Зямля падрабнела ў людскім уяўленні: Вакол абляцець – хопіць менш дзвюх гадзін…

С. Законнікаў

Гэтыя радкі сталі своеасаблівым выражэннем любові да роднага краю, да бацькоўскай зямлі, бо для кожнага з нас гэта зямля – самая ласкавая і непаўторная. Гэтыя радкі сталі выражэннем перажыванняў за лёс усяго жывога на зямлі. Кожны з нас – ёсць часцінка таго вялікага і святога, што называецца Айчынай, Бацькаўшчынай.

Бацькаўшчына – куточак зямлі, дзе нарадзіўся чалавек, упершыню ўбачыў свет, пазнаў першыя радасці. Асобныя куточкі аб’ядналіся ў адну вялікую краіну – Беларусь.

Белая, светлая, чыстая,

Мой галасісты жаўрук!

Ты – мая доля вячыстая,

Маці мая – Беларусь. (Янка Золак)

Мяняецца час, адбываюцца пэўныя змены ў жыцці краіны, мяняюцца людзі. І зусім па-іншаму глядзім мы сёння на знаёмыя абрысы карты Беларусі. Цяпер ужо чорнымі плямамі афарбаваны яны. Часцей можна пачуць выразы “зона забруджання”, “зона адсялення”…

Прыйшла вясна. Яна, як заўсёды, цешыць душу, нясе радасць, надзею. Усё вакол змяняецца, набывае іншы выгляд. Нібы занава нараджаецца чалавек.

Вясна 1986 года прыйшла па-іншаму: прынесла вялікае гора на нашу зямлю. Гэты год усклаў яшчэ адно выпрабаванне на плечы беларусаў, прымусіў зусім іншымі вачыма глянуць вакол. Багаты палескі край аказаўся безабаронны. Пустазеллем пакрыліся палеткі, спевы свае спынілі птушкі. Людзі вымушаны пакідаць магілы родных, хаты дзяцінства, вёскі. Чым вымераць гора гэтых людзей?

Страшна глядзець на пакінутыя хаты, на сонца, якое нібы “адарвалася ад неба”, страшна глядзець на пакуты зямлі роднай. Пачуццём адказнасці поўніцца сэрца людское, болем поўняцца радкі паэмы С. Законнікава “Чорная быль”:

Маўчыць, нібы камень, зямля,

Палын невядомасцю свеціць…

Што будзе, што будзе пасля? –

Не скажа ніхто ў гэтым свеце.

Што такое Чарнобыль? Што прынёс ён на нашу зямлю? Чарнобыль - гэта боль, смутак, крык чалавечай душы. Аснова ўсяго жывога – зямля, забруджваецца. Квітнеючыя куточкі Беларусі пераўтвараюцца ў безжыццёвыя пусткі: “зямля падрабнела…”

Чалавек – гаспадар на зямлі, а чарнобыльская трагедыя звязана з безгаспадарчай дзейнасцю кожнага. Хопіць глядзець на зямлю па-спажывецкі, неабходна яе даглядаць. Неабходна з адказнасцю ставіцца да ўсяго навакольнага, зрабіць кожны куточак Бацькаўшчыны лепшым, прыгажэйшым. Нам неабходна зберагчы яе для нашчадкаў. Памятайце, што самастойна яна не можа выстаяць перад нястрымным наступам тэхнікі.

С. Законнікаў у паэме “Чорная быль” спрабуе асэнсаваць прычыны трагедыі, заклікае да барацьбы з безадказнасцю і беспрынцыпнасцю:

Калі і зараз ты не загукаеш,

А будзеш жыць пад страхам і прынукай,

Чарнобыль не такі яшчэ чакае

Тваю зямлю, тваіх дзяцей і ўнукаў.

У Бібліі ёсць такія словы: “Трэці Анёл пратрубіў, і ўпала з неба вялікая Зорка, якая гарэла падобна свяцільні, і ўпала на трэцюю частку рэк і на крыніцы вод. Імя той зоркі – палын, і трэцяя частка вод зрабілася палыном, і многія з людзей памерлі ад вод, таму што яны сталі горкімі”.Людзі пачалі звяртацца да Усявышняга з просьбай заступіцца за Беларусь.

Усе разам і кожны паасобку адказвае за тое, што адбываецца на Зямлі. Мы павінны зрабіць усё магчымае і немагчымае, каб больш Чарнобыль не паўтарыўся.

Папковіч Л.М, Боркавіцкая сярэдняя школа