- •Беларуская мова
- •Асноўныя тэарэтычныя пытанні курса «Беларуская мова» Мова як сістэма
- •Гістарычныя этапы фарміравання і развіцця беларускай мовы. Тры славянскія моўныя групы
- •Агульнаславянская і агульнаўсходнеславянская мовы
- •Старажытная ўсходнеславянская народнасць і яе мова
- •Утварэнне беларускай народнасці і яе мовы
- •Беларусь у складзе Рэчы Паспалітай
- •Беларусь у складзе Расійскай імперыі
- •Развіцце беларускай літаратурнай мовы ў пачатку XX ст.
- •Літаратураня мова і дыялекты
- •Характарыстыка функцыянальных стыляў
- •Агульная характарыстыка стыляў.
- •Афіцыйна-дзелавы стыль.
- •Навуковы стыль.
- •Навуковы стыль
- •Анатацыя.
- •Рэцэнзія.
- •Рэферат
- •Фанетычная сістэма беларускай мовы
- •Класіфікацыя гукаў:
- •Галосныя гукі. Правілы іх вымаўлення .
- •Правапіс галосных Правапіс літар о, э - а.
- •Правапіс е, ë, я, і
- •Правапіс прыстаўных галосных Прыстаўная галосная і пішацца ў слове, якое пачынаецца збегам зычных, першыя з каторых л, р, м.
- •Правапіс літар і, ы, й пасля прыставак
- •Правапіс у –ў
- •Зычныя гукі. Правілы іх вымаўлення і перадачы на пісьме. Вымаўленне зычных
- •Вымаўленне спалучэнняў зычных
- •Правапіс зычных. Правапіс звонкіх і глухіх, шыпячых і свісцячых
- •Правапіс д –дз, т – ц
- •Правапіс спалучэнняў зычных
- •Правапіс прыстаўной літары в
- •Правапіс мяккага знаку
- •Правапіс апострафа
- •Ужыванне вялікай літары
- •Лексікалогія Слова як адзінка мовы
- •Асноўныя лексічныя значэнні слова
- •Сучасная беларуская лексіка паводле паходжання
- •Запазычаныя словы
- •Агульнаўжывальная лексіка і лексіка абмежаванага ўжывання
- •Лексікаграфія
- •Сістэма часцін мовы
- •Род некаторых назоўнікаў у беларускай і рускай мовах можа не супадаць:
- •Лік назоўнікаў
- •Прыметнік
- •Дзеяслоў
- •Спражэнне дзеяслова
- •Дзеепрыметнік
- •Спосабы перакладу дзеепрыметнікаў на беларускую мову
- •Дзеепрыслоўе як дзеяслоўная форма
- •Лічэбнік
- •Сінтаксічная сувязь лічэбніка з назоўнікам.
- •Асаблівасці скланення лічэбнікаў.
- •Займеннік
- •Прыслоўе
- •Службовыя часціны мовы Прыназоўнік
- •Некаторыя асаблівасці ва ўжыванні прыназоўнікаў.
- •Злучнік
- •Часціца
- •Сінтаксіс
- •Складаны сказ
- •Дзелавыя паперы
- •Вълчо и кума лиса
- •У вагоне
- •Мікола чытаў, стоячы сярод хаты…
- •Вось так, брат, і запісана. Зразумела?
- •Вот так, брат, и записано. Понятно?
- •Микола читав, стояч серед хати…
- •Отак, брат, і написано. Зрозуміло?
- •5.Тэмы рэфератаў.
- •6. Патрабаванні да экзамену па беларускай мове для студэнтаў юрыдычнага факультэта
- •Пытанні да экзамену па беларускай мове для студэнтаў 1 курса юрыдычнага факультэта:
- •7. Асноўная і дадатковая літаратура.
- •Тэксты для аналізу і развіцця мовы Тэксты для перакладу
- •Тэксты для аналізу Сказ аб Беларусі.
- •Верасень.
- •Наш Францыск Скарына.
- •Бацька гарадоў беларускіх.
- •Чарнобыльская катастрофа
- •9 . Тэксты для перакладу і вывучэння государство
- •Гражданство республики беларусь
- •Законодательная власть
- •Совет министров республики беларусь
- •Понятие органа государственного управления
- •Методы государственного управления
- •Брак по семейному праву
- •Комитет государственного контроля
- •10. Узоры афармлення дзелавых папер Дырэктару Мінскага станкабудаўнічага завода
- •Аўтабіяграфія
- •Службовы ліст
- •Пратакол Пасяджэння Савета
- •Ад 22 лютага 2001 г. Г. Віцебск
- •Павестка дня:
- •Выпіска з пратакола
- •Загад № 6
- •Выпіска з загада
- •Выпіска з загада
- •11. Кароткі слоўнік іншамоўных слоў
- •6. Патрабаванні да заліку па беларускай мове для студэнтаў юрыдычнага факультэта
- •Пытанні па беларускай мове для студэнтаў 1 курса юрыдычнага факультэта:
Пытанні да экзамену па беларускай мове для студэнтаў 1 курса юрыдычнага факультэта:
-
Беларуская мова - форма нацыянальнай культуры беларускага народа.
-
Мова і соцыум.
-
Мова як сістэма.
-
Гістарычныя этапы фарміравання і развіцця беларускай мовы.
-
Усходеславянская мова.
-
Беларускія землі ў складзе Вялікага княства Літоўскага. Мова беларускай народнасці.
-
Фарміраванне і развіцце мовы беларускай нацыі.
-
Літаратурная мова - унармаваная форма нацыянальнай мовы.
-
Асноўныя патрабаванні функцыянальных стыляў беларускай мовы.
-
Асноўныя асаблівасці фанетычнай сістэмы беларускай мовы.
-
Арфаграфія. Асноўныя правілы перадачы галосных гукаў на пісьме.
-
Арфаграфія. Асноўныя правілы перадачы зычных гукаў на пісьме.
-
Лексікаграфія. Тыпы слоўнікаў. Правілы карыстання слоўнікамі розных тыпаў.
-
Слова, яго значэнне, ужыванне. Адназначныя і мнагазначныя словы. Прамое і пераноснае значэнне слоў.
-
Агульнаўжывальная лексіка і лексіка абмежаванага ўжытку.
-
Спрадвечна беларуская і запазычаная лексіка.
-
Пастаянныя і зменныя катэгорыі назоўніка.
-
Прыметнік як самастойная часціна мовы.
-
Асаблівасці ўжывання лічэбніка ў беларускай мове.
-
Асаблівасці ўжывання дзеяслова ў беларускай мове.
-
Асаблівасці ўтварэння дзеепрыметнікаў і дзеепрыслоўяў, варыянтнасць словаўтваральных форм дзеепрыметніка.
-
Асаблівасці кіравання дзеясловаў і выкарыстання прыназоўнікаў.
-
Агульная характарыстыка словазлучэння.
-
Агульная характарыстыка простага сказа.
-
Актыўная і пасіўная лексіка.
-
Тэрміны і прафесіяналізмы.
-
Віды дзелавых папер.
-
Кампазіцыя справавых лістоў.
-
Моўныя штампы і канцэлярызмы.
-
Моўная інтэрферэнцыя. Прыклады моўнай інтэрферэнцыі.
-
Асабівасці навуковага стылю. Віды тэкстаў навуковага стылю. Кампазіцыя тэкстаў навуковага стылю.
7. Асноўная і дадатковая літаратура.
Асноўная:
1. Беларуская мова. У 2 ч.: Ч.1/ Я.М. Адамовіч, Л.А. Акаловіч, С.К. Берднік і інш.: Пад агул. рэд. Л.М. Грыгор’евай. - Мн.: Выш. шк., 2001.
2. Беларуская мова. У 2 ч.: Ч.2/ Я.М. Адамовіч, Н.І. Бурака, Л.М. Грыгор’ева і інш.: Пад агул. рэд. Л.М. Грыгор’евай. - Мн.: Выш. шк., 2001.
Дадатковая:
3.Блінава Э.Д. Беларуская мова. - Мн., 1996.
-
Кривицкий А.А., Подлужный А.И. Учебник белорусского языка: Для самообразования. - Мн., 1994.
-
Лепешаў І.Я. Практыкум па бел.мове: Вучэбны дапаможнік для філал.фак. пед. Ін-таў /Пад рэд. Ф.М.Янкоўскага. - Мн., 1988.
-
Малажай Г.М. Сучасная беларуская мова: Слова. Перыфраза. Фразеалагізм. - Мн., 1992.
-
Сучасная беларуская літаратурная мова: Марфалогія: Вучэбны дапаможнік /Н.В.Гаўрош, М.Ц.Кавалева, Н.М.Нямковіч і інш./ Пад рэд. праф.М.С.Яўневіча. - Мн., 1997.
-
Сучасная беларуская літаратураная мова: Практ.заняткі: Вучэбны дапаможнік /Н.В.Гаўрош і інш. - Мн., 1995.
-
Цікоцкі М.Я. Стылістыка беларускай мовы. - Мн., 1995.
-
Янкоўскі Ф.М. Гістарычная граматыка беларускай мовы. - Мн., 1989.
-
Яўневіч М.С., Сцяцко П.У. Сінтаксіс сучаснай беларускай мовы. - Мн., 1987.
-
Беларуская мова: Фанетыка. Марфалогія. /Пад рэд.Я.М.Адамовіча. - Мн., 1987.
-
Беларуская мова: Сінтаксіс. Пунктуацыя /Пад рэд.Я.М.Адамовіча. - Мн., 1987.
-
Бурак Л.І. Пунктуацыя беларускай мовы. - Мн., 1982.
-
Кавалева М.Ц., Падгайскі Л.П. Беларуская мова. - Мн., 1986.
-
Камароўскі Я.М. Сучасная беларуская арфаграфія. - Мн., 1985.
-
Каўрус А.А. Стылістыка беларускай мовы. - Мн., 1987.
-
Красней В.П. Лексіка і фразеалогія беларускай мовы. - Мн., 1982.
-
Сучасная беларуская мова: Лексікалогія. Фанетыка. Арфаграфія. - Мн., 1984.
-
Сучасная беларуская мова: Марфалогія. - Мн., 1980.
-
Шакун Л.М. Гісторыя беларускай літаратурнай мовы. - Мн., 1989.
22.Асновы культуры маўлення і стылістыкі: Вучэбны дапаможнік/ У.В. Анічэнка і інш.; Пад рэд.У.В. Анічэнкі. – Мн.: Універсітэцкае, 1992.
Слоўнікі :
-
Арашонкава Г.У., Лемцюгова В.П. Слоўнік цяжкасцей баларускай мовы. - Мн., 1987.
2. Баханькоў А.Я., Гайдукевіч І.М., Шуба П.П. Тлумачальны слоўнік беларускай мовы: Для сярэдняй школы. 3-е выд. - Мн., 1979.
3. Беларуска-рускі слоўнік: У 2 т. 2-е выд. - Мн., 1989.
4. Клышка М.К. Слоўнік сінонімаў і блізкароднасных слоў. - Мн., 1976.
5. Лепешаў І.Я. Фразеалагічны слоўнік беларускай мовы: У 2 т. - Мн., 1993.
6. Лобан М.П., Суднік М.Р. Арфаграфічны слоўнік: Для сярэдняй школы. - Мн., 1982.
7. Русско-белорусский словарь. В3 т. - Мн., 1993.
8. Санько З.Ф. Малы руска-беларускі слоўнік прыказак, прымавак, фразем. - Мн., 1991.
9. Старычонак В.Д. Слоўнік амонімаў беларускай мовы.- Мн., 1991.
10. Тлумачальны слоўнік беларускай мовы: У 5 т./Пад рэд. Атраховіча А.А. К.Крапівы/ - Мн., 1977-1984.
11. Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі: У 5 ч. - Мн., 1984-1987