35.Туристік маршруттың технологиялық картасы мен оны толтыру бойынша әдістемелік нұсқаулар.

Туристік маршруттың технологиялық картасы - транспорттық маршруттың негізгі құжаты. Ол туристік қызметті ұйымдастыратын субъектпен құрастырылады, жоспарлық-қаржылық бөлімнің басшылығымен мақұлданады, мөрмен басылып, бекітіледі. Технологиялық картаның басында маршрутқа қызмет көрсететін туристік ұйымның атауы көрсетіледі.

Технологиялық маршрут бөлімдері[өңдеу]

• "Маршрут атауы" бөлімі. Маршруттың атынан оның болашақ танымалдылығы байланысты болады. Сондықтан ол жарқын, қайталанбас және маршруттың мінездік ерекшеліктерін көрсетуі керек.

• "Маршрут түрі" бөлімі. Траспорттың түріне байланысты мұнда жазылады: теміржолдық, автобустық, авиациялық, теплоходтік және т.б. Автобусты қолданған кезде, онда оның жеке не жалға алынғандығы туралы жазылады.

• "Қиындық деңгейі" бөлімі. Маршруттың қиындығына байланысты: жай жаяу экскурсиялықтан мамандандырылған альпинистік түріне дейін 1 мен 4 аралығындағы сан қойылады.

• "Маршрут ұзақтылығы" бөлімі. Маршруттың жалпы километражі көрсетіледі.

• "Тәуліктегі маршрут ұзақтылығы" бөлімі. Маршрут бойынша, демалыстарда туристерге қызмет көрсету бағдарламасында көрсетілген күндер санына сәйкес келуі керек.

• "Туристік топтар саны" бөлімі. Туристерге қызмет көрсететін арнайы мекемемен отырған келісімшартта көрсетілген топтар санына сәйкес келуі керек.

• "Топтағы туристер саны" бөлімінде топтағы адамдар саны көрсетіледі. Бұл санға туристік топ басшысы, гид және автобус жүргізушілері кірмейді.

• "Маршрут бойынша туристер саны" бөліміндегі жалпы маршрут бойынша туристер саны көрсетіледі. Бұл сан туристік топтар санын топтағы туристер санына көбейту арқылы білуге болады.

• "Бар жоғы мынша адам-күн" бөлімінде берілген маршрут бойынша жалпы адам-күн саны көрсетіледі. Ол жалпы барлық туристер санын тур бойынша болатын календарлық күндер санына көбейткенге тең.

• "Маршрут бойынша 1-ші топқа қызмет көрсету" бөлімінде 1-ші туристік топтың тур бойынша кіру уақыты жазылады.

• "Жолдама бағасы" бөлімінде барлық туристік қызметтің бағасы көрсетіледі.

• "Демалыс басталатын туристік мекеменің мекенжайы" бөлімінде туристік ұйымның мекенжайы көрсетіледі.

• "Қорытынды" бөлімінде жалпы маршрут бойынша қорытынды жұмыстар жазылады.

Жалпы технологиялық карта туристке көрсетілетін туристік қызмет туралы, оның сапасы, көлемі туралы мағлұмат, турдың жалпы бағасын есептеу жайлы ақпарат беретін құжат болып табылады

36. Туристік қызметтерді көрсетуге арналған типтік келісімшарт

Туристік келісімшарт – бұл екі жақтың да (турфирма мен турист) келісімге келуі, турдың жағдайы туралы мәліметі, сонымен қатар басқа да нақтыланған жағдайлар, оларға құқық, жауапкершілік пен екі жақтың міндеттілігі. Туристік келісім­шартта турфирманың клиент алдында нақты жауапкершілік болуы тиіс, сондықтан көп жағдайда турдағы жоспарланған өзгертулер турфирма қателігінен болмайды. Тур бірнеше өндірушілер қызметтерінен тұрады, олардың кейбіреуі басқа елде немесе басқа аймақта орналасады және бір-бірімен байланысы жоқ. Саяхат­таудың табысты болуы басқа да факторларға байланысты (ауа райы, саяси және елдегі экономикалық, халықаралық ұлттық жағдайларға). Әдетте турфирманың өз типтік келісім­шарты болады, турист оған келісуі немесе келіспеуі мүмкін. Тағы бір айта кететін жағдай, ол турфирма келісімшарты «Құқық, міндеттемелер мен екі жақтың жауапкершілігі» атты пунктіде өздеріне көбірек құқық қалдыруға тырысады, ал туристке барынша көбірек міндеттемелер жүктейді. Көбінесе осы пункт нақты жоспарланбаған және жалпылама болып келеді, сондықтан туристер шағымдарының негізгі көзі болып табылады. Басы­лымдарда, мамандандырылған басылымдарда турфирма мен клиент арасында нақты дұрыс келістірілген келісімшартқа отыру туралы көптеген әңгімелер қозғалған. Бірақ Қазақстан туристі турфирмамен отырған келісімшартқа қол қояр алдында дұрыс назар аудармайды. Шағымдар талдауының көрсетуі бойынша көптеген жағдайларда шағымдар осы жайттар бойынша негіз­деледі. Өзінің құқықтары мен міндеттерін толық білмеген турист келеңсіз жағдайларға душар болады.