- •2.Емдеу сауықтыру ұйымдарындағы санитарлық - эпидемияға қарсы тәртіп
- •Науқастың төсеніштерін ауыстыру, сақтау
- •Мейірбикенің жалпы жұмыс орнындағы қауіпсіздіктің жалпы шаралары Мейірбике міндеттері:
- •Асептика және антисептика
- •Емделушілердің шалдығуы
- •Еңбектің қауіпсіздігін ұйымдастыру
- •Науқастың қаны мен басқа биологиялық сұйықтықтардың мейірбикенің киімі мен терісіне түсуі Мейірбикенің іс- әрекеттері:
- •Пациенттің биологиялық субстраттарының көздің кілегей қабығына түсуі
- •Пациенттің биологиялық субстраттарының мейірбикенің бет терісі мен ерніне түсуі
- •Биологиялық субстраттардың мейірбике мұрынының кілегей қабығына түсуі
- •Зарарлы болу қауіпі бар құрал-сайманмен саусақтарды жарақаттау
- •Зарарсыздандыру шараларын өткізуге арналған заттар және ол заттарға қойылатын талаптар:
- •3.Медициналық құралдарды тазарту кезеңдері. Емдеу бөлмелерін жинастыру түрлері. Мейірбикенің жұмыс орнын жұмысқа дайындау
- •Стерилизация (залалсыздандыру) . Стерилизация алдындағы тазарту
- •Залалсыздандыру алдындағы тазалау V кезеңнен тұрады:
- •Медициналық құрал- саймандарды залалсыздандыру алдындағы тазалығын тексеру (көзге көрінбейтін қанды жуғыш ерітінділерді, дәрі – дәрмектерді, тат басқанды) Азопирам сынамасы
- •Сынама жүргізу
- •Фенолфталеин сынамасы
- •Мейірбикенің сыртқы келбеті:
- •Ыстық, құрғақ ауамен залалсыздандыру
- •4.Қабылдау бөлімшесінің құрылымы және қызметтері Науқастарды қабылдау және санитарлық тазалықты ондеу.
- •1) Дезинсекция - науқасты қарағанда анықталған зиянды жәндіктерді (биттерді) кұрту;
- •2) Гигиеналық булау, душ немесе науқастың денесін сүрту;
- •3) Науқасқа таза ауруханалық киімдерді кигізу.
- •1) Жедел жәрдем көлігімен (сәтсіздік жағдайларда, мертігулерде, жедел ауруларда және созылмалы аурулар өршігенде);
- •2) Бөлімшелік дәрігердің жолдамасымен (үйде емдеу нәтижесіз болғанда) - жоспарлы жатқызу;
- •3) Басқа емдеу-профилактикалық мекемелерден ауыстыр ақылы (әкімшіліктің келісімімен);
- •4) «Өздігінен» (ауруханаға жақын жерде жағдайының нашарлауына байланысты науқастың өз бетімен келуі).
- •Қабылдау бөлімінің құрылысы:
- •Науқасты ауруханаға қабылдау
- •5.Науқастарды бөлімшеге тасымалдау
- •1. Қатаң төсектік (аурудың жедел сатысында біраз уакытқа тағайындалады, 1-3 күн), науқас
- •1. Анық сана - науқас сұрақтарға жылдам және нақты жауап береді.
- •1. Науқастың қолын шыбық артериясынан Рs анықтайтындай
- •2. Екінші қолын кеуде торына (кеуделік типті тыныс
- •3. Тыныс алу санын 1 минут ішінде есептеңіз.
- •Артериалды пульс
- •18 Жастан жоғары адамдардағы ақ деңгейінің жіктелуі (артериялық гипертензия бойынша воз, моаг, лчс VI және Ресейдің ұлттық ұсыныстарына сәйкес, 2001) мына кестеде берілген.
- •1 Дәреже 140-159 90-99
- •2 Дәреже 160-179 100-109
- •1. Пациентті ыңғайлы жағдайда отырғызыңыз немесе жатқызыңыз.
- •0,5% Гидрокарбанат натрий немесе 0,5% перманганат калий, ауыз кергіш, тіл ұстағыш, астауша, пинцет, дәкелі салфетка, дәкелі немесе мақталы тампон, шпатель.
- •1. Құлақтың ішін дәкеден жасалған таяқшамен, оны айналдыра отырып тазалаңыз.
- •1. Қолғапты кию
- •1.Науқасты процедура мақсатымен, жүргізу кезеңдерімен таныстыру,
- •12Литр бөлме температурасындағы су,сиымдылығы 1литр
- •100Мл 10%-NaCl-ерітіндісі немесе 20-30% 50мл магний
- •1. Науқасқа процедура мақсатын, барысын түсіндіру, келісімін алу.
- •1. Науқасқа процедура мақсатын, барысын түсіндіру, келісімін алу.
- •1. Науқасқа процедура мақсатын, барысын түсіндіру, келісімін алу.
- •1. Науқасқа процедура мақсатын, барысын түсіндіру және келісімін алу.
- •1. Науқасты шалқасынан, тізесін бүгіп, шат аралы-
- •1. Қолдарыңызды жуып, кептіріп, колғап киіңіз.
- •1. Қолдарыңызды жуып, кептіріп, колғап киіңіз.
- •Ойылып қалуға әкелетін факторлар: қысым мен үйкелу
- •Ойылудың даму кезеңдері
- •Трофикалық бұзылыстар деңгейіне қарай ойылудың жіктелуі
- •13.Науқасты бақылау. Дене қызуын өлшеу. Жеке бекет.
- •1) Тұрақты (febris continua) - қызудың ұзақ уақыт көтерілуі гс-тан аспайтын тәуліктік тербелумен;
- •1. Терморегуляция
- •2. Дене қызуын өлшеу
- •1. Термометрдің бүтіндігіне көзіңізді жеткізіңіз!
- •1. Емделушіні жылыту;
- •14.Сау адамның тамақтану тәртібі. Науқастарды тамақтандыру
- •2. Гастростоманың немесе еюностоманың көмегімен. Көрсеткіштері: көмекей, жұтқыншақ, өңеш зақымданғанда немесе зілді күйгенде, өңешке жасалған операциядан кейін.
- •4. Қоректік клизма. Клизма көмегімен қоректендіруші ертінділерді енгізу. Қазіргі кезде өз маңызын жоғалтқан. Су, физиологиялық және т.Б. Ерітінділерді енгізуді емдік клизма деп атаған жөн.
- •15.Ауыр халдегі науқастарды тамақтандыру
- •Зонд көмегімен тамақтандыру
- •Науқасты асқазан тесігі (гастростома) арқылы қоректендіру
- •Пациентті асқазан тесігі /гастростома / арқылы тамақтандыру
- •Ректальды немесе тамақты тік ішекке клизма арқылы жіберу
- •Парентеральды немесе қоректік заттарды қан тамыры арқылы жіберу
- •1. «Қауіп келтірме». Әрбір ем барлық іс-әрекеттер, дәрігердің нұсқаулары аурудың жағдайын жеңілдетуге бағытталып, оған пайда әкелу керек – бұл басты этикалық принцип.
- •2. Ең жоғарғы байлық – адам өмірі.
- •3. Дәрігер әрбір науқастың жеке өмірін сыйлау керек, моральға жатпайтын қылықтардан аулақ болу керек.
- •4. Дәрігер кәсіби этикасын, өзінің мамандығын сыйлауға тиіс.
- •1. Жеке адамды құрметтеу.
- •1.Мейірбикелік үрдіс
- •Бағалау
- •Медбикелік диагноз (диагностика)
- •Мейірбикелік көмекті жоспарлау
- •Жоспарлауды жүзеге асыру
- •Көрсетілген күтімнің нәтижесін бағалау
- •Топтары. Жаздырып алу, тарату, сақтау, қолдану түрлері
- •«В » тізіміне кіретін кейбір (әсері күшті дәрілер) дәрілік заттар:
- •3.Дәрілік заттарды энтеральді және ингаляциялық жолдармен енгізу
- •Пероральды қабылдаудың кемшіліктері:
- •Ингаляциялық енгізу жолдарының тиімділігі:
- •Ингаляциялық енгізу жолдарының кемшіліктері:
- •4.Ем шаралар бөлмесі мейірбикесінің жұмыс тәртібі
- •3% Хлорамин ерітіндісіне- 60 мин экспозиция;
- •1. Жұмыс кезінде мүмкіндігінше бір рет қолданатын саймандарды қолдану.
- •1. Әсерінің жылдамдығы.
- •2. Мөлшерлеудің дәлдігі, өйткені асқазан сөлінің және ас қорыту ферменттерінің дәрілік заттарға әсері болмайды.
- •3.Бауырдың кедергілік ролі болмайды.
- •1) Крафт-пакетті ашыңыз және оның ішкі (залалсыздандырылған) жағын шприцті жинау үшін қолданыңыз;
- •1 .Инъекция жасайтын жерді спиртке батырылған екі домалақтанған мақтамен алдымен үлкен аймақты сонан соң инекция жасайтын аймақты сүрту қажет.
- •Егу бөлмесін жинау
- •Жеке қауіпсіздік барьерлері
- •Егу жасауға дайындалу
- •Дәріні ампуладан, флаконнан алу алгоритмі. Антибиотиктерді еріту. Инсулин дозасын есептеу
- •Антибиотиктерді еріту
- •1:1 Тәсіл мен антибиотикті еріту:
- •5. Тері ішіне, тері астына егу алгоритмдері
- •1) Спиртке матырылған мақтамен алдымен жоғарғы сыртқы квадранттың үлкен бөлігін, содан кейін инъекция жасайтын жерді өңдейді;
- •Көк тамырға дәрі дәрмектерді тамшылатып жіберу ерекшеліктері, системаны құрастыру
- •I. Көк тамырлық инъекция жасаудың реті.
- •II. Көк тамырға құюды жургізудің реті.
- •1. Науқасқа жасалатын іс-шараны хабарлаңыз;
- •1.Дәріні енгізуді тоқтату,
- •Кальций хлоридін қолдану ерекшеліктері
- •Инсулинді енгізу ерекшелігі
- •7.Инъекциядан кейін байқалатын асқынулар
- •7.Науқас жағдайын сараптау
- •1. Анық сана - науқас сұрақтарға жылдам және нақты жауап береді.
- •8.Зертханалық зерттеу әдістері
- •10.Эндоскопиялық зерттеу әдістері
- •12 .Жүрек –қан тамыр жүйесі ауруларының клиникалық белгілері .Гипертониялық криз,журек аймағында ауыруы.
- •1 .Науқасты отырғызып, клеенкалы алғышты кигізу;
- •III. Мейірбикелік іс-әрекеттер сипаты:
- •I. Мейірбикелік диагноз: Қыжылдау
- •I. Мейірбикелік диагноз: Тәбеттің болмауы
- •I. Мейірбикелік диагноз: Асқазан - ішектен қан кету
- •1. Егер олар ішке қабылданған болса, онда асқазанды шаю жүргізіледі.
- •16.Жүрек пен өкпе қызметін қарапайым түрде қалыпқа келтіру
- •17.Халі нашар және жанталас үстіндегі науқастардың күтімі.
- •1. Преагония
- •2. Агония
- •3. Биологиялық өлім
1. Науқасқа процедура мақсатын, барысын түсіндіру, келісімін алу.
2. Процедураны жүргізуге қарсы көрсетпелер жоқтығына көз жеткізу.
3. Жүйені дәрілік затпен (дәрігердің тағайындағаны бойынша) толтыру,
1м биіктікте штативке бекіту, жүйенің алдыңғы және артқы
қабырғаларына жылытқышты бекіту.
4. Сырқатты сол жақ қырынан кушетканың шетіне тізесін кіндігіне
жақындата бүгіп жатқызу керек, шымылдықты қойыңыз;
5 . Халат, қолғапты кийіңіз. Науқастың жамбасы астына клеенка, үстінен
жаялықты жайыңыз.
6. Сол қолмен құйрықты ашып, оң қолмен жүйенің үштігін
ақырын айналдырып тік ішекке алдымен кіндікке қарай 3-4см, содан
соң омыртқаға қатарластырып 10-15см тереңдікке енгізіңіз;
7. Жүйедегі қысқышты ашып енгізілетін ерітінді тамшыларының жиілігін
реттеңіз ( минутына 60-80 тамшы);
8. Дәріні енгізіп болғаннан соң қысқышты жауып, жүйені ақырындап
шығарып алыңыз.
9. Сырқатты ыңғайлы етіп жатқызып, үстіне көрпе жабыңыз.
10. Клеенканы 1% лизоформин ерітіндісіне малынған дәке салфеткамен
сүртіңіз;
11. Қолғапты шешіп, дезерітіндіге салыңыз, қолды жуыңыз.
12. Тағайындау парағына процедураның орындалғаны және науқастың
реакциясы туралы белгілеңіз.
Клизма қойғаннан кейін құралдарды өңдеу
Ұштық, жел шығаратын түтік, асқазан зонды манипуляция жасағаннан соң залалсыздандыру алдындағы өңдеудін бірінші үш кезеңінен өтеді:
1. 0,06% деохлор ерітіндісі бар бөлек ыдыста жуады.
2. 0,06% деохлор ерітіндісіне 1 сағатқа салып қояды.
3. Ағынды су астында шаяды.
Залалсыздандыру алдындағы өңдеуден соң, резеңке бұйымдар автоклавқа салынады: қысым 1,1 атм, t-120°С, уақыты 45 минут.
Жел шығаратын түтікті қолдану алгоритмі
Мақсаты: ішектегі газдарды сыртқа шығару.
Көрсетпелері: метеоризм, ішек атониясы, дәрілік клизманы қойған кезде
Қарсы көрсетпелер: ішектен қан кету, тік ішектің төмен түсуі.
Жабдықталуы: стерильді жел шығаратын түтікше, стерильді астауша, вазелин майы, стерильді таңу материалы, биялай, шымылдық, халат, үлкен жаялық, дәрет ыдысы, шпатель.
Міндетті шарттар: жел шығару түтікшесі 1 сағатқа дейін қойылады.
Іс-әрекетер алгоритмі:
1. Науқасқа процедура мақсатын, барысын түсіндіру және келісімін алу.
2. Науқастың кереуеті жанына шымылдықты қою.
3. Науқасқа сол қырымен жатуына көмектесі, аяқтарын ішіне қарай бұгу.
4. Қолғапты кию.
5. Науқастың жамбасының астына клеенка, үстіне жаялықты төсеп қою.
6. Кереуеттің жанына орындықтың үстіне ішінде шамалы суы бар дәрет ыдысын қою.
7. Түтікшенің бас жағын 20-30см-ге дейін вазелинмен майлау.
8. Түтікшені ортасынан бүгіп, бос ұшын 4-ші 5-ші саусақтармен ұстау қажет, ал бас жағын қарындаш ұстағандай етіп ұстау керек.
9. Сол қолдың 1-2-ші саусақтарымен құйрығын ашып, оң қолмен жел шығаратын түтікшені 20-30см тереңдікке енгізу қажет.
10. Түтікшенің бос ұшын дәрет ыдысына салу керек.
11. Белгілі уақыт өткеннен соң (1 сағатқа дейін) түтікшені алу қажет.
12. Қолданылған түтікшені зарарсыздандыру ерітіндісіне салу керек.
13. Анальді аймақты вазелин майына батырылған салфеткамен сұрту.
14. Клеенка және салфетканы арнайы қапшыққа салу.
Қолғапты шешу, дезерітіндіге тастау, қолды жуып құрғату
Қуықты катетерлеу
Қуықты катетерлеу уретралды катетер көмегімен жүргізіледі. Уретралды катетер - зәр шығару каналы арқылы қуыққа жіберілетін түтікше.
Катетер түрлері: резеңке (жұмсақ), темір (қатты), эластикалық (жартылай қатты).
Резеңке катетер - ұзындығы 25-30 см, диаметрі 0,33-тен 10 мм дейін болатын резеңке түтікше. Катетердің соңы жабық, жанында сопақ тесігі бар (Нелатон катетері). Тиманның резеңке катетерінің ұшы тұмсық сияқты иілген. Темір катетер ұстағыш, өзек және тұмсықтан тұрады. Ер адам катетерінің ұзындығы 30 см, әйелдердікі 12-15 см, кішкене иілген тұмсығы бар.
Катетерлеуге көрсетпелер:
- зәрдің жіті тоқтауы;
- қуықты жуып-шаю;
- қуыққа дәрілер енгізу;
- басқа жол болмаған жағдайда зәрді тексеруге алу.
Қарсы көрсетпелер:
- зәр шығару каналының жарақаты.
Әйелдердің қуығын катетерлеу
Іс-әрекет алгоритмі: