- •Раздзел 1 . Паняцце мовы. Роля мовы ў жыцці грамадства. Гістарычныя этапы фарміравання і развіцця беларускай мовы.
- •§1 Паняцце мовы
- •§3 Беларуская мова і іншыя славянскія мовы. Гістарычныя этапы фармiравання и развіцця беларускай мовы.
- •Канцэпцыі паходжання і час фармавання беларускай мовы
- •§4 Сутнасць і асаблівасці білінгвізму
- •В начале осени
- •§ 6.Cпецыфічныя асаблівасці беларускай мовы.
- •Марфалагічныя асаблівасці беларускай мовы.
- •§6. Нормы беларускай мовы
- •Раздзел 2 Стылістычныя разрады лексікі беларускай мовы.
- •§8. Паняцце стыляў мовы
- •На исходе лета
- •Раздзел 3 Лексікалогія і фразеалогія
- •§9. Лексіка беларускай мовы.
- •§10. Мнагазначныя словы. Прамое і пераноснае значэнне слоў.
- •§11. Сінонімы
- •Роль государства в экономике
- •§12. Антонімы
- •§13. Паронімы
- •§ 14. Лексіка беларускай мовы паводле паходжання
- •§15. Лексіка беларускай мовы паводле сферы ўжывання
- •Указ “Аб фiнансаваннi ўтрымання апарату кiраўнiцтва спажывецкiх таварыстваў I iх саюзаў”
- •§16. Фразеалагізмы, іх значэнне і ўжыванне
- •§17. Паняцці «тэрмін», «тэрміналагічная сістэма»,«тэрміналогія»
- •Олигополия
- •Сустрэча, прывітанне
- •Сітуацыя развітання
- •3 Богам!
- •Пажаданні, падзяка, пачуцці
- •Формы зваротку
- •Дыскусія
- •Тэлефонная размова
- •Як Іван Ігнатавіч пайшоў у магазін.
- •Раздзел 6 правапіс
- •§19. Правапіс галосных е, ё, я
- •§20. Правапіс галосных о, э
- •§21. Вымаўленне і правапіс і, ы, й пасля прыставак
- •§22. Правапіс спалучэнняў галосных у запазычаных словах
- •§23. Ужыванне вялікай літары
- •§24. Правапіс канчаткаў прыметнікаў.
- •§25. Правапіс канчаткаў назоўнікаў другога скланення адзіночнага ліку.
- •§26. Правапіс лічэбнікаў.
- •§27. Правапіс мяккага знака і апострафа
- •§28. Правапіс у, ў
- •§29. Правапіс разам і праз злучок. Н а з о ў н і к
- •П р ы м е т н і к
- •П р ы с л о ў е
- •- Праз злучок:
- •- Разам:
- •- Асобна:
- •Раздзел 7 дакумент
- •§30. Апісанне і ўзоры дакументаў.
- •§31. Класіфікацыя дзелавых пісем.
- •§32. Аўтабіяграфія
- •§33. Заява
- •§34.Рэзюме.
- •§35. Дагавор.
- •1. Прадмет дагавору
- •Договор найма
- •Практыкаванне 3 Прачытайце тэкст, перакладзіце яго на беларускую мову.
- •§36. Даверанасць(Даручэнне)
- •§37. Рэцэнзія, рэферат, анатацыя, канспектаванне
- •Як працаваць над рэфератам
- •Як падрыхтаваць канспект
- •Практыкаванне 1. Заканспектуйце дадзены тэкст.
- •Хочаш быць паспяховым? Пазбягай песімістаў
- •§38. Акт
- •Акт ацэнкі кошту кватэры
- •§39 Распіска
- •Пословицы и поговорки. Неделимые выражения
- •Устойчивые выражения и фразеологизмы
- •Слоўнік а
- •Умоўныя скарачэнні.
- •Спіс літаратуры
Пословицы и поговорки. Неделимые выражения
ПРЫКАЗКІI ПРЫМАЎКІ. НЕПАДЗЕЛЬНЫЯ ВЫРАЗЫ
Ад'вага ці мёд п'е, ці кайда'ны б'е. - Отваге или мед пить, или кандалы бить.
Ад му'зыкі і 'танцы. - Каков поп, таков приход.
Ад'на бя'да не 'ходзіць, дру'гую за сабою 'водзіць. - Беда не приходит одна.
Ад'ною ру'кою і вуз'ла не за'вяжаш. - Один в поле не воин.
Альбо грай, альбо грошы ад'дай. - Назвался груздем - полезай в кузов.
'Байкі дзя'цей га'дуюць. - Сказки детей растят.
Без на'вукі і 'лапця не спля'цеш. - Без науки и лаптя не сплетешь.
Ваў'ка 'ногі 'жывяць. - Волка ноги кормят.
Волас сівее, а гала'ва ша'лее. - Седина в бороду - бес в ребро.
'Воўк не 'еўшы як му'жык пага'рэўшы: што ў'бачыў, 'тое 'трэба. - Волк не поевший, что мужик погоревший: что увидел, то и давай.
Воўк са'баку не рад'ня. - Гусь свинье не товарищ.
Га'лоднай 'курцы зяр'нятка на 'думцы. - Голодной куме щи на уме.
Глыбей уза'рэш - 'болей збя'рэш. - Глубже вспашешь -больше возьмешь.
Год пра'весці - не 'лапаць сплесці. - Год провести - не лапти плести.
Гэта ўжо занадта! - Это уже слишком! 'Дайце 'веры! - Поверьте!
Да ча'го не 'дойдзеш, 'тое ў 'кніжцы 'знойдзеш. - Чего не поймешь, то в книжке найдешь.
Дома і са'лома - добрая пас'цель. - В родном доме и стены греют.
Жаў'рук - на пра'таліну, шпак - на пра'галіну, 'жораў - з цяп'лом, 'ластаўка - з ліс'том. - Жаворонок - на проталину, скворец - на прогалину, журавль - с теплом, ласточка - с листом.
Зі'мовы дзя'нёк - кама'ровы на'сок. - Зимний денек-комариный носок.
Знай'шоўшы 'нітку, 'знойдзеш і клу'бок. - Хорошее начало -половина дела.
З'ела б 'жаба арэх, ды зубоў - як на грэх. - Видит око, да зуб неймет.
Каб 'рыбу 'есці, 'трэба ў ва'ду 'лезці. - Без труда не выловишь и рыбку из пруда.
Калі шан'цуе, дык і Піліп тан'цуе. - Когда везет, то и глухой поет.
Лепей жабра'ваць, чым 'красці. - Лучше с сумой, чем с кистенем.
Му'жык і 'жонка - найлепшая су'полка. - Муж и жена -одна сатана.
'Мякка 'сцеле, ды 'мулка спаць. - Мягко стелет, да жестко спать.
На на'зе бот рыпіць, а ў гарш'ку 'трасца кіпіць. - Форсу много-, а толку мало.
На сва'ім 'сметніку і 'певень гаспа'дар. - На своей помойке и свинья госпожа.
Не ву'чы аку'ня 'плаваць. - Не учи ученого.
Не ка'паўшы 'студні, ва'ды не піць. - Без труда не выловишь и рыбку из пруда.
Не хва'ліся на'жаўшы, а хва'ліся змала'ціўшы. - Цыплят по осени считают.
'Нітка да 'ніткі - 'голаму са'рочка. - С миру по нитке - голому рубашка.
Ня'званы 'сябар 'горшы за 'ворага. - Незванный гость хуже врага.
Ня'хай та'бе лёс не 'здрадзіць! - Пусть тебе сопутствует удача!
Па'куль жа'ніцца, зага'іцца. - До свадьбы заживет.
Пра'сілі даж'джу - град пай'шоу. - Просили дождя - град пошел.
'Прыказку 'скажа, як вуз'лом за'вяжа. - Поговорку скажет, что узлом завяжет.
Пры'мак 'цешчынага ка'та пят'наццаць га'доў на «вы» за'ве. - Примак тещиного кота пятнадцать лет на «вы» зовет.
Пус'тую 'бочку да'лека чу'ваць. - Пустую бочку слышно далеко.
Сва'я 'сіла 'кожняму 'міла. - Всяк о себе заботится.
Спаць як пша'ніцу пра'даўшы. - Спать без задних ног.
Ту'пы да на'вукі - няз'датны на 'рукі. - Бездарен в науке — бездарные руки.
Узяўся за гуж - не ка'жы, што ня'дуж. - Назвался груздем — полезай в кузов.
Умела гата'ваць, ды не ў'мела пада'ваць. — Сготовить умела, подать не сумела.
Уся'го най'лепшага! - Всего наилучшего!
Хай вам 'шчасціць! - Удачи вам!
Хай ка'шуля'чорная, абы сум'ленне'чыстае. - ускай рубашка черная, лишь бы совесть чистая.
Хіцёр Зміцёр, але і 'Саўка не 'дурань. - Хитер Змитер, да и Савка не дурак.
Хоць за каз'ла, абы 'замуж пай'шла. - Хоть за козла, лишь бы замуж пошла.
Хоць за 'старца, абы не а'стацца. - Хоть за старца, лишь бы не остаться.
Хто бабе не ў'нук. - Седьмая вода на киселе.
Хто ба'іцца, та'му ўвач'чу два'іцца. - У страха глаза велики.
Ці дасцё 'веры? - Поверите ли?
Чым за ' морам віно піць, лепш з 'Немана ва'дзіцу, -Дома и солома едома.
Што ні 'хата, то свой 'комін. - Что ни город, то норов.
Што па'сееш, то і па'жнеш. - Что посеешь, то и пожнешь.
Я'кая А'гатка, такая і 'хатка. - Какая Агата, такова и хата; Каков поп, таков и приход.
Як ду'ду надзь'меш, так ду'да і 'грае. - Какой музыкант, то и музыка.
Як на ду'шы, так і на 'целе. - В здоровом теле здоровый дух.
Я'мо хлеб тра'які: 'чорны, 'белы і ні'які. - Едим хлеб тройной: черный, белый и никакой