдар.

Осы баптың 2-бөлігінде абайсызда адамның дснсаулығына ауыр зиян келтіру-ге экеп сокдан, ал 3-бөлігінде абайсызда адам өліміне экеп соққан іс-эрекет, баптың 4-белігінде абайсызда екі немесе одан да көп адамның өліміне әкеп соққан іс-эрекеттер үшін жауаптыпық белгіленген. Ал осы баптың 5-бөлігінде есірткі немесе психотроптық заттарды алуға кұқық беретін рецептілерді немесе өзге де құжаттарды заңсыз берген, қолдан жасағаны үшін жауаптылық көрсетілген.

323-бап. Жалған дәрілік заттармен, медициналық мақсаттағы буйымдармен немесе медициналық техникамен жүмыс істеу

1. Жалган дәрілік заттарды, медициналық мақсаттагы бұйымдарды немесе медициналық техниканы өтнізу мақсатында өндіру, дайындау немесе сақтау, сол сияқты қолдану немесе өткізу, егер бұл ауыр зардаптарга әкеп соқса -

2. Мынадай:

1) адамдар тобының алдын ала сез байласуымен;

2) бірнеше рет;

3) ірі мөлшерде жасалган дал сол іс-әрекеттер -

3. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген, ңылмыстық топ жасаган іс-әрекеттер -

Кейбір реттерде кінэлі адамдар жалған дэрілік затгарды, медициналық мақсаттағы бұйымдарды немесе медициналық техниканы өткізу мақсатында өндіру, дайындау не­месе сақтау, сол сияқты қолдану немесе өткізу ережелерін бұзып, нәтижесінде бұл іс-әрекеттер ауыр зардаптарға экеліп соғады. Яғни кінәлінің іс-эрекеті алдау тэсілі арқылы іске асырылады.

Субъективтік жағынан қылмыстық кұңык бұзушылық тікелей қасақаналықпен, эртүрлі ниетті басшылықка ала отырылып жасалады.

Қылмыстық құқық бұзушылық субъектісі дэрілік заттармен, медициналық бұйымдармен, медициналық техникамен тікелей айналысатын, жұмыс істейтін медици­на саласының жұмыскерлері.

ҚК-тің 323-бабының 2-бөлігінде: адамдар тобының алдын ала сөз байласуымен, бір-неше рет, ірі мөлшерде жасаған іс-эрекеттері үшін жауаптылық белгіленген. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген іс-эрекеттерді қылмыстық топ жасаса онда қылмыстық кұқық бұзушылық құрамының аса ауырлататын түрі үшін жауаптылық туын-дайды.

13-тарау. ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ҚЫЛМЫСТЫҚ ҚҮҚЫҚ БҮЗУШЫЛЫҚТАР