Құндылық қисығының түсініктемесі

Стратегиялық арқау компанияларға болашақты осы шақтан көруге мүмкіндік береді. Ол үшін компания құндылық қисығын түсіне білуі керек. Саланың құндылық қисықтарында істің ағымдағы жағдайы туралы және бизнестің болашағы туралы стратегиялық білімнің қазынасы жасырылған.

Көгілдір мұхит стратегиясы

Құндылық қисығының жауап беретін алғашқы сұрағы – бизнес табысқа жете ме? Компанияның немесе оның бәсекелестерінің құндылық қисығы көгілдір мұхиттың жақсы стратегиясының үш өлшеміне сәйкес келетін болса, бұл - компанияның дұрыс бағытта келе жатқанын білдіреді. Осы үш өлшем көгілдір мұхит идеяларының коммерциялық болашағын белгілей отырып лакмус қағазының қызметін атқарады.

Екінші жағынан, компанияның құндылық қисығына фокус жетпей жататын болса, оның шығынының құрылымы жоғары болуы әбден мүмкін, ал енгізу және жүзеге асыру саласындағы бизнес-үлгі – күрделі болады. Дивергенциясыз компания стратегиясы дағдылы болып, еш нәрсесімен ерекшелене алмайды. Тұтынушыларға бірдеңені хабарлайтын тартымды ұран болмаса, бұл - компанияны өзінің ішкі қуаты ғана қимылға келтіріп жатыр дегенді білдіреді, немесе ол - жақсы коммерциялық әлеуеті мен бәсекелестерін кәдімгі жолмен жеңетін шамасы жоқ, инновация - инновация үшін дегеннің классикалық үлгісі болып табылады деген сөз.

Алқызыл мұхитта батып қалған компания

Компанияның құндылық қисығы бәсекелестерінің құндылық қисығымен сәйкес келетін болса, бұл – компания мейірімсіз бәсекенің мұхитына батып қалды дегенді білдіреді. Компанияның эксплицитті немесе имплицитті стратегиясы бәсекелестерінен шығын немесе сапа жағынан озып кетуге тырысуын байқатады. Бұл – дамудың бәсеңдеуі туралы белгі береді, мұндайда кейбір жолы болғыш компаниялар өз бетінше өсіп келе жатқан сала есебінен ұтуы мүмкін. Бұл жағдайда компанияның дамуы стратегияға емес, сәттілікке байланысты.

Қайтарымы жоқ, шамадан тыс ұсыным

Компанияның стратегиялық арқаудағы құндылық қисығы барлық фактор бойынша жоғары көрсеткіштерді бейнелеп тұрса, мынадай сауал туындайды: компанияда бар нарық үлесі немесе пайдалылығы инвестиция көлеміне сәйкес келе ме? Егер келмесе, стратегиялық арқау компанияның сатып алушылар үшін инкременталды құндылықты арттыратын нәрседен тым көп ұсынып, өз клиенттеріне шектен тыс қамқорлық жасайтын болуы керек дегенді білдіріп тұр. Құндылық инновациясын өткізу үшін, құндылық қисығы басқалардан өзгешеленіп тұруы үшін, компания факторларды арттыру және жасауды ғана емес, қандай факторларды жою және азайту керектігін шешуі тиіс.

Когерентті емес стратегия

Компанияның құндылық қисығы ешбір ырғақсыз немесе белгілі бір себепсіз, спагеттиге ұқсап біресе жоғары, біресе төмен секіріп тұрса, ал ұсынысы «төмен-жоғары-төмен-төмен-жоғары-төмен-жоғары» деп сипатталса, бұл - компанияның бірізді стратегиясының жоқтығы туралы белгі береді. Бәлкім, оның стратегиясы бір-бірімен байланысы жоқ шағын стратегияларға негізделген шығар. Мүмкін, жеке-жеке тұрғанда олар мағынаға ие болып, адамдарды жұмыспен шұғылдандыру арқылы бизнесті жүргізуге септігін тигізетін болар, бірақ барлығы бірге компанияның басты бәсекелесінен ерекшеленуіне әкелмейді және болашақты стратегиялық тұрғыдан анық болжауға қол жеткізбейді. Көбінесе бұл – ұйым құрылысындағы атқарымдық және құрылымдық ақаулардың белгісі болып табылады.