Топшириқлар

1 - масала

Биринчи жадвалдаги маълумот асосида ЯИМ ўсишидаги экстенсив ва интенсив омилларнинг улушини аниқланг ва бу ҳисобларнинг натижаларини иккинчи жадвалда акс эттиринг.

12.1 - жадвал

Кўрсаткичлар	Ўлчов бирлиги	1999 й.	2000 й.	Қўшимча ўсиш суръатлари, %
Иқтисодиётдаги ишчилар сони	Минг киши	8885	8983
Меҳнат унумдорлиги	Минг сўм	239.6	246.5
ЯИМ ҳажми	Млрд. сўм

12.2 - жадвал

Кўрсаткичлар	Ўлчов бирлиги	Мутлақ қўшимча ўсиш	Қўшимча ўсиш улуши
ЯИМ қўшимча ўсиши
Шу жумладан:
Ишчилар сонининг ўсиши ҳисобига
Меҳнат унумдорлиги-нинг ўсиши ҳисобига

2 - масала.

Даромаддаги капитал ҳиссаси 40% ни ташкил қилади. Ишлаб чиқариш омилларининг умумий унумдорлиги бир йилда 3% га, ишчилар сони эса 1,3% га ўсаяпти, иқтисодий ўсиш йилига 6% ни ташкил этаяпти. Кобб – Дуглас функцияси асосида капиталнинг бир йиллик ўсиш суръатларини аниқланг.

3 - масала.

Иқтисодиётдаги ЯИМ 104% га, ишчилар сони 1,1% га, капитал ҳажми эса 1,0 % ўсди. Даромаддаги меҳнат ҳиссаси 60 % ташкил этади. Иқтисодий ўсишда экстенсив ва интенсив омилларининг улушини аниқланг.

4 – масала

Мамлакатдаги ЯММнинг реал ўсиши йилига 4%ни ташкил этади. Асосий фондларнинг умумий қиймати ЯММдан уч баравар кўпроқдир. Бир йилда капиталнинг ишдан чиқиб кетиши ЯММнинг 15%ини ташкил этади. Умумий даромаддаги меҳнатнинг ҳиссаси 60%га тенг. Жамғарма нормаси 20%га тенг бўлганда капитал билан таъминланганликнинг барқарор даражасини аниқланг (А = 1).

5 - масала

Мамлакатдаги ЯММнинг реал ўсиши йилига 4%ни ташкил этади. Асосий фондларнинг умумий қиймати ЯММдан уч баравар кўпроқдир. Бир йилда капиталнинг ишдан чиқиб кетиши ЯММнинг 15%ни ташкил этади. Умумий даромаддаги меҳнатнинг ҳиссаси 60%га тенг. Жамғарманинг оптимал нормасини (“Олтин қоида”га тўғри келадиган жамғарма нормасини), капитал билан таъминланганликнинг барқарор даражасини ва бир ишчига тўғри келадиган даромадни аниқланг (А = 1).

13-мавзу. Илмий-техник тараққиётни прогнозлаш

Топшириқлар

1- масала

Иқтисодиётда даромаддаги капитал ҳиссаси 50%ни ташкил этади. Бошланғич (дастлабки) капитал билан таъминланганлиги капиталнинг 16 бирлигини ташкил қилади, даромаднинг 25%и жамғарилади, капиталнинг хизмат қилиш ўртача муддати - 20 йил. Дастлабки ва мустаҳкам (барқарор) ҳолатдаги бир ишчига тўғри келадиган меҳнат унумдорлигини, истеъмол ва инвестиция ҳажмини, ҳамда капитал билан таъминланганликнинг барқарор даражасини аниқланг.

2 - масала.

Мамлакатдаги ЯММнинг реал ўсиши йилига 4% ни ташкил этади. Асосий фондларнинг умумий қиймати ЯММдан уч баравар кўпроқдир. Бир йилда капиталнинг ишдан чиқиб кетиши ЯММнинг 15%ини ташкил этади. Умумий даромаддаги меҳнатнинг ҳиссаси 60% га тенг. Жамғарма соҳасида иқтисодий сиёсатнинг чораларини аниқланг.

3-масала.

Агар α=0.25га тенг бўлса, қуйидаги жадвалда маълумотлар асосида солоу қолдиғини топинг:

GDP	Capital	Labor	TFP
3,80	1,00	1,10
4,20	4,00	1,70
4,00	3,60	2,20
4,20	4,80	2,70
7,40	7,30	3,40
7,00	5,70	2,90
7,50	9,30	2,70
9,50	25,80	2,60
9,00	34,10	2,80
8,10	24,80	2,70
8,50	8,70	2,70
8,30	7,90	2,50
8,20	12,70	2,60
8,00	9,80	2,50

4-масала.

Қуйидаги берилган маълумотлар асосида

а) капитал самарадорлиги

б) меҳнат самарадорлиги

в) иқтисодиётни меҳнат сиғими

г) иқтисодиётни капитал сиғими

д) меҳнатни капитал билан қуролланганлик даражаси топилсин.

		2006	2007	2008	2009	2010	2011	2012	2013	2014	2015
ЯИМ	млрд. сўм	5112,5	64,9	302,8	559,1	976,8	1416,2	2128,7	3255,6	4925,3	7450,2
Асосий капитал	млрд. сўм	1272,6	14,1	88,9	176,7	276,6	396,4	537,4	744,5	1320,9	1526,6
Банд бўлган аҳоли сони	минг киши	8259	8378,7	8449,2	8561	8680	8800	8885	8983	9136	9333

14-мавзу. Ижтимоий жараёнлар ва аҳоли турмуш даражасининг ўсишини прогнозлаш