Як поле , у людзей душа адкрыта, Пасей дабра зярняты у глебу ты— Дабра саспее колас залаты.

С. Законнiкаў.

У чалавека адно жыццё. Усяго адно – другога не будзе. I аднойчы у кожнага з нас наступае момант, калi усведамляеш гэтую iсцiну i разумееш, што жыць трэба толькi начыста, бо з пражытага не выкрэслiць нi дзень, нi гадзiну, нi секунду… Як жа пражыць гэтае адзiнае дадзенае нам жыццё? Для чаго жыве на свеце чалавек?

Гэтае пытанне задавау яшчэ Якуб Колас i выказвау сваё меркаванне пра сэнс жыцця:«Чалавек павiнен жыць дзеля дабра, для служэння праудзе, каб ствараць нейкiя вартасцi жыцця i каб быць карысным для iншых». Ты павiнен быць патрэбным людзям.

У гэтым бачыу сэнс жыцця чалавека i Пiмен Панчанка. Ён лiчыу непатрэбным жыццё без дабрынi, спагады, чуласцi, сардэчнасцi, міласэрнасцi, падыходзіў да жыццёвых стасункау з высокiмi маральна-этычнымi патрабаваннямi. Гэтыя патрабаванні , што выказваліся у вершах, не разыходзiлiся з праудай жыцця. Паэту не трэба было прытварацца, бо яго творчасцi адбiлася не толькi душа таленавiтай асобы, але i натура чалавека крыштальнай сумленнасцi, якi арыентавауся на агульначалавечыя каштоунасцi. Таму яго паэзiя прасякнута гуманiстычнымi памкненнямi:

Той дзень прапау i страчаны навекi,

Калi ты не зрабiу таго, што мог;

Калi не паспрыяу ты чалавеку,

Няшчыры быу, зманiу, не дапамог.

Той дзень збяднеу, злiняу на сотню радуг

I, попелам пасыпаны, сканау,

Калi не падзялiу з суседам радасць

I больш за дзень узяу ты, чым аддау.

Асноуныя крытэрыi маральна-этычнай трываласцi для паэта -- вера i вернасць : вера у дабрыню i справядлiвасць, вернасць гуманiстычным iдэалам. Душа паэта спагадлiва i чуйна адклiкалася на чужое гора i боль:

Мо бяда каму здушыла горла,

Можа хтось не можа ужо дыхнуць?

Не забудзь туды раней за гора

Хоць на дзве хвiлiны заглянуць.

Дабрату, справядлiвасць, чуласць да чужога гора П. Панчанка вылучае на першы план. Цяжка перажываць чужы боль, асаблiва калi ты успрымаеш яго як свой уласны. Але радасна ведаць, што ад тваёй дабраты на свеце пабольшала шчасця. Усё гэта называецца адным вельмi дарагiм словам «чалавечнасць».

Абвешчаная дэкларацыя чалавечнасцi у мастацкай iнтэрпрэтацыi Пiмена Панчанкi – гэта толькi прыступка прылучэння да вечнасцi, бо «без чалавечнасцi не будзе i вечнасцi». Чалавечае жыццё у параунаннi з вечнасцю – мiг.I гэты мiг адзiн. Як пражыць яго?..Памятай:

Жывеш не вечна, чалавек, –

Перажывi ж у момант век!

Маркевіч С.У., Верхнядзвінская СШ №1