56) Сацыяльна эканамічнае развіцц бсср у 60-80.

Нягледзячы на высокія паказчыкі росту прамысловай вытворчасці, з першай паловы 70-х гадоў паралельна існавалі і ўзмацняліся негатыўныя з’явы – адставанне тэмпаў паскарэння навукова-тэхнічнага прагрэсу і ўкаранення ў вытворчасць дасягненняў навукі і тэхнікі.Павелічэнне дзяржаўных асігнаванняў на патрэбы сельскай гаспадаркі, а таксама выкарыстанне ўласных сродкаў дазволілі калгасам і саўгасам ажыццявіць шырокую праграму будаўніцтва вытворчых памяшканняў.Эканоміка Беларусі была часткай агульнагаспадарчага комплексу СССР.Вынікам развіцця эканомікі БССР да сярэдзіны 80-х гадоў з’явілася стварэнне буйнога тэрытарыяльна-галіновага прамысловага комплексу.Мы бачым, што ўвесь пасляваенны перыяд, у тым ліку і ў 70-я – першай палове 80-х гг., у рэспубліцы вялося інтэнсіўнае капітальнае будаўніцтва, нарошчваліся вытворчыя магутнасці.Аднак нельга не лічыцца з тым фактам, што ў эканамічным развіцці краіны і нашай рэспублікі ў першай палове 80-х гг. сталі відавочнымі негатыўныя з’явы. Гэта перш-наперш зніжэнне тэмпаў эканамічнага росту. Не ўдалося забяспечыць у поўнай меры выхад народнай гаспадаркі БССР, як і СССР у цэлым, на якасна новы навукова-тэхнічны і арганізацыйна-эканамічны ўзровень. Рэспубліка не дабілася рашучага зруху ў інтэнсіфікацыі вытворчасці. Не адбылося значнага паляпшэння якасці вырабленай прадукцыі. Значна ўскладнілася экалагічная сітуацыя ў выніку бурнага індустрыяльнага развіцця і недаацэнкі прыродаахоўных мер, недахопаў у ахове здароўя і г.д. Усё гэта выклікала сур’ёзную заклапочанасць у грамадстве. Мацней і мацней раздаваліся галасы аб неабходнасці перамен.З другой паловы 70-х гадоў канцэпцыя пабудовы камунізму атрымала працяг у канцэпцыі развітога сацыялістычнага грамадства.З сярэдзіны 50-х гадоў неаднаразова рабіліся спробы павялічыць ролю Саветаў у кіраванні дзяржавай і грамадствам.Аднак рэальная ўлада знаходзілася ў руках партыйных камітэтаў. І наогул ўсё грамадска-палітычнае жыццё было строга рэгламентавана і цэнтралізавана.Кіруючай сілай беларускага грамадства з’яўлялася Кампартыя Беларусі. Яе колькасць павялічылася з 48,2 тыс. камуністаў у 1946 г. да 688 тыс. у 1985 г.Важную ролю ў палітычнай структуры і жыцці грамадства ігралі грамадскія арганізацыі – гэта перш-наперш прафсаюзы.Усплеск грамадскай актыўнасці быў звязаны з абмеркаваннем і прыняццем Канстытуцыі СССР 1977 г. і Канстытуцыі БССР 1978 г. Іх вартасцю была арыентаванасць на абарону сацыяльных гарантый людзей.

57)Развіццё культуры у пасляваенны час

У другой палове 50-х — першай палове 80-х гг. назіраліся значныя дасягненні ў культуры У гэты час асабістае месца належыла літаратуры. Галоўная тэматыка ў ёй - мінулая вайна. Асабліва многа зрабілі, каб данесці ІІраўду аб вайне I. Шамякін («Трывожнае шчасце»,), В. Быкаў («Алыіійская балада», «Жураўліны крык», «Кар'ер»), I. Чыгрынаў («Плач перапёлкі», «Апраўданне крыві»), А. Адамовіч («Хатынская аповесць»), I. Навуменка («Сасна пры дарозе»). У якасці вядучага жанру літаратуры ўсталяваўся беларускі раман.Важнай падзеяй 60-х гг. стаў раман 1. Мележа «Людзі на балоце» з трылогіі «Палеская хроніка», У. Караткевіча «Каласы пад сярпом тваім». Набывае вядомасць паэзія М. Танка, А. Куля-шова, Н. Гілевіча, Р. Барадуліна, П. Броўкі. 60-я - 70-я гг. - росквіт беларускага маыументальнага мас-тацтва. У 1969 г. да 25-годдзя вызвалення Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў былі адкрыты мемарыяльныя комплексы «Брэсцкая крэпасць-герой», «Курган славы» (скульптар А.Бембель), «Хатынь». Аўтар цэнтральнай скулыітуры «Хатыні» — «Няскораны чалавек» - С.Селіханаў. Яму належаць такія вядомыя манументы, як помнік Канстанціну Заслонаву ў Оршы, Марату Ка-зею Мінску, братам Іавну і-Міхаілу Цубам у Салігорскім раёне. У 1972 г. Беларусь свят'куе 90-годдзе Народных паэтаў Янкі Купалы і Якуба Коласа. Да гэтай даты ў. .Мінску былі ўстаноўлены помнікі Янку Купалу (скульптары: А. Анікейчык, Л. Гумілёўскі, А. Заспіцкі) і Якубу Коласу (скульптар 3. Азгур). У 1974 г. у Полацку адкрыты помнік Францішку Скарыну (скулыітар А. Глебаў). У 60-я - 70-я гады набывае вядомасць тэматычнымі карцінамі аб вайне М. Савіцкі: «Партызанская мадона», цыкл карцін «Лічбы на сэрцы», прысвечаны вязням фашысцкіх лагераў. Буйным дасягненнем у адукацыі з'явілася ўвядзенне з 1959 г. абавязковай сярэдняй адукацыі. На пачатку 60-х гг. сталі адкрывацца ПТУ, пашырылася і ўмацавал"ася матэрыяльна-тэхнічная база ВНУ. Значныя вынікі дасягнуты па навуковых распрацоўках. Сталі лаўрэатамі Ленінскай прэміі акадэмікі АН БССР М. Ельяшэвіч за навуковыя працы ў ^аліне фізічных навук і V. Платонаў за работы ў галіне матэматыкі. Такім чынам, у культуры, навуцы і адукацыі БССР гэтага перыяду былі дасягнуты значныя поспехі.