Безличные глаголы с окончанием “իս”, “ով” “իս”, “ով” վերջավորություններով անդեմ բայեր

1. Безличные глаголы с окончанием իս образуются путем прибавления указанного окончания к инфинитиву /գրել-գրելիս, կարդալ-կարդալիս/ и выражают действие, одновременное с действием сказуемого, причем оба действия относятся к одному и тому же подлежащему.

• Որդու նամակը կարդալիս մայրը ժպտում էր: Читая письмо сына, мать улыбалась.

• Այգում աշխատելիս նա մեծ հաճույք է ստանում: Он получает большое удовольствие, работая в саду.

• Մեծերին բարևելիս նա հանում է գլխարկը: Здороваясь со взрослыми, он снимает шапку.

• Ընկերոջը սպասելիս նա թերթ էր կարդում: Ожидая товарища, он читал газету.

• Փողոցն անցնելիս մենք շտապում էինք: Переходя улицу, мы торопились.

Безличные глаголы с окончанием "իս" в предложении обычно выступают в роли обстоятельства времени. Значение таких глаголов передается либо деепричастием несовершенного вида, либо при помощи придаточного предложения времени, либо сочетанием от֊глагольного существительного с предлогами "при", "во время".

Այդ կարևոր հարցն ուսումնասիրելիս նա չէր շտապում: Изучая этот важный вопрос, он не торопился. Когда он изучал этот важный вопрос, не торопился. При изучении этого важного вопроса он не торопился.

Զեկուցումը կարդալիս նա հուզվում էր: Читая доклад, он волновался. Когда он читал доклад, волновался. При чтении доклада он волновался.

2. Безличные глаголы с окончанием "ով" образуются путем прибавления этого окончания к инфинитиву /գրել-գրելով, կարդալ-կարդալով/ и фактически являются формой творительного падежа инфинитива. Они могут выражать действие:

а) одновременное с действием сказуемого, в предложении выполняя роль обстоятельства образа действия и отвечая на вопрос ինչպես (как?). Значение таких глаголов в русском языке передается в основном при помощи деепричастия несовершенного вида.

• Ծերունին քայլում էր կաղալով: Старец шагал прихрамывая.

• Երեխան պարում էր թռչկոտելով: Ребенок танцевал подпрыгивая.

• Երբեմն հանգստանալով մենք առաջ էինք գնում: Иногда отдыхая, мы шли вперед.

• Ընկերոջ հետ խոսելով նա նամակ էր գրում: Разговаривая с товарищем, он писал письмо.

б) предшествующее действию сказуемого, в предложении выполняя роль обстоятельства времени и отвечая на вопрос ե՞րբ (когда?). Значение таких глаголов в русском языке передается главным образом деепричастием в совершенном или несовершенном виде.

• Տուն մտնելով՝ նա միացնում է հեռուստացույցը: Войдя (входя) в дом, он включает телевизор.

• Աշխատանքն ավարտելով՝ նա շտապում է երեխաների մոտ: Закончив (заканчивая) работу, он спешит к детям.

• Դասախոսաթյունը լսելով՝ ես ամեն ինչ հասկացա: Выслушав (слушая) лекцию, я все понял.

Прочитайте и переведите:  1. Հանձնարարությունը կատարելիս նա շատ գրքեր էր օգտագործում: Հաջող պատասխան լսելիս դասախոսն ուրախանում է: Հեռուստացույց դիտելիս դու ակնո՞ց ես դնում: Անկողին մտնելիս լույսը հանգցնու՞մ ես: Նախաճաշելիս ես անպայման մի գավաթ սուրճ եմ խմում: Աշխատավարձ ստանալիս դու դրամը հաշվու՞մ ես: Ծիծաղելիս նա փակում էր աչքերը: Գյուղում հանգստանալիս նա ամեն օր լողանում էր գետում: Դասը պատասխանելիս աշակերտը նայում էր ուսուցչուհուն: Տանտիրուհին ուրախ ժպտում էր հյուրերին դիմավորելիս: Թերթ կարդալիս պապիկը միշտ ծխում է: Կինոնկարը դիտելիս ինձ հետաքրքրում էր ռեժիսորի աշխատանքը: Հիվանդանալիս նա ինքն իրեն բուժում է:  2. Դժվարությունները հաղթահարելով՝ դու հասնելու ես քո նպատակին: Ատելով կեղծիքը՝ նա չի սիրում ստախոս մարդկանց: Աշնան դեղին տերևները դողալով ընկնում էին սառը հողին: Բուժելով հիվանդ երեխային բժիշկն իրեն երջանիկ էր զգում: Վիճելով բոլոր ընկերների հետ՝ նա մենակ է մնալու: Փոքրիկը բակ իջնելով՝ փնտրում է ընկերներին: Մրցամարտում հաղթանակ տանելով՝ նա չեմպիոն է դառնալու: Նոր փաստեր բերելով՝ նա ուզում էր ապացուցել իր տեսակետը: Նա պատասխանում էր հուզվելով ու շփոթվելով: Աղջիկն ուրախանում էր նոր զգեստներ հագնելով:

Переведите на армянский язык: 1. Выполняя задание, я пользовался многими книгами. Слушая хороший ответ, преподаватель радуется. Ложась в постель, он гасит свет. Завтракая, ты пьешь кофе или чай? Смеясь (когда смеялся) он закрывал глаза. Отдыхая в деревне, я часто купался в нашей реке. Отвечая урок, он смотрел на нас. Встречая друзей, мы были очень веселы. Читая газеты, мой брат курит. Получая зарплату, он считает деньги. 2. Преодолев трудности, мы достигнем нашей цели. Ненавидя ложь, он не любит лгунов. Вылечив больную девочку, врач был счастлив. Споря с товарищами, он доказывает свою точку зрения. Играя во дворе, мальчик получает большое удовольствие. Победив в матче, он станет чемпионом. Он отвечал урок волнуясь и ошибаясь. Дети радуются, получая новые игрушки.