- •1. Праблема перыядызацыі гісторыі беларускай культуры. Асноўныя этапы і асаблівасці яе развіцця.
- •2. Прыняцце і распаўсюджвашіе хрысціянства. Рэліігійна-асветніцкія дзеячы ў IX – першай палове XIII ст.
- •3. Архітэктура і мастацтва ў IX - першай палове XIII ст.
- •4. Пісьменства. Літаратура. Фальклор ў IX - першай палове XIII ст.
- •5. Вытокі і працэс фармавання беларускай народнасці.
- •6. Асвета. Пісьменства. Літаратура на Беларусі ў другой палове XIII - ху ст.
- •7. Архітэктура і мастацтва Беларусі ў другой палове XIII - ху ст.
- •8. Асаблівасці і праявы Рэнесансу на Беларусі. Дзеячы культуры Беларусі эпохі Адраджэння.
- •9. Рэлігійны рух у вкл і Беларусі ў хуі - першай палове хуіі ст. Дзеячы Рэфармацыі ў Беларусі.
- •Новыя тэндэнцыі ў кніжнай культуры хуі - першай паловы хуіі ст. Развіццё кнігадруку.
- •Літаратурна-грамадскі рух у Беларусі ў хуі - першай палове хуіі ст.
- •Асвета ў Беларусі ў хуі - першай палове хуіі ст.
- •Архітэктура Беларусі хуі - першай паловы хуп ст.
- •Выяўленчае мастацтва. Тэатральнае і музычнае мастацтва хуі - першай паловы хуіі ст.
- •Гістарычныя ўмовы і асноўныя тэндэнцыі развіцця беларускай культуры ў другой палове хуіі - першай палове хуш ст. Рэлігійная сітуацыя.
- •Грамадска-палітычная думка. Навука (другая палова хуіі - хуш ст.)
- •Стан адукацыі і кнігадрукавання на Беларусі ў другой палове хуіі - хуііі ст.
- •Архітэктура і мастацтва Беларусі хуіі - хуііі ст.
- •Літаратура ў другой палове хуіі - хуш ст.
- •Палітыка царызму ў галіне культуры на Беларусі ў першай палове XIX ст. Рэлігійная сітуацыя.
- •Адукацыя і навука ў першай палове XIX ст. Узнікненне навуковага беларусазнаўства.
- •Літаратурнае жыццё Беларусі ў першай палове XIX ст.
- •Музыка і тэатр першай паловы XIX ст.
- •Архітэктура і выяўленчае мастацтва ў першай палове XIX ст.
- •Агульная характарыстыка ўмоваў і асаблівасцяў культурнага працэсу ў Беларусі ў другой палове XIX ст. - пачатку XX ст. "Польскае пытанне" і развіццё беларускай культуры. Рэлігійная сітуацыя.
- •Асвета ў Беларусі ў другой палове XIX - пачатку XX ст.
- •Навука ў Беларусі ў другой палове XIX - пачатку XX ст. Дасягненні навуковага беларусазнаўства.
- •Развіццё друку ў Беларусі ў другой палове XIX - аачатку XX ст.
- •Літаратура Беларусі другой паловы XIX - пачатку XX ст.
- •Архітэктура Беларусі другой паловы XIX - пачатку XX ст.
- •Выяўленчае мастацтва Беларусі другой паловы XIX - пачатку XX ст.
- •Тэатральнае і мучычнае жыццё Беларусі другой паловы XIX - пачатку XX ст.
- •Беларуская культура ў складаных умовах ваенных ліхалеццяў і барацьбы за беларускую дзяржаўнасць(1914- 1920).
- •Культурная сітуацыя ў бсср у 20-я гады. Ажыццяўленне палітыкі беларусізацыі.
- •Культура Беларусі ва ўмовах бальшавіцкага генацыду зо-х гадоў. Палітычныя рэпрэсіі супраць беларускай інтэлігенцыі.
- •Развіццё асветы і навукі ў бсср 20 - 30-я гады.
- •Літаратура ў бсср у 20 - 30-я гады.
- •Архітэктура і мастацтва ў бсср у 20 - 30-я гады.
- •Грамадска-культурная сітуацыя ў Заходняй Беларусі (20 - 30-я гады). Умовы і асаблівасці развіцця беларускай культуры.
- •Асвета і навука ў Заходняй Беларусі (20 - 30-я гады).
- •Літаратура і мастацтва ў Заходняй Беларусі (20 - 30-я гады).
- •Лёс беларускай культуры ў гады другой сусветнай вайны.
- •Складанасці і супярэчнасці культурнага жыцця на Беларусі ў першае пасляваеннае дзесяцігоддзе.
- •Умовы і асаблівасці развіцця культуры Беларусі ў другой палове 50-х – першай палове 80-х гадоў.
- •Літаратура і мастацтва у бсср у другой палове 50-х - першай палове 80-х г.
- •Нацыянальна-культурнае адраджэнне: складаны шлях развіцця (другая палова 80-х – першая палова 90-х гадоў).
- •Беларуская культура ва ўмовах прэзідэнцкай рэспублікі (1994 - 2002).
- •Прысутнасць беларускай культуры ў свеце.
Асвета ў Беларусі ў хуі - першай палове хуіі ст.
Фундаментам кожнай культуры з'яўляецца адукацыя. Калі напачатку XVI ст. у Беларусі існавалі нешматлікія праваслаўныя і каталіцкія школы, то ўжо з сярэдзіны XVI ст. у выніку рэфарма-цыйна-гуманістычнага руху ўзнікае даволі густая сетка пратэс-танцкіх, а затым і праваслаўных брацкіх школ і вучылішчаў, педа-гагічная сістэма якіх складвалася пад непасрэдным уплывам рэне-сансна-гуманістычных ідэй. Веды, атрыманыя вучнямі некаторых пратэстанцкіх і праваслаўных брацкіх школ, былі дастатковымі для паступлення ў заходнееўрапейскія універсітэты. Школы стваралі-ся таксама каталіцкімі ордэнамі - піяраў, дамініканцаў, бернардын-цаў ды інш. На працягу другой паловы XVI - XVII ст. на тэрыто-рыі Беларусі ўзнікае сетка езуіцкіх навучальных устаноў, якія да-валі грунтоў^ную адукацыю еўрапейскага кшталту. Важным фак-тарам у гісторыі культуры і адукацыі Беларусі і Літвы было засна-ванне ў 1579 г. першай вышэйшай навучальнай установы - Вілен-скай акадэміі. дзе выкладалі знакамітыя вучоныя з усёй Еўропы. Беларускія юнакі ў гэты час вучыліся ва універсітэтах Польшчы, Нямеччыны, Аўстрыі, Нідэрландаў, Францыі, Італіі, Англіі.
Архітэктура Беларусі хуі - першай паловы хуп ст.
Спецыфічная рыса архітэктуры Беларусі часоў Адраджэн-ня - сінтэз гатычных і рэнесансных традыцый, якія паступова (у канцы XVI - пачатку XVII ст.) спалучаюцца з элементамі мань-ерызму і барока. Гэта характэрна як для палацава-замкавай, так і для культавай і грамадзянскай архітэктуры.
Сімвалам квітнеючай культуры стала архітэктоніка палацаў-замкаў і ўмацаваных храмаў у гатычным і рэнесансавым стылі. Рэнесансавы стыль у архітэктуры вызначаўся яснасцю, лагічнас-цю, прапарцыянальнасцю, суразмернасцю чалавеку. Для гэтага стылю характэрны зварот да кулыурнай спадчыны антычнасці, інтэрпрэтацыі антычных формаў у дачыненні да новых гістарыч-ных умоваў, што праявілася ў выкарыстанні антычнай ордэрнай сістэмы, ужыванні ордэрнага члянення сцен, арачных галерэй, каланад. зводаў, купалоў.
Пpыкмeты новай эстэтыкі самабытна выявіліся ў Мірскім, Нясвіжскім. Гальшанскім палацава-замкавых комплексах - непаўторных шэдэўрах мастацкай культуры Рэнесанса. Найбольш яск-рава павсвы рэнесансу адбіліся на мураванай архітэктуры кальвшскіх збораў (у в.Асташына Навагрудскага р-на, Койданова (зараз г.Дзяржынск), Смаргоні, Заслаўі).
Да часоў Адраджэння адносяцца першыя спробы рэканструк-цыі некаторых беларускіх гарадоў на падставе рэгулярнай плані-роўкі. Цэнтрам гарадской кампазіцыі і адной з асноўных гарадскіх дамінантаў становіцца ратуша. Замак траціў ролю гарадской цы-тадэлі, будаваўся на ўскраіне гарада і злучаўся з яго цэнтрам га-лоўнай вуліцай. У якасці прыкладу можна прывесці Нясвіж, цалкам перабудаваны ў канцы XVI ст. Мікалаем Радзівілам Сіроткай. Так-сама былі перапланаваны Мір, Быхаў, Слуцк, Любча і некаторыя іншыя беларускія гарады і мястэчкі.
У канцы XVI - першай палове XVII ст. Беларусь стала дру-гой краінай у свеце (пасля Італіі), якая прычынілася да развіцця новага мастацкага стылю - барока. Першым помнікам барока ў Беларусі (і ўсёй Рэчы Паспалітай. а таксама на тэрыторыі ўсходніх славян) лічыцца касцёл Божага цела ў Нясвіжы. пабудаваны ў 1593 г. па праекце італьянскага дойліда Д.М.Бернадоні (усяго на 9 га-доў пазней за рымскую царкву Іль Джэзу).