- •Беларуская мова
- •Тэарэтычны матэрыял да тэмы Мова як сістэма
- •Літаратураня мова і дыялекты
- •Тры славянскія моўныя групы
- •Агульнаславянская і агульнаўсходнеславянская мовы
- •Старажытная ўсходнеславянская народнасць і яе мова
- •Тэарэтычны матэрыял да тэмы Утварэнне беларускай народнасці і яе мовы
- •Беларусь у складзе Рэчы Паспалітай
- •Беларусь у складзе Расійскай імперыі
- •Развіцце беларускай літаратурнай мовы ў пачатку XX ст.
- •Вълчо и кума лиса
- •У вагоне
- •Мікола чытаў, стоячы сярод хаты…
- •Вось так, брат, і запісана. Зразумела?
- •Вот так, брат, и записано. Понятно?
- •Микола читав, стояч серед хати…
- •Отак, брат, і написано. Зрозуміло?
- •Тэарэтычны матэрыял да тэмы Слова як адзінка мовы
- •Асноўныя лексічныя значэнні слова
- •Сучасная беларуская лексіка паводле паходжання
- •Запазычаныя словы
- •Агульнаўжывальная лексіка і лексіка абмежаванага ўжывання
- •Лексікаграфія
- •9. Карыстаючыся этымалагічнымі слоўнікамі, выпішыце: а) агульнаславянскія; б) усходнеславянскія; в) уласна беларускія; г) запазычаныя словы.
- •1. Перакласці словы на беларускую мову. Паставіць націск, вызначыць адрозненні ў вымаўленні слоў у беларускай і рускай мовах.
- •2. Устаўце прапушчаныя літары ў беларускія словы і вызначце, які гук будзе вымаўляцца ў першым пераднаціскным складзе ў рускіх і беларускіх словах.
- •Тэма 5. Развіцце эканамічнай тэорыі і яе сучасныя накірункі Агульнае паняцце эканамічнай сістэмы.
- •Р/м Экалагічныя праблемы Беларусі.
- •4 Гадзіны
- •Тэарэтычны матэрыял па тэме Сістэма часцін мовы
- •Род назоўнікаў
- •Род некаторых назоўнікаў у беларускай і рускай мовах можа не супадаць:
- •Лік назоўнікаў
- •Скланенне назоўнікаў.
- •5. Растлумачыць правапіс канчаткаў.
- •6. Перакласці на беларускую мову. Вызначыць род назоўнікаў, падабраць да іх прыметнікі.
- •8. Прааналізаваць назоўнікі ў сказах.
- •Тэма 5
- •Тэарэтычны матэрыял да тэмы Лічэбнік
- •Разрады лічэбнікаў.
- •Сінтаксічная сувязь лічэбніка з назоўнікам.
- •Асаблівасці скланення лічэбнікаў.
- •Займеннік
- •Правапіс займеннікаў.
- •6. Перакладзіце тэкст на беларускую мову. Выпішыце лічэбнікі, вызначце іх разрад, граматычную форму, сінтаксічную функцыю.
- •Віды словазлучэнняў
- •Віды выказніка
- •Тыпы аднасастаўных сказаў
- •Знакі прыпынку пры аднародных членах сказа.
- •Аднародныя і неаднародныя азначэнні.
- •Складаны сказ
- •1. Прааналізуйце тэарэтычны матэрыял па тэме.
- •2. Зрабіце сінтаксічны разбор сказаў.
- •Тэарэтычны матэрыял да тэмы
- •Агульная характарыстыка стыляў.
- •Прааналізаваць тэаратэчны матэрыял па тэме.
- •Прааналізаваць тэксты. Вызначыць, да якога стылю яны адносяцца.
- •Размеркаваць словы паводле стылевай прыналежнасці.
- •Скласці сказы са словамі-штампамі.
- •Навуковы стыль.
- •Навуковы стыль
- •Анатацыя.
- •Рэцэнзія.
- •Рэферат
- •Афіцыйна-дзелавы стыль.
- •Змест ксрс (14 гадзін)
- •Тэма 4. Заняткі 2. Асаблівасці фанетычнай сістэмы мовы. Арфаэпія. Графіка. Арфаграфія. План
- •Тэарэтычны матэрыял да тэмы Фанетычная сістэма беларускай мовы
- •Класіфікацыя гукаў:
- •Галосныя гукі. Правілы іх вымаўлення .
- •Правапіс галосных Правапіс літар о, э - а.
- •Правапіс е, ë, я, і
- •Правапіс прыстаўных галосных Прыстаўная галосная і пішацца ў слове, якое пачынаецца збегам зычных, першыя з каторых л, р, м.
- •Правапіс літар і, ы, й пасля прыставак
- •Правапіс у –ў
- •Зычныя гукі. Правілы іх вымаўлення і перадачы на пісьме. Вымаўленне зычных
- •Вымаўленне спалучэнняў зычных
- •Правапіс зычных. Правапіс звонкіх і глухіх, шыпячых і свісцячых
- •Правапіс д –дз, т – ц
- •Правапіс спалучэнняў зычных
- •Правапіс прыстаўной літары в
- •Правапіс мяккага знаку
- •Правапіс апострафа
- •Ужыванне вялікай літары
- •Пытанні да тэмы
- •Тэрміналогія
- •Практычныя заданні да тэмы
- •1 Варыянт
- •3 Варыянт
- •Тэма 5 Заняткі 2. Асаблівасці ўжывання прыметнікаў у беларускай мове.
- •Тэарэтычны матэрыял да тэмы Прыметнік
- •Пытанні да тэмы
- •Тэрміналогія
- •1. Прааналізаваць тэарэтычны матэрыял да тэмы:
- •3.Перакласці на беларускую мову.
- •Тэма 5. Заняткі 4. Асаблівасці ўтварэння і ўжывання дзеясловаў і форм дзеясловаў у беларускай мове.
- •Тэарэтычны матэрыял да тэмы
- •Дзеепрыметнік
- •Утварэнне дзеепрыметнікаў
- •Спосабы перакладу дзеепрыметнікаў на беларускую мову
- •Дзеепрыслоўе як дзеяслоўная форма
- •Пытанні да тэмы
- •Тэрміналогія
- •Практычныя заданні
- •2. Перакласці на беларускую мову. Звярнуць ўвагу на адрозненні ва ўтварэнні форм інфінітыву.
- •3. Утварыць форму 3-й асобы адз. Ліку цяперашняга часу ад рускіх і беларускіх дзеясловаў.
- •4. Перакласці на бел. Мову. Вызначыць адрозненні ва ўжыванні дзеепрыметнікаў
- •5. Перакласці на беларускую мову. Звярнуць увагу на ўтварэнне дзеепрыслоўяў.
- •6. Напісаць паведамленне па тэмах:
- •Тэма 6. Заняткі 2. Асаблівасці кіравання дзеясловаў у беларускай мове
- •Тэарэтычны матэрыял да тэмы
- •Пытанні да тэмы
- •Практычныя заданні
- •Тэма 6. Заняткі 3. Асаблівасці спалучэння лічэбнікаў у беларускай мове.
- •Тэарэтычны матэрыял да тэмы
- •Сінтаксічная сувязь лічэбніка з назоўнікам.
- •Пытанні да тэмы
- •1. Дапасаваць назоўнікі да лічэбнікаў.
- •2. Перакласці на бел. Мову.
- •3. Перакласці, раскрываючы дужкі. Вусна прааналізаваць асаблівасці сінтаксічнай сувязі назоўнікаў з лічэбнікамі.
- •Тэма 10. Справавыя лісты: моўнае афармленне і рэдагаванне (4 гадзіны)
- •Тэарэтычны матэрыял да тэмы
- •Узоры афармлення листоў
- •Прыкладныя тэксты службовых лістоў
- •Дырэктару Мінскага станкабудаўнічага завода
- •Аўтабіяграфія
- •Службовы ліст
- •Пытанні да тэмы
- •2 Варыянт
- •3 Варыянт
- •4. Патрабаванні да заліку па беларускай мове
- •Пералік тэарэтычных пытанняў да заліку па беларускай мове:
- •5. Асноўная і дадатковая літаратура
- •6. Тэксты для развіццыя мовы. Беларусь
- •Симеон полоцкий
- •Белорусский народ
- •Знаменитые белорусы
- •Сказ аб Беларусі.
- •Наш Францыск Скарына.
- •Бацька гарадоў беларускіх.
- •Чарнобыльская катастрофа
- •Сведка часу
- •7 . Тэксты для перакладу Экономическая теория. Задачи и функции экономической теории.
- •Отрасль и сфера деятельности – галіна і сфера дзейнасці
- •Частные предприниматели – прыватныя прадпрыймальнікі
- •Сократить производство – скараціць вытворчасць
- •История развития экономической теории
- •Развитие экономики и общества – развіцце эканомікі і грамадства
- •Понятие экономической системы
- •Экономичеческая система – эканамічная сістэма
- •Налоговая ставка – падатковая стаўка
- •Производство и потребности. Классификация потребностей. Их структура.
- •Запросы стимулируют производство – запросы стымулююць вытворчасць Потребность – патрэбнасць
- •Понятие хозяйствования. Хозяйствование и хозяйствующий субъект. Классификация форм хозяйствования
- •Хозяйствование – гаспадаранне
- •Факторинг – фактарынг
- •Менеджмент – менеджмент Маркетинг - маркетынг
- •Продукт как итог производства
- •Рынок: условия возникновения и развития. Сущность и функции рынка
- •Условия возникновения - умовы ўзнікнення
- •8. Краткий словать экономических терминов
Запросы стимулируют производство – запросы стымулююць вытворчасць Потребность – патрэбнасць
Платежеспособный спрос – плацежаздольны попыт
Ограниченность производственных ресурсов – абмежаванасць вытворчых рэсурсаў.
Пытанні і заданні:
-
Калі ўзнікла вытворчасць?
-
З якіх тыпаў вытворчасці складаецца эканоміка?
-
Якімі крытэрыямі трэба карыстацца, каб аднесці працэсы да вытворчых?
-
Якія ўзроўні вытворчасці вы ведаеце?
-
Якія падыходы да вызначэння вытворчасці існуюць? У чым іх сутнасць?
-
Якая залежнасць існуе паміж вытворчасцю і патрэбнасцямі?
-
Што такое патрэбнасць?
-
Што ўваходзіць у сістэму патрэбнасцей?
-
Якія віды патрэбнасцей выдзяляюць?
-
Якія патрэбнасці вылучаюць у залежнасці ад ролі патрэбнасцей ва ўзнаўленні рабочай сілы?
-
Якія патрэбнасці вылучаюць у залежнасці ад узроўня развіцця?
-
Якія патрэбнасці вылучаюць у залежнасці ад сацыяльнай структуры грамадства?
-
Якія патрэбнасці называюцца першаснымі? Другаснымі?
-
Чаму падзел патрэбнасцей на першасныя і другасныя з’яўляецца вельмі індывідуальным ?
-
У чым сутнасць эластычных і неэластычных патрэбнасцей?
-
Дакажыце, што эканамічныя патрэбнасці дынамічныя.
-
У чым заключаецца спецыфіка дзеяння закона узвышэння патрэбнасцей?
Понятие хозяйствования. Хозяйствование и хозяйствующий субъект. Классификация форм хозяйствования
Эффективное ведение хозяйственной деятельности достигается с помощью хозяйствования. Термин «хозяйствование» означает организацию, направление хозяйственной деятельности на достижение определенных результатов. Этот термин отличается от понятия «хозяйственная деятельность», которая представляет собой деятельность людей в сфере общественного производства и связана с созданием материальных благ и услуг, их доведением до потребителя.
Субъектами хозяйствования являются индивиды, группы людей (профессиональные и общественные объединения), государство. Участие этих субъектов в хозяйственной деятельности связано с выполнением ими функций присвоения, труда и управления (каждой в отдельности или в их различных сочетаниях). В качестве объектов хозяйствования выступают средства производства, продукт, доход.
Основными функциями хозяйствования являются:
1) достижение рациональной и продуктивной комбинации всех факторов производства;
2) обеспечение координации усилий всех участников хозяйственной деятельности;
3) согласование экономических интересов всех участников хозяйственной деятельности.
Функции хозяйствования реализуются с помощью определенных форм хозяйствования. Это совокупность принципов и способов организации экономической деятельности, направленных на обеспечение взаимодействия субъектов этой деятельности. Форма хозяйствования выражает систему отношений, возникающую между хозяйствующими субъектами в процессе производства, распределения, обмена и потребления материальных благ.
Основными факторами, определяющими многообразие форм хозяйствования, являются:
- разнообразие форм собственности, субъектов присвоения;
- уровень обобществления производства (разделение, специализация, концентрация) в различных отраслях и сферах экономики;
- структура экономической системы общества (речь идет об уровне развития и звеньях экономики, многообразии хозяйственных связей между ними);
-
культурный уровень и национальные традиции населения.
Существуют две модели хозяйствования:
1) система управления с преобладанием административных методов;
2) система управления, основанная на экономических методах хозяйствования. Эта модель включает в себя:
- многообразие форм собственности и форм хозяйствования, их равноправие и конкуренцию;
- превращение рынка в фактор регулирования производства и повышения его эффективности;
-
создание системы социальных гарантий, защищенности граждан.
Различают два типа хозяйствования: экономический и социальный. Критерием экономического типа является соотношение результатов хозяйствования с затратами. Критерий социального типа — соотношение целей, потребностей, интересов частного и общего.
Хозяйствование сегодня характеризуется такими терминами, как предпринимательство, бизнес, предприимчивость, лизинг, факторинг, коммерция, менеджмент, маркетинг.
Предпринимательство — ато хозяйственная деятельность, имеющая элементы новизны, риска, изобретательства и направленная на получение дохода. В широком смысле — это предприимчивость, инициативность, активность в сфере экономики. В узком смысле предпринимательство выступает как экономическая деятельность собственника или хозяйствующего субъекта.
Бизнес — это система, охватывающая всех хозяйственников и интегрирующая их деятельность в одно целое. Бизнес чаще всего характеризуется как дело, любой вид деятельности, приносящий доход или личную выгоду. Существуют разнообразные виды бизнеса. Так, выделяют потребительский (домашнее хозяйство) и трудовой бизнес. С учетом размеров бизнеса различают мелкий, средний и крупный бизнес. По формам собственности бизнес может быть частный, коллективный, государственный. С учетом сферы приложения материальных и денежных средств можно говорить о бизнесе в промышленности, торговле, образовании, сельском хозяйстве и т.д. По степени интернационализации капитала выделяют национальный и международный бизнес.
Предприимчивость — это врожденные способности или же экономическое качество личности, инициатива, склонность к реализации новых идей, направленных на повышение эффективности хозяйствования, достижение коммерческого результата.
Лизинг — предоставление в аренду на длительный срок основных фондов. Лизинговые компании закупают оборудование, чтобы сдать его в аренду.
Факторинг — один из видов финансовых услуг, когда банк или фирма покупает у своего клиента права на получение денег от его должника.
Коммерция — это торговая деятельность людей, направленная на получение прибыли. В узком смысле — это часть предпринимательской деятельности в сфере обращения с целью реализации продукции и получения прибыли. В широком смысле коммерция характеризуется как заключение торговых сделок.
Менеджмент — это деятельность по управлению производством; совокупность принципов, методов, средств и форм управления производством в целях повышения его эффективности и увеличения прибыли. Менеджмент позволяет управлять человеческими отношениями в процессе производства, исследует способы и методы воздействия на этот процесс и на людей, участвующих в нем с целью достижения наилучших результатов.
Маркетинг — система организации деятельности предприятий (фирм), основанная на всестороннем изучении рынка. Целью маркетинга является формирование и стимулирование спроса, расширение объема продаж и обеспечение прибыли. Маркетинг устанавливает тесную связь между продавцом и покупателем, что гарантирует фирме устойчивый доход, а покупателю — удовлетворение его запросов.
Слоўнік:
Эффективное ведение хозяйственной деятельности – эфектыўнае вядзенне гаспадарчай дзейнасці