3.2 Жобаланып жатқан кәсіпорынның экономикалық көрсеткіштері

Кәсіпорынның пайдасы мен өнімнің өзіндік құнының есебі (кестелер 3. 2.1 және 3.2.2)

3.2.1 – кесте. Өнімнің өзіндік құнын анықтау

Өнім атауы	Өнім мөлшері, т	Шартты коэффициент	Шартты бірліктердің саны	Шартты бірліктегі өндірістегі коэффициент	Өзіндік құны, мың.тг	1т өнімнің өзіндік құны, мың. тг
Жоғарғы сорт ұны	24000	3	72000	16	1152000	47
Бірінші сорт ұны	21000	2,4	50400	16	856800	41

3.2.2 – кесте. Тауарлық өнімнің көтерме бағасын және оны сатудан түскен пайданы есептеу

Өнім атауы	Өнім мөлшері, т	Өнімнің бағасы			Сату бағасы 1т, мың. тг		Көтерме бағасы, жалпы, мың. тг			Пайда , мың. тг
		1т, мың.тг	жалпы, мың. тг
Жоғарғы сорт ұны	24000	47	1152000	67		1608000			456000
Бірінші сорт ұны	21000	41	856800	61		1281000			424200
Барлығы								2889000			880200

Кәсіпорын рентабельділігін келесі формула бойынша анықталады

R = П / (С + Соб.) х 100%, (3.2.1)

Мұндағы, П – пайда, мың.тг.;

С – құрылысқа кеткен сметалық құны (К_вл тең), мың.тг.;

С_об – айналмалы фондтардың құны (сметалық құннан 25% құрайды , мың.тг

Мәндерді қойып, мынаны аламыз:

R = 880200 / (2889000 + 0,25 х 2889000) х 100 = 24,3 %

Жобаланып жатқан кәсіпорын рентабельді, себебі есептеп шығарылған рентабельділік 39,1 % құрайды. Қазақстан Республикасында ұн зауыттары үшін рентабельділік нормасы 60 % құрайды.

3.2.1 Капиталды салымдардың экономикалық тиімділігін

Капиталды салымдардың экономикалық тиімділігін бағалау үшін капитал жұмсалымының есесін қайтару мерзімін анықтаймыз. Ол мына формуламен анықталады:

Т Е.Қ. = 1/ К тиімд (3.2.1.1)

Мұндағы, К тиімд. – капитал жұмсалымының тиімділік коэффициенті.

Ол мыны формула бойынша анықталады:

К тиімд. = П / К салым; (3.2.1.2)

Мұндағы, П- пайда, мың.тг

Капитал жұмсалымының тиімділік коэффициенті мынаған тең:

К тиімд.= 880200/2205330,27 = 0,39

Онда есесін қайтару мерзімі тең болады:

Т қ.м.. = 1/К тиімд.. = 1/0,39 = 2,6

Технико – экономикалық есептеулер нәтижелерін салыстыра отырып тәулігіне 200 тонна ұн өндіретін ұн зауытының құрылысы мақсатқа сай деген қорытындыға келдік, себебі зауыт 1350000 мың тг пайда көреді, есесін қайтару мерзімі 2,6 жылға тең болып отыр.

3.2.1.1 – кесте. Технико – экономикалық көрсеткіштер.

№	Көрсеткіштер атауы	Өлшем бірлігі	Мәні
1	Өндіріс қуаты	т/тәул	200
2	Жылдық өңделген астық	мың т.	60
3	Жылдық өңделген өнім, оның ішінде:	мың т.	45
4	Жоғарғы сортты ұн	мың т.	24
5	Бірінші сортты ұн	мың т.	21
6	Бір жылда өңделген кебек	т	12900
7	Капиталдық салым	мың тг	2075962,28
8	Өнімнің жылдық құны	мың тг	2040000
9	Пайда	мың тг	880200
10	Жалпы рентабельділік деңгейі	%	24,3
11	Капиталдық салымның есесін қайтару мерзімі	жыл	2,6
12	Капиталдық салымның тиімділік коэффициенті	-	0,39