Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Волохина.Латинский язык.DOC
Скачиваний:
41
Добавлен:
13.11.2018
Размер:
966.66 Кб
Скачать

Образeц склонения смешанной разновидности

testis, is m –

Свидетель

aedes, is f –

здание

Singularis

Nom., Voc.

Testis

aedes

Gen.

test-is

aed-is

Dat.

test-i

aed-i

Acc.

test-em

aed-em

Abl.

test-e

aed-e

Pluralis

Nom., Voc.

test-es

aed-es

Gen.

test-ĭum

aed-ĭum

Dat.

test-ĭbus

aed-ĭbus

Acc.

test-es

aed-es

Abl.

test-ĭbus

aed-ĭbus

Упражнение 1. Просклоняйте слова:

A. heres, herēdis m – наследник; deminutio, ōnis f – ограничение, уменьшение; opus, ĕris n – труд; possessio, ōnis f – владение, распоряжение; codex, codĭcis m – книга, кодекс; caput, capĭtis n – голова, правоспособность; genus, genĕris n – род; actio, ōnis f – иск.

B. Civis, is m – гражданин; pars, partis f – часть; crimen, ĭnis n – преступление; anĭmal, ālis n – животное; merx, mercis f – товар; gens, ntis f – род, племя, народ; mos, moris m – нрав, обычай.

Упражнение 2. Просклоняйте сочетания прилагательного с существительным.

N.B. Вспомните: прилагательное согласуется с существительным в роде, числе и падеже. Склонения могут не совпадать.

Uxor mea – моя жена; homo novus – новый человек, выскочка; crimen publĭcum – уголовное преступление; tempus legitĭmum – законный срок; praetor urbanus – городской претор; definitio bona – хорошее определение.

Предложения и текст для перевода:

A. 1. Sine legĭbus nulla est civĭtas, nam civĭtas legĭbus continētur. 2. Censōres popŭli mores regebant. 3. Lege Duodĕcim tabulārum prodige interdicĭtur suōrum bonōrum administratio. 4. Privatōrum conventio juri publĭco non derŏgat. 5. Jus publĭcum privatōrum pactis mutāri non potest. 6. Ita jus esto. 7. Leges humānae nascuntur, vivunt et moriuntur. 8. Judex aequitatem semper spectāre debet. 9. Jus et fraus nunquam cohabĭtant.

B. 1. Jus est ars boni et aequi. 2. Judex non potest esse testis in propriā causā. 3. Legatos violāre – contra jus gentium. 4. Tempŏra mutantur et leges mutantur in illis. 5. Testis nemo in suā causā esse potest. 6. Nemo sibi causam possessiōnis mutāre potest. 7. Actio contraria – actio de dolo (actio doli). 8. Legitĭmus heres filius est, quem nuptiae demonstrant. 9. Judex esto!

De servis Romanōrum

Misĕra et labōrum plena erat servōrum vita in civitāte Romāna. Neque jus ullum servis erat neque leges domĭnos ab injuria et maleficio prohibebant. Ităque domini in servos vitae necisque potestatem habebant. Servi libertatem suam vindicāre temptabant et seditiōnes concitabant. Noti sunt clari duces servōrum, praecipue Spartăcus. Nota sunt proverbia: "Inter domĭnum et servum nulla amicitia est" et "Quot servi, totĭdem hostes".

Nota bene! Крупнейший римский энциклопедист, автор обширных трудов по различным областям истории и науки Варрон (116-27 гг. до н.э.) делил орудия на немые (например, повозки – vehicŭla); издающие нечленораздельные звуки (например, скот – quadrupĕdes) и одаренные речью (рабы – servi). Раб назывался instrumentum vocale – говорящее орудие.