- •Ақпарат және информатика ұғымдары
- •1.1. Ақпарат ұғымы
- •1.2. Ақпарат қасиеттері
- •1.3. Ақпараттың өлшем бірліктері
- •1.4. Ақпараттық процесстер
- •1.5. Информатика пәні
- •Санақ жүйесі
- •2.1. Санақ жүйесінің негізгі ұғымдары
- •2.2. Бір санақ жүйесінен басқа санақ жүйесіне келтіру ережелері
- •2.1-Кесте. Натурал сандардың әртүрлі санақ жүйелерінде жазылуы
- •Компьютердің даму тарихы
- •3.1-Сурет. «Марк-1» автоматтандырылған есептегiш машинасы
- •3.2-Сурет. «Эниак» электронды есептеуіш машинасы
- •Компьютердің құрылғылары
- •4.1. Дербес компьютердің негізгі құрылғылары
- •Жүйелік блок
- •4.1-Сурет. Жүйелік блок
- •4.2-Сурет. Аналық тақша
- •4.3-Сурет. Порттар
- •4.4-Сурет. Мәліметтерді жинақтауыштар
- •Монитор
- •Пернетақта және тышқан
- •4.5-Сурет. Пернетақта
- •4.2. Дербес компьютердің қосымша құрылғылары
- •4.6-Сурет. Ішкі және сыртқы модем
- •4.7-Сурет. Модем құрылғысының жұмыс жасауы
- •4.8-Сурет. Флэш-жады түрлері
- •5. Файлдар, файлдық жүйелер мен менеджерлер
- •5.1. Файл ұғымы және файл түрлері
- •5.1-Сурет. Файлдардың орналасу құрылымы:
- •5.3. Файлдық менеджерлер
- •6. Компьютердің программалық қамтамасыз етілуі
- •7 Иә . Алгоритм және программа ұғымдары
- •7.1-Кесте. Блок-схемалардың сипаттамасы
- •8. Операциялық жүйелер
- •9. Компьютерлік вирустар
- •9.1-Сурет. Kaspersky антивирустық программасының терезесі
- •9.2-Сурет. Doctor Web антивирустық программасының терезесі
- •9.3-Сурет. Eset nod32 антивирустық программасының терезесі
- •10. Архиваторлар
- •11. Windows операциялық жүйесі
- •11.1. Windows операциялық жүйесінің негізгі ұғымдары
- •11.1-Сурет. Windows xp экранының жалпы көрінісі
- •11.2. Іске қосу (Пуск) мәзірі
- •11.2-Сурет. Іске қосу мәзірі
- •11.3-Сурет. «Жұмысты аяқтау» терезесі
- •11.3. Windows xp операциялық жүйесін баптау
- •11.4. Windows операциялық жүйесін пернетақта көмегімен басқару
- •11.1-Кесте. Windows-ті басқаратын пернелер комбинациялары
- •11.5. Сілтеуіш программасы
- •11.4-Сурет. Сілтеуіш программасы терезесі
- •11.5-Сурет. Көшірмесін алу әрекеті
- •11.6. Windows операциялық жүйесінің жұмыс істеу жылдамдығын арттыру
- •12. Стандартты программалар
- •12.1-Сурет. Стандартты программаларды жүктеу
- •12.1. Paint графикалық редакторы
- •12.2-Сурет. Paint редакторының экраны
- •12.2. WordPad мәтіндік редакторы және блокнот
- •12.3-Сурет. WordPad программасының терезесі
- •12.3. Калькулятор
- •12.4-Сурет. Стандартты және ғылыми калькулятор
- •13. Microsoft Word мәтіндік процессоры
- •13.1-Сурет. Microsoft Word программасының терезесі
- •13.1. Құжаттарды дайындау, сақтау және баспаға шығару
- •13.2-Сурет. Құжат ашу терезесі
- •13.3-Сурет. Құжатты баспаға шығару терезесі
- •13.4-Сурет. Құжатты сақтау терезесі
- •13.2. Мәтінді пішімдеу
- •13.5-Сурет. «Қаріп» сұқбаттасу терезесі
- •13.6-Сурет. «Азат жол» сұқбаттасу терезесі
- •13.7-Сурет. «Тізім» сұқбаттасу терезесі
- •13.8-Сурет. «Шекара мен құйып бояу» терезесі
- •13.3. Кестелерді даярлау және түзету
- •13.9-Сурет. «Кестені кірістіру» терезесі
- •13.4. Формуламен жұмыс
- •13.10-Сурет. Формула редакторының аспаптар тақтасы
- •13.5. Word программасында сурет салу
- •13.11-Сурет. Сурет салу аспаптар тақтасы
- •14. Microsoft Excel электрондық кестесі
- •14.1. Ехсеl программасы туралы жалпы мағлұматтар
- •14.1-Сурет. Microsoft Excel программасының терезесі
- •14.2. Электрондық кестенің негізгі ұғымдары
- •14.2-Сурет. Ұяшықтар блогы
- •14.3-Сурет. Адрестеу түрлері
- •14.3. Жолдармен, бағаналармен және блоктармен орындалатын операциялар
- •14.4. Excel функциялары
- •14.4-Сурет. Сандар пішімін таңдау терезесі
- •14.5. Диаграмма құру
- •14.5-Сурет. Диаграмма шебері терезесі
- •14.6-Сурет. Функциясының графигі
- •15. Microsoft Access
- •15.1. Мәліметтер қорын басқару жүйесі
- •15.2. Өріс типтері және қасиеттері
- •15.3. Ms Access программасының негізгі объектілері
- •15.1-Сурет. Кесте режимінде кестені құру
- •15.2-Сурет. Конструктор режимінде кестені құру
- •15.3-Сурет. Кесте шебері режимінде кестені құру
- •15.4-Сурет. Сұраныс терезесі
- •15.5-Сурет. Конструктор көмегімен қалып құру
- •15.6-Сурет. Есеп беру терезесі
- •16. Компьютерлік желі
- •16.1. Компьютерлік желілердің түрлері
- •16.2. Желілік топологиялар
- •16.1-Сурет. Шиналық топология
- •16.2-Сурет. Жұлдыз тәрізді топология
- •16.3-Сурет. Сақиналық топология
- •16.3. Желілік техникалық құралдар
- •16.4. Желілік программалық кұралдар
- •16.5. Клиент-сервер технологиясы
- •16.6. Тсp/ip жүйелік хаттамасы. Web-беттер
- •16.7. Файлды тасымалдау хаттамасы (ftp) және ftp-mail серверлері
- •17. Электрондық почта
13.1-Сурет. Microsoft Word программасының терезесі
Microsoft Word мәтіндік процессорының терезесі тақырып жолы, мәзір жолы, сызғыш, қалып-күй қатары, стандартты аспаптар тақтасы, пішімдеу тақтасы, сурет салу аспаптар тақтасынан тұрады (13.1-сурет).
Тақырып жолы - терезенің жоғарғы бөлігіндегі көк түсті белдеу, мұнда құжаттың атауы бейнеленеді және үлкейту, кішірейту, жабу батырмалары орналасады. Мәзір жолы – терезенің жоғарғы жағында, тақырып жолынан кейін орналасқан, мәзір бөлімдерінің атаулары көрсетілген командалар жолы. Олардың бірін таңдап алғанда, келесі орындалуға тиіс командалар тізбегі бар суырмалы (drop-down menu) мәзір жолдары шығады. Қажетті команданы тышқан арқылы таңдап алған соң, мәзір жабылады. Бұл мәзір экрандағы орынды үнемдеу үшін жасалған. Сызғыш жаңа жолдың шегініс мөлшерін, табуляция орнын, бағаналардың өрісі мен енін қарап шығуға және тағайындауға мүмкіндік береді.
Қалып-күй қатары экранның төменгі жағында орналасып, ағымдағы құжаттың қалыпты көрсеткіштерін (парақ нөмірі, парақ саны, меңзер тұрған орын және т.б.) көрсетіп тұрады.
Стандартты аспаптар тақтасы өте жиі орындалатын операцияларды жылдам атқаруға мүмкіндік береді. Мысалы: файлдарды ашу, сақтау, баспаға шығару және т.б. Стандартты аспаптар тақтасын экранға шығару үшін Түр(Вид) – Стандартты аспаптар тақтасы командасын таңдау керек.
Стандартты аспаптар тақтасының батырмалары: - жаңа құжат құру, - құжатты ашу, - сақтау, - баспаға шығару, - алдын-ала көру, - емле ережесі, - анықтама, - қиып алу, - көшірмесін алу, - кірістіру, - болдырмау, - қалпына келтіру, - кесте құру, - Excel кестесін қосу, - бағаналар, - формулалар редакторы, - құжат сызбасы.
Пішімдеу тақтасы мәтінді пішімдеу мақсатындағы стандартты операцияларды орындайтын параметрлер мен батырмаларды қамтиды. Пішімдеу тақтасын экранға шығару үшін Түр(Вид) – Пішімдеу тақтасы командасын таңдау керек. Сурет салу аспаптар тақтасы - терезенің төменгі жағында орналасқан, сурет салуға арналған қарапайым құралдардан (сызықтар, түзулер мен қисықтар, геометриялық фигуралар және т.с.с.) тұратын тақта.
Мәзір жолының барлық командалары Файл, Түзету(Правка), Түр(Вид), Кірістіру(Вставка), Пішімдеу(Формат), Сервис, Кесте(Таблица), Терезе(Окно) және Анықтама(Справка) мәзірлеріне топтастырылған.
13.1. Құжаттарды дайындау, сақтау және баспаға шығару
Microsoft Word программасы іске қосылған соң, экранда 1-құжат атауымен бос терезе пайда болады. Келесі құжаттар 2-ші, 3-ші және т.с.с жалғаса береді. Жаңадан ашылған құжат кәдімгі (обычный) нұсқа бойынша жасалады.
Жаңа құжат құру үшін Файл – Құру командалар тізбегін орындайды. Осы әрекетті стандартты аспаптар тақтасындағы батырмасын басу арқылы немесе Ctrl+N пернелер комбинациясы көмегімен де іске асыруға болады. Нәтижесінде пайда болған құжатқа қалауымызша жаңа атау беріп, сақтауға болады.
Егер дискіде сақталған құжатты ашу қажет болса, онда Файл – Ашу командалар тізбегі немесе батырмасы пайдаланылады. Ctrl+O пернелер комбинациясы да сақталған құжатты ашу қызметін атқарады. Экранға шыққан «Құжат ашу» терезесінен құжат орналасқан буманы таңдап, бумада орналасқан құжаттар тізімінен керекті құжатты таңдаймыз.