Лекция 26. Тақырыбы: Орта ғасырлардағы Африка халықтары.

Жоспар :

1.5-9 Нубия .

2. Аксум және Нубия мәдениеті.

Қолданылған әдебиеттер тізімі:

1.История стран Азии и Африки в средние века. В 2-х частях. Ред.кол.: Ф.М.Ацамба.,З.Г.Лапина, М.С.Майер. –М.,МГУ, 1987

2.Семенов В.Ф. История средних веков.-М.,1970.

3.Всемирная История 12-томах. Т.2-3. М.,1957.

4.Васильев Л.С. История Востока. В 2-х томах, Т-1. М., 1998.

5.История Востока В 3-х томах /ІІ-том Восток в средние века М.,РАН-1995

5-9 ғасырлардағы Нубия Қазіргі Судан республикасының территориясында Ақ Ніл мен Көк Нілдің қосылған жер інде, ежелгі Гректер Нубия деп., ертеден егіншілікпен айналысқан. Бұл жерде 5-8 ғасырда бұрынғы Мером мемлекетінің орнына бірнеше саяси бірлестіктер құрылды. Нубияның солтүстігіндегі көршісі Египетті 618-628жж. Сасанидтер , кеиінірек Араб халифаты басып алды. Бастысы Мукурра болван хрестиандық мемлекеттер араб отрядтарымен күресте өз тәуелсіздіктерін сақтап қалды. 642 жылғы шарт бойынша Египетке шабуыл жасамауға , мұсылмандардың сауда керуендеріне шабуыл жасмауға , сондай-ақ солтүстіктен бидай , шарап , бұршақ, кілем беріп тұрды.

7 ғасыр Нубияның солтүстік облыстарына араб тар қоныстана бастады . Нубиядан- алтын , піл сүиегі, мүйізтұмсықтың мүйізі , жабайы аңдар, құлдар, емдік шөптер, әкетіледі. Нубияға араб қолөнершілерінің бұйымдары әкелініп , есеп айрысу құралы - алтын мен мата болды.

9 ғасырдың басында Мукурра оның шығысындығы көршісі Аксумның арасында соғыс басталды. Онымен қоса Нубияға Араб көпестерінің көшіп келії тоқтаусыз болып , 836ж бүкіл Нубияны Араб тар қоныс аударып басып алды.

3. Мәдениеті.

Солтүстік және Солтустік Шығыс Африка елдеріне грек мәдениеті ықпал етті. Аксумды 4 ғасырдағы - жергілікті жердің жазуына реформа болды. Сол жазулар қазірге дейін қолданып жүр.

3-4 ғ. құрылыс Аксумдыа зор дамыды . Сарайлар, қамалдар салынып, “балшықтардың көмегімен қосылды. Үйдің немесе сарайдың сыртқа шығып тұрған валналарда ағаштан маймылдың , мүйізтұмсықтардың суреттерін әшекейлендіріп жасалынды . Аксумда қала қабырғалары легенді білмеген. Қорған 5 ғ. пайда болды . Алғашында Будда храмдары болып, кейін хрестиян шіркеулері салына бастады. Аксум қайықтары бір- біріне бай лап қойылған тақтайладан жасалынды. Аксумда Африка бір інші рет Библия аударылды.

Лекция 27. Тақырыбы:XII-XV ғасырлардағы Индия

1 XII ғасырдағы Үндістан Дели сұлтанатының құрылуы

2 Дели сұлтанатындағы жерге федалдық меншіктің түрлері

3 XIII-XV ғасырлардағы Дели сұлтанатының ішкі саясаты

Қолданылған әдебиеттер тізімі:

1.История стран Азии и Африки в средние века. В 2-х частях. Ред.кол.: Ф.М.Ацамба.,З.Г.Лапина, М.С.Майер. –М.,МГУ, 1987

2.Семенов В.Ф. История средних веков.-М.,1970.

3.Всемирная История 12-томах. Т.2-3. М.,1957.

4.Васильев Л.С. История Востока. В 2-х томах, Т-1. М., 1998.

5.История Востока В 3-х томах /ІІ-том Восток в средние века М.,РАН-1995

Ганг өзенінің шығысында негізінен күріш егіді . Бенгалия мен Бихардан батысқа қарай күріш орнына бидаи өсіру кең өріс алды . Раджасхандағы негізгі дақылдар қоса бір жерде бұршақ тұқымдастар да егілетін . Шағын учаскелер май алатын зығыр , сезам сияқты өсімдіктерге бөлінетін . Бенгалияда джут пен мақта да өсіріледі . Ылғалды жерлерде қант тростниктері , бояу алынатын өсімдіктер өсірілді Ганг алқабынан ылғалды жерлерінен жылына 2мәрте өнім жиналып отырды . Ал батыстағы ылғалы жеткіліксіз ,суғару жүиесі жоқ жерлерден өнім 1-ақ рет жиналды Раджастхан ,Пенжаб ,Синд ж/е Белуджистан аудандарында мал. шаруашылығы басым болды . Өзен ,көлдері жоқ жерлерде қауым мүшелері қолдан құдықтар қазып , баиламалар жасады су оңаи

Шығатын әр үйдің н/е 2-3 үйдің жеке меншік құдықтары болды . Су тереңнен қиын шығатын жерде құдықтар аз қазылды , ондай жерделі құдықты бүкіл қауым бірлесе қазып пайдаланды . Ал баиламалар он ы тұрғызған қауымның , н/е федалдың меншігі болды ,

XII ғасырға қараи сотүстік Индия бұрыннан кле жатқан қалалар өсіп , кенеиіп қана қоиған жоқ , сонымен қатар көптеген жаңа қалалар да панда болды бұл қалалар бұрынғысынща негізінен Индиянын федалдық княздерінің астанасы болды . О Олардың ішіндегі ірілері өзен- көлдердің жағасындағы қалалар . Ол қалалар қол өнерінің ж/е сауданың орталықтары болды , жергілікті федалға , сондаи –ақ қалаға жақын жердегі федалдарға қызщмет көрсетті .