18.1 Ондық-адымдық атс (атсдш).

а) ПИ, ЛИ және ГИ сатылы АТСДШ (1000 номер)

Үлкен сиымдылықты АТС-ты алу үшін әрбір ЛИ-дің түйіспелік өрісінің сиымдылығын одан ары өсіру жолымен жүрсе болады. Алайда ЛИ-дің түйіспелік өрісінің сиымдылығын өсіру оның конструкциялық ісүрделенуіне, ал соған сәйкес, онын, бағасының өсуіне әкеледі.

Сиымдылықты іздеуіштердің түйіспелік өрісінің сиымдылығынан асатын (100 байланыс жолы) АТС-тың тиімдірек жолы топтыц қүралуды қолдану болып табылады. Топтық құралудың мэні АТС-тың сиымдылығын түйіспелік өрісінің сиымдылығына тең сиымдылықты топтарға бөл)' болып табылады. Мысалы, 1000 номерлік АТС-ты әр қайсысында 100 номері бар 10 топқа бөлу дұрыс. Қажетті абоненттік байланыс жолы орналасқан топты таңдау үшін топтъщ іздеуіш деп аталатын (ГИ) арнайы коммутациалық құрылғы орнатылады, ал бүл қүрылғылардың бірікпесі - топтыц іздеу сатысы (ГИ сатысы) деп аталады.

N=1000 номер сиымдылықты АТСДШ мысалында топтың құралу принципін қарастырайық (18.2-сурет). ЛИ және ГИ сатысында ДШИ-100, ал ПИ сатысында ШИ-11 типті іздеуіштер қолданылады.

18.1-сурөт. 1000 нөмерлік АТСДШ-ның функционалдық схемасы

АТС-тың жалпы сиымдылығы 10 топқа бөлінеді, бүл кезде олардың эрқайсысы ЛИ сатысында түйіспелік өрісіне көп рет 100 АЛ қосылған он ДШИ-мен қүралады.

10 000 номерлі сиымдылығы бар АТСДШ.

АТС сиымдылығын одан ары өсіру үшін топтық Іздеудің екінші сатысын енгізу керек. Бүл кезде АТС-тың шекті сиымдыпығы 10000 номерге өседі. Абоненттік байланыс жолдарының нумерациясы 4 гаңбалы болуы керек (0000...9999). 10000 номерге екі ГИ сатысы бар АТС-тьң қарапайым сүлбасы 18.3-суретте көрсетілген.

Бірінші цифр I ГИ-ға қажетті мыңдық топты іздеу үшін, екінші цифр-П ГИ-ға осы мыңдықтағы жүздік топты іздеу үшін түсуі қгжет, және соңғы екі цифр ЛИ-ға осы жүздік топтағы шақырылушы абонентті.ң байланыс жолына қосылуы үшін түскді. Байланыс жолын іздеу бойынша I ГИ мен П ГИ функциялары толық сэйкес келеді. Екі қүрылғыда да көтермелі қозгалыс қажетті, ал бүралмалы қозғалыс тэуелсіз.

Жоғарыда қарастырылған АТСДШ-ның күрылу нұсқалары басқа АТС-тар ортасында жұмыс істеуді ескермейді. Аналогтық телефон желісінің сиымдылығын 10000 типтік мэннен жоғары қосымша станция номерлерін қосу есебінен емес, АТС-тар санын көбейту арқылы өсіру керек. Бүл кезде эрбір АТС-тың өз индексі бар (желі сиымдылығына байланысты 1,2 немесе 3 цифр).

АТСДШ-ға үшінші сатылы ГИ-ді енгізу телефон желісінің сиымдылығын 80000 номерге дейін өсіруге мүмкіндік береді [17]. Қалалық желіде бүл жағдайда байланыс қаланың эр-түрлі аудандарында орналасқан бірнеше АТС-пен жүзеге асырылады (10000 номерлік 8 АТС-теы аспайтын).

18.2 - сурет 10 000 номерлік АТСДШ-ның функцноналдық сызбасы.

Бүндай АТС-тер саны теориялық бірінші сан ретінде 0 және 8 сандарын қолдануға болмайтындықтан 8-ден көп бола алмайды. Мұндай желінің нумерациясы бес таңбалық болады, мұнда бірінші сан - АТС кодын, ал қалған төртеуі - абонент номерін анықтайды.

18.2 Координатты атс (атск).

Бір ГИ сатылы АТСК (төрттаңбалық нумерация).

АТС-ның координаттық жүйелерінде үш іздеу сатысы қолданылады: абоненттік (АИ), топтық (ГИ), регистрлік (РИ). 9.14-суретте басқа АТС-лар ортасындағы жұмысын ескермеген, төрт таңбалық нумерациялы АТСК-ның функционалдық сұлбасы келтірілген .

АИ сатысы шығыс байланыста тэуелсіз іздеу режимінде (АВ блоктары арқылы бос шығыс бау жинағын ИШК іздеу), ал кіріс байланыста -сызықтық іздеу режимінде жұмыс істейді. ГИ сатысыида топтық іздеу режимі, ал РИ сатысында - тәуелсіз іздеу режимі жүзеге асады

Бау жинақтары қосылудың орнатылуы кезінде қолданылады және сөлесу кезінде бос емес болады.

18.3 - сурет Бір ГИ сатылы АТСК- супбасы.

Кіріс байланыста блок кірісінің қажетті АЛ-мен қосыігуы D,С,В,А төрт буын арқылы жүзеге асады (АИ сатысының сызықтық іздеу режимі). ГИ сатылары 80 кірісі, 120 ПЛ және 400 шығысы бар екі буьшдық блоктардан жасалады. ГИ сатысының өрісінде қолжетімділігі Д=20, максималды 20 бағыт қүрауға болады.

ГИ сатысындағы блоктар саны АТС сиымдылығына, жүктемеге және қызмет көрсету сапасының қабылданған нормасьша тэуелді. ГИ сатыларының саны телефон желісінің қүрылымы мен АТС қүрылымына тэлелді, 9.14-суретте келтірілген АТСК сұлбасының желінің басқа АТС лармен байланыс үйымдастыруынсыз тек бір ГИ сатысы бар.

РИА сатысы абоненттік регистрдің ИШК-ға, ал ол аркылы АВ блогына және шақырылушы абоненттің номері туралы ақпаратты қабылдау және қосылудың орнатылу уақытына абоненттік байланыс жолына қосылуы үшін арналған.

Екі ГИ сатысы бар АТСК (бес — және алты таңбалы нумерация).

Бұрыннан бар желі ортасына АТСК-ны қосу кезінде ішкістанциялық байланыстан басқа, басқа АТС-лармен байланысын ұйымдастыру қажет. Бүл үшін желінің басқа АТС-ларына бумаларды жасау үшін тағы бір ГИ сатысы қолданылады. I ГИ сатысының коммутациялық өрісінің шығысында өз станциясының III ГИ сатысына жэне желінің басқа АТС-ларының III ГИ-ге бағыт жасалған (сүлбада көрсетілмеген ПЩ арқылы). III ГИ сатысының кірісіне станцияның I ГИ-нен ішкі станциялық байланыс жолдары, және де телефон желісінің басқа АТС-ның I ГИ-нен қосушы байланыс жолдарыньщ бумалары жалғанады. III ГИсатысының өрісінде АИ-дың мыңдық блоктарына бағыт жасалған.

Егер АТСК УВС-ы бар ГТС-ке жалғанса, онда өз УВС-мен жэне қаланың басқа түйіндік аудандарына, жэне де олардың тікелей қосылуы кезінде өз ауданының басқа РАТС-тарымен байланыс уішмдастыру қажет. 9.16-суретте алты таңбалық нумерация кезінде УВС-ы бар желіге қосылған АТСК-ның (АТС-5) фрагменті келтірілген. I ГИ сатысында өз станциясының III ГИ-не бағыт және басқа түйіндік аудандардың УВС-ның II ГИ-не бағыт жасалған.

18.4-сурет. Түйінсіз желідегі АТСК-ң фрагменті.

18.5-сурет. желіде УВС бар АТСК-ң фрагиенті.

РАТС 51-дің III ГИ сатысының кірісіне I ГИ етанциясынан ішкЬ станциялық байланыс жолдары, сонымен бірге желінің өз УР-нің УВС-ның ІІр ГИ-нен қосушы байланыс жолдары бумалары (УВС-5) жалғанады. РАТС 51-дің III ГИсатысының өрісінде дэл солай АИ сатысының мыңдық блоктарына бағыт жүргізілген.

Дәріс 19. ЦКЖ құрылымының ерекшіліктері.

Дәрістің мақсаты: Транспорттық және қатынас желілеріндегі тарату технологияларынның ерекшіліктерін оқып үйрену, плезиохрондық цифрлық иерархия технологиясын анықтау.

Мазмұны:

19.1 ЦКЖ жалпыланған құрылымдық сызбасы..

19.2 ЦКЖ блоктарының өзара қарым-қатынасу принциптері.