Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
жер кукыгы.docx
Скачиваний:
90
Добавлен:
18.02.2016
Размер:
179.21 Кб
Скачать

1. Елді мскен жерінің түсінігі және қүрамы

Елді мекен дегеніміз — республика аумағының халык жинакы орналаскан, кемінде 50 адамы бар, азаматтардың шаруашылык және баска коғамдык кызметі нәтижесінде калыптаскан, занда белгіленген тәртіпте есепке алынған және тіркелген, жергілікті өкілді және аткарушы органдар баскаратын бір бөлігі.

Елді мекен белгілері:

  • Міндетті түрде ресми тіркелуі тиіс;

  • Түракты түрде тұратын адамдардын саны 50-ден кем бол- мауы тиіс.

Казақстан Республикасы аумағындағы елді мекендер калалык және селолыкелді мекендерге бөлінеді.

Калалык елді мекендерге республикалык, облыстык және аудандық маныздағы қалалар, сондай-ак олардын әкімшілік ба- ғыныстылығынын аумағындағы поселкелер; селоларға - олар­дын әкімшілік бағыныстылығына карамастан калған барлык елді мекендер жагады.

Халкьіның саны 400 мың адамнан асатын облыстык маңызы бар каладағы, республикалык маңызы бар каладағы, астанадағы аудан каладағы аудан болып табылады.

Калалар және баска елді мекендер:

  1. республикалык маңыздағы калаларға бөлінеді, бүларға ерекше мемлекеттік маңызы бар және бір миллион адамнан ас- там халкы бар елді мекендер жаткызылуы мүмкін;

  2. облыстык маңызы бар калаларға бөлінеді, бүларға саны 50 мың адамнан асатын, дамыған өндірістік және әлеуметтік иңф- ракүрылымы бар, ірі экоңомикалық және мәдени орталыктар бо­лып табылатын елді мекендер жаткызылуы мүмкін;

  3. аудандык маңызы бар калаларға бөлінеді, бүларға аума- ғында өнеркәсіп орындары, коммуналдык шаруашылығы, мемле­кеттік түрғын үй коры, оку және мәдени-ағарту, емдеу мен сауда объектілерініңдамыған жүйесі, кемінде 10 мыңадам халкы бар, оның халкының жалпы санының үштен екісінен астамы жүмыс- шылар, қызметшілер мен олардың отбасы мүшелері болып табы- латын елді мекендер жатқызылуы мүмкін;

  4. поселкелерге бөлінеді, бүларға онеркәсіп орындарының, күрылыстардың, темір жол стансаларының және басқа эконо- микалық манызды объектілердің жанындағы, кемінде 3 мың ада- мы бар, оның кемінде үштен екісі жүмысшылар, кызметшілер және олардың отбасы мүшелері болып табылатын елді мекендер жатқызылуы мүмкін;

кемінде екі мың адам халкы бар, оның жыл сайын емделу мен тынығу үшін келетіндер саны кемінде тең жартысын күрайтын, емдік маңызы бар жерлерде орналаскан елді мекендер де посел­келерге теңестіріледі; оларға калалықтардың жазғы демалыс орындары болып табылатын, ересек халкының кемінде 25 проценті ауыл шаруашылығымен үдайы айналысатын саяжай поселкелері де жаткызылуы мүмкін;

  1. ауыл (село) — саны кемінде 50 адам болатын, халкының кемінде жартысын ауыл, орман және аңшылык шаруашылығын- да, бал ара шаруашылығында, балык аулау мен балык өсіру ша- руашылығында жүмыс істейтін кызметкерлер, олардың отбасы мүшелері және денсаулык сактау, әлеуметтік камсыздандыру, білім беру, мәдениет және спорт мамандары күрайтын елді ме- кен;

  2. халкының саны кемінде 50 адам шаруа және баска да коныс- тар еңжуықелді мекеннін күрамына енгізіледі.

Калалар және баска да елді мекендерді жоспарлау және салу кезінде оларды санитарлыктазарту, өндіріс пен тұтыну калдық- тарымен қауіпсіз жүмыс істеу козделуге және жүзеге асырылуға, шектеулі табиғат пайдалану режимі колданылатын орманды-сая- бакты, жасыл және корғау аймақтары қүрылуға тиіс. Ғимарат- тар, күрылыстар, үй-жайлар, автомобиль жолдары және өзге де өнеркәсіптік объектілер колайлы коршаған ортаны камтамасыз ететін техникалык регламенттердің, санитарлык-эпидемиологи- ялык ережелердің, нормалардың, кала күрылысының талаптары және өзге де талаптар ескеріле отырып орналастырылуға тиіс.