- •Рецензенти:
- •Відповідальний за випуск:
- •Практичне заняття № 14. Вимова носових голосних ą, ę перед щілинними приголосним 53
- •Питання для контролю і самоперевірки 152
- •І розділ. Теми практичних занять
- •Історія виникнення польської мови та сучасний стан
- •Звороти привітання
- •Завдання 9. Вивчіть гімн напам’ять.
- •Література
- •Практичне заняття № 2 Тема. Основні принципи польської орфографії План
- •1. Орфографія як наука
- •2. Основні принципи польської орфографії.
- •3. Схема аналізу орфографічних помилок
- •4. Звороти привітання
- •Завдання 9. Вивчіть напам’ять вірш
- •Література
- •Практичне заняття № 3 Тема. Польський алфавіт План
- •Різниця між буквою та звуком.
- •Польський алфавіт
- •(Перше знайомство)
- •Завдання 6. Вивчіть скоромовку.
- •Завдання 9. Вивчіть напам’ять вірш.
- •Література
- •Практичне заняття № 4 Тема. Двознаки в польській мові План
- •1. Двознаки в польській мові, які тотожні з українськими.
- •2. Двознаки, які притаманні лише польській мові
- •3. Звороти прощання
- •Завдання 1. Перепишіть у зошит текст і підкресліть у ньому двознаки.
- •Завдання 6. Вивчіть скоромовку.
- •Завдання 9. Вивчіть напам’ять вірш.
- •Література
- •Практичне заняття № 5 Тема. Вимова двознака rz залежно від позиції у слові
- •2. Комплімент
- •Завдання 6. Вивчіть скоромовку.
- •Завдання 9. Вивчіть напам’ять вірш.
- •Література
- •Практичне заняття № 6 Тема. Вимова голосних а, о, е, и, у, і План
- •1. Голосні звуки, вимова і правопис яких збігаються з українськими відповідниками. Вимова голосних а, о, е, и, у, і
- •2. Слова подяки
- •Завдання 6. Вивчіть скоромовку.
- •Завдання 9. Вивчіть напам’ять вірш.
- •Література
- •Практичне заняття № 7 Тема. Вимова приголосних b, p, m, n, g, k, ch, w, f, c План
- •1. Приголосні звуки, вимова яких збігається з українськими відповідниками. Вимова приголосних b, p, m, n, g, k, ch, w, f, c
- •2. Запрошення
- •Завдання 5. Вивчіть скоромовку.
- •Завдання 8. Вивчіть напам’ять вірш.
- •Література
- •Практичне заняття № 8 Тема. Вимова приголосних r, d, t, z, s План
- •1. Приголосні звуки, вимова яких збігається з українськими відповідниками. Вимова приголосних r, d, t, z, s
- •2. Допомога
- •Завдання 5. Вивчіть скоромовку.
- •Завдання 8. Вивчіть напам’ять вірш:
- •Завдання 10. Складіть план до розповіді, вміщеної у завданні 9. Література
- •Практичне заняття № 9 Тема. Сполучення приголосних szcz, żcz, żdż, dżdż, czcz План
- •1. Сполучення приголосних szcz, żcz, żdż, dżdż, czcz
- •2. Побажання
- •Завдання 8. Вивчіть напам’ять вірш:
- •Література
- •Практичне заняття № 10
- •1. Приголосні l та ł
- •2. Привітання, побажання
- •Завдання 8. Вивчіть напам’ять вірш.
- •Література
- •Практичне заняття № 11
- •1. Позначення м’якості звуків на письмі. Сполучення ia, ie, io, iu (ió)
- •3. Свята, канікули, відпустка
- •Завдання 5. Вивчіть скоромовку.
- •Література
- •2. Здоров’я
- •Завдання 5. Вивчіть скоромовку.
- •Завдання 8. Вивчіть напам’ять вірш:
- •Завдання 10. Затранскрибуйте слова із літерами ć, ś, dź з тексту, вміщеного у попередньому завданні. Література
- •Практичне заняття № 13 Тема. Сполучення приголосних ść, źć, źdź План
- •1. Сполучення приголосних ść, źć, źdź
- •2. Висловлення страху та неспокою (тривоги)
- •Jestem przerażony – я є вражений
- •To mnie przeraża! – То мене вражає
- •Завдання 5. Вивчіть скоромовку:
- •Завдання 9. Знайдіть у тексті, вміщеному у попередньому завданні слова із сполученням ść. Поставте їх у початкову форму. Література
- •Практичне заняття № 14
- •Носові голосні у позиції перед щілинними приголосними План
- •Вимова носових голосних ą, ę. Носові голосні у позиції перед щілинними приголосними
- •Висловлення байдужості
- •Завдання 5. Вивчіть скоромовку:
- •Література
- •Практичне заняття № 15 Тема. Вимова носових голосних ą, ę у позиції перед губними, передньоязиковими та гортанними приголосними План
- •1. Вимова носових голосних ą, ę у позиції перед губними, передньоязиковими та гортанними приголосними
- •2. Звороти обурення та протесту
- •Завдання 6. Вивчіть скоромовку:
- •Література
- •Практичне заняття № 16
- •1. Носові голосні ą, ę у кінці слів та перед ł, l
- •2. Погода
- •Література
- •Практичне заняття № 17
- •(Позиційні варіанти голосних) План
- •Вимова голосних a, u, y, I з носовим резонансом (позиційні варіанти голосних). (Wymowa samogłosek a, u, y, I z rezonansem nosowym
- •Особливості вимови ń та n
- •2. Привернення уваги
- •Завдання 5. Вивчіть скоромовку.
- •Література
- •Практичне заняття №18
- •3. Мови
- •Uczę się języka polskiego – я вивчаю польську мову
- •Завдання 5. Вивчіть скоромовку:
- •Література
- •1. Асиміляція звуків між сусідніми словами в реченні
- •2. Вибачення
- •Література
- •2. Висловлювання сумніву, ймовірності, здивування
- •Завдання 5. Вивчіть скоромовку:
- •Література
- •2. Жаль. Співчуття
- •Завдання 2. Вжийте у діалозі лексику на позначення жалю та співчуття.
- •Завдання 4. Вивчіть скоромовку.
- •Література
- •2. Одобрення. Згода. Позитивна відповідь
- •Завдання 5. Вивчіть скоромовку.
- •Література
- •3. Відмова. Негативна відповідь
- •Завдання 5. Вивчіть скоромовку.
- •Література
- •Практичне заняття № 24
- •Чергування голосних у польській мові.
- •2. Головні питання
- •Завдання 5. Вивчіть скоромовку.
- •Література
- •Практичне заняття № 25
- •3. Головні питання.
- •1. Написання ó – u
- •2. Головні питання
- •Завдання 5. Вивчіть скоромовку.
- •Література
- •Практичне заняття № 26
- •3. Головні питання.
- •1. Написання ch – h
- •2. Головні питання
- •Література
- •Практичне заняття № 27
- •3. Час. Котра година? Дні тижня.
- •Rz, яке чергується з р, називається rz-wymiennym.
- •2. Час. Котра година? Дні тижня.
- •Завдання 5. Вивчіть скоромовку.
- •Література
- •Практичне заняття № 28
- •3. Mісяці. Пори року
- •Завдання 5. Вивчіть скоромовку.
- •Література
- •Практичне заняття № 29
- •3. Головні питання.
- •3. Головні питання
- •Завдання 5. Вивчіть скоромовку.
- •Література
- •3. Прикметники
- •Завдання 5. Вивчіть скоромовку.
- •Література
- •Практичне заняття № 31
- •2. Прислівники
- •Завдання 5. Вивчіть скоромовку.
- •Література
- •Практичне заняття № 32
- •Словах іншомовного походження
- •3. Дієслова
- •Завдання 5. Вивчіть скоромовку.
- •Література
- •Практичне заняття № 33
- •1. Написання буквосполучень kie, gie, ke, ge, kę, gę
- •2. Дієслова
- •Завдання 5. Вивчіть скоромовку.
- •Література
- •Практичне заняття № 34
- •3. Pозташування та напрям.
- •Правила переносу слів з одного рядка в інший.
- •3. Pозташування та напрям
- •Завдання 4. Вивчіть скоромовку.
- •Література
- •Практичне заняття № 35
- •3. Кількісні та порядкові числівники.
- •3. Кількісні числівники
- •Порядкові числівники
- •Завдання 5. Вивчіть скоромовку.
- •Література
- •Практичне заняття № 36
- •3. Аргументування
- •Na początku / Najpierw / Zacznę od... – На початку / Спершу / Почну з…
- •Wracając do... – Повертаючись до…
- •Ogólnie mówiąc (rzecz biorąc) / Generalizując / w całości – Підсумовуючи…
- •Завдання 5. Вивчіть скоромовку.
- •Література
- •Тестове завдання № 1
- •Тестове завдання № 2
- •Тестове завдання № 3
- •Тестове завдання № 4
- •5. Теоретичне завдання
- •6. Практичне завдання
- •Питання для контролю та самоперевірки
- •Польська мова серед інших слов’янських мов: історія та сучасність.
Завдання 5. Вивчіть скоромовку.
Żyła sobie Żyła a w tej Żyle żyła żyła jak tej Żyle pękła żyła to ta Żyła już nie żyła.
Завдання 6. Відгадайте загадку.
To rude zwierzątko,
w dziupli sobie mieszka.
Skacze po gałęziach,
kocha się w orzeszkach.
(wiewiórka)
Завдання 7. Посміхніться.
Uciekł...
Komendant posterunku strofuje dwóch policjantów:
– Jak mogliście dopuścić do tego, że uciekł wam ten groźny przestępca?! Nie potraficie wykonać nawet tak prostego rozkazu! Przecież wyraźnie mówiłem, żebyście obstawili wszystkie wyjścia z komisariatu!
– Panie komendancie, on widocznie uciekł wejściem.
Завдання 8. Вивчіть напам’ять вірш.
Tydzień (Jan Brzechwa)
Tydzień dzieci miał siedmioro
Niech się tutaj wszystkie zbiorą!
Ale przecież nie tak łatwo
Radzić sobie z liczną dziatwą:
Poniedziałek już od wtorku
Poszukuje kota w worku,
Wtorek środę wziął pod brodę:
– Chodźmy sitkiem czerpać wodę.
Czwartek w górze igłą grzebie
I zaszywa dziury w niebie.
Chcieli pracę skończyć w piątek,
A to ledwie był początek.
Zamyśliła się sobota:
– Toż dopiero jest robota?
Poszli razem do niedzieli,
Tam porządnie odpoczęli.
Tydzień drapie się w przedziałek:
No, a gdie jest poniedziałek?
Poniedziałek już od wtorku
Poszukuje kota w worku...
i tak dalej…
Завдання 9. Прочитайте та перекладіть легенду.
Żaby, drzwi i grobla w Wiślicy (Lucjan Siemieński)
Był sobie jeden ksiądz w Wiślicy, bardzo pobożny i uczony. W skutek zapewne łaski, jaką sobie zasłużył u Pana Boga, mógł rozkazywać złym duchom i zaklinać głupie twarze, to jest zwierzęta. Wiadomo, iż Wiślica stoi, jakby na jakim ostrówku, pośród niezmiernych błót rzeki Nidy; owoż w tych błotach gnieździła się moc niezmierna różnych gadów, a mianowicie żab, które grzechotaniem swojém naprzykrzały się ludziom. Zdarzyło się, iż podczas solennéj mszy, którą ów ksiądz odprawiał, żabska tak przeraźliwie skrzeczeć zaczęły, że ani on siebie nie słyszał, ani jego nie słyszano. Uniesiony więc żarliwością chwały boskiéj, zaklął żaby i ropuchy, i odtąd nigdy ich głos niebył słyszan w Wiślicy.
Pewnego razu tenże sam ksiądz, zwyczajem swoim przechadzał się wieczór po nadworcu plebanii, odmawiając wieczorne pacierze. Na dzwonnicy kościelnéj usiadło właśnie kilka kruków, które zaczęły między sobą rozmowę. Ksiądz, że był człowiek uczony, rozumiał również i głos ptaszy; przeto zebrała go chęć podsłuchać, co téż ci ptacy prawią. Z pierwszych wyrazów domyślił się, jakie to ptaszki, więc tém ciekawiéj słuchał. Opowiadali oni sobie różne ze świata nowiny; i tak, jeden się chwalił: że chłopa pijanego zaprowadził w błota; drugi, że staremu sknérze kark skręcił, a pieniądze zakopał; ale trzeci, który najdłużéj milczał, odezwał się nakoniec: Stareć to rzeczy prawicie, panowie bracia! Jać to wiem fortel jednego naszego kolegi, który wszystko zakasuje, co kiedykolwiek bies spłatał na świecie. — Cóż takiego? Cóż takiego? Pytały rozciekawione kruki. — Oto tak, mówił ów trzeci djabeł (bo to wszystko były djabły), nasz brat, którego tu brakuje właśnie, jest w Rzymie. Dziś rano, kiedy papież mszę odprawiał, on mu się pokazał w kościele, w postaci prześlicznéj panny; musiał dobrze oczarować papieża, kiedy jéj kazał na wieczór być u siebie. — Czy to tylko prawda? Zawołały kruki odchodząc od siebie z podziwu. — Nic prawdziwszego na świecie — mówił daléj opowiadający — w téj chwili ona tam jest u papieża i siedzi na łóżku obok niego. Ksiądz usłyszawszy to bluźnierstwo, struchlał, ale się zaraz pomiarkował, a znając wszystkie exorcyzmy, zaklął kruki tak, że, jak przykute, nie mogły ruszyć się z miejsca, gdzie siedziały. Djabły widząc, z jakim nieprzyjacielem mają do czynienia, daléj w prośby, ale napróżno! Ksiądz, który tylko myśli, jakby ratować duszę ojca świętego, coraz okropniejszemi formułami smaga onych biesów, nakoniec temu, co owę historyę opowiadał, każe się zanieść do Rzymu. Djabeł wszakże szukając sposobu, jakby się wykręcić, zagadł: a na czémże cię zaniosę mości księżę? Na moim grzbiecie będzie ci za twardo? — Na tych drzwiach od kościoła! Odrzekł ksiądz. Posłuszny djabeł wyrwał drzwi z zawiasami, ksiądz siadł i w mgnieniu stanęli w Rzymie. Przyjechawszy przed pałac, ksiądz prosto walił do sypialni papieża, a djabeł czekał na dworze ze drzwiami na plecach. Na nieszczęście, co szatan wyprorokował, było prawdą: papież leżał na łożu, a obok niego siedziała prześliczna panna. Nasz proboszcz, niemówiąc ani słówka, sunął śmiało ku onéj pokusie i zaraz od lewicy palnął ją po twarzy; a że to był szatan, więc natychmiast rozlał się smołą. Dopieroż wsiadł na ojca świętego, karcąc go ostremi słowy, czém tak zmiękczył papieża, iż ukląkł i kazał mu się wyspowiadać. Po dopełnieniu chrześcijańskiego obowiązku, ksiądz spieszy się do domu, bo już mało czasu zostaje. Wychodzi na podwórze, djabeł czeka ze drzwiami, ale złośliwy bies nie mógł się obejść, żeby figla nie spłatał, bo miasto drzwi onych z Wiślicy, wyjął inne ogromne i na tych zataszczył księdza. Dotąd stoją one bez użytku w kościele wiślickim. — Gdy zalecieli na miejsce, a proboszcz postrzegł, że ma jeszcze czas djabłem się posłużyć, kazał mu budować groblę na błotach Nidy. Stanął kontrakt między stronami, w którym djabeł zastrzegł sobie, że co pierwszego przejdzie przez groblę, będzie jego własnością z duszą i ciałem. Proboszcz bojąc się, aby która z jego owieczek nie padła pastwą szatańskiéj złości, zakazał, aby nikt nie przechodził przez groblę. Cóż się tedy stało? Djabli wysypawszy, co się nazywa dokładną groblę, zrobili rogatkę, czyhając na onę duszyczkę; aż tu coś bieży — oni wskok się rzucą, chcąc porwać, co swoje, gdy przypatrzywszy się bliżéj, poznali, że to była świnia! Djabeł widząc się oszukanym, w największéj furyi porwał ją za ogon, zakręcił i z całéj mocy cisnął w środek grobli, tak, że wybił jamę, któréj dotąd nikt a nikt załatać nie może.
Завдання 10. Дайте відповідь на питання за текстом, вміщеним у попередньому завданні.
1. Czego zasłużył bardzo pobożny i uczony ksiądz z Wiślicy u Pana Boga? 2. Gdzie stoi Wiślica? 3. Z jakiej okazji przestali ludzie słyszać w Wiślicy głos żab i ropuch? 4. Jaką rozmowę podsłuchał ksiądz między krukami? 5. W jaki sposób ksiądz dotarł do Rzymu? 6. Co nakazał ksiądz budować diabłowi na blotach? 7. Jaki kontrakt stanął między stronami?