3530
.pdfx2 |
1 A(x2 |
1)2 |
|
(Bx |
|
C)(x2 |
1)x |
(Dx E)x |
или |
||||||
x2 |
1 (A B)x4 |
Cx3 |
|
(2A B D)x2 |
(C E)x A. |
||||||||||
Приравнивая |
коэффициенты |
при |
|
x0 , x1, x2 , x3, x4 , |
|||||||||||
придем к системе уравнений |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
x4 : A |
B |
0, |
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
x3 : C |
0, |
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
x2 : 2 A B |
D |
0, |
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
x1 : C |
|
E |
0, |
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
x0 : A 1, |
|
|
|
|
|
|
|
||||
решая которую, найдем A= |
1, B = 1, C = 0, |
D = 2, |
E = 0 и |
||||||||||||
поэтому искомое разложение примет вид |
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
x2 |
1 |
|
|
1 |
|
|
x |
|
2x |
|
. |
|
|
|
|
x(x2 |
1)2 |
|
x |
|
x2 1 (x2 |
1)2 |
|
Из изложенного следует, что задача интегрирования рациональной функции (2.3) сводится к интегрированию
многочлена W (x) a xm |
a xm 1 |
a |
m |
, интеграл от |
0 |
1 |
|
|
которого является табличным и интегрированию рациональной
функции |
|
R(x) |
, |
что |
приводит |
к |
нахождению интегралов |
|||||||||
|
Q(x) |
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
следующих четырех типов: |
|
|
|
|||||||||||||
I. |
|
A |
|
|
dx |
A ln |
|
x |
|
C; |
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
x |
|
|
|
|
|
||||||||||
II. |
|
A |
|
|
|
|
|
|
A |
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
C |
(r 1); |
|||
|
(x |
|
|
)r |
|
|
|
(r |
1)(x )r |
1 |
60
III. |
|
Ax |
B |
|
dx; |
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
2 px |
q |
|
|
|
|
||||
IV. |
|
|
Ax |
B |
dx |
(r |
1). |
|
|||
|
|
|
|
|
|
||||||
|
(x2 |
2 px |
q)r |
|
|||||||
|
При |
этом |
|
многочлен |
x2 2 px q |
не имеет |
действительных корней, так что p2 q 0.
Вычислим интеграл III типа, который часто встречается на практике. Выделим из трехчлена в знаменателе полный квадрат
|
|
|
|
|
|
x2 |
2 px q (x p)2 |
q p2. |
|
|
|
|||||||||||||||||
|
Это |
представление |
«подсказывает» подстановку |
|
|
|
||||||||||||||||||||||
x p |
t , |
|
|
|
откуда |
x |
|
|
t p , |
|
|
|
dx |
dt . |
Положим |
далее |
||||||||||||
q p2 |
h |
0 |
|
и перейдем к переменной t. В результате |
||||||||||||||||||||||||
интеграл преобразуется к виду |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
Ax |
B |
|
|
|
dx |
At |
B |
|
|
Ap |
dt |
1 |
|
|
A |
2tdt |
(B A p) |
dt |
. |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
x2 2 px q |
|
|
|
|
t 2 |
|
h |
2 |
|
|
|
t 2 |
h |
|
|
|
t 2 |
h |
|||||||||
|
Первый интеграл в правой части берется непосредственно |
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
2tdt |
ln |
|
t 2 |
|
h |
|
C ln |
|
x2 |
2 px q |
|
C. |
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
t 2 |
h |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Второй интеграл вычисляется по формуле XIII таблицы основных интегралов. Что касается интеграла IV типа, то в рамках нашей программы нет надобности рассматривать такого вида интегралы.
Итак, установлено, что интегрирование любой рациональной функции сводится к интегрированию многочлена и конечного числа элементарных дробей, интегралы от которых выражаются через рациональные функции, логарифмы и арктангенсы. Иными словами, любая
61
рациональная функция интегрируется в элементарных функциях.
|
|
Пример 3. Вычислить |
|
|
|
|
6x |
5 |
|
|
|
dx . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
x2 |
4x |
9 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
Решение. |
|
Выделим |
в |
|
|
знаменателе |
полный |
квадрат: |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
x2 |
4x 9 (x |
2)2 |
|
5 . |
|
Сделаем |
подстановку x 2 |
t , |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
откуда x |
t |
2, |
dx |
|
dt, |
поэтому |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
6x |
5 |
|
|
dx |
|
|
|
|
|
6x |
5 |
|
|
dx |
|
6(t 2) |
5 |
dt |
|
|
|
|
6t |
7 |
dt |
|
|||||||||||||||||||||||||
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(x 2)2 |
|
|
|
|
t 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
t 2 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
4x 9 |
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
2tdt |
|
dt |
|
|
|
|
|
|
|
7 |
|
|
|
arctg |
t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
3ln |
t 2 |
5 |
|
|
|
|
|
C. |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
t 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
t |
5 |
|
|
|
5 |
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
Возвращаясь к переменной x , получаем |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
6x |
5 |
|
|
dx |
|
3ln(x2 |
|
|
4x |
9) |
7 |
|
|
|
arctg |
x |
2 |
|
|
C. |
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
4x |
9 |
|
|
5 |
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
Пример 4. Вычислить |
|
|
|
|
|
x 2 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
dx . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
(x 1)3 (x 2) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
Решение. |
|
|
|
Разложим |
|
|
подынтегральную |
|
|
|
дробь |
на |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
простейшие дроби вида I и II |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
x 2 |
2 |
|
|
|
|
|
|
A |
|
|
|
|
|
|
B |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C |
D |
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
(x 1)3 (x 2) |
|
(x 1)3 (x 1)2 |
|
|
x 1 |
x 2 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
Приводя к общему знаменателю и приравнивая |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
числители, получим: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
x2 |
2 |
|
A(x |
2) B(x 1)(x 2) |
C(x 1)2 (x 2) D(x 1)3 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
Приравнивая коэффициенты при x3, x2 , x, x0 (свободный |
член), получим систему уравнений для определения коэффициентов:
62
0 |
C |
D, |
|
|
1 |
B |
3D, |
|
|
0 |
A |
B |
3C |
3D, |
2 |
2 A |
2B |
2C D. |
Решая эту систему, найдем:
A 1, B |
1 |
, C |
2 |
, D |
2 |
. |
|
3 |
9 |
9 |
|||||
|
|
|
|
Таким образом,
x2 2 |
|
dx |
|
|
|
dx |
|
1 |
|
|
dx |
|
|
|
|
2 dx 2 dx |
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(x 1)3 (x 2) |
|
|
(x 1)3 |
|
3 |
|
|
(x 1) |
2 9 x 1 9 x 2 |
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
1 |
|
|
|
1 |
|
1 1 |
|
|
|
2 |
|
|
|
2 |
|
ln |
|
x 2 |
|
C. |
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
ln |
x 1 |
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
2 (x |
1)2 |
|
3 x 1 |
9 |
9 |
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
xdx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
Пример 5. Вычислить |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
(x2 |
1)(x |
1) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Решение. Разложим подынтегральную дробь на простейшие дроби с неопределенными коэффициентами
|
|
x |
|
|
Ax |
B |
|
C |
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
(x2 1)(x |
1) |
|
|
x2 |
1 |
|
|
|
x 1 |
|||
Следовательно, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
x (Ax B)(x 1) C(x2 |
1) . |
|||||||||||
Полагая, x |
1, получим: 1 |
2C, |
C |
|
1 |
; |
|
|
|
|
||||
2 |
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
x |
0 , получим: 0 |
|
B |
C , |
|
|
B |
|
1 |
. |
||||
|
|
|
2 |
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Приравнивая коэффициенты при x 2 , получим 0 A C ,
откуда A 12 . Таким образом,
63
|
|
|
|
|
xdx |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
x |
1 |
dx |
|
1 |
|
|
|
dx |
|
|
1 |
|
|
|
|
xdx |
|
dx |
|||||||
|
|
|
(x2 |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
x2 |
|
2 |
|
|
x |
1 |
2 |
|
|
|
x2 |
|
||||||||||||||
|
|
|
1)(x |
1) |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|||||||||||||||||||||||
|
1 |
|
|
dx |
|
|
|
1 |
|
|
dx |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
1 |
|
|
1 |
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
dx |
|
|
|
|
ln |
1 |
|
|
arctg x |
|
ln |
x |
|
1 |
C. |
|||||||||||||||||||||
2 |
|
|
x2 |
|
2 |
|
|
x 1 |
4 |
2 |
2 |
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
2.6. |
|
Интегрирование иррациональных и трансцендентных |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
функций |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
Предварительно |
введем |
обозначение |
|
|
|
рациональной |
|||||||||||||||||||||||||||||
функции |
от |
двух |
переменных |
|
u |
|
и |
|
v, |
|
т. |
|
|
е. функции, |
|||||||||||||||||||||||||
получающейся из двух переменных |
|
u |
|
и |
v |
|
и некоторых |
постоянных, над которыми производятся только операции сложения, вычитания, умножения и деления: R(u, v) . Такова,
например, функция |
R(u, v) |
|
3u 2v |
|
|
u |
5v |
4 |
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
u3 |
|
4v2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
Если переменные |
u и v, в свою очередь, являются функциями |
|||||||||||||||||||||||||||||
переменной х: u |
(x), |
v |
|
(x), |
то функция |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
R |
(x), |
(x) |
называется рациональной функцией от |
(x) |
и |
|||||||||||||||||||||||||
|
|
(x). Например, функция |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
f (x) |
x |
|
x2 |
1 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 |
5 |
|
x2 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
является |
|
рациональной |
|
|
функцией |
от |
|
х |
|
|
и |
от |
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
u |
v2 |
|
|
||
|
|
x 2 1 : f (x) |
R |
x, |
|
x 2 |
1 |
; |
|
здесь |
|
|
|
|
u |
x , |
||||||||||||||
|
|
|
|
R(u, v) |
|
|
|
|
, |
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
u 2 |
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5v |
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sin2 x |
cos2 x |
|
|
|
|
|
|||||
v |
|
x2 |
1, |
а функция |
|
|
f (x) |
|
|
|
является |
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
sin3 x |
2 cos x |
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
64
рациональной функцией от |
sin x и от |
cos x : |
f (x) R(sin x,cos x). |
|
|
Рассмотрим теперь интегралы от некоторых простейших иррациональных и трансцендентных функций и покажем, что в ряде случаев они сводятся к интегралам от рациональных функций (или, как говорят, рационализируются) и могут быть вычислены методами, рассмотренными в п. 2.5.
1. Интеграл вида |
R |
x, m |
|
ax |
b |
|
dx, |
где |
a, |
b, c, d, |
|||||||||||||||||||||||||||
cx |
d |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
некоторые числа |
|
|
|
|
a |
|
|
|
b |
|
; |
m |
|
|
|
– |
натуральное число, R – |
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
c |
|
|
d |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
рациональная функция от х и от m |
ax |
b |
. |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cx |
d |
|
|
|
|
|||||
Покажем, что |
такой |
|
|
интеграл |
рационализируется |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
m |
ax |
|
b |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
подстановкой |
t |
cx |
d . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
В самом деле, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
t m |
ax |
|
b |
, |
x |
b |
dt m |
, |
dx |
|
mt m 1(ad |
bc) |
dt, |
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(ct m |
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
cx d |
|
|
|
|
|
|
ct m |
a |
|
|
|
|
|
|
a)2 |
||||||||||||||||||
так что |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dt m |
|
|
|
|
mt m 1(ad |
bc) |
|
|
|
|||||||||||||||
R x, m |
ax b |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
b |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
dx |
|
|
|
|
|
R |
|
|
|
|
|
|
|
|
, t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dt |
R (t) dt, |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
cx d |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ct m |
a |
|
|
|
|
|
|
(ct m a)2 |
|
1 |
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
где R1(t) рациональная функция аргумента t.
Пример 1. Вычислить |
1 |
x |
|
dx |
. |
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
1 |
x 1 x |
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
Решение. Сделав подстановку t |
1 |
x |
, |
получим |
|||||||||
|
1 |
x |
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
65
|
|
|
|
t 2 |
1 |
x |
, 1 |
|
|
x |
|
2 |
|
, |
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
t 2 |
1 |
, |
|
dx |
|
|
|
|
4tdt |
. |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1)2 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t |
2 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
(t |
2 |
|
|
|
|||||||||||||||||||||
Далее, имеем |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t 2dt |
|
|
|
|
|
|
t 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dt 2 dt 2 |
|
dt |
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
1 x dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 1 |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
2 |
|
2 |
|
|
|
|
t 2 |
1 |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t 2 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1 |
|
x 1 |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t 2 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2t |
|
|
2 arctgt |
|
|
C |
2 |
|
1 |
|
|
x |
2 arctg |
1 |
|
x |
|
|
|
C. |
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
x |
|
|
1 |
|
x |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
Пример 2. Вычислить |
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
Решение. |
|
|
|
Имеем |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6 |
|
|
, x t 6 |
|
|
|
6t 5dt |
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t |
x |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
(6 |
|
)2 |
(6 |
|
|
)3 |
|
|
|
|
|
|
dx 6t 5dt |
|
|
|
|
|
|
t 2 |
t 3 |
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
x |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
x |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
t 3dt |
|
6 (t 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dt |
|
|
|
t 3 |
|
|
t 2 |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
6 |
|
|
|
|
|
t 1)dt |
|
|
|
|
|
6 |
|
t ln |
t 1 |
|
C |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
t 2 |
t 3 |
|
|
|
|
|
t |
1 |
|
3 |
|
|
2 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
2 |
|
|
33 |
|
66 |
|
6 ln 6 |
|
1 C. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
x |
x |
x |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2. |
|
Интеграл вида |
|
R |
x, |
ax2 |
|
|
|
|
|
bx |
c dx, где a, |
|
b, |
c – |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
некоторые числа; |
a |
0; |
|
R – рациональная функция от |
х и |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
от |
|
|
ax2 bx |
c. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
Если трехчлен |
ax2 |
|
bx |
|
|
|
c |
имеет действительные корни |
x1, x2 (x1 x2 ) и a 0 , то
66
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a(x |
x2 ) |
|
|
|
||
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
ax |
bx c |
|
|
a(x x )(x x |
2 |
) |
|
|
x x |
|
. |
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
x |
x1 |
|
|
|
|
|||||
|
Следовательно, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a x |
x2 |
|
|
|
|
|
a x |
|
x2 |
|
|
|||||||
R x, |
|
|
ax |
2 |
bx c |
|
R x, |
|
x x |
|
|
R x, |
|
|
, |
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
x |
|
|
x1 |
|
|
1 |
|
|
x |
x1 |
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
т. е. получаем интеграл, рассмотренный в п. 1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
Если |
|
|
x |
|
x |
|
, то |
|
ax2 bx c |
|
|
|
|
|
|
|
т.е. под |
знаком |
|||||||||||||||||
|
|
|
2 |
|
x |
|
|
x |
|
a , |
|||||||||||||||||||||||||
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
интеграла находится рациональная функция от х. |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
Поэтому интересен случай, |
|
когда трехчлен ax2 |
bx |
|
c |
|||||||||||||||||||||||||||||
не имеет действительных корней и |
a |
0 . Покажем, |
что |
|
в |
данном случае интеграл рационализируется подстановкой
Эйлера t |
ax2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
bx |
c |
|
x |
a. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ax2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
Возводя обе части равенства |
|
|
|
|
bx |
c |
t x |
a в |
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
квадрат, получаем |
|
bx |
c |
|
|
2 atx, так что |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
t 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
c |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
at 2 |
bt |
c |
a |
|
|
||||||||||
x |
|
|
, |
|
|
ax2 |
bx |
c |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
2 |
|
at |
|
b |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
at |
b |
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
dx |
2 |
|
|
at 2 bt |
|
|
c |
|
a |
dt. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
b)2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
(2 |
|
at |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
Таким образом, |
R |
x, |
ax2 |
|
bx |
|
|
c dx |
R (t) dt, |
где |
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
R1(t) рациональная функция от t.
Если же в трехчлене ax2 bx c a 0, а c 0, то для
рационализации интеграла можно применить другую подстановку Эйлера
ax2 bx c xt c.
67
Пример 3. Вычислить |
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
x |
|
|
x2 |
|
x |
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
Решение. |
|
|
Поскольку |
|
трехчлен |
|
|
|
x2 |
x |
1 |
|
имеет |
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
комплексные корни, сделаем подстановку |
|
|
|
x2 |
x |
1 |
t |
x. |
||||||||||||||||||||||||||
Возводя |
|
обе |
|
части |
|
равенства |
|
|
в |
квадрат, |
получаем |
|||||||||||||||||||||||
x2 x |
1 t 2 |
|
2tx |
x2 |
или x 1 |
|
t 2 |
2tx; |
отсюда |
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
x |
|
t 2 |
1 |
, |
|
|
dx |
2 |
t 2 |
t |
1 |
dt. |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
1 |
2t |
|
(1 |
|
2t)2 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
Тогда |
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
t 2 |
|
t |
|
1 |
dt. |
|
Далее имеем |
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t(1 2t)2 |
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
x |
|
x2 |
x 1 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
2t 2 |
2t |
|
|
2 |
|
|
|
A |
|
|
B |
|
|
|
|
|
D |
|
. |
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
t(1 2t)2 |
|
|
|
|
t |
1 2t |
|
(1 2t)2 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
Умножая обе части равенства на t(1 |
|
|
2t)2 , получаем |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
2t 2 |
|
2t |
2 |
|
A(1 |
|
2t)2 |
|
Bt(1 |
2t) Dt, |
или |
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
2t 2 |
|
2t 2 (4A 2B)t 2 |
|
(4A D B)t A. |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
Приравнивая коэффициенты при одинаковых степенях |
t, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
относительно A, B, и |
D |
|
получаем систему уравнений |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
4 A |
|
2B 2, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
первой степени |
4 A |
|
|
D |
|
|
B |
2, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
A |
2, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
откуда |
A = 2, |
|
B = |
3, |
|
|
D = |
3. |
|
Следовательно, |
|
|
|
|
68
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2t 2 |
2t |
2 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t(1 2t)2 |
|
|
|
|
|
|
|
t |
|
|
|
|
1 2t |
(1 2t)2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
и окончательно |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t |
|
|
1 |
|
|
|
2t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
x |
|
|
|
x |
2 |
|
|
x 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
2t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
2 |
|
dt |
|
|
|
|
3 d 1 2t |
|
3 d 1 2t |
|
|
|
|
2 ln |
|
t |
|
|
3 |
ln |
|
1 2t |
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
C |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
t |
|
|
2 |
|
|
|
1 2t |
2 |
|
|
|
|
1 |
|
|
2t |
2 |
|
|
|
|
2 |
|
|
2 1 2t |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
ln |
|
1 2x 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2 ln |
x2 |
|
|
x 1 x |
|
|
|
|
|
x2 |
x 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
2 1 |
|
|
|
2x |
2 |
|
|
x2 |
x |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
Пример 4. Вычислить |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(1 x) 1 |
|
x |
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
Решение. |
|
|
|
Здесь |
|
|
в |
трехчлене 1 x |
|
x2 |
|
a |
0 , |
c |
0 , |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
поэтому |
|
воспользуемся |
подстановкой |
1 |
|
|
|
|
x |
x2 |
tx |
1. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Возводя |
|
обе |
|
|
части |
|
|
|
равенства |
|
|
|
|
|
|
в |
|
|
квадрат, |
получаем |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1 |
|
|
x |
|
x2 |
|
|
t 2 x2 2tx |
|
|
|
|
1 или 1 |
|
|
|
x |
t 2x |
|
|
2t; отсюда |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
2t |
|
|
|
|
|
|
2(1 |
|
|
|
t |
|
|
t 2 ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t 2 |
t |
1 |
. |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
, |
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
dt, |
1 |
|
|
x |
x2 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
t 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(t 2 |
|
|
|
|
|
|
|
t 2 1 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1)2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Таким образом,
69