Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:

Kuznecov_reshebnik

.pdf
Скачиваний:
1095
Добавлен:
15.02.2015
Размер:
4.95 Mб
Скачать

Линейныеуравнения

§ 4. ЛИНЕЙНЫЕ УРАВНЕНИЯ

327 (4227). Функции х3 и х4 удовлетворяют некоторому однородному линейномудифференциальномууравнениювторогопорядка. Убедиться, что они образуют фундаментальную систему, и составить уравнение.

Решение

 

 

 

y

= x3 ,

y

2

= x4 ,

 

 

 

 

 

1

= 3x2

 

= 4x3.

 

 

 

 

 

y

, y

 

 

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

Вронскиан W =

 

y1

y2

 

=

 

x3

x4

 

= x

6

0

, кроме х = 0. Функции

 

 

 

 

 

y

y

 

 

3x

2

4x

3

 

 

 

1

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

образуют фундаментальную систему. Тогда y′′ = 6x ,

y

′′ =12x2

. Общий

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 

 

2

 

 

 

виддифференциальногоуравнениявторогопорядка

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

а0 у" + а1 у' + а2 у = 0.

 

 

 

 

 

 

(1)

Подставим в (1) значения у, у' и у":

 

 

 

 

 

 

 

 

6xa0 + 3x

2

a1 + x

3

a2

= 0,

 

 

+ x3a = 0

a

= 6a0 ;

 

 

 

× x 6x2a

0

 

12x2a

 

 

+ 4x3a + x4a

 

 

 

 

1

1

 

x

 

0

2

= 0

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

 

 

6a0

 

 

 

 

 

6xa0 18x a0 + x3a2 = 0

 

a2 =

12

a0 .

 

Итак,

a0 y′′ −

 

y′ +

12

a0 y =

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x2

 

 

 

 

x

 

 

x2

 

= 0

 

x2 y′′ − 6xy′ +12 y = 0 .

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

328(4228). То же для функции ех и х2ех.

Решение

y = ex,

y

2

= x2ex ;

y2

= x2 const . Значит, решения y

l

и у

2

– линейно

 

1

 

 

y1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

независимые и составляют фундаментальную систему решений:

 

 

 

 

 

x

′′

x

;

 

 

 

(2)

 

 

 

 

 

y1 = e ,

y1 = e

 

 

 

 

 

 

 

у'2 = 2хех + х2ех,

у"2 = 2ех + 4хех + х2ех.

 

(3)

201

Решебник задач по теме "Дифференциальные уравнения"

Подставляем (2) и (3) в дифференциальное уравнение (1) (см. зада-

чу327 (4227)):

a0e

x

+ a1e

x

+ a2e

x

= 0,

 

 

 

 

 

 

 

 

 

a

 

(2 + 4x + x2 )ex

+ a

(2x + x2 )ex + a

 

 

0

2

x2ex = 0

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 

 

 

a0 + a1 + a2 = 0,

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

(2 + 4x + x

2 )a

+ (2x

+ x2 )a

+ a

2

x2

= 0;

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

0

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

a0 x

2

+ a1x

2

+ a2 x

2

= 0,

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2(1 + 2x)a

0

+ 2xa

= 0

 

 

(2 + 4x + x

2 )a

 

+ (2x + x2 )a + a

 

x2

=

 

 

 

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

0

2

0

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

a = −

1 + 2x

 

a

; a

0

 

1 + 2x

a

0

+ a

2

= 0; a

1+ x = −a

2

; a

2

=

 

1 + x

a

0

;

 

 

 

 

 

1

 

 

 

x

 

 

 

 

0

 

 

 

 

x

 

 

 

 

 

 

0 x

 

 

 

 

 

x

 

a0 y′′ −

 

1+ 2x

a0 y′ + a2 y = 0

 

xy′′ −

(2x +1) y′ + (x +1) y = 0 .

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

329 (4229). Функциих, х3, ех образуютфундаментальнуюсистемурешенийлинейногооднородногоуравнениятретьегопорядка. Составитьэто уравнение.

Решение

y

= x,

y

2

= x3 ,

y

3

= ex ;

1

=1,

 

= 3x2 ,

 

= ex ;

y

y

y

1

 

 

2

= 6x,

 

3

= ex ;

y′′ = 0, y′′

y′′

1

 

 

2

 

 

3

= ex.

y′′′= 0,

y′′′ = 6,

y′′′

1

 

2

 

 

3

 

Общийвиддифференциальногоуравнениятретьегопорядка

a0 y"' + а1 у" + а2 у' + а3 у = 0.

Подставляем (1) в (2):

 

 

 

 

 

 

 

 

 

a

= −

a2

,

 

 

 

 

 

 

a2 + a3 x = 0,

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3

 

 

x

 

 

 

 

 

6a

0

+ 6xa + 3x2a

2

+ x3a

= 0,

 

6a

0

+ 6xa

+ 2x2a

2

= 0,

 

 

1

 

 

3

 

 

 

1

 

 

 

 

 

(a0 + a1 + a2 + a3 ) e

x

= 0

 

 

 

 

 

 

1x

 

 

 

 

 

 

 

 

a0

+ a1

a2 =

0

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x

 

 

 

 

(1)

(2)

202

Линейныеуравнения

a

2

=

3(x 1)

a

0

;

a

 

+ a

+

 

3(x 1)2

 

 

a

 

= 0

a =

 

 

 

 

 

x2 3x + 3

 

 

 

 

0

1

 

x(x2 3x + 3)

 

0

 

1

 

 

= −

 

 

x3 3x + 3

 

a0

; a3

= −

 

3(x 1)

a0

;

a0 y′′′ −

x3 3x + 3

a0 y′′ +

 

 

 

 

 

 

x(x2

3x + 3)

x(x2

3x + 3)

 

 

 

 

x(x2 3x + 3)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

+

3(x 1)

 

a0 y′ −

 

3(x 1)

 

a0 y = 0

 

 

 

 

 

 

x2 3x +

3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x(x2 3x + 3)

 

 

 

 

 

 

 

 

(x3 3x2 + 3x) y′′′ − (x3 3x + 3) y′′ − 3x(1x) y′ + 3(1x) y = 0 .

330 (4230). Функциих2 их3 образуютфундаментальнуюсистемурешений линейногооднородногоуравнениявторогопорядка. Найтирешениеэтого

уравнения, удовлетворяющееначальнымусловиям y

 

x = 1 =1, y

 

x = 1 = 0 .

 

 

Решение

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y = x2, y

 

= x3;

y = c x2 + c

2

x3

,

 

 

1 = c

+ c

2

,

 

 

c = 3,

2

1

 

 

 

1

 

 

 

1

 

 

1

 

y′ = 2c1x + 3c1x2

 

 

0 = 2c1

+ 3c2

 

 

c2 = −2;

y = 3x2 2x3 .

331 (4231). Функции cos2 x и sin2 x удовлетворяют некоторому линейному однородному уравнению второго порядка: а) проверить, что они составляют фундаментальную систему решений; б) составить уравнение; в) показать, чтодругойфундаментальнойсистемойэтогоуравненияявляются функции 1 и cos 2х.

Решение

 

 

y

= cos2 x,

 

y

2

= sin 2 x;

 

1

 

 

 

 

 

 

 

y

= −sin 2x,

 

y

= sin 2x.

 

1

 

 

 

 

2

 

Вронскиан W =

 

cos2

x

sin 2 x

 

= sin 2x 0 , кромех= 0. Фундамен-

 

 

 

sin 2x

sin 2x

 

 

 

 

 

 

 

203

Решебник задач по теме "Дифференциальные уравнения"

тальную систему решений составляют у

и у . Тогда

y′′ = −2 cos 2x,

1

2

1

y2′ = 2 cos 2x , a0 y′′ + a1 y′ + a2 y = 0 ;

 

 

 

2a

0

cos 2x a sin 2x + a

2

cos2 x = 0,

 

 

 

cos 2x

 

 

 

 

 

1

 

 

 

a2

= 0 ,

a1 = −2a0

 

;

 

 

 

 

 

 

 

sin2 x = 0

 

2a

 

cos 2x + a sin 2x + a

 

sin 2x

 

0

2

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

 

 

 

y′′a0 y2a0

cos 2x

= 0

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

sin 2x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y′′sin 2x 2 ycos 2x = 0 .

 

 

 

(*)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Функции y1 = 1, y2 = cos 2x удовлетворяют(*);

 

 

 

y

= 0 , y′ = −2sin 2x ;

y′′ = 0 ,

y′′ = −4 cos 2x ; W =

 

1

cos 2x

 

=

 

 

1

2

 

 

1

2

 

 

0

2sin 2x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

= −2sin 2x 0 , кроме х = 0.

332 (4232). Еслиу1 естьчастноерешениеуравненияу" + у'Р(х) + y Q(х) = 0,

то y2 = Cy1 e−∫ P( x)dx

dx

(С – постоянная) тоже является решением.

2

 

 

 

y1

 

 

 

Показать это тремя способами: 1) непосредственной проверкой; 2) за-

меной у = y1z; 3) из формулы Остроградского.

 

Решение

 

 

 

 

 

y1 – частноерешениедифференциальногоуравнения

 

 

 

 

 

у" + у'Р(х) + yQ(x) = 0;

(*)

y2 = Cy1 e−∫ P( x)dx

dx

 

(С = const)

– также решение. Покажем это тре-

2

 

y1

 

 

 

 

 

мя способами:

 

 

 

 

 

1) непосредственнойпроверкой:

 

 

 

 

 

y′′ + yP(x) + y Q(x) = 0 ;

(1)

 

 

 

1

1

1

 

204

Линейныеуравнения

 

y′ = Cy

e−∫ P( x) dx

dx

+

 

C

e−∫ P( x) dx;

y′′

=

Cy′′ e−∫ P( x) dx

dx

+

 

 

2

 

 

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

y1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

1

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y1

 

 

 

 

Cy

 

P( x) dx

 

Cy

 

 

 

 

 

P( x) dx

 

 

C

 

 

P( x) dx

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

+

 

 

 

 

1

e

 

 

 

 

 

1

 

e

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

e

 

 

 

 

 

P(x).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Подставим y′′ ,

 

y

 

 

и у

2

в (*):

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Cy′′

e−∫ P( x) dx

 

dx

 

 

C

e

−∫ P( x) dx P(x) + Cy

 

e−∫ P( x) dx

dx

P(x) +

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

y1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y1

 

 

 

 

 

 

 

 

+

 

C

 

e−∫ P( x) dx P(x) + Cy1 e−∫ P( x) dx

 

dx

Q(x) =

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

= C

e−∫ P( x) dx

dx

 

( y′′ + yP(x) + y Q(x)) = 0 ;

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

1

 

 

 

1

 

 

 

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2) заменой y = y z ,

 

y′ = yz + y z

, y′′ = y′′

+ 2 yz′ + y z′′ .

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 

 

 

1

 

 

 

 

 

 

1

 

1

 

 

1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Подставим у, у' и у" в (*):

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y z′′ + [2 y′ + y P(x)]z′ + [y′′

+ yP (x) + y Q(x)]z = 0 ; y z′′

+ [2 y

+

 

1

 

 

 

 

 

 

 

1

1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

1

 

1

 

 

+ y P (x)]z′ = 0 , z′ = u ,

z′′ = u; y u′ + [2 y

 

+ y P(x)]u = 0 , u = vw ,

 

1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

1

 

 

 

1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

u′ = vw + vw; yvw + v [y w′ + 2 yw + y P(x)w]= 0 ;

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

 

1

 

 

 

1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

dw

 

 

 

 

 

2 y

+ y P(x)

 

 

 

 

 

 

 

ln w = −P(x) dx 2 ln

 

 

 

 

 

 

 

e−∫ P( x) dx

 

 

 

 

 

 

= −

 

1

1

 

 

 

 

 

dx ;

 

 

y1

 

w =

 

 

 

 

 

 

 

;

 

w

 

 

y1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

 

dv

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

e

P( x) dx

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

dx

 

 

 

 

 

y

w = 0

v = C ; u = c

 

 

 

 

 

 

= z

z = Ce−∫ P( x) dx

;

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

2

 

 

 

 

 

 

dx

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y1

 

 

 

 

 

 

 

 

3) из формулы Остроградского.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Из дифференциального уравнения

 

y′′ + yP(x) + y Q(x) = 0

най-

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 

1

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

дем Р(х):

205

Решебник задач по теме "Дифференциальные уравнения"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y1

y2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y′′ + P(x) y

+ Q(x) y

= 0,

× y

 

 

 

 

y y′′ −

y′′y

 

 

 

 

′′

 

′′

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y1

y2

 

 

 

1

1

1

 

 

2

 

 

 

1

2

1

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y′′ + P(x) y

+ Q(x) y

2

= 0

× y1

P(x) = −

 

y y′ − yy

2

=

 

 

y

y

2

 

 

=

 

 

 

2

2

 

 

 

 

 

 

 

1

2

1

 

 

 

1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y

y

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 

2

 

 

 

= − w(x)

 

w(x)P(x) = w(x) ;

dw

= −P (x) dx ;

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

w(x)

 

 

 

 

 

 

w

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

w = Ce−∫ P( x) dx .

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

(**)

Равенство (**) называется формулой Остроградского–Лиувилля. Перепишемэтуформулутак: y1 y2′ − y1y2 = Ce−∫ P( x) dx , иразделимееобе части на y12 :

y y

yy

2

 

e−∫ P( x) dx

 

d

 

y

2

 

 

e−∫ P( x) dx

 

1 2

 

1

= C

 

или

 

 

 

 

= C

 

 

 

2

 

 

2

 

 

 

 

 

2

 

y1

 

 

 

y1

 

dx

y1

 

y1

 

y2 = Cy1 e−∫ P( x) dx dxy2 , ч. т. д.

1

333 (4233). Пользуясь формулой задачи 332 (4232), найти общее решениеуравнения (1 x2 ) y′′ − 2xy′ + 2 y = 0 , знаяегочастноерешениеyl = x.

Решение

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

−∫ −

2 x dx

dx

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1x2

 

(1 x

 

 

) y′′ − 2xy′ + 2 y

= 0, yl = x, p(x) = −

 

 

 

 

; y2

 

= c2 xe

 

 

 

 

=

 

 

1

x

2

 

 

 

x

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

−∫

d (1 x2 )

 

dx

 

 

 

 

 

ln

 

1 x2

 

dx

 

 

 

 

 

 

 

 

dx

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1 x2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

= c2 xe

 

 

 

 

 

 

 

 

= c2 xe

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

= c2 x

 

 

 

 

 

=

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x2

 

(1 x2 )x2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 

 

 

1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1+ x

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

= c x

 

 

 

 

 

+

 

 

 

 

 

 

dx = c

2

x

ln

 

 

 

 

 

 

 

 

 

.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

 

 

1

x

 

x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1x

 

x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1 + x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Общее решение:

 

y = c y

+ c

2

y

2

= c x + c

2

x ln

 

 

c

2

.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 

1

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

1 x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

206

Линейныеуравнения

334 (4234). Решить уравнение

y′′ +

2

y

y = 0 , зная его частное реше-

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x

 

 

 

 

 

ние y

 

= sin x .

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 

x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Решение

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

p( x) dx dx

 

 

sin x

 

 

2

dx

 

dx

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y2 = −c2 y1 e

 

 

 

 

 

 

 

 

= −c2

 

e

 

x

 

 

=

 

 

 

 

 

 

y12

x

sin 2 x / x2

 

= −c2

sin x

 

 

 

 

dx

= c2

cos x

.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x

 

sin2 x

 

 

x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Общеерешениедифференциальногоуравнения:

 

 

y = c

sin x

 

+ c

 

 

cos x .

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 

x

 

 

 

 

2

x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

335 (4235). Уравнение (2x x2 )y′′ + (x2 2)y′ + 2(1 x) y = 0 имеетрешение у = ех. Найти решение уравнения, удовлетворяющее начальным ус-

ловиям y

 

x = 1 = 0 ,

y

 

x = 1 =1.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Решение

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y2 = c2ex e−∫

 

x2 2

dx

dx

= c2ex ex (2x x2 ) dx =

 

 

 

 

 

 

 

 

2x x2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2 x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

e

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2x x2 = u,

du = 2 2x,

 

 

x

 

e

x

(2x x

2

) +

e

x

(2

 

 

 

=

=

x

dx = dv,

v = −e

x

 

= c2e

 

 

 

 

 

 

2x) dx

e

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2 2x = u, 2dx = du,

= c2e

x

e

x

(2x x

2

)e

x

(2 2x)

2e

x

 

=

=

x

dx = dv, v = −e

x

 

 

 

 

 

 

 

 

dx

e

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

207

Решебник задач по теме "Дифференциальные уравнения"

= c

2

ex [ex x2

]= c

2

x2

,

y = c ex + c

2

x2

,

y′ = c ex + 2xc

2

;

c1e + c2 = 0,

 

 

 

 

 

 

1

 

 

1

 

 

c e + 2c

2

= 1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 

 

c1 = −e1 , c2 =1.

Частное решение: y = x2 ex 1 .

336 (4236). Найти необходимое и достаточное условие для того, чтобы уравнение y′′ + yp(x) yQ(x) = 0 имело два линейно независимых решения: у1 и у2, – удовлетворяющих условию у1 у2 = 1.

Решение

Необходимость. Из задачи 332 (4232) вытекает, что

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y2 = cy1 e

p ( x) dx

dx

.

 

 

 

(1)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Подставивв(1)

y =

1

, получим

 

y2

= c

 

 

ep ( x) dx y2

dx . Продиф-

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

p ( x) dx

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

= ce

 

 

 

 

y2

 

=

ференцируем это равенство по х: 2 y2 y2

 

 

 

 

y2

=

 

c

e

p ( x) dx

y2 . Теперьпродифференцируем последнее равенствопо х:

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y′′

=

c

ep ( x) dx

(p(x)) y

2

+ yep ( x) dx

=

c

ep ( x) dx

( y

y

2

p (x)) .

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Подставим y

 

и y′′

висходноедифференциальное уравнение:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

c

e

p ( x) dx ( y′ − y

2

p (x)) +

c

ep ( x) dx y

2

p (x) y

2

Q (x)

= 0

 

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

c

e

p ( x) dx

y

y

2

Q(x) = 0, а затем y

 

 

в полученное:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

208

Линейныеуравнения

c

 

e

p ( x) dx c

 

e

p ( x) dx

y2

y2Q(x) = 0

c2

e

2p ( x) dx

= Q(x)

2

 

 

2

 

 

 

4

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

c2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ln

 

4 2p(x) dx = ln Q(x) , ипродифференцируемегопох:

 

2 p(x) =

Q(x)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Q(x)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2 p (x)Q + Q(x) = 0 .

(2)

Достаточность. Доказывается с использованием равенства (2) и проведением всех преобразований в обратном порядке.

337 (4237). Найтиобщеерешениеуравнения (1 x2 ) y′′ − xy′ + 9 y = 0 , если его частное решение есть многочлен третьей степени.

Решение

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Частное решение по условию у

1

= Ах3

+ Вх2 + Сх + D; y = 3Ах2 +

 

 

 

 

 

 

 

1

+ 2Вх + С; y′′ = 6Ах + 2В. Подставив y ,

y

и

y′′ в исходное уравнение,

1

 

 

l

1

 

1

 

 

 

получим B = D = 0; А / С = –4 / 3 или А = 4k;

С = –3k.

 

 

Положивk = 1, получимyl = 4х3 – 3х. Второечастноерешениенахо-

дим по формуле y2 = cy1 ep ( x) dx

 

dx

, где

p(x) = −

 

x

. Получаем

 

2

 

2

 

 

 

y1

 

 

1

x

y2 = c 1 x2 (4x2 1) .

Общее решение: y = c1(4x3 3x) + c2 1 x2 (4x2 1) .

В задачах 338 (4238)–340 (4240) легко подобрать одно частное решение (не считая тривиального у = 0) для данного уравнения. Найти общеерешениеэтихуравнений.

338 (4238). y′′ − tg x y′ + 2 y = 0 .

209

Решебник задач по теме "Дифференциальные уравнения"

Решение

 

 

 

 

 

 

Одно частное решение: y

l

= sin х,

y

= cos х,

y′′

= –sin х; тогда

 

 

1

 

1

 

– sin x – sin x + 2sin x = 0.

Второе частное решение ищем по формуле (см. задачу 332 (4232))

y2 = cy1 e

p( x) dx dx

 

; p(x) = –tg x;

y2 = sin xe

tg x dx

dx

 

 

=

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

 

sin

2

x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

= sin xe

ln

 

cos x

 

 

dx

 

= sin x

(cos x)1 dx

 

= sin x

 

 

 

1 dx

 

 

=

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

sin 2 x

 

 

 

 

sin 2 x

 

 

sin 2 x cos x

 

 

 

 

 

sin 2

x + cos2 x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

dx

 

 

cos x dx

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

= sin x

 

sin

2

 

x cos x

 

dx = sin x

 

 

 

 

+

sin

2

x

 

=

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

cos x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

dx

 

 

 

 

 

 

d(sin x)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

dx

 

 

 

 

 

 

 

 

 

= sin x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

π

 

 

+

 

 

 

sin 2 x

 

 

= sin x

 

 

π

 

 

x

π

 

 

 

x

 

 

 

 

 

sin

 

 

 

+ x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2sin

 

 

 

 

+

 

 

cos

 

 

 

+

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4

 

 

2

4

 

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

π

 

 

 

x

 

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

= sin x ln

tg

 

 

 

+

 

 

 

 

 

 

 

 

.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

sin x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

sin x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Общее решение:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

π

 

x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y = c1 y1 + c2 y2 или y = c1 sin x + c2

sin x ln

 

tg

 

+

 

 

 

− 1 .

4

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

339 (4239). y′′ − y′ +

y

 

= 0 .

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Решение

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Одно частое решение: yl = х, где p(x) = –1.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Второе: y2 = x

 

 

dx dx

= x

ex

 

 

y = c1x + c2 x

ex

e

 

 

 

 

dx ;

 

 

 

dx .

 

 

x2

x2

 

x2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

210

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]