57. Станаўленне суверэннай Рэспублікі Бела-русь. Канстытуцыя Рэспублікі Беларусь

Працэс станаўлення суверэннай Рэспублікі Бе-ларусь пачаўся ў выніку дэмакратызацыі грамадска-палітычнага жыцця ў .СССР ва ўмовах палітыкі пе-рабудовы.

Беларусі рух за нацыянальнае адраджэнне прадугледжваў перш за ўсё карэннае пераўтварэнне СССР у сапраўды дэмакратычную прававую дзяр-жаву. 27 ліпеня 1990 г. Вярхоўны Савет БССР пры-няў Дэкларацыю аб дзяржаўным суверэнітэце БССР, якая азначала, што Беларусь выбрала ўлас-ны шлях развіцця. У сакавіку 1991 г. адбыўся рэ-ферэндум (усенароднае галасаванне) па пытаннях захавання абноўленага СССР. За захаванне апошня-га ў БССР прагаласавала 3/4 удзельнікаў. Вярхоў-ны Савет прыняў пастанову, у якой адзначалася мэ-тазгоднасць уваходжання БССР у склад СССР з улі-кам яго абнаўлення.

Працэс падрыхтоўкі новага Саюзнага дагавора быў прыпынены ў сувязі с падзеямі жніўня 1991 г. у Маскве, якія атрымалі назву путчу — спробы дзяржаўнага перавароту. Путч праваліўся. 25 жніў-ня 1991 г. было прынята рашэнне Вярхоўнага Саве-та БССР аб наданні канстытуцыйнага статусу Дэк-ларацыіі аб дзяржаўным суверэнітэце БССР, пры-нятай 27 ліпеня 1990 г. На наступны дзень быў прыняты закон «Аб забеспячэнні палітычнай і эка-намічнай самастойнасці БССР». 19 верасня 1991 г.

у Пінску і Мінску, на запалкавых фабрыках у Мазы-ры, Пінску і Койданаве, на заводах у Копысі. У чэр-вені—ліпені шырокі размах набылі выступленні са-лідарнасці з рабочымі Варшавы, Лодзі, Івана-Вазня-сенска. У цэлым палітычныя выступленні ахапілі 56 гарадоў і мястэчак Беларусі.

Вясной 1905 г. актывізаваліся сяляне. Галоўным патрабаваннем іх было знішчэнне памешчыцкага землеўладання. Летам 1905 г. у Мінску і Віцебску адбыліся хваляванні салдат.

Сваёй кульмінацыі рэвалюцыя дасягнула падчас Усерасійскай кастрычніцкай палітычнай стачкі 1905 г. У Беларусі ўзнікалі кааліцыйныя камітэты, якія кіравалі стачкамі рабочых.

Цару Мікалаю II прыйшлося пайсці на ўступкі. 17 кастрычніка 1905 г. ён падпісаў маніфест, дзе абяцаў склікаць заканадаўчую думу і ўвесці ў краіне свабоду слова, мітынгаў, сходаў і г. д.

У Мінску 18 кастрычніка 1905 г. быў расстраля-ны шматлюдны народны мітынг, на якім абмяркоў-ваўся царскі маніфест. Загінула каля 100 чалавек, каля 300 было паранена. Гэта падзея атрымала ў гіс-торыі назву «Курлоўскі расстрэл» у сувязі з тым, што ў той час губернатарам Мінска быў П. Курлоў. У снежні 1905 г. па накалу барацьбы становішча ў шэ-рагу беларускіх гарадоў было вельмі блізкім да ўзброенага паўстання, але яно не адбылося. Мяс'-цовыя камітэты чакалі зыходу барацьбы ў сталіцах, а дачакаліся карных атрадаў. Пасля разгрому сне-жаньскага ўзброенага паўстання ў Маскве рэвалю-цыйны рух пайшоў на спад.

Ва ўмовах спаду рэвалюцыйнай хвалі цар 3 чэрве-ня 1907 г. падпісаў указ аб роспуску II думы. Гэта падзея атрымала назву «трэцячэрвеньскага дзяржаў-нага перавароту». Рэвалюцыя пацярпела паражэнне.

58. Политические и экономические преобразования в Беларуси 1991-2004 гг.

После объявления независимости РБ и образования новых органов государственной власти в области внешней политики была подтверждена приверженность принципам ООН, Всеобщей декларации прав человека. Страна вошла в Международный фонд и Всемирный банк реконструкции и развития. Она является полноправным членом более 60 международных организаций. Беларусь объявила себя безъядерным государством, стратегические ядерные силы, находящиеся на территории республики, перешли под юрисдикцию России и были вывезены.

15 марта 1994 г. была принята Конституция РБ. В ней юридически закреплялся суверенитет республики, демократические преобразования, гарантировались права и свободы граждан. Впервые утверждена должность Президента как руководителя государства и исполнительной власти. Первым Президентом РБ 10 июля 1994 г. избран А.Г.Лукашенко. за него проголосовал 81% избирателей.

В 1996 г. возник парламентский кризис. Президент предложил принять дополнения к Конституции. Дополнения и изменения были приняты (расширились полномочия Президента, День независимости – 3 июля, запрет на частную собственность на землю, введена новая государственная символика).