Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
жер кукыгы.docx
Скачиваний:
86
Добавлен:
18.02.2016
Размер:
179.21 Кб
Скачать

2. Қорық жерлерінің қүкықтық жағдайының ерекшеліктері, үлттық дендрологиялык және зоологиялық парктердің қүқықтық жағдайынын ерекшеліктері

Қазакстан Республикасында казіргі кезде бірнеше мемле­кеттік табиғи корык бар. Ен бірінші 1926 жылы күрылған Аксу жабағылы корығы Оңтүстік Казакстанда кұрылған оның көлемі 85,6 мын га жер. Екіншіден, 1931 жылы күрылған Наурызым корығы, бұл корык Қостанай облысында орналаскан оның көлемі 87,7мың га жер. Үшіншіден, 1960 жылы кұрылған Алматы корығы. Төртіншіден, Барсакелмес корығы олардың көлемі 79,7мың га жер. Бесіншіден, 1968 жылы құрылған корғалатын қор бұл корык Акмола облысында орналаскан көлемі 252,3 мың га жер. Алтын- шыдан, 1984 жылы күрылған Маңғыстау облысы Үстүрт корығы 223,3 мың га жер. Жетіншіден, 1992 жылы кұрылған Батые Алтай корығы Шығыс Казакстан облысында құрылған көлемі 56, Ӏмың га жер. Сегізіншіден, 1998 жылы кұрылған Алакөл корығы бүл Алматы облысы орналаскан көлемі 12,5 мың га жер. Тоғызын- шыдан, 1976 жылы кұрылған Шығыс Қазақстан орналаскан Мар- қакөл корының көлемі 75 мың га жер.

Мемлекеттік табиғи корык — табиғат қорғау жөне ғылыми мекеме мәртебесі бар ерекше корғалатын табиғи аумак, оның кызметінің мақсаты өзінің аумағындағы табиғи процестер мен күбылыстардың табиғи барысын, өсімдіктер мен жануарлар дүниесі объектілерін, өсімдіктер мен жануарлардын жекелеғен түрлері мен қауымдастықтарын, әдеттегі және бірегей экология­лык жүйелерді сактау мен зерделеу және оларды калпына келтіру болып табылады.

Қорык режимі аймағыида кез келғен шаруашылык кызметке

және мемлекетгік ұлттык табиғи парк аумағын рекреациялык мақсатта пайдалануға тыйым салынады.

Реттелмелі экологиялык туризмді және мемлекетгік табиғи- корык корының бүлінген табиғи кешендері мен объектілерін кал­пына келтіру жөнінде іс-шаралар жүргізуді коспағанда, эколо­гиялык тұрактандыру аймағында шаруашылык және рекреация­лык кызметке тыйым салынып, корықтык күзет режимі белгіле­неді.

Туристік және рекреациялык қызмет аймағы мемлекеттік ұлттык табиғи паркке келушілердін реттелмелі кыска мерзімді демалысы мен ұзақ мерзімді демалысы учаскелеріне бөлінеді. Туристік және рекреациялык кызмет аймағында мемлекеттік та- биғи-корықкорыныцтабиғи кешендері мен объектілерін сақтау- ды камтамасыз ететін тапсырыстык күзет режимі белгіленеді, оның аумағын да реттелмелі туристік және рекреациялык пайда­лануға (ац аулаудан баска), соныц ішінде рекреациялык жүкте- мелер нормаларын ескере отырыг1 туристік маршруітар, сокпак- тар, демалу аланкайлары мен тамашалау аландарын кұруды ұйым- дастыруға жол беріледі.

Шектеулі шаруашылык қызмет аймағында әкімшілік-шаруа- шылык максаттағы объектілер орналастырылады, әуескойлык (спорттық) аң аулау мен балық аулауды ұйымдастыруды коса алғанда, мемлекеітік ұлттык табиғи паркті күзету және оныц жүмыс істеуін камтамасыз ету, оған келушілерге кызмет корсету үшін қажетті шаруашылык кызмет жүргізіледі, рекреациялык орталыктар, қонак үйлер, кемпингтер, мұражайлар және турис- терге кызмет көрсетудіц баска да объектілерін салу және оларды пайдалану жүзеге асырылады.

Мемлекеттік зоологиялык парктерді пайдаланудын келесідей ерекшеліктері бар:

        1. Мемлекеттік зоологиялык парктер ғылыми, мәдени-ағар- тушылыкжәне оку максаттарында пайдаланылады;

        2. Мемлекеттік зоологиялык парктерде жануарларды, сонын ішінде Казакстан Республикасының Кызыл кітабына енгізілген жануарларды камауда немесе жартылай камау жағдайларында ұстау және өсіру саласында ғылыми зерттеулер жүргізіледі;

        3. Мемлекеттік зоологиялык парктер ғылыми деректер банктерін, қорлар, мұражайлар, лекторийлер, кітапханалар мен мүрағаттар кұруға, осы ұйымдар кызметінің мәселелері бойын­ша ғылыми, ғыльіми-көпшілік және баска да әдебиет шығаруға күкылы;

        4. Мемлекеттік зоологиялык парктердің қосалкы шаруашы- лыктары, шеберханалары, зоологиялык дүкендері мен осы ұйым- дардың бейініне сәйкес келетін, бірак олардын негізгі қызметіне жатпайтын шаруашылык кызметі үшін кажетті баска да объектілері болуына күкылы.