 
        
        Ч 3 Матанализ интернет-материалы
.pdf1). Доказанная формула называется формулой Лагранжа или формулой ко-
нечных приращений. Так как a b , то a b a , a b a , где
| 0 1, | откуда a (b a) , | 
 | f b f a f | a b a b a . | 
 | ||||||||||||||||||||||||||
| 2). Точек может быть несколько. | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||
| 3).Теорему | Лагранжа | можно | использовать | для | приближенных | вычислений: | |||||||||||||||||||||||||
| f b f a | f a b a b a , | где | 0 1. | Положим | 
 | 1 | 
 | , тогда | |||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 2 | 
 | 
 | 
 | |||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | a b | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||
| f b f a | f | 
 | 
 | 
 | b a . Чем ближе b к a, тем меньше погрешность. | ||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 2 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||
| ПРИМЕР. Вычислите приближенное значение функции arctg1,1. | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
| b 1,1; a 1,0; b a 0,1; arctg1,1 arctg1 0,1 arctg x , | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||
| 1,1 1,0 | 2,1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 1 | 
 | 
 | 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||
| x | 
 | 
 | 
 | 
 | . arctg x | 
 | 
 | 
 | ; | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 2,1 | 
 | 
 | 
 | 0,5, arctg1,1 | 
 | 
 | 0,05. | ||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 2 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||
| 
 | 
 | 2 | 
 | 
 | 1 x | 2 | 2,1 | ||||||||||||||||||||||||
| 2 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 1 x | 
 | 
 | 
 | 
 | 2 | 
 | 
 | 4 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | x | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
3.3. Теорема Коши (обобщенная теорема о конечных разностях)
Теорема. Пусть функции f x и x
1) непрерывны на отрезке a,b ,
1) имеют производные f x , x в каждой точке интервала a,b ,
3) x 0 в каждой точке интервала a,b ,
то существует, о крайней мере, одна точка a,b , такая, что
| f b f a | 
 | f | |
| 
 | 
 | . | |
| b a | 
 | ||
Доказательство
b a , так как иначе, по теореме Ролля, x обратилась бы в
| нуль, по крайней мере, в одной точке a,b . | 
 | 
 | |
| Рассмотрим вспомогательную функцию: | 
 | 
 | |
| F x f x f a | f b f a | x a . | |
| 
 | |||
| 
 | b a | 
 | |
Она удовлетворяет всем условиям теоремы Ролля, следовательно, существует точка a,b , такая, что F 0,
| F f | f b f a | 0 , | |
| b a | |||
| 
 | 
 | ||
| разделим на , 0 : | 
 | ||
| f | f b f a | . | |
| b a | |||
| 
 | 
 | 
62
 
| f b f a | 
 | f | |
| 
 | 
 | . | |
| b a | 
 | ||
Теорема Лагранжа является частным случаем теоремы Коши при x x .
| 3.4. Правило Лопиталя-Бернулли | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||
| Это правило описывает раскрытие неопределенностей типа | 0 | и | 
 | |||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||
| 
 | 
 | |||||||||
| методами дифференциального исчисления. | 
 | 0 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||
| Рассмотрим F x | f x | , где f x | и x дифференцируемы в некото- | |||||||
| 
 | ||||||||||
| 
 | x | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |
рой окрестности точки а, исключая, быть может, саму точку а. Если при x a
| f x | и x | 0 , функция | F x имеет в точке а неопределенность | 
 | 0 | ||
| 
 | 
 | 
 | |||||
| 0 | |||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||
или .
Теорема. Пусть
1. f x , x - определены и дифференцируемы в некоторой окрестности точки а, за исключением, быть может, самой точки а.
2.x 0 всюду в этой окрестности.
3.lim f a lim a 0 .
x a x a
Тогда, если существует (конечное или бесконечное) предельное значение
| lim | f | 
 | x | , то | 
 | существует | 
 | и | предельное | значение | 
 | lim | f x | , причем | |||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||
| x a x | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | x a x | ||||||||
| lim | f x | lim | f | 
 | x | . | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||
| x a x | x a x | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||
| Доказательство | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | f x | и x в точке а, поло- | |||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | Доопределим по непрерывности функции | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| жив f a a 0 . Возьмем | отрезок a,b , принадлежащий окрестности точ- | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ки а, указанной в формулировке теоремы. Выберем на этом отрезке точку | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| x a . На отрезке a, x | по теореме Коши | 
 | 
 | f x f a | 
 | f | 
 | 
 | a x , - | ||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | x a | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| промежуточная точка отрезка a, x . | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | Но | f a a 0 , значит, | f x | 
 | 
 | f | 
 | 
 | . Если x a , то и a , сле- | ||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | x | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||
| довательно, lim | f x | lim | f | 
 | 
 | lim | f | 
 | x | . | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | x a x | ξ a | x a x | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||
63
 
Более коротко это утверждение формулируют так: предел отношения двух бесконечно малых функций равен пределу отношения их производных, если последний существует.
| 1). Если рассматривается предел при x , | x 0 , | f x 0 , то утвер- | 
| ждение остается справедливым: | 
 | 
 | 
| 
 | 
 | 
 | 1 | 
 | 
 | 
 | ||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||
| 
 | f x | 
 | f | 
 | 
 | 
 | 1 | 
 | ||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||
| lim | lim | z | 
 | 
 | x | 
 | 
 | |||||
| z | ||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||
| x x | z 0 | 1 | z 0 | |||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||
| 
 | 
 | 
 | z | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||
2). Если lim f a lim a 0 и
x a x a
| 
 | f | 
 | 1 | 
 | 1 | 
 | f | 
 | 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 2 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | f | 
 | x | 
 | ||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||
| lim | 
 | 
 | z | 
 | 
 | 
 | z | 
 | 
 | 
 | lim | 
 | 
 | z | 
 | lim | 
 | . | ||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||
| z 0 | 
 | 1 | 
 | 
 | 1 | z 0 | 
 | 1 | 
 | x | 
 | x | ||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | z | 2 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | z | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | z | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||
f x , x удовлетворяют условиям теоре-
| мы, то можно применять правило Лопиталя к | f | 
 | x | , | т.е., lim | f | 
 | x | 
 | lim | f | 
 | x | . | ||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | x | x a x | x a x | ||||||||||||
| Таким образом правило Лопиталя можно применять несколько раз. | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||
| 3). Без доказательства приведем следующее утверждение: | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||
| 
 | f x | 
 | 
 | 
 | 
 | f x | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||
| lim | 
 | 
 | 
 | 
 | lim | 
 | 
 | 
 | 
 | . | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||
| x a x | 
 | 
 | x a x | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||
Предел отношения двух бесконечно больших функций равен пределу отношения их производных, если последний существует.
3.5. Примеры применения правила Лопиталя
0
Неопределенность вида .
0
1) lim sin 2x lim cos 2x 2 2 .
| x 0 x | x 0 | 1 | 
| 
 | 
 | 
 | x2 | 
 | 0 | 
 | 
 | 
 | 
 | 2x | ||||
| 2) | lim | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | lim | 
 | 
 | |||
| x sin x | 
 | 
 | 
 | |||||||||||
| 
 | x 0 | 
 | 0 | 
 | x 0 1 cos x | |||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||
| Неопределенность вида | 
 | 
 | 
 | . | ||||||||||
| 
 | 
 | |||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||
| 
 | 
 | ax | ax ln a | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||
| 3) | lim | 
 | lim | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | . | ||||
| 
 | 
 | 1 | 
 | 
 | ||||||||||
| 
 | x | x x | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||
0 2
0 lim sin x .
x 0
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 1 | x 1 | 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 2 | 
 | 
 | 
 | 1 | 
 | ||
| 
 | 
 | x 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||
| 4) lim | 
 | 
 | lim | 
 | 2 | 
 | lim | 
 | 0 . | ||||
| 
 | x | 
 | 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||
| x | x | 
 | 
 | x 2 x 1 | 
 | ||||||||
Неопределенность вида 0 .
64
 
1
| 5) lim x | 2 | ln x 0 lim | 
 | ln x | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | x | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 1 | 
 | x3 | ||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | lim | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | lim | 
 | 
 | 
 | 
 | 0 . | |||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||
| x 0 | 
 | 
 | x 0 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | x 0 | 
 | 
 | 
 | 
 | x 0 | 2 | 
 | x | ||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | x2 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 2 x3 | 
 | ||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 0 | 
 | 
 | 
 | 0 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||
| Неопределенности вида | 
 | 
 | 
 | , | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||
| 0 | 
 | 
 | , 1 | . | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||
| В этом случае применяется предварительное логарифмирование, переходя к | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| неопределенности вида 0 . | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||
| 6). Вычислим | lim xx | 
 | 00 | . | 
 | Результат | логарифмирования: ln y x ln x . | |||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | x 0 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ln x | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||
| limln y lim x ln x 0 lim | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | x | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | lim | 
 | 
 | 
 | 
 | 0 . | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||
| 1 | 
 | 
 | 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||
| x 0 | 
 | x 0 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | x 0 | 
 | 
 | 
 | 
 | x 0 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | x | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | x2 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||
| limln y 0 , ln lim y 0 , | lim y 1, | lim xx 1. | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||
| x 0 | 
 | x 0 | x 0 | 
 | 
 | 
 | 
 | x 0 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||
| 3.6. Формула Тейлора | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||
| Теорема. Если | f (x) дифференцируема (n 1) | 
 | 
 | раз в окрестности точки x0 , то | ||||||||||||||||||||||||||||
для любого x из указанной окрестности справедлива формула Тейлора порядка n:
| f (x) f (x ) | f (x0 ) | (x x ) | f (x0 ) | (x x )2 | |||||||||||||
| 
 | 
 | ||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 0 | 1! | 
 | 
 | 0 | 
 | 
 | 
 | 2! | 
 | 
 | 0 | 
 | 
| 
 | f (x0 ) | 
 | 
 | 
 | f (n) (x0 ) | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||
| 
 | (x x )3 ... | 
 | (x x )n R | 
 | (x), | ||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||
| 
 | 
 | 3! | 
 | 0 | 
 | 
 | 
 | n! | 
 | 
 | 
 | 0 | 
 | n 1 | 
 | ||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||
| где | R | 
 | (x) | f (n 1) (x (x x | 0 | )) | (x x | 
 | )n 1; | 0 1. | |||||||
| 
 | 
 | 0 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 0 | |||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||
| 
 | n 1 | 
 | 
 | 
 | (n 1)! | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||
Rn 1(x) называется остаточным членом в форме Лагранжа.
Доказательство. Обозначим
| x, x | f x | 0 | 
 | f x0 | x x | 0 | ... | f n x0 | x x | 0 | n | , | 
| 
 | 
 | |||||||||||
| 0 | 
 | 
 | 1! | 
 | 
 | n! | 
 | 
 | ||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||
x, x0 - многочлен n -го порядка (так называемый многочлен Тейлора),
Rn 1 x f x x, x0 .
Покажем, что данная формула справедлива. Зафиксируем x из указанной окрестности, пусть x x0 . На отрезке x0 , x рассмотрим вспомогательную функцию
x t n 1
Ô t f x x,t x x0 n 1 Rn 1 x , где t x0 , x .
65
 
| 
 | 
 | 
 | Поскольку Ф x0 Ф x 0, | то Ф t | удовлетворяет условиям теоремы | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ролля и существует точка x0 , x , в которой Ô 0. | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | Для вычисления Ф t | запишем x,t : | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | f | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | f | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | f | (n) | (t) | 
 | 
 | 
 | |||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | (x,t) f (t) | (t) | (x t) | 
 | (t) | x t 2 | 
 | 
 | 
 | x t n . | |||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 2! | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 1! | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n! | 
 | 
 | ||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | Ô t t x,t n 1 | 
 | 
 | x t n | 
 | Rn 1 x | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | x x0 n 1 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | t x,t f t f t x t | f t | 
 | f | 
 | 
 | t | 
 | x t 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 2! | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||
| 
 | f | 
 | t | 2 x t ... | f | (n 1) | t | x t n | 
 | 
 | f | (n) | t | 
 | n x t n 1 | 
 | 
 | f | n 1 | t | x t n . | |||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 2! | 
 | n! | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n! | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n! | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||
| Следовательно, | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | Ф t | 
 | f n 1 | t | x t | n | n 1 | x t n | 
 | 
 | Rn 1 x | ||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n! | 
 | 
 | 
 | 
 | x x0 n 1 | |||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||
| 
 | 
 | 
 | при t | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | f n 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | R | 
 | 
 | x | 
 | 
 | x x | 
 | 
 | n 1 | . | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n 1 ! | 
 | 
 | 0 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||
1). Формула Тейлора порядка n позволяет представить функцию y f (x) в виде суммы многочлена n–й степени и остаточного члена.
2). Полученная формула для Rn 1 x дает остаточный член в форме Лагранжа,
но есть и другие формы остаточного члена, например, в форме Пеано:
Rn 1 x o x x0 n - бесконечно малая более высокого порядка малости
по сравнению с x x0 n .
3.7. Частные случаи формулы Тейлора
1). При x0 0 формула Тейлора называется формулой Маклорена:
| f x | f 0 | 
 | f 0 | x | f 0 | x2 ... | f n 0 | xn R | x , | |||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 1! | 
 | 
 | 
 | 2! | 
 | 
 | n! | n 1 | 
 | |
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||
| 
 | R | 
 | 
 | x | 
 | f n 1 x | xn 1 ; 0 1. | 
 | 
 | |||||
| 
 | 1 | n 1 ! | 
 | 
 | ||||||||||
| 
 | n | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||
| 2). Рассмотрим f x c0 | c1x1 | c2 x2 ... cn xn - многочлен порядка n . | ||||||||||||
66
 
| Поскольку для любых x f n 1 x 0 , то для всех x | 
 | Rn 1 x 0 и | ||||||||||
| 
 | 
 | 
 | f x0 | 
 | 
 | 
 | 
 | f | n | n | 
 | |
| f x f x0 | 
 | 
 | 
 | 
 | x x0 | ... | 
 | 
 | 
 | x x0 | 
 | . | 
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||
| 
 | 
 | 1! | 
 | 
 | 
 | 
 | n! | 
 | 
 | |||
Вывод: по формуле Тейлора любой многочлен порядка n можно представить в виде многочлена по степеням x x0 .
ПРИМЕР
Многочлен 2x3 3x2 5x 1 разложить по степеням x 1 .
Решение
| f x 2x3 3x2 5x 1; x 1; f | 1 9 . | |
| 
 | 0 | 
 | 
| Ищем коэффициенты формулы Тейлора: | ||
| f x 6x2 6x 5 f 1 17; | 
 | |
| f x 12x 6 | f 1 18; | |
| f x 12 | f 1 12; | 
 | 
| f IV x 0 | 
 | 
 | 
f ( n ) x 0;
f x 9 17 x 1 18 x 1 2 12 x 1 3 . 1! 2! 3!
Учитывая, что 1! 1 ; 2! 1 2 ; 3! 1 2 3 , получим ответ:
2x3 3x2 5x 1 9 17 x 1 9 x 1 2 2 x 1 3 .
3.8. Разложение по формуле Маклорена некоторых элементарных функций
1. f x ex , f x ex , f x ex ,
f n x ex ,
ex 1 x x2
1! 2! 2. f x sin x ,
f 0 1,
f 0 1, f 0 1,
f n 0 1.
... xn Rn 1 x . n!
f 0 0 ,
| 
 | 
 | 
 | 
 | , | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |
| f | x cos x sin x 2 | f | 0 | 1, | ||||||||
| 
 | 
 | |||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | , | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||
| f | x sin x sin x 2 2 | 
 | f | 0 | 0, | |||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||
67
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |
| f | x cos x sin x 3 2 , | f | 0 | 1, | 
 | |||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||
| …………………………………………….., | 
 | |||||||||||||||||
| 
 | n | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |
| f | 
 | 
 | x sin x n 2 , | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||
| 
 | n | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 0, | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n – четное, | ||
| f | 0 | sin | n | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||
| 
 | 
 | 
 | , | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 2 | 1 n | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n – нечетное. | ||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||
| sin x x | x3 | 
 | 
 | x5 | 
 | ... 1 n | 
 | x2n 1 | 
 | 
 | R | x . | ||||||
| 
 | 
 | (2n 1)! | ||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 3! | 
 | 5! | 
 | 
 | 
 | 2n 3 | 
 | |||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||
Нечетная функция sin x разложена по нечетным степеням x .
| 3. f x cos x , f | 0 1, | 
 | 
 | n | x cos | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||
| f | 
 | 
 | x n | 
 | , | ||||||||||||
| 
 | 
 | 2 | |||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |
| 
 | n | 
 | 
 | 
 | 0, | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n – нечетное, | ||||
| f | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||
| 0 cos n | 
 | 
 | 
 | n | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 2 | 1 | 2 | , | 
 | 
 | 
 | 
 | n – четное. | ||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
| cos x 1 | x2 | 
 | x4 | ... 1 n | 
 | x2n | 
 | R | 
 | x . | 
 | ||||||
| 
 | 
 | (2n)! | 
 | 
 | |||||||||||||
| 
 | 2! | 
 | 
 | 4! | 
 | 
 | 
 | 
 | 2n 2 | 
 | 
 | 
 | |||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||
Четная функция cos x разложена по четным степеням x .
| 4. f x ln 1 x , | 
 | 
 | 
 | f 0 0 , | 
 | 
 | |||||||||||||
| f x | 1 | , | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | f 0 1, | 
 | 
 | 
 | |||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||
| 1 x | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||
| f x | 
 | 1 | 
 | 
 | , | 
 | 
 | f 0 1, | 
 | 
 | |||||||||
| 1 x | 2 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||
| f x | 
 | 
 | 
 | 2 | 
 | 
 | , | 
 | 
 | 
 | f 0 1 2, | 
 | 
 | ||||||
| 
 | 
 | 3 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||
| 
 | 
 | 1 x | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 1 n 1 | 
 | n 1 ! | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||
| f n x | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | , | n | 0 | 1 | n 1 | n 1 ! | ||||||||
| 
 | 
 | 1 x n | 
 | ||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | f | 
 | 
 | ||||||||||
| ln 1 x x | x2 | 
 | x3 | ... 1 n 1 | xn | Rn 1 x . | |||||||||||||
| 
 | 
 | n | |||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 2 | 
 | 
 | 3 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||
5. f x 1 x , где – любое действительное число.
| 
 | 
 | 1 | 
 | 
 | 
 | 1 ... n 1 | 
 | 
 | |||
| 1 x | 1 x | 
 | 
 | x2 | ... | 
 | 
 | xn R | x . | ||
| 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||
| 
 | 2! | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n! | n 1 | 
 | ||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||
| Частный случай n : | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||
| 1 x n | 1 nx | n n 1 | x2 | ... | n!xn | - формула бинома Ньютона. | |||||
| 
 | n! | ||||||||||
| 
 | 2! | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||
68
 
Формулы Маклорена для элементарных функций с остаточным членом в форме Пеано:
| 1. ex | 1 x | x2 | ... | 
 | xn | 
 | 
 | 
 | o xn . | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 2! | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n! | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||
| 2. sin x x | x | 3 | 
 | 
 | 
 | 
 | x | 5 | 
 | 
 | 
 | x | 7 | 
 | 
 | ... 1 | n 1 | 
 | 
 | x | n | o xn 1 . | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 2 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n! | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 3! | 
 | 
 | 
 | 5! | 
 | 
 | 
 | 
 | 7! | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||
| Разложение для синуса часто записывают до членов 2n+1-го порядка в виде | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | x | 3 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | x | 5 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | x | 7 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | x | 2n 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | o x2n 2 | 
 | 
 | n | 
 | 
 | 1 | k | x | 2k 1 | o x2n 2 | . | 
 | ||||||||||||||||||||||||
| sin x x | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ... | 1 n | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 2k 1 ! | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 3! 5! 7! | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 2n 1 ! | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | k 0 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 3. cos x 1 | x | 2 | 
 | 
 | 
 | 
 | x | 4 | 
 | 
 | 
 | x | 6 | 
 | 
 | ... 1 | n | x | n | 
 | o xn 1 . | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 2 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n! | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 2! | 
 | 
 | 
 | 
 | 4! | 
 | 
 | 
 | 
 | 6! | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||
| Разложение для косинуса можно записать до членов 2n-го порядка в виде | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | x | 2 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | x | 4 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | x | 6 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | x | 2n | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n | 
 | 
 | 1 | n | 
 | x | 2n | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||
| cos x 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ... 1 n | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | o x2n 1 | 
 | 
 | o x2n 1 | . | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 2n! | 
 | 
 | 2n! | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 2! 4! 6! | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | k 0 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 4. ln(1 x) x | x2 | 
 | 
 | 
 | x3 | 
 | 
 | x4 | 
 | 
 | ... 1 n 1 | 
 | xn | o xn . | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 3 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 4 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | x | 2 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | x | 3 | 
 | 
 | 
 | 
 | x | 4 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | x | n | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n | x | k | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||
| 
 | ln(1 x) x | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ... | 
 | 
 | 
 | o xn | 
 | 
 | 
 | o xn , | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | k | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 3 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 4 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | k 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 1 x | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | x3 | 
 | 
 | 
 | x5 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | x7 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n | x2k 1 | o x | 2n 2 | . | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | ln | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 2 | x | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ... | 
 | 2 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | x | 
 | 3 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 2k 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 5 7 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | k 0 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 5. 1 x 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | xk | 
 | o xn . | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 1 ... | k 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | k 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | k! | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 1 x x2 | 
 | x3 | 
 | 
 | ... ( 1)k xk o xn , | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 1 x | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | k 0 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | o xn , | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 1 x x2 x3 | ... xk | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 1 x | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | k 0 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||
| 1 x | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 2 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 1 3 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 3 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 1 3 5 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 4 | 
 | ... 1 | n 1 1 3 2n 3 | 
 | n | o x | n | , | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1 | 
 | 
 | 
 | x | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | x | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | x | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | х | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | x | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||
| 2 | 2 4 | 
 | 
 | 
 | 
 | 2 4 6 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 2 4 2n | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 2 4 6 8 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
69
 
| 1 | 
 | 
 | 1 | 1 | x | 1 3 | x2 | 
 | 
 | 1 3 5 | x3 | ... | 
 | 1 n | 1 | 3 2n 1 | xn o | 
 | xn | . | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 1 x | 
 | 
 | 
 | 
 | 2 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 2 4 | 
 | 
 | 
 | 2 4 6 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 2 4 2n | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n | 
 | 1 3 5...(2k-1) | 
 | 
 | 
 | x2k +1 | +o x | 2n 2 | , x [ 1,1] | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 6. arcsin x x k 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2 4 6...(2k-2) | 2k 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | x | 2k 1 | o x2n | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||
| 7. arctg x ( 1)k 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2k 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | k 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | e | x | e | x | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | x | 3 | 
 | 
 | 
 | 
 | x | 5 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n | 
 | x | 2k 1 | 
 | 
 | o x2n 2 . | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||
| 8. sh x | 
 | 
 | 
 | 
 | x | 
 | 
 | 
 | .... | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 2 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 3! 5! | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | k 0 2k 1 ! | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | x | 2 | 
 | 
 | 
 | 
 | x | 4 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n | 
 | 
 | 
 | x | 2k | 
 | o x2n 1 . | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||
| 9. ch x 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ... | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 2! | 
 | 4! | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | k 0 | 
 | 2k ! | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||
| 3.9. Оценка остаточного члена | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | Пусть f x | 
 | такова, что при любых n и x из окрестности точки x | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 0 | 
| 
 | f n x | 
 | M . | Рассмотрим остаток: R | 
 | x | f n 1 ( ) | x x | 0 | n 1 . | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n 1 ! | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||
| 
 | R | (x) | 
 | 
 | 
 | 
 | 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | f | (n 1) | ( ) | 
 | 
 | 
 | x x | 
 | n 1 | M | 
 | 
 | 
 | x x0 | 
 | 
 | n 1 | x x | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | для всех | 
 | . | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | n 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | (n 1)! | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 0 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | (n 1)! | 
 | 
 | 0 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | n | 
 | x x | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||
| При | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 0 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 0 и остаточный член может быть сделан сколь угодно | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n 1 ! | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||
| малым путем увеличения n. | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | Итак, если | 
 | f x | 
 | обладает указанным выше свойством, то формулу Тей- | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
лора можно использовать для приближенных вычислений с любой наперед заданной точностью.
| 3.10. Приложения формул Тейлора и Маклорена | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||
| 1). Вычисление приближенных значений функций по формуле: | 
 | 
 | 
 | ||||||
| f x f x0 | f x0 | 
 | x x0 ... | f n x0 | 
 | x x0 | 
 | n | . | 
| 
 | 
 | n! | 
 | 
 | |||||
| 1! | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||
70
 
Погрешность (ошибка) вычисления находится по оценке остаточного чле-
| на. | Rn 1 x | , где | - погрешность. | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||
| ПРИМЕР | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||
| Вычислите число e с точностью 10 3 . | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||||||||
| Рассмотрим | ex , x 1, | x 0 . | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 0 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
| e 1 | 1 | 
 | 
 | 1 | ... | 
 | 1 | R | (1), | R | 1 | 
 | e | 
 | , | 0 1. | 
 | |||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n 1 ! | 
 | |||||||||||||||||||||||
| 1! | 2! | 
 | 
 | 
 | n! | n 1 | 
 | 
 | n 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||||
| 
 | Rn 1 1 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | e | e 3 | 
 | Rn 1 | 1 | 
 | 3 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | ||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | , | 
 | 
 | 
 | 
 | . | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | |||||||||||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n 1 ! | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | n 1 ! | 
 | 
 | 3 | 
 | 0,001: n 7. | ||||||||
| Найдем наименьшее n , удовлетворяющее условию | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||
| n 1 ! | 
 | |||||||||||||||||||||||||||||
e 1 1!1 2!1 ... 6!1 2 0,5 0,167 0,042 0,008 0,001 2,718 .
2). Вычисление пределов функций.
ПРИМЕР
| 
 | 
 | 
 | 
 | x3 | 
 | x5 | 
 | 
 | x3 | 
 | 
 | 
 | ||||
| 
 | sin x x | 
 | x | 
 | 
 | 
 | 
 | ... x | lim | 
 | 
 | ... | 
 | 
 | 1 | . | 
| 
 | 3! | 5! | ||||||||||||||
| lim | lim | 
 | 3! | |||||||||||||
| 
 | 
 | 
 | 
 | x3 | 
 | x3 | 
 | |||||||||
| x 0 x3 | x 0 | 
 | 
 | x 0 | 3! | |||||||||||
71
