- •Бібліятэказнаўства. Раздзел 1. Тэорыя
- •Рабочая праграма (зацверджана пратакол №1 ад 31.08.2009)
- •Змест дысцыплiны Уводзіны
- •Раздзел I. Асновы вучэння аб бібліятэцы Тэма 1. Генезіс і сутнасць бібліятэкі
- •Тэма 2. Прынцыпы дзейнасці бібліятэк
- •Тэма 3. Функцыі бібліятэк
- •Тэма 4. Бібліятэка як сістэма
- •Тэма 5. Тыпалагізацыя і класіфікацыя бібліятэк
- •Тэма 6. Агульная характарыстыка бібліятэчнай справы
- •Тэма 7. Бібліятэчныя сеткі і сістэмы
- •Тэма 8. Кіраванне бібліятэчнай справай
- •Тэма 9. Станаўленне і развіццё біблітэказнаўства
- •Тэма 10. Сутнасць, функцыі і структура бібліятэказнаўства
- •Тэма 11. Метадалогія бібліятэказнаўства
- •Тэма 12. Бібліятэказнаўства ў сістэме навук
- •Тэматычны план для студэнтаў дзённай формы навучання
- •Тэматычны план для студэнтаў 335-т групы
- •Тэматычны план для студэнтаў завочнай формы навучання (4-гадовае навучанне)
- •Тэматычны план для студэнтаў завочнай формы навучання (5-гадовае навучанне)
- •Метадычныя ўказанні для семінараў тэматыка семінараў
- •Семінар 1. Генезіс і сутнасць бібліятэкі. Функцыі і прынцыпы дзейнасці бібліятэк Пытанні для абмеркавання:
- •Літаратура
- •Семінар 2. Бібліятэка як сістэма (Структурна-функцыянальны аналіз бібліятэкі) Пытанні для абмеркавання:
- •Літаратура
- •Семінар 3. Тыпыпалогія бібліятэк Пытанні для абмеркавання:
- •Літаратура
- •Семінар 4. Сутнасна-функцыянальная структура бібліятэчнай справы. Сетка масавых (публічных) бібліятэк рб Пытанні для абмеркавання:
- •Літаратура
- •Семінар 5. Універсальныя навуковыя і спецыяльныя бібліятэкі Пытанні для абмеркавання:
- •Літаратура
- •Семінар 6. Адзіная сістэма бібліятэк. Кіраванне бібліятэчнай справай Пытанні для абмеркавання:
- •Літаратура
- •Семінар 7. Генезіс, станаўленне і развіццё бібліятэказнаўства Пытанні для абмеркавання:
- •Літаратура
- •Семінар 8. Сутнасць, функцыі і структура бібліятэказнаўства Пытанні для абмеркавання:
- •Літаратура
- •Семінар 9. Метадалогія бібліятэказнаўства. Статут і месца бібліятэказнаўства ў сістэме навук Пытанні для абмеркавання:
- •Літаратура
- •Метадычныя ўказанні для самастойнай работы студэнтаў
- •Тэма 1. Генезіс і сутнасць бібліятэкі
- •Літаратура
- •Тэма 2. Прынцыпы дзейнасці бібліятэк
- •Літаратура
- •Тэма 3. Функцыі бібліятэк
- •Літаратура
- •Тэма 4. Бібліятэка як сістэма
- •Літаратура
- •Тэма 5. Тыпалагізацыя і класіфікацыя бібліятэк
- •Літаратура
- •Літаратура
- •Тэма 6. Агульная характарыстыка бібліятэчнай справы
- •Літаратура
- •Літаратура
- •Тэма 7. Бібліятэчныя сеткі і сістэмы
- •Літаратура
- •Літаратура
- •Тэма 8. Кіраванне бібліятэчнай справай
- •Літаратура
- •Тэма 9. Станаўленне і развіццё бібліятэказнаўства
- •Літаратура
- •Тэма 10. Сутнасць, функцыі і структура бібліятэказнаўства
- •Літаратура
- •Тэма 11. Метадалогія бібліятэказнаўства
- •Літаратура
- •Тэма 12. Бібліятэказнаўства ў сістэме навук
- •Літаратура
- •Тэсты для самаправеркі студэнтаў
- •Умовы выкарыстання рэйтынгавай сістэмы Рэйтынгавы рэгламент па курсу "Бібліятэказнаўства. Раздзел 1. Тэорыя"
- •Тэмы дыпломных і магістарскіх работ
- •Тэмы курсавых работ
- •Спіс лiтаратуры па курсу
- •Пытанні па курсу
- •Індывідуальныя заданні студэнтаў
- •Выкарыстанне тэхнічных сродкаў
Тэсты для самаправеркі студэнтаў
1. Нааінфармацыя – гэта:
генетычная інфармацыя
інфармацыя, якая паступіла да чалавека са знешняга асяроддзя
інфармацыя, якая паступіла да чалавека з унутранняга асяроддзя
інфармацыя, створаная чалавекам
інфармацыя, якую чалавек набыў на працягу ўсяго жыцця
2. Матэрыяльнай асновай сінхронных дакументаў з'яўляецца:
гравітацыйнае поле
электрычнае поле
магнітнае поле
поле, як адна з форм існавання матэрыі
ядзернае поле
3. Болыпасць спецыялістаў на пачатак XXI стагоддзя вызначаюць бібліятэку як:
архітэктурнае збудаванне і збор дакументаў
ідэалагічная, культурна-асветніцкая і інфармацыйная ўстанова
дакументна-камунікацыйны інстытут
інтэгратыўны сацыяльны інстытут
асобны кагнітыўна-кампенсатарны інстытут
4. Бібліятэка як сістэма, па меркаванню болынасці спецыялістаў складаецца з:
аднаго элемента (памяшканне, або збор дакументаў, або кантынгент чытачоў...)
дзьвух элементаў ("кніга-чытач")
трох элементаў ("кніга-бібліятэкар-чытач")
чатырох элементаў ("бібліятэчны фонд-кантынгент абанентаў-бібліятэчны персанал-тэхнічная база")
пяці элементаў ("бібліятэчны фонд-кантынгент абанентаў-бібліятэчны персанал-тэхнічная база-пошукавая сістэма")
5. У законе РБ "Аб унясенні змяненняў і дапаўненняў у Закон РБ "Аб бібліятэчнай справе ў Рэспубліцы Беларусь" (2002г.) вызначаны асноўныя задачы бібліятэк рэспублікі. Адзначце задачу, якую бібліятэкі ніколі не будуць выконваць:
камплектаванне бібліятэчных фондаў дакументамі і забеспячэнне іх захаванасці
ажыццяўленне апрацоўкі дакументаў, стварэнне ДБА, у тым ліку без даных і іншых інфармацыйных рэсурсаў
забеспячэнне бібліятэчнага, інфармацыйнага і даведачна-бібліяграфічнага абслугоўвання карыстальнікаў бібліятэк з улікам іх патрэбнасцей
садзейнічанне ўстанаўленню таталітарнага рэжыма і канфрантацыі розных сацыяльных груп; прапаганда вайны, анархіі і тэрарызма
ажыццяўленне культурна-асветніцкай, адукацыйнай і іншай дзейнасці, накіраванай на задавальненне духоўных, інтэлектульных і культурных патрэбнасцей карыстальнікаў бібліятэк
6. У якасці асноўных прынцыпаў бібліятэк Беларусі у "Канцэпцыі развіцця бібліятэчнай справы ў Рэспубліцы Беларусь" (1992) былі прапанаваны:
прынцып партыйнасці
прадастаўленне разнастайных і навейшых дакументаў
прынцып якасці, паўнаты і актуальнасці фондаў
самастойнасць, гуманізм, дэмакратызм і эвалюцыйнае развіццё бібліятэк
прынцып стварэння ўмоў для агульнай даступнаці інфармацыі і культурных каштоўнасцей
7. Адным з прынцыпаў дзейнасці бібліятэк з'яўляецца прынцып суадносін агульначалавечым каштоўнасцям, да якіх адносяцца:
вітальныя каштоўнасці (жыццё, здароўе, адукацыя, сям'я...)
каштоўнасці асобнага індывіда
калектывістскія каштоўнасці
каштоўнасці асобных сацыяльных груп
маральныя, этычныя і мастацкія каштоўнасці; палітычныя, рэлігійныя каштоўнасці
8. У законе РБ "Аб унясенні змяненняў і дапаўненняў у Закон РБ "Аб бібліятэчнай справе ў Рэспубліцы Беларусь" (2002 г.) вызначаны асноўныя прынцыпы дзейнасці бібліятэк. Адзначце прынцып, які не увашоў у гэты пералік:
вызначэнне агульначалавечных каштоўнасцей у якасці прыярытэтных
распаўсюджванне гуманістычных ідэй, навуковых ведаў і дасягненняў сусветнай культуры
прапаганда камуністычных ідэй, ідэалагічная фільтрацыя фондаў
агульнадаступнасць інфармацыі аб змесце бібліятэчных фондаў
самастойнасць у вызначэнні форм і метадаў дзейнасці
9. Да галоўных (сутнасных) сацыяльных функцый бібліятэк адносяцца:
выхаваўчая, адукацыйная
геданістычная, кампенсаторная
ідэалагічная, культурна-авсетніцкая, лячэбная
кумулятыўная, мемарыяльная, камунікатыўная
педагагічная, сацыялізіруючая, рэкрыацыйная
10. Рэалізуя інфармацыйную функцыю, бібліятэкі:
арганізуюць вольны час карыстальнікаў
прапагандуюць камуністычныя ідэі
фарміруюць у чытачоў светапоглядныя пазіцыі
непасрэдна садзейнічаюць развіццю прамысловасці, укараненню новых дасягненняў навукі, айчыннай і сусветнай практыкі ў дзейнасці арганізацый і прадпрыемстваў праз інфармацыйнае забеспячэнне іх дзейнасці
знімаюць вынікі стрэсавых сітуацый і псіхалагічнага напружання шляхам арганізацыі зносін у бібліятэцы
11. Змест рэалізацыі выхаваўчай функцыі бібліятэкі:
забеспячэнне збору дакументаў, створаных у розных краінах і рознымі аўтарамі
захаванне сукупнасці сабраных дакументаў з мэтай перадачы іх нашчадкам
фарміраванне фонда дакументаў на электронных носьбітах
комплекснае выхаваўчае ўздзеянне на карыстальнікаў бібліятэкі з мэтай духоўнага развіцця чалавека, выхавання ў ім лепшых якасцей, пашырэння яго ведаў
арганізацыя тэхналагічных працэсаў, звязаных з рухам інфармацыі у бібліятэцы
12. Змест рэалізацыі адукацыйнай функцыі бібліятэкі:
фарміраванне і ўладкаванне электронных рэсурсаў
арганізацыя вольнога часу чытачоў
дзейнасць па аналітыка-сінтэтычнай апрацоўцы інфармацыі
прадстаўленне карыстальнікам канцэптаграфічнай і фактаграфічнай інфармацыі
садзейнічанне розным відам адукацыі чытачоў, дапамога ў павышэнні іх культурнага узроўня, духоўнага ўзбагачэння чалавека, умацаванне пазнавальнага інтарэса
13. Змест рэалізацыі рэкрыацыйнай функцыі бібліятэкі:
забеспячэнне развіцця культуры неабходнымі дакументамі
арганізацыя грамадскага карыстання фондамі бібліятэк
дзейнасць па аналітыка-сінтэтычнай апрацоўцы дакументаў
арганізацыя адпачынку і правядзенне вольнага часу чытачоў
садзейнічанне самаадукацыі і павышэнню кваліфікацыі чытачоў
14. Сучасныя бібліятэкі рэалізуюць ідэалагічную функцыю праз:
інфармацыйнае забеспячэнне навукова-вытворчай дзейнасці
прапаганду марксізма-ленінізма, палітыкі і гісторыі КПСС
садзейнічанне развіццю дробнага і сярэдняга бізнесу
прадстаўленне дакументаў, якія адлюстроўваюць розныя партыйныя і светапоглядныя пазіцыі
садзейнічанне ліквідацыі ў чытачоў стрэсавых сітуацый і псіхалагічнага напружання
15. Размяшчэнне сеткі публічных бібліятэк сістэмы Міністэрства культуры РБ. Адна публічная бібліятэка адкрываецца ў пасёлках гарадскога тыпа з насельніцтвам да:
1000 жыхароў
2000 жыхароў
3000 жыхароў
4000 жыхароў
5000 жыхароў
16. Бібліятэчным абслугоўваннем насельніцтва па месцу жыхарства займаюцца:
бібліятэкі вышэйшых навучальных устаноў, школьныя бібліятэкі
прафсаюзныя, партыйныя бібліятэкі
гарадскія, дзіцячыя, сельскія бібліятэкі
бібліятэкі заканадаўчых і выканаўчых органаў улады
спартыўныя бібліятэкі
17. Да спецыяльных бібліятэк адносяцца:
Нацыянальная бібліятэка Беларусі
Універсальныя абласныя бібліятэкі
цэнтральныя гарадскія, цэнтральныя раённыя бібліятэкі
тэхнічныя, сельскагаспадарчыя, медыцынскія бібліятэкі
гарадскія, дзіцячыя, сельскія бібліятэкі
18. Нацыянальная бібліятэка Беларусі з'яўляецца:
спецыяльнай рэспубліканскай бібліятэкай
рэгіянальнай (абласной) бібліятэкай
універсальнай навуковай бібліятэкай
цэнтральнай бібліятэкай горада
цэнтральнай бібліятэкай раёна
19. Якую з пералічаных функцый Нацыянальная бібліятэка Беларусі не выконвае:
з'яўляецца навукова-даследчай установай па бібліятэказнаўству, бібліяграфазнаўству, кнігазнаўству
з'яўляецца дэпазітарыем матэрыялаў ААН і ЮНЕСКА
каардынацыйным і метадычным цэнтрам рэспубліканскага значэння
цэнтральнай бібліятэкай ЦБС
рэспубліканскім цэнтрам аўтаматызаванай інфармацыйна-бібліятэчнай сістэмы (АБІС)
20. Універсальныя навуковыя абласныя бібліятэкі Беларусі ўваходзяць у:
сетку бібліятэк Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі
сетку бібліятэк аграпрамысловага комплексу
сетку дзяржаўных бібліятэк Міністэрства культуры РБ
сетку бібліятэк заканадаўчых, прадстаўнічых, выканаўчых, судзейскіх органаў улады
сетку бібліятэк вышэйшых навучальных устаноў рэспублікі
21. Сетку бібліятэк Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі узначальвае:
НББ (Нацыянальная бібліятэка Беларусі)
РНТБ (Рэспубліканская навукова-тэхнічная бібліятэка)
Прэзідэнцкая бібліятэка
Цэнтральная навуковая бібліятэка НАН РБ
РНМБ (Рэспубліканская навуковая медыцынская бібліятэка)
22. У ЦБС дзяржаўных публічных бібліятэк РБ былі аб'яднаны:
універсальныя абласныя бібліятэкі
прафсаюзныя, партыйныя бібліятэкі
медыцынскія, сельскагаспадарчыя, тэхнічныя бібліятэкі
гарадскія, дзіцячыя, сельскія бібліятэкі
школьныя бібліятэкі і бібліятэкі пазашкольных устаноў
23. Цэнтральная бібліятэка ЦБС дзяржаўных публічных бібліятэк выконвае шэраг функцый адносна бібліятэк-філіялаў. Адзначце функцыю якую ЦБ не выконваеі
арганізацыя камплектавання і выкарыстання адзінага сукупнага фонда
улік і апрацоўка дакументаў
стварэнне цэнтральнага ДБА, які выкарыстоўваецца ўсімі чытачамі ЦБС
удзел у бібліяграфічным уліку нацыянальнага дакумента
гаспадарчае забеспячэнне дзейнасці усіх бібліятэк-філіялаў
24. Да нестацыянарных форм арганізацыі абслугоўвання насельніцтва адносяцца:
партыйныя бібліятэкі
сельскія бібліятэкі
школьныя бібліятэкі
перасоўныя бібліятэкі
дзіцячыя бібліятэкі