- •1. Праблема перыядызацыі гісторыі беларускай культуры. Асноўныя этапы і асаблівасці яе развіцця.
- •2. Прыняцце і распаўсюджвашіе хрысціянства. Рэліігійна-асветніцкія дзеячы ў IX – першай палове XIII ст.
- •3. Архітэктура і мастацтва ў IX - першай палове XIII ст.
- •4. Пісьменства. Літаратура. Фальклор ў IX - першай палове XIII ст.
- •5. Вытокі і працэс фармавання беларускай народнасці.
- •6. Асвета. Пісьменства. Літаратура на Беларусі ў другой палове XIII - ху ст.
- •7. Архітэктура і мастацтва Беларусі ў другой палове XIII - ху ст.
- •8. Асаблівасці і праявы Рэнесансу на Беларусі. Дзеячы культуры Беларусі эпохі Адраджэння.
- •9. Рэлігійны рух у вкл і Беларусі ў хуі - першай палове хуіі ст. Дзеячы Рэфармацыі ў Беларусі.
- •Новыя тэндэнцыі ў кніжнай культуры хуі - першай паловы хуіі ст. Развіццё кнігадруку.
- •Літаратурна-грамадскі рух у Беларусі ў хуі - першай палове хуіі ст.
- •Асвета ў Беларусі ў хуі - першай палове хуіі ст.
- •Архітэктура Беларусі хуі - першай паловы хуп ст.
- •Выяўленчае мастацтва. Тэатральнае і музычнае мастацтва хуі - першай паловы хуіі ст.
- •Гістарычныя ўмовы і асноўныя тэндэнцыі развіцця беларускай культуры ў другой палове хуіі - першай палове хуш ст. Рэлігійная сітуацыя.
- •Грамадска-палітычная думка. Навука (другая палова хуіі - хуш ст.)
- •Стан адукацыі і кнігадрукавання на Беларусі ў другой палове хуіі - хуііі ст.
- •Архітэктура і мастацтва Беларусі хуіі - хуііі ст.
- •Літаратура ў другой палове хуіі - хуш ст.
- •Палітыка царызму ў галіне культуры на Беларусі ў першай палове XIX ст. Рэлігійная сітуацыя.
- •Адукацыя і навука ў першай палове XIX ст. Узнікненне навуковага беларусазнаўства.
- •Літаратурнае жыццё Беларусі ў першай палове XIX ст.
- •Музыка і тэатр першай паловы XIX ст.
- •Архітэктура і выяўленчае мастацтва ў першай палове XIX ст.
- •Агульная характарыстыка ўмоваў і асаблівасцяў культурнага працэсу ў Беларусі ў другой палове XIX ст. - пачатку XX ст. "Польскае пытанне" і развіццё беларускай культуры. Рэлігійная сітуацыя.
- •Асвета ў Беларусі ў другой палове XIX - пачатку XX ст.
- •Навука ў Беларусі ў другой палове XIX - пачатку XX ст. Дасягненні навуковага беларусазнаўства.
- •Развіццё друку ў Беларусі ў другой палове XIX - аачатку XX ст.
- •Літаратура Беларусі другой паловы XIX - пачатку XX ст.
- •Архітэктура Беларусі другой паловы XIX - пачатку XX ст.
- •Выяўленчае мастацтва Беларусі другой паловы XIX - пачатку XX ст.
- •Тэатральнае і мучычнае жыццё Беларусі другой паловы XIX - пачатку XX ст.
- •Беларуская культура ў складаных умовах ваенных ліхалеццяў і барацьбы за беларускую дзяржаўнасць(1914- 1920).
- •Культурная сітуацыя ў бсср у 20-я гады. Ажыццяўленне палітыкі беларусізацыі.
- •Культура Беларусі ва ўмовах бальшавіцкага генацыду зо-х гадоў. Палітычныя рэпрэсіі супраць беларускай інтэлігенцыі.
- •Развіццё асветы і навукі ў бсср 20 - 30-я гады.
- •Літаратура ў бсср у 20 - 30-я гады.
- •Архітэктура і мастацтва ў бсср у 20 - 30-я гады.
- •Грамадска-культурная сітуацыя ў Заходняй Беларусі (20 - 30-я гады). Умовы і асаблівасці развіцця беларускай культуры.
- •Асвета і навука ў Заходняй Беларусі (20 - 30-я гады).
- •Літаратура і мастацтва ў Заходняй Беларусі (20 - 30-я гады).
- •Лёс беларускай культуры ў гады другой сусветнай вайны.
- •Складанасці і супярэчнасці культурнага жыцця на Беларусі ў першае пасляваеннае дзесяцігоддзе.
- •Умовы і асаблівасці развіцця культуры Беларусі ў другой палове 50-х – першай палове 80-х гадоў.
- •Літаратура і мастацтва у бсср у другой палове 50-х - першай палове 80-х г.
- •Нацыянальна-культурнае адраджэнне: складаны шлях развіцця (другая палова 80-х – першая палова 90-х гадоў).
- •Беларуская культура ва ўмовах прэзідэнцкай рэспублікі (1994 - 2002).
- •Прысутнасць беларускай культуры ў свеце.
Грамадска-палітычная думка. Навука (другая палова хуіі - хуш ст.)
Стан адукацыі і кнігадрукавання на Беларусі ў другой палове хуіі - хуііі ст.
У другой палове XVII - першай палове XVIII ст. працягваюць дзейнічаць школы розных канфесій. Аднак памяншаецца коль-касць праваслаўных (брацкіх) школ. Пратэстанцкія школы занепа-даюць, выцясняюцца школамі каталіцкіх ордэнаў, найперш езуіцкімі. Адной з галоўных прычынаў, якія забяспечылі поспех распаўсюдж-вання каталіцызму і паланізацыі, з'яўлялася перавага ў адукацыі. Доўгі час у былой савецкай гістарыяграфіі езуіцкае асветніцтва ацэньвалася толькі адмоўна - як польска-каталіцкая экспансія. A на справе езуіты стварылі на Беларусі і Літве дастаткова высокую адукацыю, школьны тэатр, увялі прафесійнае выкладанне паэтыкі, рыторыкі і філасофіі. Цэнтрам адукацыі і навукі на Беларусі была Віленская езуіцкая акадэмія. Яна славілася ва Усходняй Еўропе талентам і вучонасцю шэрагу сваіх выкладчыкаў і выпускнікоў.
Асновай ідэалогіі Асветніцтва была думка аб першаснасці адукацыі і выхавання для лёсаў грамадства. Змены ў сістэме ас-веты былі найбольш радыкальнымі і давалі штуршок да развіцця іншым галінам культуры. Беларусь, падзеленая ў 1772 г. на дзве часткі, апынулася падзеленай і паміж дзвюма рэформамі аду-кацыі. Параўнаўчы аналіз іх вынікаў не на карысць расійскага ва-рыянта. Заходняя і цэнтральная Беларусь мела ў выніку рэформы асветы ў Рэчы Паспалітай разгалінаваную сетку свецкіх навз'чаль-ных устаноў. адметнасць якой - пераемнасць курсаў і строгая іх іерархія, перадавая для таго часу канцэпцыя навучання. настаўніц-кія і выкладчыцкія кадры, а галоўнае - зрухі ў ментальнасці на-сельніцтва. Заход абганяў усход мінімум на 2 дзесяцігоддзі. Дэсін-хранізацыя гісторыка-культурнага працэсу ў 2-х рэгіёнах Беларусі паглыбілася.
У канцы XVII ст. у глыбокім заняпадзе апынулася беларускае кірылічнае кнігадрукаванне, яшчэ стагоддзем раней вельмі бага-тае. Яно амаль цалкам канцэнтруецца ў сценах Супрасльскага ма-настыра - найбуйнейшага выдавецкага цэнтра на Беларусі і Літве. Там, у самым заходнім беларускім рэлігійна-культурным асяродку, кнігі па-ранейшаму выдаваліся і перапісваліся на мовах старасла-вянскай і старабеларускай. Але іх струменьчык не мяняў агульнай сітуацыі: у краі панавала польскае і лацінскае друкаванае слова.
Архітэктура і мастацтва Беларусі хуіі - хуііі ст.
Найбольш адметным здабыткам дадзенага перыяду стаў тэатр. Беларусь набыла славу адной з самых «тэатральных» краін Еўропы. Спачатку гэта былі каталіцкія ці уніяцкія школьныя тэат-ры ў стылі барока. Пазней іх пацяснілі прыгонныя драматычныя оперныя і балетныя тэатры ў стылі класіцызму. Такія тэатры мелі князі Радзівілы ў Нясвіжы і Слуцку, М.К.Агінскі ў Слоніме, графы Тышкевічы ў Свіслачы, Зорыч у Шклове і інш.
Інтэнсіўна будаваліся касцёлы. шляхецкія палацы. У сярэдзі-не XVIII ст. адрадзіўся манументальны жывапіс. Новы падыход на-была беларуская школа іканапісу. Фармаванне шляхецкага арыс-такратычнага менталітэту, палацавае будаўніцтва. узмацненне куль-турных сувязяў з іншымі еўрапейскімі краінамі пасадзейнічалі рос-квіту параднага партрэтнага жанру ў жывапісе. Асаблівасць бела-рускай культуры класіцызму - росквіт садова-паркавага мастацт-ва. якое складала разам з палацавай архітэктурай гарманічныя ан-самблі. Рэшткі былой эстэтычнай раскошы захаваліся ў шматлікіх месцах Беларусі.
Аналіз культуры Беларусі XVII-XVIII ст. дазваляе даслед-чыкам (Т.Глушакова) зрабіць выснову аб стварэнні ў гэты час ба-гатай беларускай мастацкай культуры. У прыватнасці, менавіта ў гэтую эпоху канчаткова ўсталявалася беларуская традыцыя ў сак-ральным мастацтве. Стварэнне беларускай культуры ішло пара-лельна з усё большым замацаваннем у шырокіх масах этнічнай свядомасці. Па выразу Т.Глушаковай, гэта была эпоха паступовага '. што асабліва важна, ужо масавага народнага руху да ўсведам-лення сваёй адметнасці, да свайго самасцвярджэння.