Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Институции Юстиниана.doc
Скачиваний:
71
Добавлен:
22.11.2019
Размер:
2.9 Mб
Скачать

XXIX. Qvibvs modis obligatio tollitvr

Tollitur autem omnis obligatio solutione eius quod debetur, uel si quis consentiente creditore aliud pro alio soluerit. nec tamen interest, quis soluat, utrum ipse qui debet an alius pro eo: liberatur enim et alio soluente, siue sciente debitore siue ignorante uel inuito solutio flat. item si reus soluerit, etiam ii qui pro eo interuenerunt liberantur. idem ex contrario contingit, si fldeiussor soluerit: non enim solus ipse liberatur, sed etiam reus.

1. Item per acceptilationem tollitur obligatio. est autem acceptilatio imaginaria solutio. Quod enim ex uerborum obligatione Titio debetur, id si uelit Titius remittere, poterit sic fieri, ut patiatur haec uerba debitorem dicere: quod ego trbi promisi habesne acceptum? Et Titius respondeat habeo: sed et Graece potest acceptum fleri, dummodo sic fiat, ut Latinis uerbis solet: ёх61? Xa|3u>v Stivdpia тбста exw Xa(3cov. quo genere ut diximus tantum eae obligationes soluuntur, quae ex uerbis consistunt, non etiam ceterae: consentaneum enim uisum est uerbis factam obligationem posse aliis uerbis dissolui: sed id, quod ex alia causa debetur, potest in stipulationem deduci et per acceptilationem dissolui. sicut autem quod debetur pro parte recte soluitur, ita in partem debiti acceptilatio fleri potest.

2. Est prodita stipulatio, quae uulgo Aquiliana appellatur, per quam stipulationem contingit, ut omnium rerum obligatio in stipulatum deducatur et ea per acceptilationem tollatur. stipulatio enim Aquiliana nouat omnes obligationes et a Gallo Aquilio ita composita est: quidquid te tnihi ex quacumque causa dare facere oportet oportebit praesens in diemue quarumque rerum mihi tecum actio quaeque abs te petitio uel aduersus te persecutio est erit quodque tu meum habes tenes possides possideresue doloue malo fecisti, quo

КНИГА ТРЕТЬЯ

289

общий раб, согласно вышесказанному, приобретает только тому господину, который приказал стипулировать.

ТИТУЛ XXIX. О СПОСОБАХ ПРЕКРАЩЕНИЯ ОБЯЗАТЕЛЬСТВ

Всякое обязательство прекращается исполнением того, что сле­дует исполнить, или, с согласия кредитора, исполнением одного действия вместо другого. Безразлично, исполняет ли обязательство тот, кто должен, или другой за него. При исполнении обязательства другим, знает ли об этом кредитор или не знает, должник осво­бождается от обязанности. Если должник исполнит обязательство, то и поручители должника также освобождаются. То же самое бы­вает и в том случае, когда исполнение обязательства совершается фидеиюссором; не только он сам освобождается, но и должник.

  1. Обязательство прекращается, равным образом, через акцеп- тиляцию. Акцептиляция есть фиктивное исполнение. Если Тиций пожелает отказаться от того, что ему следует по вербальному обяза­ тельству, то это может осуществиться, если он позволит должнику произнести следующие слова: "получил ли ты то, что я тебе обе­ щал?", а Тиций ответит: "получил". Акцептиляция может быть со­ вершена и по-гречески, лишь бы только она облечена была в форму­ лу, соответствующую латинской, вот так: "Получил ли ты эти дина­ рии? Получил". Таким образом, как мы сказали, прекращаются толь­ ко те обязательства, которые выражены в вербальной форме, но не другие. Находили последовательным, чтобы обязательства, заклю­ ченные в словесной форме, могли прекращаться другими словами, но и то, что следует по другому основанию, может быть переведено в стипуляцию и прекращено через акцептиляцию. Обязательство мо­ жет быть исполнено по частям, акцептиляция также может быть совершена относительно части долга.

  2. Сохранилась стипуляция, называемая Аквилиановской, по­ средством которой обязательство, направленное на любой объект, переводится в стипуляцию и прекращается посредством акцептиля- ции. Аквилиановская стипуляция обновляет все обязательства; Галл Аквилий дал ей такую форму: "За все, что ты должен в настоящее время или к сроку по каким бы то ни было причинам дать, сделать; должен был, должен будешь; за всякую вещь, ради которой у меня против тебя есть, будет иск, требование, преследование; за все, что ты имеешь моего, держишь, чем владеешь, владел бы, если бы сделал нечто умышленное для овладения, Авл Агерий стипупировал сумму,

10 — 4285

290 ИНСТИТУЦИИ ЮСТИНИАНА

m inus possideas: quanti quaeque earum rerum res erit, tantam pecuniam dari stipulatus est Aulus Agerius, spopondit Numerius Ncgidius. itcm e diuerso Numerius Negidius interrogauit Aulum Agcrium: quidquid tibi hodicrno dic per Aquilianam stipulationem spopondi, id omne habesne acceptum? Respondit Aulus Agerius: habco acccptumquc tuli.

3. Praeterea nouatione tollitur obligatio. ueluti si id, quod tu Seio debeas, a Titio dari stipulatus sit. nam interuentu nouae personae noua nascitur obligatio et prima tollitur translata in posteriorem, adeo ut interdum, licet posterior stipulatio inutilis sit, tamen phma nouationis iure tollatur. ueluti si id, quod Titio tu debebas, a pupillo sine tutoris auctoritate stipulatus fuerit, quo casu res amittitur: nam et prior debitor liberatur et posterior obligatio nulla est. non idem iuris est, si а seruo quis stipulatus fuerit: nam tunc prior proinde obligatus manet, ac si postea a nullo stipulatus fuisset. sed si eadem persona sit, a qua postea stipuleris, ita demum nouatio flt, si quid in posteriore stipulatione noui sit, forte si condicio aut dies aut fldeiussor adiciatur aut detrahatur. quod autem diximus, si condicio adiciatur, nouationem fleri, sic intellegi oportet, ut ita dicamus factam nouationem, si condicio extiterit: alioquin si defecerit, durat prior obligatio. Sed cum hoc quidem inter ueteres constabat tunc fieri nouationem, cum nouandi animo in secundam obligationem itum fuerat: per hoc autem dubium erat, quando nouandi animo uideretur hoc fleri et quasdam de hoc praesumptiones alii in aliis casibus introducebant: ideo nostra processit constitutio, quae apertissime deflniuit tunc solum fleri nouationem, quotiens hoc ipsum inter contrahentes expressum fuerit, quod propter nouationem prioris obligationis conuenerunt, alioquin manere et pristinam obligationem et secundam ei accedere, ut maneat ex utraque causa obligatio secundum nostrae constitutionis defmitiones, quas licet ex ipsius lectione apertius cognoscere.