3. Схема аналізу орфографічних помилок

(Schemat analizy błędów ortograficznych)

№ п/п	Слово, у якому допущена помилка	Частина мови	Морфема	Правило	Приклади
1.	tkactwo	іменник	суфікс	Правопис суфіксів на -stwo (кінцевий приголосний попереднього слова)	męstwo, ludztwo

4. Звороти привітання

(Zwroty powitania)

Cieszę się, że pan przyszedł! – Тішуся, що Ви прийшли!

Dawno się nie widziliśmy! – Ми давно не бачилися!

Miło mi Cię widzieć! – Приємно мені Вас бачити!

Cieszę się, że tu jestem! – Тішуся, що я тут є!

Jak się masz? – Як справи?

Jak się Pan, Pani miewa? – Як справи?

Jak leci? – Як справи?

Wszystko w porządku? – Усе добре?

Co słychać? Co nowego? – Що чути? Що нового?

W porządku / ok / świetnie / nieźle, dziękuję! – Усе добре / чудово / непогано / дякую!

Завдання 1. Подайте кілька прикладів кожного принципу польської орфографії.

Завдання 2. До поданих слів напишіть здрібнілі слова. Підресліть літери, що вимовляються один раз дзвінко, а інший раз – глухо.

słowo – koza –

broda – waliza –

brzoza – bluza –

szyba – drzewo –

Завдання 3. Прочитайте вголос подані слова.

1. czemu – trzeba, szczelina – strzelec, czy – trzy, wieczny – wietrzny;

2. łobuz – obóz, łoś – oś, łania – Ania, dłużej – dużej, kłuć – kuć;

3. usiadł, poszedł, zlazł, stłukł, rzekł, znalazł, powiózł, przywiózł.

На що слід звернути увагу при читанні?

Завдання 4. Вжийте у діалозі лексику на позначення привітання.

Завдання 5. Вставте пропущені букви у польських прислів’ях:

Człowiek dla dr…gich ma roz…m, a dla siebie gł…pi.

Człowiek do śmierci się …czy, a gł…pim …miera.

Dla gł…piego ka…dy dzień świ…to.

Dł…go myśl, a potem czyń.

Dobry roz…m po szkodzie, lep…y p…ed szkodą.

Завдання 6. Вивчіть напам’ять скоромовку:

Cecylia czyta cytaty z Tacyta.

Завдання 7. Відгадайте загадку:

Pełna stajenka białych cieliczek, a między nimi czerwony byczek.

(zęby i język w gębie)

Завдання 8. Посміхніться.

Ciężki przypadek

Pani do psychiatry:

– Doktorze, musi pan zbadać mego męża. Od dziesięciu lat stale mówi przez sen o tym, co robił każdego dnia.

– Od dziesięciu lat? I dopiero teraz pani do mnie przychodzi!

– Myślę, że jeszcze nie jest za późno. On dopiero od wczoraj nic nie mówi.

Завдання 9. Вивчіть напам’ять вірш

Znasz-li ten kraj (Boy-Żeleński Tadeusz)

Znasz-li ten kraj, gdzie cytryna dojrzewa?

Pomarańcz blask i majowe złoci drzewa.

A wieńcem bluszcz ruine dawne stroi,

Gdzie buja laur i cyprus cicho stoi

Znasz-li ten kraj? Ach tam, o moja miła

Tam byłby raj, gdybyś ty ze mną była.

Znasz-li ty gmach, gdzie wielkich sto podwoi?

Gdzie kolumn rząd i tłum posągów stoi?

A wszyskie mnie witają twarzą białą:

„Pielgrzymie nasz, ach, co się z tobą stało?”

Znasz-li ten kraj? Ach tam, o moja miła

Tam byłby raj, pókiś ty ze mną była.

Znasz-li ten kraj? Ach tam, o moja miła

Tam byłby raj, gdybyś ty ze mną była.

Завдання 10. Прочитайте легенду. Поставте до неї питання.

Mysia wieża w Kruszwicy (Lucjan Siemieński)

Po pogrzebie Popiela starszego, wybrano na jego miejsce syna jego, drugi Popiel, którego Chastkiem, od brody i włosów na głowie rzadkich, co rozpustnego znaczy, zwano: a to z dozwoleniem stryjów jego książąt. Lecz dla jego młodych lat więcéj stryjowie rządzili, niż on sam. Gdy dorósł, dali mu żonę z Niemiec, która się mu bardzo wkradła w serce, tak iż ona rządziła, a nie on; przeto o nic innego niedbali, jedno tańcowali, dobréj myśli byli. Bacząc to stryjowie jego, upominali go, aby tego poprzestał, a R. P. przed się wziął, i o niéj lepiéj radził. Żonę takoż jego upominali, mówiąc: przetośmy cię synowcowi za małżonkę dali, spodziewając się tego po tobie, abyś go ty, jako mędrsza, hamowała od tych zbytków, które czyni. Lecz i ona, bojąc się tego, aby mimo syny jéj, albo męża, którego z stryjów innego nieobrali, zmówiła się z mężem, kazała mu się rozniemodz na śmierć, a gdy tak uczynił, obesłał stryje wszystkie, powiadając im, iż się na śmierć rozniemógł, i prosząc, aby się do niego zjechali, chcąc przed nimi testament uczynić. Gdy przyszli, cieszyli chorego: on im dzieci i żonę poruczał, był płacz po wszystkim dworze; ku wieczorowi prosił ich, by siedzieli przy nim, a pili z nim i jedli. Przyniesiono trunki ktemu przyprawione, napił się sam najpierwéj z jednego kubka, a onym drugie przyprawne z trucizną podano; gdy się porządkiem napili, strzegąc tego, aby tam który zarazem niepadł, zmyślił sobie, iż się chce uspokoić i prosił, żeby mu ustąpili, aby mógł usnąć. Ustąpili wszyscy precz, winszując mu zdrowia. Gdy przyszli do gospód, rozpalił je jad, wielką boleść cierpieli, rychło pomarli. — Gdy pani księżna usłyszała o ich śmierci, pomówiła, iż ich Bogowie skarali, powiadając to, że musieli co złego nam myślić, i niedała ich chować, jedno w jezioro wmietać; z których ciał poczyniła się wielkość myszy, które się rzuciły na Popiela i zżarły go i zamordowały i jego żonę i syny, których niemogli słudzy ani ogniem, ani bronią odegnać; a chociaż na wodę uciekali, wszędzie je myszy goniły, aż nakoniec gardła dali od nich za zamku kruszwickim.

Gmin kruszwicki utrzymuje po dziś dzień, że Popiel chcąc się od natrętnych myszy zasłonić, kazał zrobić wielką szklanną banię, w któréj się zamknął z żoną i dziećmi, i tak kazał się puścić na jezioro Gopło, ale i to nie pomogło, bo myszy banię przegryzły i zajadły Popiela.