14-es / Высшая математика (РТФ) / умк_Цывис_Функции_Интеграл. исчисл
..pdfТогда площадь криволинейной трапеции, выражаемая определенным интегралом равна площади прямоугольника AD1C1 B с тем же основани-
ем AB и с некоторой средней ординатой ML = f(c) в качестве высоты. 12. Обобщенная теорема о среднем значении. Пусть
1. f(x) и g(x) интегрируемы на отрезке [ab];
2.m £ f (x) £ M ;
3.g(x) на [ab] не меняет знак: g(x) ³ 0 (g(x) £ 0) .
Тогда
b |
b |
|
∫ |
f (x) × g(x)dx = μ × ∫ g(x)dx , |
(1) |
a |
a |
|
где mÎ[m; M ] .
Доказательство. Пусть g(x) ³ 0 и a < b, тогда справедливо неравенство
|
mg(x) £ f (x) × g(x) £ M × g(x) . |
(2) |
|
Из неравенства, на основании свойства 8, получаем |
|
||
b |
b |
b |
|
m ∫ g(x)dx £ ∫ f (x)g(x)dx £ M |
× ∫ g(x)dx . |
(3) |
|
a |
a |
a |
|
Так как g(x) ³ 0 |
для любого x [ab], то в силу свойства 7, имеем |
||
|
b |
|
|
|
∫ g(x)dx ³ 0 . |
|
(4) |
|
a |
|
|
Если интеграл (4) равен нулю, то из неравенства (3) |
следует, что |
||
|
b |
|
|
|
∫ f (x)g(x)dx = 0 , |
|
|
a
а, следовательно, исходное утверждение имеет место. Если же интеграл
(4) больше нуля, то разделим на него все части неравенства (3), и полагая
|
b |
|
|
|
∫ f (x)g(x)dx |
|
|
m = |
a |
, |
|
b |
|
||
|
|
|
|
|
∫ g(x)dx |
|
|
|
a |
|
|
получим искомое равенство. |
|
|
|
Замечание 1. В действительности ограничения, что |
g(x) ³ 0 и a < b |
||
не нужны, т.к. перестановка пределов и изменение знака |
g(x) не наруша- |
||
ют равенство. |
|
|
191
Замечание 2. Если функция f(x) |
непрерывна на [ab], то формула (1) |
||
имеет вид |
|
|
|
b |
f (x)g(x)dx = |
b |
|
∫ |
f (c) ∫ g(x)dx , |
(5) |
|
a |
|
a |
|
где c [ab]. |
|
|
|
Замечание 3. В условии теоремы можно было бы, вместо интегри- |
|||
руемости функции f(x) |
предположить интегрируемость произведения |
||
f (x) × g(x) . |
|
|
|
2.3. Определенный интеграл с переменным верхним пределом |
|
||
1. Интеграл с переменным верхним пределом. Если функция |
f(x) |
||
интегрируема на отрезке |
[ab], то для любого x [ab] она интегрируема |
||
на любом отрезке [ax], т.е. для любого x [ab] |
|
||
|
F (x) = x∫ f (t)dt , |
(1) |
|
|
a |
|
|
называют интегралом с переменным верхним пределом. Рассмотрим некоторые свойства функции F(x): а) непрерывность интеграла
Теорема 1. Если функция f(x) интегрируема на отрезке [ab] , то функция F(x) непрерывна на этом отрезке.
Доказательство. Пусть x [ab] |
и x + |
x [ab]. Докажем, что |
|
DF (x) = F (x + Dx) - F (x) ® 0 |
при Dx ® 0 . |
||
|
|
x + x |
x |
DF (x) = F (x + Dx) - F (x) = ∫ f (t) - ∫ f (t)dt = |
|||
|
|
a |
a |
x |
x + x |
x |
x + x |
= ∫ f (t)dt + ∫ f (t)dt - ∫ f (t)dt = ∫ f (t)dt. |
|||
a |
x |
a |
x |
Так как функция |
f(x) интегрируема на отрезке [ab], то она ограни- |
чена, т.е.
$M > 0; "x Î[ab] ® f (x) £ M .
Тогда
DF (x) |
|
£ |
|
x+ x |
|
£ M × Dx . |
||
|
|
|
||||||
|
|
∫ |
f (x) |
dx |
|
|||
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
192
Откуда получаем, что DF (x) ® 0 при Dx ® 0 , т.е. функция F(x)
непрерывна в точке x. Но так как |
|
x – произвольная точка отрезка |
[ab], то |
|||||||||||||||||||
F(x) непрерывна на отрезке [ab]; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
б) дифференцируемость интеграла |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
Теорема 2. (Теорема Барроу). Если функция |
f(x) |
интегрируема на |
||||||||||||||||||||
отрезке [ab] и непрерывна в точке x [ab], тогда функция |
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
F (x) = x∫ f (t)dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(1) |
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
дифференцируема в точке x, причем |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
′ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
F (x) = f (x) . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
Доказательство. Пусть Dx ¹ 0 и x + |
x [ab], тогда |
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x + x |
|
|
x |
|
|
||
|
DF (x) |
|
F (x + Dx) - F (x) |
|
|
|
|
|
|
|
|
∫ f (t)dt - ∫ f (t)dt |
||||||||||
F ¢(x) = lim |
= lim |
|
|
= lim |
|
|
a |
|
|
a |
|
= |
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
Dx |
|
|||||||||||||
x →0 |
|
Dx |
|
x →0 |
|
Dx |
|
|
x →0 |
|
|
|
||||||||||
|
|
|
x |
|
x + x |
|
x |
|
|
|
|
|
x + x |
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
∫ f (t)dt + ∫ f (t)dt - ∫ f (t)dt |
|
|
|
|
|
∫ f (t)dt |
|
|
|||||||||||
= lim |
a |
|
|
x |
|
a |
|
= lim |
x |
|
|
= |
|
|
||||||||
|
|
|
Dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
x →0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x →0 |
Dx |
|
|
|||||||||
= |
|
x + x |
f (t)dt = f (c) × (x + Dx - x) |
|
= lim |
f (c) × Dx |
= |
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
∫ |
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
x |
|
x < c < x + x |
|
|
|
|
|
|
|
x →0 |
Dx |
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
т.к. f (t) - |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
= lim f (c) = |
|
|
|
= f (x). |
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
x →0 |
|
непрерывна |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
Таким образом, получили, что |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
′ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
F (x) = f (x) . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
Доказанная теорема имеет огромнейшее теоретическое и прикладное |
||||||||||||||||||||||
значение. Если предположить, что функция |
|
|
f(x) непрерывна на отрезке |
[ab], то она интегрируема и, следовательно, установленное выше утвер-
ждение справедливо для любой точки |
x [ab]; производная от интеграла |
(1) по переменному верхнему пределу |
x равна значению f(x) подынте- |
гральной функции на этом пределе. Другими словами, для непрерывной на [ab] функции f(x) всегда существует первообразная; примером которой является определенный интеграл (1) с переменным верхним пределом..
193
Замечание. Утверждения, доказанные выше имеют место и для слу- чая интеграла с переменным нижним пределом, т.к.
|
|
|
|
|
|
a |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
∫ f (t)dt = -∫ f (t)dt . |
|
||
|
|
|
|
|
|
x |
a |
|
|
Пример 1. Найти производную по x |
от функций: |
||||||||
|
F (x) = |
x2 |
|
F (x) = |
x2 |
||||
1. |
∫ ln tdt, x > 0 ; |
2. |
∫ ln tdt, x > 0 ; |
||||||
|
|
1 |
|
|
|
|
x2 |
||
|
|
|
|
|
|
|
|||
3. |
F (x) = ∫x sin t 2 dt, x > 0 . |
|
|
|
|||||
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
x
Решение. Для решения данных задач будем использовать правило диффе- ренцирования сложной функции и теорему о производной интеграла с пе- ременными верхним пределом.
1. F ¢(x) = |
x∫2ln tdt |
|
¢ × (x |
2 )¢ |
x |
|
|
|
x |
|
1 |
x2 |
|
|
2. Fx¢(x) = |
x2 |
|
|
|
|
′ |
c |
|
∫ |
ln tdt |
|
= |
∫ ln tdt |
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 |
|
|
|
|
x |
x2 |
|
|
|
|
|
|
′ |
|
|
|
x3 |
|
|
|
|
× (x3 )x¢ |
x2 |
||
= ∫ ln tdt |
|
|
|
- ∫ |
||||
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
c |
|
|
x |
|
|
|
c |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= 9x2 ln x - 4x ln x.
Итак Fx′ (x) = x × ln x(9x - 4) .
= 2x × ln x 2 = 4x ln x ;
x3 |
|
′ |
x2 |
x3 |
′ |
= |
|||
+ ∫ ln tdt |
|
= |
- ∫ ln tdt + |
∫ |
ln tdt |
|
|||
c |
|
|
|
|
c |
c |
|
|
|
|
|
x |
|
|
x |
|
|||
|
|
′ |
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ln tdt |
|
× (x2 )¢ = 3x2 ln x3 - 2x ln x2 = |
|||||||
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3. Так как
1
F (x) = ∫x sin t 2 dt = c∫ sin t 2 dt + ∫x sin t 2 dt = - x∫ sin t 2 dt + ∫x sin t 2 dt .
|
1 |
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
c |
|
|
|
|
|
|
|
c |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
c |
||||
|
x |
|
|
x |
|
′ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¢ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¢ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
x |
|
|
|
|
1 |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¢ |
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
Тогда F¢(x) = - ∫sin t2dt |
|
|
× |
|
|
|
|
+ ∫ |
sin t 2dt |
× |
( |
|
|
x ) |
= |
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
c |
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
c |
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
1 |
|
|
|
|
-1 |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
sin |
1 |
|
|
|
sin x |
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
= -sin |
|
|
|
|
|
× |
|
|
|
+ sin x × |
|
|
|
|
= |
|
|
|
x |
|
|
+ |
|
|
|
|
|
. |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
2 x |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
2 |
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 x |
194
|
sin |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Итак F ¢(x) = |
x 2 |
|
+ |
sin |
x |
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
x |
2 |
|
2 |
x |
|
|
|
|
|||||
Пример 2. Найти |
′ |
, если функция задана параметрически |
||||||||||||
y x |
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
t 3 |
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
x = ∫ 3 z ln z |
||||||||
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
2 |
|
2 |
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
ln zdz |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
y = ∫ z |
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t |
|
|
|
|
|
Решение. Для решения данной задачи будем использовать правило диф- ференцирования функции, заданной параметрически и теорему о произ- водной интеграла с переменным верхним пределом.
|
|
¢ |
= |
|
yt ′ |
|
, то находим |
′ |
|
|
|
′ |
: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
Так как |
y x |
|
|
|
|
|
xt |
и yt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
xt ¢ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
′ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
t3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
xt¢ = |
∫ 3 |
|
|
ln zdz |
|
|
|
|
× (t3 ) ¢ = t ln t3 × 3t2 = 9t3 ln t. |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
z |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¢ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
yt |
¢ = |
|
∫ |
z2 ln zdz |
|
( |
|
t ) ¢ = -t ln t × |
|
1 |
|
|
|
= - |
1 t |
ln t. |
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
t |
4 |
|
|
|
|||||
|
|
|
t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
а, следовательно, искомая производная |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
y x¢ = |
9t 3 ln t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
= -36t 2 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
= -36t 2 , t > 0 . |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
t |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
- |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
t ln t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Пример 3. Найти производную |
y x |
|
функции, заданной неявно |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y |
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∫ et dt + ∫ cos tdt = 0 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Решение. Дифференцируем обе части равенства по переменной x, считая
y – сложной функцией x, получим |
e y × y x ′ + cos x = 0 . |
|
|
||||||||
Откуда |
y x ¢ = - |
cos x |
= -e − y |
cos x . |
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
e y |
|
|
|
|
|
|
|
Итак |
|
y x ′ = -e − y cos x . |
|
|
|
|
|
|
|||
Пример 4. Найти производную y x′ |
функции, заданной неявно |
||||||||||
y |
−t |
2 |
x 2 |
|
x |
|
|
|
y |
||
2. |
|
- 2 sin 2 |
|
||||||||
1. ∫e |
|
dt + ∫ sin 2 tdt = 0 ; |
∫ 3 |
zdz + ∫ cos tdt = 0 . |
|||||||
1 |
|
|
1 |
|
|
|
π |
|
0 |
||
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
195
Решение. 1. Дифференцируем обе части равенства по |
x, считая |
|
y = y(x) – |
||||||||||||
сложной функцией: |
|
|
|
|
|
¢ × (x 2 )x¢ = 0 |
|
|
|
|
|||||
|
y∫ e −t 2 |
dt |
× y x ¢ + x∫ sin |
2 tdt |
|
|
|
|
|||||||
|
1 |
|
y |
|
1 |
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
e − y2 |
× y¢ + 2x sin 2 x 2 = 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
Решая полученное уравнение относительно y x′ , |
получим |
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
y¢ = -2xe y 2 |
× sin 2 x 2 |
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
2. Ответ: y¢ = - |
|
3 - 2 sin 2 |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cos y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Пример 5. Определить точки экстремума функции F (x) = |
x sin t |
||||||||||||||
∫ |
|
|
dt в |
||||||||||||
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
t |
|
области x > 0. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Решение. Находим критические точки |
F(x) |
F ¢(x) = |
sin x |
: F ′(x) = 0 при |
|||||||||||
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
sinx = 0 x = πn .
Находим F ′′(x) в этих точках
F ¢¢(x) = |
x cos x − sin x |
|
F ¢¢(pn) = |
1 |
|
(-1)n |
||||||||
|
|
; |
|
cos(np) = |
|
¹ 0 . |
||||||||
x2 |
|
np |
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
pn |
|||||
Так как |
|
′′ |
то |
|
x = πn – |
точки экстремума, а именно: если |
||||||||
F (pn) ¹ 0 , |
|
|||||||||||||
n = 2m (четное), то x = πn – |
точки максимума |
F (πn) > 0 ; если n = 2m + 1 |
||||||||||||
(нечетное), то точки x = πn – |
точки минимума F (πn) < 0 . |
|||||||||||||
Пример 6. Найти точки экстремума и точки перегиба функции |
||||||||||||||
|
|
|
y = x∫ (t - 1)(t - 2) 2 dt |
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ответ: точка минимума при x = 1; точки перегиба |
x = |
4 |
: x = 2 . |
|||||||||||
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
||
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∫ cos x 2 |
|
|
|
|
|
|
||
Пример 7. Найти предел |
lim |
0 |
|
|
dx . |
|
|
|
|
|||||
|
x |
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
Решение. При вычислении данного предела используем правило Лопиталя
|
x |
2 dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∫ cos x |
|
0 |
|
cos x 2 |
|
1 |
|
|||
lim |
0 |
|
= |
|
|
= lim |
|
= |
|
|
= 1. |
x |
|
|
1 |
|
|||||||
x→0 |
|
|
0 |
x→0 |
|
1 |
|
196
Пример 8. Найти пределы:
|
|
|
x4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sin x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
∫ sin |
|
|
xdx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∫ |
|
|
tgxdx |
|
|
|
|
|
|||||||||||||
1. |
lim |
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
2. |
lim |
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
; |
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
x→0 |
|
|
|
x 3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x →0 tgx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∫ |
|
sin xdx |
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
2 |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
(arg tgx) |
2 |
dx |
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
∫ e x |
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∫ |
|
|
|
|||||||||||||||||
3. |
lim |
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
; |
|
|
|
|
|
4. |
lim |
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|||||||
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
x→+∞ |
2 x |
2 |
dx |
|
|
|
|
|
|
x →+∞ |
|
|
|
x2 +1 |
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
∫ e |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Решение. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∫ sin |
|
|
xdx |
|
0 |
|
2x sin x |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
1. lim |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
|
= lim |
|
= |
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3x 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
x→0 |
|
|
|
|
|
x |
|
0 |
x→0 |
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2. Ответ: 1.
3. Имеем неопределенностьвида |
∞ |
. Применяяправило Лопиталя, получим |
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¥ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
2 |
|
2 |
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
||
|
∫ex |
|
dx |
|
|
¥ |
|
|
|
2 × ∫ex2 dx × ex2 |
|
||||||||
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
||
lim |
|
|
|
|
|
|
= |
|
= |
lim |
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
x |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
2 x2 |
|
||||||||
x →+∞ |
2 x |
|
|
|
¥ |
|
|
x →+∞ |
|
|
e |
|
|
||||||
|
∫e |
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
2 dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2∫ex |
|
¥ |
|
|
|
2ex |
2 |
|
|
|||||||
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
= lim |
|
|
|
|
|
|
= |
¥ |
|
= lim |
|
|
|
|
|
= 0 |
|
||
|
|
|
x2 |
|
|
2 |
|
|
|
||||||||||
x →+∞ |
|
e |
|
|
x →+∞ |
e |
x |
× 2x |
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Замечание. Вторая теорема о среднем.
Приведем еще одну теорему, относящуюся к интегралу от произве- дения двух функций
b
I = ∫ f (x)g(x)dx .
a
1. Если на отрезке [ab] (a < b) f(x) монотонно убывает и неотрица-
тельна, а g(x) – интегрируема, тогда
b |
c |
|
∫ f (x)g(x)dx = - f (a)∫ g(x)dx , |
(2) |
|
a |
a |
|
где c [ab].
197
2. Если на отрезке [ab] (a < b) |
f(x) монотонно возрастает и неот- |
|
рицательна, а g(x) – интегрируема, тогда |
|
|
b |
b |
|
∫ f (x)g(x)dx = |
f (c) ∫ g(x)dx , |
|
a |
c |
|
где c [ab]. |
|
|
§3. Формула Ньютона-Лейбница |
|
|
Теорема 1. Если f(x) непрерывна на отрезке [ab] и пусть F(x) |
яв- |
|
ляется какой-либо ее первообразной на этом отрезке, тогда |
|
|
b |
|
|
∫ f (x)dx = F (b) − F (a) . |
(1) |
a
Доказательство. Для непрерывной на отрезке [ab] функции f(x) интеграл
x |
|
F (x) = ∫ f (t)dt + C |
(2) |
a |
|
является первообразной функцией. Полагая в формуле (2) |
x = a, получим |
F(a) = C, т.е. |
|
x |
|
F (x) = ∫ f (t)dt + F (a) |
(3) |
a
полагая в выражении (3) x = b, получим
b
∫ f (x)dx = F (b) − F (a) .
a
Что и требовалось доказать.
Замечание. Формулу Ньютона-Лейбница называют основной форму- лой интегрального исчисления.
Замечание. Если применить к интегралу с переменным пределом теорему о среднем и вспомнить, что F ′(x) = f (x) , получим
F (b) − F (a) = f (c)(b − a) = F ′(c)(b − a), c [ab] ,
а это формула Лагранжа для функции F(x).
Таким образом, с помощью формулы Ньютона-Лейбница устанавли- вается связь между теоремами о среднем в дифференциальном и инте- гральном исчислении.
198
§4. Вычисление определенных интегралов
4.1.Вычисление определенных интегралов
спомощью интегральных сумм
Пусть требуется вычислить определенный интеграл от непрерывной функции f(x) на [ab]. Для этого строим интегральную сумму для f(x) на [ab] и находим соответствующий предел полученной интегральной суммы, тем самым находим определенный интеграл.
|
|
|
1 |
Пример 1. Вычислить определенный интеграл I = ∫ xdx . |
|||
|
|
|
0 |
Решение. Из определения определенного интеграла имеем |
|||
1 |
n−1 |
|
n−1 |
∫ xdx = lim ∑ f (εi ) x = |
lim |
∑ f (εi ) x , |
|
0 |
n→∞ i=1 |
max x→0 |
i=1 |
где 1. |
0 = x0 < x1 < x2 < ...< xn = 1, |
|
ei×Î[xi×xi+1]; |
xi = xi+1 – |
xi. |
|
|
||||||||||||||||||||||||
2. |
Отрезок [0,1] разбиваем на n равных частей (в общем случае не |
||||||||||||||||||||||||||||||
обязательно) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
1 |
(i = |
|
) , |
|
Dx = |
1 |
® 0 , при |
||||||||||
|
точками деления |
x |
|
1, n |
при этом |
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
i |
|
|
|
|
n |
|
|
|
i |
n |
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
n → ∞ . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3. |
В качестве точек ei выбираем правые точки отрезков [ x i ; x i+1 ] |
||||||||||||||||||||||||||||||
ei = xi+1 = |
i + 1 |
: (i = |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
0, n -1) . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4. Тогда интегральная сумма имеет вид |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
n−1 i +1 |
|
1 |
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n(n +1) |
|
|
||||||||
|
|
|
|
Sn = ∑ |
|
|
|
|
× |
|
= |
|
|
|
(1 + 2 + 3 + ... + n) = |
|
|
. |
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
n2 |
2n2 |
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
i=1 n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
5. |
|
I = lim Sn = lim |
|
n(n + 1) |
= |
1 |
. |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
n →∞ |
|
n →∞ |
|
2n2 |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
1 |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Значит |
|
I = ∫ xdx = |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Замечание 1. В данном примере можно выбрать точки ei другим спосо- бом, а предел интегральной суммы будет тот же. Действительно, если в каче-
стве ei выбрать середины отрезков [ x i ; x i+1 ] (i = 0, n −1) , т.е. εi = (i + 1 ) 1 . 2 n
199
Тогда интегральная сумма имеет вид
n−1 |
2i +1 |
|
1 |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
2n2 |
|
1 |
|
|
Sn = ∑ |
|
|
× |
|
= |
|
|
[1 |
+ 3 + 5 + ... + (2n -1)] = |
|
= |
|
, |
|||
|
|
|
2n2 |
4n2 |
2 |
|||||||||||
i=1 |
2n n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
1 |
1 |
|
|
|
|
|
|
откуда имеем, что |
limSn |
= |
, т.е. |
∫ xdx = |
. |
|
|
|
|
|||||||
|
|
2 |
|
|
|
|
||||||||||
|
n→∞ |
|
|
2 |
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Пример 2. Вычислить определенный интеграл I = ∫exdx . |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Решение. Отрезок [01] разбиваем на n равных частей точками |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x0 |
|
= 0 < x1 = |
|
1 |
... < x |
|
= |
|
|
k |
< .. = x |
|
|
= |
u |
|
=1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
k |
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
u |
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
Длина каждого из отрезков [xk, xk+1] равна Dx |
|
= |
1 |
. Выбираем ek = xk = |
k |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k |
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
( k = |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
f (ek ) = e |
n |
(k = |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
0, n -1). Тогда |
0, n -1) , |
а интегральная сумма Sn будет |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
n−1 |
|
k |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
n−1 |
|
|
|
|
|
e -1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
равна S |
n |
= ∑ e n × |
|
= (1 + e n + en + ... + e n |
) |
= |
|
(сумма |
членов гео- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
1 |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
k =0 |
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
e n -1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim Sn = lim |
|
|
n |
|
= e -1 так |
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
метрической прогрессии b0 = 1 q = e n ). Тогда |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n →∞ |
|
|
n →∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
en -1 |
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
как lim |
|
|
|
n |
= lim |
|
= |
|
= lim |
|
|
=1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
n →∞ |
|
|
|
|
|
х→0 ex - |
1 |
|
0 |
|
|
|
х→0 ex |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
e n -1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Таким образом, I = ∫exdx = e -1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
Пример 3. Вычислить определенный интеграл |
I = ∫ |
. |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
x |
|
|
|
|
Решение. В силу определения определенного интеграла (произвольным способом разбиваем отрезок интегрирования, произвольно выбираем точки деления, строим интегральную сумму) её предел, если существует, то он не зависит от способа разбиения и выбора точек. Отрезок [1;2] разбиваем на n
частей так, чтобы точки деления xi (i = 0, n) составляли геометрическую прогрессию со знаменателем q = n2 , т.е. x0 = 1 x1 = q x2 = q2 … xn = qn = 2.
200