monomers-Платэ-книга
.pdf651
лись в качестве исходных соединений для получения ароматических полиэфиров, а также феноло-формальдегидных смол.
Среди множества полимеров, синтезированных из производных карборанов, только один класс имеет промышленное значение – это поликарборансилоксаны, известные под торговой маркой "дексил". Их получают конденсацией бис(метоксидиметилсилил)-м-карборана и бис(хлорсилил)-м-карборана с алкилхлорсиланами или алкилхлорсилоксанами в присутствии катализатора:
HC |
|
|
|
|
|
CH |
C H Li |
|
LiC |
|
CLi |
|
|
|
(CH ) SiCl |
|
|
|
|
|
Cl(CH3)2SiC |
|
|
|
|
CSi(CH3)2Cl |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
0 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 2 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
o |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
B10H10 |
4 |
9 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
B10H10 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
B10H10 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
310-350°C |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Cl(CH3)2SiCB10H10CSi(CH3)2Cl |
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
_ HCl |
|
|
CH OH |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH3O(CH3)2SiCB10H10CSi(CH3)2OCH3 |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ClSi(CH3)2CB10H10CSi(CH3)2Cl |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
_CH Cl |
|
(CH3)2SiCl2. FeCl3 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
CH3 |
|
|
CH3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH3 |
|
|
CH3 |
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
SiCB10H10CSi |
|
O |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
SiCB10H10CSi |
|
O |
|
Si |
|
O |
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
CH3 |
|
|
CH3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH3 |
|
CH3 |
CH3 |
|
|
n |
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Дексил 200 |
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
Дексил 100 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
[Cl(CH ) Si] O . |
FeCl |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 2 |
2 |
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH3 |
CH3 |
|
|
CH3 |
|
CH3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
SiCB10H10CSi |
|
O |
|
Si |
|
O |
|
Si |
|
O |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH3 |
|
|
CH3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH3 |
CH3 |
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Дексил 300
Эти полимеры являются превосходными высокотемпературными эластоме-
рами.
К середине 1980-х – началу 1990-х годов такое свойство карборансодержащих полимеров, как ничтожное изменение массы и объема при пиролизе, послужило импульсом для новых исследований совершенно в особом направлении - создании прекурсоров для полимерной керамики.
653
В связи с получением керамик возродился интерес и к боразинам синтезируемым из треххлористого бора и алкилили ариламмонийхлоридов:
|
BCl3 |
+ RNH3Cl |
|
|
|
RNH2.BCl2 |
+ HCl |
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
R |
Cl |
|
|
R |
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
B |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
3RNH |
.BCl |
+ |
6 |
Me N |
|
|
|
N |
N |
+ |
6 |
Me N |
. |
HCl |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
2 2 |
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
Cl B |
|
|
B |
|
3 |
3 |
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
N |
Cl |
|
|
|
|
|
R
Полимеры на основе боразинов получены и описаны в 1960-е годы.
17.4. АЗОТСОДЕРЖАЩИЕ МОНОМЕРЫ
Гетероциклические соединения, содержащие в качестве гетероатома азот, широко используются как мономеры для синтеза полимерных материалов: политриазолов, политриазинов, полиамидов, полимочевины, мочевиноформальдегидных олигомеров, меламино-формальдегидных олигомеров, большинство из которых обладает повышенной термостойкостью. К этой группе можно отнести триазин и его производные, различные азолы, диазолы, триазолы, лактамы. Причем в качестве мономеров часто используются такие соединения как диамины, диолы и дикарбоновые кислоты, в состав которых входят гетероциклы, содержащие азот. Представляют интерес и фторированные триазиновые мономеры и азолы, содержащие в кольце атомы бора.
Из триазинов (1) |
CH |
N |
N |
HC CH
1N
в качестве мономера самое широкое применение нашел меламин (2) – амид циануровой кислоты1
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
NH2 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
N |
C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
N |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
H N |
C |
N |
|
C |
NH |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Соединение |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
N |
|
O-CH2 |
|
|
CH |
|
-O |
|
|
|
|
|
N |
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
H2N |
|
C |
|
|
C |
|
CH2-RCH O-CH2 |
|
C |
|
2 |
|
CHR-CH2 |
C |
|
|
C |
|
NH2 |
||||||||||
|
|
|
|
|
CH |
-O |
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
N |
|
|
N |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
N |
|
N |
||||||||
|
|
|
|
C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
NH2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
NH |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
*Процессы получения меламина рассмотрены в главе 15 «Мономеры для феноло- и амино-альдегидных полимеров».
655
R = |
; |
; |
Z |
; |
; |
; |
; |
|
|
|
|
|
|
|
SO2 |
Z = —O—, —CH=CH—, —C(О)—. |
|
|
|
|
|||
|
3. |
O |
H2N |
NH2 2HCl |
|
ПФК 500 К |
|
|
2 NH2 |
C-OH + |
H-X |
X-H |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
H2N |
N |
N |
|
|
|
|
|
C |
C |
|
NH2 |
|
|
|
|
|
X |
X |
|
|
|
где Х = —O—, —NH—.
Другим способом получения таких диаминов может быть восстановление соответствующих динитропроизводных, содержащих конденсированные гетероциклические системы.
Синтез 2,5-бис(п-аминофенил)-1,3,4-оксадиазола
|
|
|
|
|
|
|
O1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
5 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
H2N |
|
|
|
|
|
|
|
|
C |
|
|
C |
|
|
|
|
|
|
|
NH2 |
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
N |
4 3N |
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Этот мономер получают по схеме:
2NO2 |
|
COCl |
H2N—NH2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
POCl3 |
|
|
NO2 |
CONHNHCO |
|
NO2 -Н2О |
|
|
|
|
O |
H2, Ni Ренея |
|
O |
|
|
C |
NO2 |
H2N |
C C |
NH2 |
|
NO |
C |
|||||
2 |
N |
N |
|
|
N N |
|
|
|
|
|
656
Синтез 4,4 -бис(п-аминофенил)-2,2 -дитиазола
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
N 2' |
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
H2N |
|
|
|
4' |
2 |
|
N 4 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
C |
|
|
C |
|
C |
C |
|
|
|
|
|
|
|
NH2 |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
HC |
|
S |
|
S |
CH |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Этот мономер получают следующим образом:
|
|
|
S |
S |
|
|
|
2 NO |
2 |
COCH2Br + NH |
—C—C—NH |
|
|
|
|
|
2 |
|
2 |
|
|
|
|
|
N |
N |
|
H2 |
N |
N |
|
NO2 |
C C C C |
NO2 |
H2N |
C C C C |
NH2 |
||
|
HC |
S S CH |
|
|
HC S |
S CH |
|
Синтез 5,5 -ди(м-аминофенил)-2,2 -бис(1,3,4-оксадиазолила)
|
|
|
|
|
|
|
O |
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
H2N |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
O |
5 |
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
C |
|
C |
|
C |
|
|
C |
|
|
|
|
NH |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
N |
|
N |
|
N |
|
N |
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
4 |
|
|
|
|
|
Этот мономер получают по следующей схеме:
NO2 COCl + NH2—NH—CO—CO—NH—NH2
NO2 CO-NH-NH-COO-NH-NH-CO NO2 P2O5, 530 K
-Н2О
NO2 |
O |
O |
|
NO2 H2 |
|
C C C C |
|||||
|
N |
N |
N |
N |
|
H2N |
|
O |
O |
|
|
C |
C |
C |
C |
NH |
|
|
N |
N |
N |
N |
2 |
|
|
657
Синтез 5,5'-ди(п-аминофенил)-2,2 -бис(1,3,4-оксадиазолила)
H2N |
|
O |
|
O |
|
C |
C |
C |
C |
NH |
|
|
N |
N |
N |
N |
2 |
|
|
Этот мономер получают по такой последовательности реакций:
2 NO2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
COCl + NH2—NH—CO—CO—NH—NH2 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
P2O5, 530 K |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
NO |
|
|
|
|
|
|
|
CO-NH-NH-CO-CO-NH-NH-CO |
|
|
|
|
|
NO2 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
NO2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
O |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
O |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
H2, Ni Ренея |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C |
C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C |
|
C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
NO2 |
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
N |
|
|
N |
N |
|
|
|
|
N |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
H2N |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
O |
|
O |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C |
|
C |
|
|
C |
|
|
|
C |
|
|
|
|
NH2 |
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
N |
|
|
N |
|
N |
|
|
|
|
N |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
17.4.2. Получение ди- и тетракарбоновых кислот
Для синтеза дикислот с бензоксазольным циклом используют 3-амино-4- оксибензойную кислоту, которая при взаимодействии с терефталоилхлоридом дает N,N -бис(2-гидрокси-5-карбоксифенил)терефталамид. Кислоту превращают в присутствии полифосфорной кислоты (ПФК) при 400 К в 2,2 -п-фенилен-бис(5- карбоксибензоксалол). Реакция идет по следующей схеме:
O |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
O |
|
|
|
|
|
|
|
|
O |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Cl-C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C-Cl |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
HO-C |
|
|
|
NH2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
OH |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
O |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
O |
|
|
|
|
|
|
O |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
O |
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
HO-C |
|
|
|
|
|
|
|
|
NH-C-C6H4-C-NH |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C-OH |
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
O |
|
|
|
|
|
OH |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
HO |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ПФК, 500 К |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
O |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
N |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
HO-C |
|
|
|
|
|
|
|
C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C |
N |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C-OH |
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
O |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
O |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
659
гидразидом или дигидразидом. При взаимодействии диангидридов тетракарбоновых кислот формулы
|
OC |
N |
N |
N |
N |
CO |
|
O |
C |
C Ar |
C |
C |
|||
|
O |
||||||
OC |
|
O |
n O |
|
|||
|
|
|
CO |
где n = 0÷1, Аr = м-С6Н4; n-С6Н4; С6Н4ОС6Н4; С6Н4С(СН3)2С6Н4; С6Н4СОС6Н4, с диаминами образуются высокомолекулярные полиамидокислоты с высокими
прочностными свойствами.
17.4.3. Получение бензимидазолов
Бензимидазолы
|
NH |
|
R1 |
R2 |
, |
|
N |
|
где R1 = C6Н4, R2 = СН3-С6Н5; СН3СН2С6Н5 и другие. получил Гобрекер еще в 1972 г. Алкилбензимидазолы синтезируютполучают взаимодействием альдегидов с о- диаминами или о-диаминов с кислотами, их ангидридами или хлорангидридами.
Полимеры, содержащие бензимидазольные циклы, обладают высокой термостойкостью и удовлетворительной растворимостью в органических растворителях.
17.4.4. Получение бензоксазолов
Бензоксазолы, соответствующие формуле
|
OH |
O |
|
|
|
|
|
|
|
R |
NH-CO-CH=CH-C=N |
R |
, |
где R = Н, СН3, С1, получают конденсацией о-гидроксиариламинов с d,l- тиояблочной кислотой или ее функциональными производными при соотношении 2:1 и 390-440 К в высококипящем органическом растворителе. Аналогично можно получать нафтоксазолы.
Бензоксазолы являются исходными веществами для синтеза синтетических волокон и красителей.
660
17.4.5. Получение бисмалеимидов
Бисмалеимиды - мономеры для получения термостойких материалов "Кинель" и "Керимид", выпускаемых фирмой "Рон Пуленк" (Франция). Эти полимеры относятся к классу ароматических полиимидов и обладают наряду с высокой термостабильностью хорошими физико-химическими свойствами. Их применяют в электронной технике и в специальных областях. Бисмалеимиды получают внутримолекулярной циклизацией бисмалеимовых кислот или взаимодействием малеинового ангидрида с арилендиамином.
В качестве мономеров используют N,N - замещенные дималеимиды форму-
лы
O |
O |
|
C |
C |
|
N—R—N |
|
|
C |
C |
|
O |
O |
, |
где R - двухвалентный остаток, например Alkylen, Arylen, Aralkylen или Alkarylen
. Полученные полимеры имеют т. разм. 600-800 К, они обычно хорошо растворимы, а их пленки прозрачны, эластичны и обладают высокой механической проч-
ностью. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
В качестве |
|
мономеров |
используют |
|
и |
|
другие |
бисмалеимиды, |
|||||||||||||
где R - двухвалентный органический радикал (этилен, триметилен, гексаметилен, |
|||||||||||||||||||||
п-фенилен, м-фенилен и др.) или |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Y |
O |
|
O Y |
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C |
N—R—N |
C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C |
C |
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
X |
O |
|
O X |
|
||||||||
где R = Alkylen, Arylen, Aralkylen и другие; X и Y = H, СН3, Cl |
и могут быть оди- |
||||||||||||||||||||
наковыми или различными. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
Кроме того, в качестве мономеров используют бисимиды общей формулы |
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CO |
CO |
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
R2 |
N—R—N |
R1 , |
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CO |
CO |
|
|
|
|
||||
где R, R1 и R2 – углеводородные группы и диимиды, строение которых приведено |
|||||||||||||||||||||
ниже |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CO |
|
|
|
|
|
CO |
|||
CO |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
HN |
|
|
|
|
|
|
|
NH |
|
HN |
|
|
|
|
|
|
|
|
CO |
CO |
|
|
|
|
|
|
CO |
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
CO |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
CO |
|
|
|
NH |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|