- •Беларуская мова
- •Асноўныя тэарэтычныя пытанні курса «Беларуская мова» Мова як сістэма
- •Гістарычныя этапы фарміравання і развіцця беларускай мовы. Тры славянскія моўныя групы
- •Агульнаславянская і агульнаўсходнеславянская мовы
- •Старажытная ўсходнеславянская народнасць і яе мова
- •Утварэнне беларускай народнасці і яе мовы
- •Беларусь у складзе Рэчы Паспалітай
- •Беларусь у складзе Расійскай імперыі
- •Развіцце беларускай літаратурнай мовы ў пачатку XX ст.
- •Літаратураня мова і дыялекты
- •Характарыстыка функцыянальных стыляў
- •Агульная характарыстыка стыляў.
- •Афіцыйна-дзелавы стыль.
- •Навуковы стыль.
- •Навуковы стыль
- •Анатацыя.
- •Рэцэнзія.
- •Рэферат
- •Фанетычная сістэма беларускай мовы
- •Класіфікацыя гукаў:
- •Галосныя гукі. Правілы іх вымаўлення .
- •Правапіс галосных Правапіс літар о, э - а.
- •Правапіс е, ë, я, і
- •Правапіс прыстаўных галосных Прыстаўная галосная і пішацца ў слове, якое пачынаецца збегам зычных, першыя з каторых л, р, м.
- •Правапіс літар і, ы, й пасля прыставак
- •Правапіс у –ў
- •Зычныя гукі. Правілы іх вымаўлення і перадачы на пісьме. Вымаўленне зычных
- •Вымаўленне спалучэнняў зычных
- •Правапіс зычных. Правапіс звонкіх і глухіх, шыпячых і свісцячых
- •Правапіс д –дз, т – ц
- •Правапіс спалучэнняў зычных
- •Правапіс прыстаўной літары в
- •Правапіс мяккага знаку
- •Правапіс апострафа
- •Ужыванне вялікай літары
- •Лексікалогія Слова як адзінка мовы
- •Асноўныя лексічныя значэнні слова
- •Сучасная беларуская лексіка паводле паходжання
- •Запазычаныя словы
- •Агульнаўжывальная лексіка і лексіка абмежаванага ўжывання
- •Лексікаграфія
- •Сістэма часцін мовы
- •Род некаторых назоўнікаў у беларускай і рускай мовах можа не супадаць:
- •Лік назоўнікаў
- •Прыметнік
- •Дзеяслоў
- •Спражэнне дзеяслова
- •Дзеепрыметнік
- •Спосабы перакладу дзеепрыметнікаў на беларускую мову
- •Дзеепрыслоўе як дзеяслоўная форма
- •Лічэбнік
- •Сінтаксічная сувязь лічэбніка з назоўнікам.
- •Асаблівасці скланення лічэбнікаў.
- •Займеннік
- •Прыслоўе
- •Службовыя часціны мовы Прыназоўнік
- •Некаторыя асаблівасці ва ўжыванні прыназоўнікаў.
- •Злучнік
- •Часціца
- •Сінтаксіс
- •Складаны сказ
- •Дзелавыя паперы
- •Вълчо и кума лиса
- •У вагоне
- •Мікола чытаў, стоячы сярод хаты…
- •Вось так, брат, і запісана. Зразумела?
- •Вот так, брат, и записано. Понятно?
- •Микола читав, стояч серед хати…
- •Отак, брат, і написано. Зрозуміло?
- •5.Тэмы рэфератаў.
- •6. Патрабаванні да экзамену па беларускай мове для студэнтаў юрыдычнага факультэта
- •Пытанні да экзамену па беларускай мове для студэнтаў 1 курса юрыдычнага факультэта:
- •7. Асноўная і дадатковая літаратура.
- •Тэксты для аналізу і развіцця мовы Тэксты для перакладу
- •Тэксты для аналізу Сказ аб Беларусі.
- •Верасень.
- •Наш Францыск Скарына.
- •Бацька гарадоў беларускіх.
- •Чарнобыльская катастрофа
- •9 . Тэксты для перакладу і вывучэння государство
- •Гражданство республики беларусь
- •Законодательная власть
- •Совет министров республики беларусь
- •Понятие органа государственного управления
- •Методы государственного управления
- •Брак по семейному праву
- •Комитет государственного контроля
- •10. Узоры афармлення дзелавых папер Дырэктару Мінскага станкабудаўнічага завода
- •Аўтабіяграфія
- •Службовы ліст
- •Пратакол Пасяджэння Савета
- •Ад 22 лютага 2001 г. Г. Віцебск
- •Павестка дня:
- •Выпіска з пратакола
- •Загад № 6
- •Выпіска з загада
- •Выпіска з загада
- •11. Кароткі слоўнік іншамоўных слоў
- •6. Патрабаванні да заліку па беларускай мове для студэнтаў юрыдычнага факультэта
- •Пытанні па беларускай мове для студэнтаў 1 курса юрыдычнага факультэта:
Навуковы стыль
Уласна навуковы |
Навукова-інфарма-цыйны |
Навукова- даведачны |
Навучаль-на-навуковы |
Навукова-папулярны |
жанры
Манаграфія, артыкул, даклад |
Рэферат, анатацыя, патэнтнае апісанне |
Слоўнік, даведнік, каталог |
Падручнік, метадычны дапаможнік, лекцыя |
Нарыс, кніга, лекцыя |
Анатацыя.
Анатацыя ( ад лац. аnnotatio – заўвага) – характарыстыка і ацэнка зместу, афармлення, прызначэння кнігі (твора).
Задача анатацыі: праінфармаваць чытачоў аб пэўным выданні. Паводле аб’ёму анатацыя можа быць кароткай (твор характарызуецца ў адным аспекце) і разгорнутай (інфармацыя пра кнігу даецца падрабязная). Паводле характару ацэнкі анатацыя можа быць:
-
апісальная – раскрываецца тэматыка, падаюцца звесткі пра кнігу;
-
рэкамендацыйная – твор ацэньваецца з розных пазіцый;
-
анатацыя-зварот, якая ставіць за мэту зацікавіць, прывабіць чытачоў. Як правіла, такія анатацыі адрасаваны дзецям малодшага і сярэдняга ўзросту.
Змест разгорнутай анатацыі можа ўключаць: сціслыя звесткі пра аўтара і яго творчасць, аналіз структуры, кампазіцыі; характарыстыку мовы, галоўных герояў, часу, якому прысвечаны твор; інфармацыю пра тое, што даведаецца чытач з анатаванага твору, каму адрасавана кніга (бацькам, дзецям, настаўнікам, спецыялістам, масаваму чытачу); агульную ацэнку твора.
Рэцэнзія.
Рэцэнзія (ад лац. recensio – разгляд) – аналіз і ацэнка навуковага або мастацкага твора, спектакля, кінафільма.
Пры падрыхтоўцы рэцэнзіі трэба не толькі ўважліва прачытаць твор (кнігу), але і пазнаеміцца з творамі, блізкімі па тэматыцы, праблеме, каб аб’ектыўна і добразычліва ацаніць зробленае аўтарамі.
Рэцэнзія, як і кожны маўленчы тэкст,- справа творчая. Аднак рэцэнзія мае пэўную структуру, кампазіцыю. Як правіла, рэцэнзія складаецца з:
-
агульнай даведкі, інфармацыі аб творы (акрэсліваецца жанр, тэма, праблематыка, галіна ведаў, да якой адносіцца твор);
-
характарыстыкі структуры, кампазіцыі;
-
агульнай ацэнкі твора;
-
аналізу частак (раздзелаў) (разглядаюцца асноўныя ідэі, палажэнні аўтара, яго аргументы, ход і логіка разважанняў, якасць ілюстрацыйнага матэрыялу, мова твора);
-
заключнай ацэнкі рэцэнзаванага твора, вывадаў, пажаданняў, прапаноў.
Рэферат
Рэферат (лац. Referre – дакладнасць, паведамляць) – сціслая перадача зместу навуковага артыкула (кнігі).
Рэферат уключае асноўныя звесткі і вывады, неабходныя для азнаямлення з пэўным выданнем. Мэта рэферата: адказаць на пытанне, што новага, істотнага змяшчае кніга, артыкул. Рэферат (у адрозненні ад анатацыі) змяшчае канкрэтныя ідэі, вывады аўтара.
Прыкладнгы план рэферата:
-
Аўтар, назва (месца і год выдання кнігі, яе тыраж).
-
Тэма.
-
Структура, кампазіцыя.
-
Наяўнасць ілюстрацый.
-
Адрасат.
-
Аналіз кожнай структурнай часткі з вывадамі.