Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
жер кукыгы.docx
Скачиваний:
86
Добавлен:
18.02.2016
Размер:
179.21 Кб
Скачать

5. Жер қүқығынын баска күқық салаларымен байланысы және арақатынасы

Жер кұкығы баска салалармен тығыз байланыста болып, бұл жұйеде ерекше орын алады. Себебі, жер кұкығы жекеленген кешенді кұкык саласы болып табылады.

Кешенді деп - жер кұкығынын кешенді карым-катынастарын реттейтінін білдіреді. Яғни, жер кұкык катынастары біркелкі кұкык катынастарына жатпайды. Бұлардын катарына: мүліктік, саясн, экологиялык, әкімшілік сипаты бар нормалармен реттел- ген катынастар орын алады. Оларды реттеу үшін біркелкі тәсілдер жок. Сондыктан мемлекет керек кезде басымдык көрсетеді, тый- ым сала алады немесе рұксат беріп, тараптардын тепе-тендігін камтамасыз етеді.

Жер қүқығы және азаматтық қүқық. Жер күкығы азаматтык кұкыкпен тығыз байланыста. Себебі, жер табиғи ресурс, корша­ған ортаның кұрамдас бөлігі болып табылатындығымен катар, жылжымайтьін мүлік ретінде азаматтық айналымнын объектісі болып табылады. Сол себептен, жер кұкық катынастарын реттеу барысында азаматтык кұкык нормаларынын қолданылатынын жокка шығармаймыз. Дегенмен, жер учаскесі жеке меншікке беріліп, азаматтык айналымнын объектісі ретінде танылганымен, біршама шектеулер қойылады. Жер учаскесімен азаматтык күкыктык мәмілелер жасап, оны шаруашылык айналымға түсірмес бұрын келесі жағдайларды анықтап алу қажет:

• жер учаскелерін, жер пайдалану кұкығын және жер үлестерін жер айналымына енгізу занды түрде камтамасыз етілгені;

  • жер нарыктық катынастарының объектісі ретінде танылып отырған жер учаскесі немесе жер пайдалану кұкығы шаруашы- лык және азаматгык айналымнан алынбағаны;

  • жер зандарымен жеке меншікте болу мүмкіндігі аныкталға-

ны;

  • жер учаскесінің шекаралары айкындалғаны;

  • жер учаскесіне кұкықтарды куәландыратын кұжаттары бар учаскелер болуы кажет.

Жер және орман қүқығы. Жер кұқығы орман кұкығынан рет­теу пәні бойынша ерекшеленеді. Орман құкығының нормалары орман катынастарын реттейді. Яғни орманды пайдалану, кайта қалпына келтіру және корғауды жүзеге асыратын қоғамдык каты- настарды кұрайды, ол жер күкығының пәні жер катынастары болып табылады. Сонымен катар, Жер кодексіне сэйкес, жер учаскелері орман өсіру үшін жеке меншікке беріледі және жеке- ше орман корының калыптасуына негіз болады. Яғни, жер күкығы орман өсіру үшін жер учаскесін беру тәртібін карасты­ратын болса, орман құкығы сол өсірілген орман корын пайдала­ну, корғау және калпына келтіруді карастыратын кұкыксаласы болып табылады.

Жер және су қүқыгы. Су кұкығы суды пайдалану мен корғауға байланысты коғамдык катынастарды реттейді. Айрыкша мемлекеттік меншік кұкығынын объектісі ретінде сулардыңолар- ға ерекше сипат беретін біркатар ерекшеліктері бар. Біріншіден, су мемлекеттік меншік кұкығынын тұтынылатын объектісі бо­лып табылады; екіншіден, олар халык шаруашылығының әртүрлі максаггарын жүзеге асыруға кызмет етеді; үшіншіден, судың бір кайнар көзі бір мезгілде әртүрлі мемлекеттік, коғамдык мекеме- лер, ұйымдар және кәсіпорындармен пайдаланылады. Сонымен, су кұкығы тау-кен және орман кұкығы секілді жер кұкығынан күкыктык реттеу пәні бойынша ерекшеленеді.

2-т а қ ы р ы п ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА ЖЕР ҚҮҚЫҚ ҚАТЫНАСТАРЫНЫҢ ҚАЛЫПТАСУЫ МЕН ДАМУ ТАРИХЫ

            1. Казақстандагы жер қатынастарының даму кезеңдері. Жалпы сипаттамасы.

            2. Казақстанның Ресей қурамына енгенге дейінгіжер қатынастары.

? Ресейдің қурамында болган кездегі жер қатынастары.

              1. Кеңестік кезеңдегіжер қатынастары. «Жер туралы» декрет. «Жерді социализациялау туралы».

              2. Егеменді Казақстандагы жер қатынастары. Қазақстан Рес­публикасының жер қатынастарының нарық талаптарына сай дамуы.