- •Старажытныя жыхары на тэрыторыі Беларусі. Жыццё ва ўмовах першабытнага ладу.
- •2. Беларускія землі ў X — XIII стст.: гаспадарчае і грамадскае развіццё.
- •3. Полацкае княства ў X — XIII стст.
- •4. Культура Беларусі ў X — XIII стст.
- •5. Барацьба з крыжацкай і татарскай агрэсіяй.
- •6. Утварэнне Вялікага Княства Літоўскага. Знешняя палітыка ў XIV — XV стст.
- •7. Гаспадарчае і грамадскае развіццё Вялікага Кня-ства Літоўскага ў XIV — XV стст.
- •8. Культура Беларусі ў XIV — XV стст.
- •9. Утварэнне Рэчы Паспалітай. Барацьба за захаванне самастойнасці Вялікага княства Літоўскага.
- •10. Культура Беларусі ў XVI — XVIII стст.
- •11. Сацыяльна-эканамічнае становішча Беларусі ў XVII- XVIII стст.
- •12. Палітычны крызіс і падзелы Рэчы Паспалітай. Далучэнне да Расійскай імперыі.
- •13. Беларусь у вайне 1812 г.
- •14. Сацыяльна-эканамічнае развіццё Беларусі ў пер-шай палове XIX ст.
- •15. Адмена прыгоннага права ў Беларусі. Буржуазныя рэформы.
- •16. Паўстанне 1863 г. У Беларусі. Дзейнасць к. Каліноўскага.
- •17. Культура Беларусі ў XIX ст. Этнічныя працэсы.
- •18. Асноўныя падзеі рэвалюцыі 1905 — 1907 пг. У Беларусі.
- •19. Сацыяльна-эканамічнае развіццё Беларусі ў па-чатку XX ст. Сталыпінская аграрная рэформа.
- •20. Беларусь у гады першай сусветнай вайны.
- •21. Культура Беларусі ў пачатку XX ст.
- •22. Лютаўская рэвалюцыя (1917 г.) ў Беларусі.
- •23. Кастрычніцкая рэвалюцыя. Устанаўленне Савец-кай улады ў Беларусі.
- •24. Беларусь ва ўмовах германскай акупацыі. Абвяшчэнне бсср.
- •25. Барацьба з польскай інтэрвенцыяй. Другое абвяш-чэнне бсср.
- •26. Новая эканамічная палітыка на Беларусі.
- •27. Беларусізацыя 20-х гт. Развіццё культуры ў 30-я гг.
- •28. Індустрыялізацыя і калектывізацыя ў бсср. Галоўныя вынікі.
- •29. Становішча Заходняй Беларусі ў 20 — 30-я гг. XX ст. Уз'яднанне беларускага народа.
- •30. Грамадска-палітычнае жыццё ў бсср у канцы 20-х— 30-я гг. XX ст.
- •31. Пачатак Вялікай Айчыннай вайны. Усталяванне акупацыйнага рэжыму.
- •32. Масавая барацьба супраць нямецка-фашысцкіх захопнікаў у бсср.
- •33. Вызваленне бсср ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў.
- •34. Аднаўленне эканомікі бсср у пасляваенны перыяд.
- •35. Грамадска-палітычнае і культурнае жыццё бсср (1945 - 1953 гг.)-
- •36. Удзел бсср у заснаванні і дзейнасці аан. Міжна-родныя сувязі Рэспублікі Беларусь на сучасным этапе.
- •37. Галоўныя дасягненні ў грамадска-палітычным жыцці Беларусі ў 1954 — 1964 гг.
- •38. Змены ў сацыяльна-эканамічным развіцці рэспублікі ў іі палове 50-х— першай палове 60-х гт.
- •39. Эканамічная рэформа 60-х гг. І яе вынікі.
- •40. Грамадска-палітычнае і культурнае жыццё ў бсср (1965- 1985 гг.).
- •41. Змены ў грамадска-палітычным жыцці краіны ў II палове 80-х— першай палове 90-х гг.
- •42. Эканамічнае становішча Беларусі ў другой палове 80-х — першай палове 90-х гг.
- •43. Станаўленне суверэннай Рэспублікі Беларусь. Кан-стытуцыя Рэспублікі Беларусь.
- •44. Развіццё культуры Рэспублікі Беларусь на сучас-ным этапе.
11. Сацыяльна-эканамічнае становішча Беларусі ў XVII- XVIII стст.
У другой палове XVII ст. Рэч Паспапітая, у тым ліку і Бела-русь, знаходзілася ў стане глыбокага эканамічнага заняпаду і палітычнага крызісу.
Рэч Паспалітая ўступіла ў папасу разбурапьных войнаў і унутраных паміжусобіц. 3 68 гадоў яе гісторыі 65 гадоў прыход-зяцца на ваенныя падзеі. Частымі былі сутыкненні паміж Рэччу Паспалітай і Маскоўскай дзяржавай. Войны, голад, эпідэміі месцамі прывялі да поўнага разарэння сялян, зменшылі навогул колькасць насельніцтва, цяжка адбіліся на панскай гаспадарцы.
У другой палове XVII ст. разарэнне сялян дасягнула та-кой ступені, што нават кароль Рэчы Паспалітай Ян Казімір вы-мушаны быў даць абяцанне палепшыць становішча сялянства. Услед за каралём гэта абяцалі магнаты і шляхта.
Сельскае насельніцтва ўсё часцей пакідала наседжаныя месцы, натоўпы галодных сялян блукалі ў пошуках хлеба і прытупку. «Крывавым патопам» назвалі сучаснікі падзеі 1654 — 1667 гг., у час якіх загінула 1,5 млн. чалавек, прыйшла да заняпаду большая частка гарадоў.
Заключэнне Андрюсаўскага перамір'я ў 1667 г. паклала "П канец вайне. Наступныя 30 гадоў былі перыядам адносна мірнага развіцця. Але ўжо ў пачатку XVIII ст. аднаўленне гаспадаркі было спынена Паўночнай вайной (1700 — 1721). Зноў на пра-цягу некалькіх гадоў ваенныя дзеянні адбываліся на беларус-кай зямлі. 3 прычыны войнаў і эпідэмій рэзка скарацілася коль-касць насельніцтва. Цяжкасці вайны ўскладаліся захаваннем і ўмацаваннем фальваркава-паншчыннай сістэмы гаспадаран-ня. Для вядзення войнаў урад пазычаў буйныя грашовыя сумы ў магнатаў. Не маючы сродкаў для іх пакрыцця, ён раздаваў рэшткі дзяржаўных зямель.
У выніку гэтага на Беларусі ўтварыліся латыфундыі — вялізарныя ўчасткi зямлі. Імі валодалі буйныя магнаты, такія, як Глебовічы, Сянеўскія, Вішнявецкія, Радзівілы і інш. Сканцэнтра-ваўшы -ў сваіх руках вялізарныя зямельныя ўладанні, яны ператварыліся ў поўнаўладных гаспадароў у краіне.
Развап апарату дзяржаўнай улады і феадальная анархія адмоўна адбіліся на эканоміцы Беларусі. Вялікія спусташэнні прычыняла міжусобная барацьба магнацкіх груповак, якая I даходзіла нават да ўзброеных сутыкненняў.
Узмацненне феадальнага прыгнёту выклікала далейшае абвастрэнне сацыяльных супярэчнасцей на Беларусі. Найбольш пашыранымі формамі супраціўлення сталі падача скаргаў, ад-мова выконваць феадальныя павіннасці, уцёкі сялян ад сваіх уладальнікаў, узброеныя выступленні. Адным з буйных узброе-ных паўстанняў было Крычаўскае паўстанне 1740 — 1744 гг, якое ўзначаліў Васіль Вашчыла. Але, як і іншыя, гэта паўстанне было падаўлена. Выступленні сялян былі стыхійнымі і разрозенымі.
Пасля войнаў адбывалася аднаўленне гарадоў і мястэ-чак, гаспадаркі. У пачатку XVIII ет. на Беларусі з'явіліся першыя мануфактуры — Налібоцкая і Урэцкая шкляныя, Слуцкая і Нясвіжская шаўковых паясоў і інш. Але працэс аднаўлення быў складаным і працяглым. Не так проста было пераадолець заняпад, звязаны з ваенным ліхалеццем. Ускладнялася стано-вішча палітычным крызісам Рэчы Паспалітай.