Вот так, брат, и записано. Понятно?

Даник в ответ мог вымолвить только свое “ага”. За него ответила мать.

– Хорошо-то как, боженька, – вздохнула она. – Слышала, Алена-то, а? – обернулась к Миколовой матери, тоже переставшей прясть.

• Ну что, Даник, – сказал Микола, – хочешь научиться это читать?

Даник дивився на Миколую друг його підвівся, підійшов до полиці і дістав там якусь книжку.

– Це Купала, – сказав він. – Той самий, що й про Машеку написав. Пам'ятаеш? – підморгнув він Даникові.

– Ага, – так само по-змовницьки посміхнувся Сивий…

– І про мене він написав, – гортав сторінкі Микола. – От глянь, вірш: “Я швець-молодець”. І про тебе написав. Про тебе і про маму твою. Зараз знойдемо. Ага! Ну, слухай.

Це була размова бідноі матері-селянк с своім хлопцем, який пас чужу худобу. У хлопця було те, чого в Даника ніколи не буде, – батько і брати. було й те, чого в Даника ще нема, – поневіряння по чужих людях… Рідніло Даника з тим пастушком одне – гірка доля.

Микола читав, стояч серед хати…

– Ну, і найголовніше, що ті, брат Данило, запам’ятай назавжди:

Хай печаль тебе, матусю,

Не гризе,

Ось я сили наберуся,

Зможу все.

Отак, брат, і написано. Зрозуміло?

У відповідь Даник зміг вимовити тільки свое “ага”. За нього відповіла мати:

– Як же хороше, боже мій! – зітхнула вона. – Ти чула, Альоно? – спитала вона в Миколиноі матері, яка теж не пряла, а слухала.

– Ну, то як, Данику, – промовив Микола, – хочеш отак навчитись читати?

Д/з. Падрыхтуйце вуснае паведамленне пра становішча беларускай мовы ў Вялікім княстве Літоўскім або ў Рэчы Паспалітай.

Пералік рэфератаў (на выбар студэнта): «Перыядызацыя гісторыі беларускай літаратурнай мовы» (Л.М.Шакун “Гісторыя беларускай літаратуранай мовы”, стар.13), «Выданні Скарыны» (Л.М.Шакун “Гісторыя беларускай літаратуранай мовы”, стар.123), «Моўныя рэформы на Беларусі» (Л.М.Шакун “Гісторыя беларускай літаратуранй мовы”, стар.278), ”Беларуская граматыка для школ” Б.Тарашкевіча” (Л.М.Шакун Гісторыя беларускай літаратуранй мовы, стар.276), “Лінгвістычная спадчына Я.Карскага” (Плотнікаў Б.А. Антанюк Л.А. “Беларуская мова. Лінгвістычны кампедыум”, стар 84), “Агульная рэтраспектыва і перспектыва беларускага мовазнаўства” (Плотнікаў Б.А. Антанюк Л.А. “Беларуская мова. Лінгвістычны кампедыум”, стар 73).

Тэма 3. Задачы і функцыі эканамічнай тэорыі.

Лексіка і лексікаграфія .

Р/м Мой горад. Культурныя здабыткі майго горада.

(2 гадзіны)

План

1. Задачы і функцыі эканамічнай тэорыі.

2. Лексікалогія. Слова як асноўная адзінка мовы. Лексічнае і граматычнае значэнне слова. Прамое і пераноснае значэнне. Монасемантычныя і полiсемічныя словы.

3. Лексіка паводле паходжання.

4. Агульнаўжывальня лексіка і лексіка абмежаванага ўжытку.

5. Лексіка і тэрміналогія.

6. Лексікаграфія. Тыпы слоўнікаў. Тэрміналагічныя слоўнікі беларускай мовы.

Літаратура:

Асноўная:

1. Беларуская мова. У 2 ч.: Ч.1/ Я.М. Адамовіч, Л.А. Акаловіч, С.К. Берднік і інш.: Пад агул. рэд. Л.М. Грыгор’евай. - Мн.: Выш. шк., 2001.

Дадатковая:

2. Малажай Г.М. Сучасная беларуская мова: Слова. Перыфраза. Фразеалагізм. - Мн., 1992.

3. Красней В.П. Лексіка і фразеалогія беларускай мовы. - Мн., 1982.