5.3 Қалалық телефондық желілер.

а) Аналогты ГТС –тың құрылымы және жіктелуі.

Қалалық телефондық желілер халықтың, ұжымның, мекеменің және ұйымның (осы қаланың аймағында және қала шетіндегі аймағында орналасқан) телефон байланыстарына қызмет ету үшін тағайындалған. ГТС – да сонымен қатар, телефондық емес ақпарат берілістері үшін телефондық желілердің ресурстарын қолдану қарыстырылады.

ГТС –ның қондырғысы іс жүзінде сызықты және станциондық құрылыстардан тұрады.

Сызықты құрылыстарға:

- Кабельді жерасты және әуе байланыс жолдары;

- Таратылған құралдар (шкафтар, коробкалар);

- Телефон арналық құралдар (құдықтар, құбыр жолақтары);

- Ақырғы терминалдар (телефондық аппараттар, таксофондар) жатады.

Абоненттік жол желісі (АЛ) АТС – ға аяққы терминалдың және абоненттік қол жеткізу құрылғысының қосылуы үшін арналған АЛ желісі, ереже сәйкес, 0.32, 0.4 және 0.5 мм диаметрлі арналарда жүзеге асады. Аяққы терминалдан АТС – ға шейін өту 4.5дБ-ден аспауы керек.

Аналогты ГТС –да СЛ желісі ЧРК-дан ВРК-ға дейінгі байланыс жүйесімен тығыздалған физикалық жол немесе жолдың көмегімен құрылады. Физикалық жол,ережеге сай, 0.5 және 0.7мм диаметрлі ТП арнасын қолдануымен екісымды болып табылады. ЧРК-сы бар жүйелер түрінде 30 кацалды КАМА жүйесін қолдану қарастырылады. ВРК бар сандық таратулар түрінде ИКМ 30/32 аппаратурасы қолданылады. Бұл жүйелердің төрт, өткізгіштікті арналары, КАМА жүйесі үшін симметрия 7х4х1,2 немесе 4х4х1,2 кабельдерінде құрылады. ЧРК және ВРК жүйелерінің ақырғы қондырғысын АТС ғимаратында орнатады және ол үшін сызықты-аппаратты цехтің (ЛАЦ) жеке ортасы бөлінеді.

Аналогты ГТС-ң станционды құрылыстарға жатады:

• Аудандық АТС (РАТС);

• Кіріс және шығыс (УИС, УВС) хабарлар үшін түйіндік станциялар (транзитті түйіндер); АМТС-мен (УЗСЛ, УВСМ) байланысүшін түйіндік станциялар;

• Арнайы қызметтері бар (УСС) байланыс үшін түйіндер;

• Селолық – қала шетінде станциялары (УСП) бар байланыс үшін түйіндер.

Аналогты ГТС-да негізгі коммутациялы жүйелер мыналар:

• АТС-47, АТС-54, АТС-54М типті ондық-қадамдық АТС;

• АТСК және АТСК-У типті координатты АТС.

б)Түйін құрмайтын ГТС.

Қарапайым ГТС болып аудандастырылмаған ГТС табылады. Мұндай желіге абонент желілері қосылатын телефон станциясы орнатылады.

в) Түйін құрайтын ГТС.

Байланыс жолдарын қолдану нәтижесінде мәнді түрде көбейеді.

7.4-сурет. УВС-тан алынған ГТС-ның, СЛ-дан УВС-қа дейінгі басқа түйін аудандары-ның құрылымының үзіндісі.

РАТС-ның санының ұлғаюында (6-7-ден аса), 60-70мыңнан аса сыйымдылықта ГТС-да кіретін хабар түйіндері (УВС) қолданылады. Мұндай құрылыста қаланың аумақ желілері түйіндік аудандарға бөлінеді. РАТС арасындағы байланыс УВС арқылы жүзеге асады, ал түйін ішіндегі байланыс не әрқайсысы әрқайсысымен сұлбасы арқылы, не координаталық АТС үшін арналған өз УВС-ы арқылы жүзеге асады. Әр түйін ауданында (УР) онға дейін РАТС орнатылады.

Мұндай желілердегі нөмірлену-алты нөмірлі. Бірінші цифр түйін кода болып табылады, бірінші және екінші цифр РАТС кодымен бірге.

Шығатын хабардың түйіні (УИС) деп коммутациялық түйін аталады. 7.5-суретте УИС-дан және УВС-дан келген ГТС үзіндісі бейнеленген.

Қала аумағы миллиондаған аумақтарға бөлінеді. Әр аймақ өзіне 10000 нөмерлі он шақты түйін аудандарын қоса алады.УИС-ға концентрленетін шығатын телефондық жүктеме СЛ ұштығы бойынша УВС-ке басқа түйін аудандарынан келеді. Сонымен қатар СЛ ұштығының саны және созылуы кішірейеді,ал оларды қолдану ұлғаяды.

7.5-сурет. УИС және УВС бар ГТС-ның құрылыс фрагменті.

Дәріс 8. Араласқан ҚТЖ. Телефон желілерін нөмірлеу жүйелері.

Дәрістің мақсаты: Зона ішілік және қала аралық байланыстың ерекшіліктерін және телефон желілерін нөмірлеу жүйелері оқу.

Мазмұны:

8.1 Араласқан ҚТЖ.

8.3 Зона ішілік және қала аралық байланыс.

8.4 Телефон желілерін нөмірлеу жүйелері.