Глоссарийлар

Atamaning ingliz tilida nomlanishi

Atamaning

rus tilida nomlanishi

Atamaning o’zbek tilida nomlanishi

Atamaning ma’nosi

Autocorrelation

Автокорреляция

Avtokorrelyatsiya

vaqtli qatorlarning keyingi va oldingi hadlari o`rtasidagi korrelyatsion bog`lanish hisoblanadi

Amortizing

Амортизация

Amortizatsiya

bu investitsiyalarning sof va yalpi hajmini farqlash uchun qo`llaniladi, ba`zan esa amortizatsiya deb asosiy kapital iste`moliga aytiladi

Employment policy

Политика занятости

Bandlik siyosati

bu jamiyat va uning har bir a`zosining ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishiga bevosita va bilvosita ta`sir etuvchi chora tadbirlar yig`indisidir.

Hypothesis

Гипотеза

Gipoteza

umumiy nazariya dairasidagi ilmiy bashoratni tavsiflaydi

Income method

Метод доходов

Daromadlar usuli

bu YAIMni rezidentlar tomonidan ishlab chiqarilgan barcha daromadlar summasiga teng deb ham hisoblash mumkin

Reserve

Запас

Zaxira

bu faqat muayyan vaqtda o`lchanadigan va muayyan sana (masalan, yilning boshi yoki oxiri) holatiga ko`ra ob`ektning holatini tavsiflovchi o`zgaruvchan.

Import inflation

Импорт инфляция

Import inflyatsiyasi

bunda tashqi omillar ta`sir qilib, mamlakatga chet el valyutasining haddan tashqari oqib kelishi va import tovarlarining bahosi oshishi tufayli yuzaga keladi

Net investment

Чистые инвестиции

Investitsiyalar sof hajmi

bu investitsiyalar yalpi hajmidan amortizatsiya hajmining ayirmasiga teng.

Inflation

Инфляция

Inflyatsiya

iqtisodiyotdagi narxlar umumiy darajasining barqaror va doimiy ravishda oshishiga aytiladi

Consumer price index

Индекс потребительских цен

Iste`mol narxlari indeksi

o`rta darajali iste`molchi tomonidan xarid qilinadigan tovarlar va xizmatlar reprezentativ savati narxlarining o`sishini o`lchaydi.

Credit inflation

Инфляция кредитов

Kredit inflyatsiyasi

ortiqcha kredit ekspansiyasi tufayli yuzaga keladi

Value added

Добавленный стоимость

Qo`shilgan qiymat

bu oraliq iste`mol qiymati chegirma qilingan ishlab chiqarish yalpi hajmining qiymati.

Macroeconomic forecasting

Макроэкономическое прогнозирование

Makroiqtisodiy prognozlash

iqtisodiy hodisalarni bilishning ilmiy usullariga va iqtisodiy prognostikaning usullari, vositalari va uslublari yig`indisidan foydalanishga asoslangan makroiqtisodiy prognozlarni ishlab chiqish jarayoni hisoblanadi

The balance of labor resources

Баланс трудовых ресурсов

Mehnat resurslari balansi

mehnat resurslari mavjudligini hamda ularning iqtisodiyot tarmoqlari va iqtisodiy faoliyat turlari bo`yicha taqsimlanishini tavsiflovchi ko`rsatkichlar tizimi

The system of accounts national

Сыстема национальных счётов

Milliy hisoblar tizimi

muayyan davrda real ishlab chiqarish hajmini va barcha asosiy sektorlar va ishlab chiqarish omillarining mamlakatning umumiy ishlab chiqarishiga qo`shgan hissasini ko`rsatuvchi turli faoliyat turlarini hisobga oluvchi statistika tizimi

Model

Модель

Model

so`zi lotincha “modulus” so`zidan kelib chiqib, o`lcham, namuna deb anglatadi

Financial operations

Фынансовие операции

Moliyaviy operatsiyalar

bu moliyaviy aktivlar va majburiyatlar darajalaridagi o`zgarishlar (misol uchun, qaytaril-magan ssudaning asosiy summasini to`lash majburiyatlarning qisqarishini o`zida namoyon etadi)

Nominal indices

Номинальние показатели

Nominal ko`rsatkichlar

joriy davr narxlarida o`lchanadigan ko`rsatkichlardir

Forecast

Прогноз

Prognoz

kelajakda ob`ektning ehtimol holatlari, muqobil yo`llari va ularni amalga oshirish muddatlari to`g`risida ilmiy asoslangan fikr-mulohazalarning miqdori tushuniladi

monetary sector

Денежный сектор

Pul sektori

iqtisodiyotni moliyaviy xizmatlar bilan ta`minovchi sektordir

Actual results

Реальние показатели

Real ko`rsatkichlar

bu bazaviy davr narxlarida o`lchanadigan ko`rsatkichlardir

Live streams

Реальние потоки

Real oqimlar

bu tovarlar va xizmatlar bilan amalga oshiriladigan (import, eksport, etkazib berish) operatsiyalar mahsuli

Real sector

Реальный сектор

Real sektor

bu tovarlar va xizmatlar ishlab chiqarish va ularni iste`mol qilish amalga oshiriladigan sektor. Real sektorning asosiy sub`ektlari bo`lib uy xo`jaliklari va korxonalar hisoblanadi

Plan

План

Reja

bu bajarilishi shart bo`lgan, bir ma`noli direktiv hujjat

Net exports

Чистый экспорт

Sof eksport

import bilan eksport o`rtasidagi farq

Net external assets

Чистые внешние активы

Sof tashqi aktivlar

tashqi passivlar chegirma qilingan holda tashqi aktivlarga teng

Net factor income

Чистый факторный доход

Sof faktoriy daromad

bu rezidentlarning mulki bo`lib, chet elda turgan ishlab chiqarish omillaridan foydalanishdan olingan daromadlar bilan norezidentlarga ushbu mamlakatda o`zla-riga qarashli chiqarish omillaridan foyda-langanlik uchun to`lovlar o`rtasidagi farq

Offer Inflation

Инфляция приложения

Taklif inflyatsiyasi

bunda baholarning o`sishiga sabab sifatida garchi resurslardan to`laligicha foydalanilmagan bo`lsada ishlab chiqarish xarajatlarini oshishini keltirish

Demand inflation

Инфляция спроса

Talab inflyatsiyasi

bu ishlab chiqarish sohasi aholining talabini to`la kondira olmaydi, taklifga nisbatan talab oshib ketishi

Disposable national income

Располагаемый национальный доход

Tasarrufdagi yalpi milliy daromad

bu Rezidentlar yakuniy iste`mol qilish yoki mablag`lar jamg`arish maqsadida tasarruf etishi mumkin bo`lgan umumiy daromad

External economic forecasts

Внешно-экономические прогнозы

Tashqi iqtisodiy prognozlar

jahon iqtisodiyoti, mamlakatimizning kapital va rivojlanayotgan mamlakatlar bilan o`zaro iqtisodiy aloqalari, tashqi savdo va xalqaro bozor kon`ukturasi shakllanishining umumiy tendentsiyalarini qamrab oladi

Transfers

Трансферты

Transfertlar

shunday to`lovlar jumlasiga kiradiki, ularni amalga oshirishda hech qanaqa almashish yuz bermaydi va hech qanaqa majburiyatlar yuzaga kelmaydi

Trend

Тренд

Trend

bu iqtisodiy ko`rsatkichlar o`zgarishining uzoq muddatli tendentsiyasi

Balance of payments

Платёжный баланс

To`lov balansi

bu norezidentlarga amalga oshirilgan to`lovlar va ulardan tushgan tushumlar qayd etildi

Inflation of costs

Инфляция издержек

Xarajatlar inflyatsiyasi

bunda ishlab, chiqarish omillari bahosi oshganda ishlab chiqarish xarajatlari ham oshadi va natijada ishlab chiqarishlgan mahsulot narxi ham oshadi

Expenditure approach

Метод расходов

Xarajatlar usuli

bu Mazkur usulni qo`llashda YAIM undan yakuniy foydalanish moddalarining yig`indisi bo`yicha hisoblab chiqiladi

Net current transfers from abroad attracted

Чыстие текушие трансферты привлечённые из зарубежа

Chet eldan olingan sof joriy transfertlar

chet elga o`tkazilgan joriy transfertlar chegirma qilingan holda norezidentlar tomonidan olingan va ishlab chiqarish omillari hisobiga kelib tushgan daromad bilan bog`liq bo`lmagan joriy transfertlarga teng

Environmental forecast

Экологический прогноз

Ekologik prognozlar

atrof-muhitdan foydalanish holatini, tabiiy muhitning ifloslanish muammolarini, o`simlik va hayvonot dunyosining rivojlanish istiqbollarini, qishloq xo`jaligi hosillarining unumdorligini, salbiy ekologik oqibatlarni minimallashtirish maqsadida ishlab chiqarishni amalga oshirish imkoniyatlarini tadqiq etadi