3.4. Macierz General Electric (str. 186)

     Macierz stworzona przez General Electric (GE) oraz firmę konsultacyjną Mc Kinsey and Company opiera się na założeniu, że dwa czynniki muszą być w sposób systemowy rozpatrywane przy decyzjach strategicznych. Pierwszy z nich to atrakcyjność otoczenia (branży), w jakiej działa tzw. Strategic Business Unit (SBU), czy autonomiczna jednostka gospodarcza o dobrze zdefiniowanych wyrobach i odbiorcach, dla której można ustalić jasne cele działalności.  Drugi czynnik to siła samej SBU, a więc jej zdolność do osiągnięcia konkurencyjnej przewagi w danej branży.  Analizując te dwa elementy jednocześnie można dokonać perspektywicznej diagnozy sytuacji i podjąć decyzje rozwojowe, tak jak to pokazuje tabela 3.2. (...)      Macierz GE była bodaj pierwszą metodą analizy, która łączyła ze sobą analizę otoczenia (potencjalnych szans, zagrożeń, trendów) oraz sił i słabości firmy w danej branży. Macierz tę można wykorzystywać wielorako. Najpopularniejszym zastosowaniem macierzy GE jest analiza strategicznej opłacalności inwestowania w daną SBU. Stosunkowo łatwo można przeprowadzić analizę jakościową na użytek dowolnej niewielkiej firmy.  Zasadniczą zaletą tej metody oceny pozycji organizacji na rynku jest jej prostota i możliwość ograniczenia wielorakich opcji działania do kilku głównych kierunków.       Metoda ta ma jednak także istotną wadę. Jest nią różnorodność kryteriów oceny atrakcyjności danej branży i rynku oraz siły (strategicznej sytuacji) firmy. W zależności bowiem od przyjętego kryterium... atrakcyjność branży i sytuacja firmy będą oceniane inaczej.  Aby zatem metodę tę efektywnie wykorzystać w budowie strategii, trzeba zbudować wiele takich macierzy (według różnych kryteriów) i dopiero na tej podstawie systemowo ocenić, jaka strategia zapewni organizacji najlepsze możliwości i (lub) najmniejsze ryzyko. 

3.5. Macierz Opłacalności Biznesu (str. 187)

     Macierz opłacalności biznesu (profitability matrix), opracowana przez Marakon Associates, jest ideowo prostym narzędziem, ale wymaga zastosowania odrobiny skomplikowanego aparatu z dziedziny analizy finansowej. Tym niemniej warto ją przedstawić, jako że pozwala ona na stosunkowo precyzyjne decyzje dotyczące rozwoju, utrzymania lub rezygnacji z danej działalności. (Uwagi. Decyzje mogą być precyzyjne, co wcale jednak nie oznacza, że trafne. Metody i dane do analizy finansowej są „co nie co „ dotknięte przeróżnymi niewiadomymi, zniekształceniami i uproszczeniami. Z.U.). Zacznijmy więc od wyjaśnienia kilku podstawowych pojęć:      a) ROE (return on equity), czyli stopa zwrotu z tytułu zainwestowanego kapitału, jest to relacja zysku (po opodatkowaniu) do kapitału włożonego przez nas w daną działalność gospodarczą; zamiast tego wskaźnika używa się częstokroć podobnego o nazwie ROI  (return on investment);      b) Ke  (cost of equity capital) jest to koszt kapitału i, najprościej rzecz ujmując, wyraża pożądaną przez nas stopę zwrotu z tytułu zainwestowanego kapitału. Obliczenie Ke w warunkach rynkowych przebiega wg formuły: Ke = BSZ + PR gdzie:      BSZ  -  to bezpieczna stopa zwrotu (risk-free rate), zazwyczaj stopa zwrotu, którą można uzyskać przy zainwestowaniu w obligacje rządowe;      PR – to premia związana z ryzykiem (risk premium), zazwyczaj przeciętna stopa zwrotu, którą można uzyskać przy inwestycjach giełdowych;      c) GR  (growth rate) – to tempo wzrostu rynku. Podstawowa wersja macierzy opłacalności ukazuje zależność pomiędzy ROE oraz tempem wzrostu rynku i uwzględnia dwa istotne ograniczenia.      Ograniczenie wprowadzone w wymiarze ROE dzieli działalność gospodarczą na dwa typy. Typ pierwszy to działalność, w której ROE jest większe od Ke, czyli zysk z tytułu zainwestowanego kapitału jest większy niż koszt kapitału (a więc uzyskujemy realne zyski). Typ drugi to sytuacja odwrotna...      Ograniczenie wprowadzone w wymiarze wzrostu rynku dzieli biznesy na te, których udział w rynku rośnie szybciej niż tempo jego wzrostu (powiększają swój udział), oraz te, których udział maleje (relatywnie tracą).      Przeprowadzona w macierzy przekątna pozwala rozróżnić dodatkowo te rodzaje działalności, które generują pieniądze (cash generators), od tych, które przede wszystkim absorbują inwestycje.