Література

1. Мацькович М., Підбузька Г. Польська мова: граматика, вправи, тексти. – Дрогобич: Редакційно-видавничий відділ Дрогобицького державного педагогічного університету імені Івана Франка, 2009. – C. 17 – 18.

2. Пучковський Ю. Польська мова. Посібник для студентів гуманітарних спеціальностей. – Рівне: Сантапрінт, 2000. – С. 94 – 97.

3. Biłeńka-Swystowycz Ł., Jarmoluk M. Uczę się polskiego. – K. : ArtEk, 1998. – S. 118 – 119.

4. Житар У., Пікуль С., Попов Є., Слободян Д. Польсько-український словник. – К. : Чумацький шлях, 2010.– 672 с.

5. Polskie przysłowia / Red. naczelny W. Głuch – Wrocław: Europa, 2006. – C. 50 – 51.

Практичне заняття № 33

Тема. Написання буквосполучень kie, gie, ke, ge, kę, gę

План

1. Написання буквосполучень kie, gie, ke, ge, kę, gę.

2. Дієслова.

3. Прослуховування поезії.

1. Написання буквосполучень kie, gie, ke, ge, kę, gę

(Pisownia połączeń kie, gie, ke, ge, kę, gę)

Kie, gie, ke, ge пишемо згідно з вимовою:

1. Зазвичай ke і ge пишемо у словах іншомовного походження:

kefir, hokej, keks, kelner, geografia, geniusz, generacja, generał

2. Kę і gę пишемо тільки у польських словах:

rękę, gęś, nogę, myję, bluzę

3. Kie і gie пишемо згідно з вимовою:

kieszeń, żakiet, lakier, rakieta, ogień, drugie, długie, angielski

Вийнятки: вимова і правопис дієслова giąć та похідних від нього слів: gięty, przygiąć, wygiąć, wygięła, zgiąłem, zgięcie.

2. Дієслова

(Czasowniki)

Jestem pewien – Я впевнений

Nie jestem całkiem pewien – Я не зовсім певен

Zadzwonić – Задзвонити

Dostać – Дістати/отримати

Kupić – Купити

Sprzedać – Продати

Dowiedzieć się – Дізнатися

Zapytać – Запитати

Odpowiedzieć – Відповісти

Powiedzeć – Сказати

Mówić – Говорити

Widzieć – Бачити

Patrzeć – Дивитися

Słyszeć – Чути

Słuchać – Слухати

Завдання 1. Перепишіть слова, вставляючи відповідні літери.

Buk…t, ok…nko, szwag…r, trag…dia, g…st, spik…rka, k…lnerka, g…sty, leg…nda, żag…l, park…t.

Завдання 2. Поясніть правопис слів з буквосполученнями kie, gie, ke, ge, kę, gę. Складіть з цими словами реченя.

kiedyś, kieliszek, kierownik, kieszonkowieckrótkie, okienko, pakiet, sukienny, angielski, higieniczny, nagie, ogień, progiem, szwagier, dżokej, hokej, marketing, poker, spiker; agent, legendarny, wegetarianizm, geografia, geometria, geopolityka, geostrefa, generalizować, generator, genetyka, kędzior, mąkę, rękę, drogę, gęgotać, gęstnieć, gęstwina, gęsty, mogę, nogę.

Завдання 3. Вжийте у діалозі дієслова.

Завдання 4. Прочитайте та перекладіть польські прислів’я.

Baba z wozu, koniom lżej.

Babę rozdrażnić jest gorzej niż diabła.

Babi naród zawsze chytry.

Baby mają długie włosy, a krótki rozum.

Chcesz li mieć co tajemnego, nie zwierzaj się żonie tego.

Завдання 5. Вивчіть скоромовку.

Kiedy susza szosa sucha

Завдання 6. Відгадайте загадку.

Kiedy noc zapada,

wychodzi na łowy,

zwierz to nietchórzliwy,

chociaż zwany...

(tchórz)

Завдання 7. Посміхніться.

Życie myszy

– Jak długo żyje mysz? – pyta nauczycielka.

– To już zależy od kota, proszę pani...

Завдання 8. Вивчіть напам’ять вірш.

Wiosna (Dorota Gellner)

Szary skowronek wzbił się w obłoki,

Dzwoniąc jak dzwonek z wieży wysokiej.

Dzieci radosne wybiegły z chaty

Powitać wiosnę i zbierać kwiaty.

Завдання 9. Прочитайте та перекладіть легенду.

Krzywoprzysiężna pani (Lucjan Siemieński)

W stronie północnéj za Tarnopolem na Podolu jest gaj nazwany: Szlachcinieckim; w nim schodzą się granice kilku włości przyległych; w gęstwinie tego lasu, gdzie się granice rozchodzą, znajduje się wysoki kopiec, a na nim figura z ciosanego kamienia w kształcie czworokątnego ostrosłupa. Od strony zwróconéj ku miastu wykuta jest niby kapliczka, od zachodniéj półtrzecia krzyża, czyli herb Pilawa, pod herbem zatarte ślady napisu; na wschodniéj zaś stronie wykuty jest trzewik białogłowski. Podanie o tym pomniku takie krąży między gminem: Bardzo dawno temu, jak między mieszczanami tarnopolskimi, a włościanami Szlachciniec był spór o grunta. Proces miał się rozstrzygnąć na miejscu, więc sama dziedziczka Szlachciniec wyjechała, mówiąc, że i ona i mieszczanie muszą przysięgać; choć dobrze wiedziała, że to nie jéj były grunta. Jakoż nabrawszy z swoich gruntów ziemi w trzewiki, stanęła na roli, o którą spór się toczył i wyrzekła: Przysięgam Panu Bogu wszechmogącemu etc., iż ta ziemia, na któréj stoję, jest moją własną! – Ale zaledwo wykonała krzywoprzysięztwo, w tém samém miejscu padła i nałożyła hołowkoju (umarła). Po pogrzebie téj pani długo bardzo jakaś mara błąkała się po lesie; w czahary zapraszała przechodzących wieczorem, zbłąkawszy ich z drogi; rozpędzała pasące się tam bydło i dusiła owce; a nawet kilkoletnie dzieci pasące trzódę.

Завдання 10. Дайте відповідь на питання за текстом, вміщеним у попередньому завданні.

1. Gdzie znajduje się figura z ciosanego kamienia w kształcie czworokątnego ostrosłupa? 2. Co jest wykute na tej figurze? 3. O czym sprzeczały się mieszczani tarnopolscy, a włościani Szlachciniec? 4. Czym się ukończył spór? 5. Jaka mara błąkała polesie?