
- •2.Емдеу сауықтыру ұйымдарындағы санитарлық - эпидемияға қарсы тәртіп
- •Науқастың төсеніштерін ауыстыру, сақтау
- •Мейірбикенің жалпы жұмыс орнындағы қауіпсіздіктің жалпы шаралары Мейірбике міндеттері:
- •Асептика және антисептика
- •Емделушілердің шалдығуы
- •Еңбектің қауіпсіздігін ұйымдастыру
- •Науқастың қаны мен басқа биологиялық сұйықтықтардың мейірбикенің киімі мен терісіне түсуі Мейірбикенің іс- әрекеттері:
- •Пациенттің биологиялық субстраттарының көздің кілегей қабығына түсуі
- •Пациенттің биологиялық субстраттарының мейірбикенің бет терісі мен ерніне түсуі
- •Биологиялық субстраттардың мейірбике мұрынының кілегей қабығына түсуі
- •Зарарлы болу қауіпі бар құрал-сайманмен саусақтарды жарақаттау
- •Зарарсыздандыру шараларын өткізуге арналған заттар және ол заттарға қойылатын талаптар:
- •3.Медициналық құралдарды тазарту кезеңдері. Емдеу бөлмелерін жинастыру түрлері. Мейірбикенің жұмыс орнын жұмысқа дайындау
- •Стерилизация (залалсыздандыру) . Стерилизация алдындағы тазарту
- •Залалсыздандыру алдындағы тазалау V кезеңнен тұрады:
- •Медициналық құрал- саймандарды залалсыздандыру алдындағы тазалығын тексеру (көзге көрінбейтін қанды жуғыш ерітінділерді, дәрі – дәрмектерді, тат басқанды) Азопирам сынамасы
- •Сынама жүргізу
- •Фенолфталеин сынамасы
- •Мейірбикенің сыртқы келбеті:
- •Ыстық, құрғақ ауамен залалсыздандыру
- •4.Қабылдау бөлімшесінің құрылымы және қызметтері Науқастарды қабылдау және санитарлық тазалықты ондеу.
- •1) Дезинсекция - науқасты қарағанда анықталған зиянды жәндіктерді (биттерді) кұрту;
- •2) Гигиеналық булау, душ немесе науқастың денесін сүрту;
- •3) Науқасқа таза ауруханалық киімдерді кигізу.
- •1) Жедел жәрдем көлігімен (сәтсіздік жағдайларда, мертігулерде, жедел ауруларда және созылмалы аурулар өршігенде);
- •2) Бөлімшелік дәрігердің жолдамасымен (үйде емдеу нәтижесіз болғанда) - жоспарлы жатқызу;
- •3) Басқа емдеу-профилактикалық мекемелерден ауыстыр ақылы (әкімшіліктің келісімімен);
- •4) «Өздігінен» (ауруханаға жақын жерде жағдайының нашарлауына байланысты науқастың өз бетімен келуі).
- •Қабылдау бөлімінің құрылысы:
- •Науқасты ауруханаға қабылдау
- •5.Науқастарды бөлімшеге тасымалдау
- •1. Қатаң төсектік (аурудың жедел сатысында біраз уакытқа тағайындалады, 1-3 күн), науқас
- •1. Анық сана - науқас сұрақтарға жылдам және нақты жауап береді.
- •1. Науқастың қолын шыбық артериясынан Рs анықтайтындай
- •2. Екінші қолын кеуде торына (кеуделік типті тыныс
- •3. Тыныс алу санын 1 минут ішінде есептеңіз.
- •Артериалды пульс
- •18 Жастан жоғары адамдардағы ақ деңгейінің жіктелуі (артериялық гипертензия бойынша воз, моаг, лчс VI және Ресейдің ұлттық ұсыныстарына сәйкес, 2001) мына кестеде берілген.
- •1 Дәреже 140-159 90-99
- •2 Дәреже 160-179 100-109
- •1. Пациентті ыңғайлы жағдайда отырғызыңыз немесе жатқызыңыз.
- •0,5% Гидрокарбанат натрий немесе 0,5% перманганат калий, ауыз кергіш, тіл ұстағыш, астауша, пинцет, дәкелі салфетка, дәкелі немесе мақталы тампон, шпатель.
- •1. Құлақтың ішін дәкеден жасалған таяқшамен, оны айналдыра отырып тазалаңыз.
- •1. Қолғапты кию
- •1.Науқасты процедура мақсатымен, жүргізу кезеңдерімен таныстыру,
- •12Литр бөлме температурасындағы су,сиымдылығы 1литр
- •100Мл 10%-NaCl-ерітіндісі немесе 20-30% 50мл магний
- •1. Науқасқа процедура мақсатын, барысын түсіндіру, келісімін алу.
- •1. Науқасқа процедура мақсатын, барысын түсіндіру, келісімін алу.
- •1. Науқасқа процедура мақсатын, барысын түсіндіру, келісімін алу.
- •1. Науқасқа процедура мақсатын, барысын түсіндіру және келісімін алу.
- •1. Науқасты шалқасынан, тізесін бүгіп, шат аралы-
- •1. Қолдарыңызды жуып, кептіріп, колғап киіңіз.
- •1. Қолдарыңызды жуып, кептіріп, колғап киіңіз.
- •Ойылып қалуға әкелетін факторлар: қысым мен үйкелу
- •Ойылудың даму кезеңдері
- •Трофикалық бұзылыстар деңгейіне қарай ойылудың жіктелуі
- •13.Науқасты бақылау. Дене қызуын өлшеу. Жеке бекет.
- •1) Тұрақты (febris continua) - қызудың ұзақ уақыт көтерілуі гс-тан аспайтын тәуліктік тербелумен;
- •1. Терморегуляция
- •2. Дене қызуын өлшеу
- •1. Термометрдің бүтіндігіне көзіңізді жеткізіңіз!
- •1. Емделушіні жылыту;
- •14.Сау адамның тамақтану тәртібі. Науқастарды тамақтандыру
- •2. Гастростоманың немесе еюностоманың көмегімен. Көрсеткіштері: көмекей, жұтқыншақ, өңеш зақымданғанда немесе зілді күйгенде, өңешке жасалған операциядан кейін.
- •4. Қоректік клизма. Клизма көмегімен қоректендіруші ертінділерді енгізу. Қазіргі кезде өз маңызын жоғалтқан. Су, физиологиялық және т.Б. Ерітінділерді енгізуді емдік клизма деп атаған жөн.
- •15.Ауыр халдегі науқастарды тамақтандыру
- •Зонд көмегімен тамақтандыру
- •Науқасты асқазан тесігі (гастростома) арқылы қоректендіру
- •Пациентті асқазан тесігі /гастростома / арқылы тамақтандыру
- •Ректальды немесе тамақты тік ішекке клизма арқылы жіберу
- •Парентеральды немесе қоректік заттарды қан тамыры арқылы жіберу
- •1. «Қауіп келтірме». Әрбір ем барлық іс-әрекеттер, дәрігердің нұсқаулары аурудың жағдайын жеңілдетуге бағытталып, оған пайда әкелу керек – бұл басты этикалық принцип.
- •2. Ең жоғарғы байлық – адам өмірі.
- •3. Дәрігер әрбір науқастың жеке өмірін сыйлау керек, моральға жатпайтын қылықтардан аулақ болу керек.
- •4. Дәрігер кәсіби этикасын, өзінің мамандығын сыйлауға тиіс.
- •1. Жеке адамды құрметтеу.
- •1.Мейірбикелік үрдіс
- •Бағалау
- •Медбикелік диагноз (диагностика)
- •Мейірбикелік көмекті жоспарлау
- •Жоспарлауды жүзеге асыру
- •Көрсетілген күтімнің нәтижесін бағалау
- •Топтары. Жаздырып алу, тарату, сақтау, қолдану түрлері
- •«В » тізіміне кіретін кейбір (әсері күшті дәрілер) дәрілік заттар:
- •3.Дәрілік заттарды энтеральді және ингаляциялық жолдармен енгізу
- •Пероральды қабылдаудың кемшіліктері:
- •Ингаляциялық енгізу жолдарының тиімділігі:
- •Ингаляциялық енгізу жолдарының кемшіліктері:
- •4.Ем шаралар бөлмесі мейірбикесінің жұмыс тәртібі
- •3% Хлорамин ерітіндісіне- 60 мин экспозиция;
- •1. Жұмыс кезінде мүмкіндігінше бір рет қолданатын саймандарды қолдану.
- •1. Әсерінің жылдамдығы.
- •2. Мөлшерлеудің дәлдігі, өйткені асқазан сөлінің және ас қорыту ферменттерінің дәрілік заттарға әсері болмайды.
- •3.Бауырдың кедергілік ролі болмайды.
- •1) Крафт-пакетті ашыңыз және оның ішкі (залалсыздандырылған) жағын шприцті жинау үшін қолданыңыз;
- •1 .Инъекция жасайтын жерді спиртке батырылған екі домалақтанған мақтамен алдымен үлкен аймақты сонан соң инекция жасайтын аймақты сүрту қажет.
- •Егу бөлмесін жинау
- •Жеке қауіпсіздік барьерлері
- •Егу жасауға дайындалу
- •Дәріні ампуладан, флаконнан алу алгоритмі. Антибиотиктерді еріту. Инсулин дозасын есептеу
- •Антибиотиктерді еріту
- •1:1 Тәсіл мен антибиотикті еріту:
- •5. Тері ішіне, тері астына егу алгоритмдері
- •1) Спиртке матырылған мақтамен алдымен жоғарғы сыртқы квадранттың үлкен бөлігін, содан кейін инъекция жасайтын жерді өңдейді;
- •Көк тамырға дәрі дәрмектерді тамшылатып жіберу ерекшеліктері, системаны құрастыру
- •I. Көк тамырлық инъекция жасаудың реті.
- •II. Көк тамырға құюды жургізудің реті.
- •1. Науқасқа жасалатын іс-шараны хабарлаңыз;
- •1.Дәріні енгізуді тоқтату,
- •Кальций хлоридін қолдану ерекшеліктері
- •Инсулинді енгізу ерекшелігі
- •7.Инъекциядан кейін байқалатын асқынулар
- •7.Науқас жағдайын сараптау
- •1. Анық сана - науқас сұрақтарға жылдам және нақты жауап береді.
- •8.Зертханалық зерттеу әдістері
- •10.Эндоскопиялық зерттеу әдістері
- •12 .Жүрек –қан тамыр жүйесі ауруларының клиникалық белгілері .Гипертониялық криз,журек аймағында ауыруы.
- •1 .Науқасты отырғызып, клеенкалы алғышты кигізу;
- •III. Мейірбикелік іс-әрекеттер сипаты:
- •I. Мейірбикелік диагноз: Қыжылдау
- •I. Мейірбикелік диагноз: Тәбеттің болмауы
- •I. Мейірбикелік диагноз: Асқазан - ішектен қан кету
- •1. Егер олар ішке қабылданған болса, онда асқазанды шаю жүргізіледі.
- •16.Жүрек пен өкпе қызметін қарапайым түрде қалыпқа келтіру
- •17.Халі нашар және жанталас үстіндегі науқастардың күтімі.
- •1. Преагония
- •2. Агония
- •3. Биологиялық өлім
Ыстық, құрғақ ауамен залалсыздандыру
Металл және шыны саймандарда ұсынылады. Стерилизация камерасында жұмысшы 180˚С температура, уақыты – 60 минут
Дайындау қажет:
Крафт пакетке салынған және ашық эмаль астаушаға салынған шприц және инелер, хирургиялық саймандар: пинцет, зажим, корнцанг т.б., тиомочевина салынған флакон.
Алгоритм іс-әрекеттері:
1. Крафт-пакеттерді ашық эмальды астаушаға салынған шприц пен инелерді хирургиялық саймандарды арнайы ыстық-құрғақ ауа шкафқа жайғастырылады.
2. Шкафтың қызуын өлшеу үшін тиомочевинасы бар флакон салады.
3. Стерильдеу 180˚С –та 1 сағат жүргізіледі.
4. 1 сағат уақыт өткеннен соң шкафты ашып, тиомочевина тексеріледі, егер тиомочевинаның ұнтағы сары қоңыр теске кірсе, онда шкафтың ішіндегі ауаның қызуы жеткілікті екенін білдіреді.
5.Медициналық құрал-саймандар стерильді деп саналады.
Есте сақтау. А/ крафт пакеттегі медициналық құрал - саймандардың стерильдігі 3 тәулікке дейін сақталады.
Б/ ашық эмальды астаушадағы медициналық құрал-саймандар тез арада қолданылуы керек.
В/ бұл шкафқа жұмсақ бөз орамын салуға болмайды.
Ауалы стерилизаторларда (құрғақ ауалы шкафтарда) жұмыс істеу тәртібі
1. саймандар суық стерилизаторға орналастырылады;
2. қыздыру;
3. стерилизация (180˚С – 60 минут);
4. суыту 40-50˚С –ке дейін;
5. босатып алу.
Химиялық заттармен залалсыздандыру
Сүтегінің асқын тотығы – залалсыздандыру үшін 6% ерітінді қолданылады – экспозиция 180 минут, температура 50˚С, полимер, резина, шыны және коррозияға төзімді металдарды толық батыру – экпозиция 360 минут, температура 18˚С болу қажет. Осы уақыттан кейін саймандар 2 рет залалсызданған сумен шайылып, залалсызданған контейнерге орналастырып, қақпағы жабылады (залалсыздану мерзімі – 3 тәулік) немесе қолдану үшін залалды аспаптарды үстел үстіне жайып қойылады.
«Дезоксон-1» - түссіз, сірке қышқылына ұқсас иісті, суда, спиртте жақсы ериді.
Залалсыздандыру үшін 1% жұмысшы ерітінді қолданылады (препараттың 200 мл – 800 мл сумен араластырылады) – экспозиция 45 минут температура 180˚С, ерітінді 1 тәулікке жарамды, тек 1 рет қолданылады.
Залалсызданған саймандар залалсыз сумен 3 рет шайылады, сосын залалсызданған стерилизациялық қорапшаға залалсыз жайма үстіне орналастырылады. 3 тәулікке дейін сақтауға болады.
Залалсызданғандықты бақылау
Бактериологиялық, техникалық, термиялық әдістер арқылы жүргізіледі.
Бактериологиялық әдістер - өте анық, бірақ орындау үшін уақытты талап етеді. Стерилизатор жұмысының тиімділігін бақылауға мүмкіндік береді.
Техникалық әдістер – камераларға термометр, жұмысты бақылау манометрлерді орналастыру арқылы жүзеге асырылады.
Термиялық әдістер – күнделікті жүргізіледі. Ол кейбір ұнтақ түрінде заттардың белгілі температура әсерінен түсін өзгерту және еру қасиетіне негізделген. Бақылау үшін температуралы қысымды уақытқа анықтау саймандары, химиялық тесттер, термохимиялық индикаторлар, биотесттер қолданылады.
Келесі заттар қолданылады:
мочевина (132˚С);
тиомочевина (180˚С);
янтар қышқылы (180-192˚С)
Залалсыздандыру өткізу кезіндегі техника қауіпсіздігі
Аппараттың техникалық паспорты болу керек.
Аппаратпен жұмыс істеу үшін 18 жастан асқан, медициналық білімі, куәлігі бар адам жұмысұа жіберіледі.
Аппараттарды қолданған кезде көрсеткіштері О ге түспей ашуға болмайды.
Аппараттар тұрған бөлме жақсы желдетілуі керек.
Еденге қара резинадан немесе ағаштан жасалған дорожка болу керек (ток тартпау үшін және аяқ тайып кетпеу үшін)
Аппараттардың сымдары, вилкасы, точкасы ашық болмауы керек, ал шнурлары жалғанбаған болуы қажет.
Арнайы аппараттардың монометрі дұрыс жұмыс жасайтын болуы шарт.
Аптасына бір рет қорытынды жуу жасалу керек.
Аппараттар тұрған бөлмеге бөгде адамдардың кіруіне болмайды.
Орталықтандырылған залалсыздандыру бөлімшесінде жұмыс істеу
ОЗБ – орталықтандырылған залалсыздандыру бөлімшесі қазіргі кезде барлық емдеу мекемелерінде ұйымдастырылған.
Мақсаты:
Медициналық құралдарды алдын ала тазарту, залалсыздандыру
Залалсыздандыру:
а) медицина құралдарын;
б) киімдерді төсек жапқыштар мен таңу матералдарын
в) хирургиялық биялай мен резеңкелі өнімдерді.
ОЗБ-нің құрылысы:
Залалсызданбаған блок;
Залалсызданған блок;
Залалсызданбаған блокта құралдарды, залалсыздандыру алдындағы тазартуды, залалсыздандыруға арналған материалды және бу стерилизаторларын, құрғақ ауа шкафтарын дайындау жүргізіледі.
Залалсызданған блокқа залалсызданған матералды түсіреді. Залалсыздандыруға қанмен, жарамен және зарарланған заттармен қатынаста болған барлық құралдар мен өнімдер жатады. Қолдану барысында кілегей қабықтарға тиетін және оларға жарақат әкелетін құралдар да (катетер, зонд) залалсыздандырылады.
Залалсыздандыруда бу, ыстық ауа және химиялық әдістер қолданылады.
Залалсыздандыру тәртібі
Заласыздандыру тәртібі:
Өнімдер (мақта шариктері, шприцтер, инелер, жаялықтар, пинцеттер) залалсыздандырғыш қораптарға, крафт-пакеттерге, 2-қабатты жұмсақ базелді қораптарға салынады. t - 120˚С, қысымы 1,1 атм. уақыты 45 минут.
Залалсыздандырудың бұл кезеңі резеңке өнімдерді (катетер, зонд, биялайлар) өңдеуге қолданылады. Резеңке қолғаптардың ішіне және сыртына жабысып қалмау үшін тальк себеді. Қолғаптардың арасына дәке салады және әр қолғапты дәкеге орайды. Бикстегі, крафт пакеттегі, 2-қабатты жұмсақ қораптағы залалсыздандырылған материалдар 3 күн сақталады.
Автоклавтың залалсыздандыру тәртібін залалсыздырған заттардың ішіне салынған термометрлер көмегімен бақылап отырады.
Залалсыздандырудың сапасын бензонат қышқылы арқылы тексереді. Бу мен заласыздандырғанда бензонат кышқылы кристалдары бар флакон салынады, ол t - 132˚С, қысымы - 2 атм кезінде балқиды.
Бу әдісімен залалсыздандыру
Залалсыздандыру камерасындағы будың кысымы:
көрсеткіші - 2,0 атм;
шегіне жеткен ауытқуы + 0,2;
Залалсыздандыру камерасындағы күнделікті температура, С;
көрсеткіші 132˚С;
шегіне жеткен ауытқуы + 2;
Минуттарда көрсетілген стерилизаторда ұстау мерзімі:
колмен немесе жартылай автомат жүргізуімен 20 мин төмен емес;
автомат жүргізуімен;
көрсеткіші - 20 минут.
Қолданылуы:
коррозияға шыдайтын темірден жасалынған өнімдер үшін ұсынылады;
жеке полимер материалдар және латекс резеңкеден жасалынған өнімдер үшін (жоғары беріктілік полиэтилен, ПВХ пластмассасы) ұсынылады.
Залалсыздандыру өткізу шарттары
Залалсыздандыру фильтрлі не фильтрсіз корапшада, бөз, пергамент немесе дымқылдықты өткізбейтін қапшықты қағаздан жасалған қорапшада, Е маркалы автоматтарда, бұйымдарды орауға арналған қағаз корапшада, ОКМВ - 120 маркалы темір бұйымдарға арналған орағыш қағазда, екі қабатты тығыздалған қағаздан жасалынған екі қабатты жұмсақ орағышта өткізіледі.
Қолданылатын жабдықтау: бумен стерилизациялау.
Сапасын бақылау бензой қышқылының көмегімен тексеріледі: бу ішіне 132˚С температура, 2 атм кысымында 20 минуттың ішінде балқитын бензой қышқылының кристалдарымен шишаға салынады.
Залалсыздандырудың түрлері:
Физикалық - қайнату, ылғалды бу, ыстық ауа, гамма сәулесі.
Химиялық - газбен, салқын әдіспен.
Жуу ерітіндісінің құрамына жатады:
27,5% -17мл сутегінің асқын тотығы.
5,0г ұнтақ \лотос, астра, айна\.
978 мл су.
Автоклафта заласыздандырудың түрлері:
Крафт пакетке салып.
Боз орамға орап.
Ашық ыдыс астаушада.
Заласыздандыруды өткізу шарттары:
Барлық залалсыздандырылатын агенттер үшін залалсыздандырудың стерилизаторда ұстау мерзімінде өнімдер толық ерітіндіге батырылуы тиіс, содан кейін өнімдерді екі рет тазартылған сумен шаяды. Тазартылған жаймамен төсенген стерилизатор ыдысында залалсыздандырылған затты сақтау мерзімі 3 тәулік.