- •Сінтэз бялку ў расліннай клетцы: транскрыпцыя, трансляцыя, механізм перадачы генетычнай інфармацыі, клеткавыя структуры, якія прымаюць удзел у сінтэзе бялку.
- •Утварэнне алею і вугляводаў у расліннай клетцы.
- •Хімічная прырода і функцыі рэчываў другаснага абмену. Шляхі іх утварэння ў клетцы.
- •Будова расліннай клеткі. Класіфікацыя і функцыі клеткавых структур.
- •Будова, хімічны склад і функцыі клеткавых мембран. Вадкасна-мазаічная мадэль мембраны
- •Будова, хімічны склад і функцыі клеткавай абалонкі. Суберынізацыя і лігніфікацыя клеткавай абалонкі.
- •Будова, хімічны склад і роля ядра, хларапластаў і мітахондрый.
- •Унутраны і знешні абмен рэчываў і энергіі клеткі, напрамкі метабалізму. Атф, яе хімічная будова і роля ў ператварэнні энергіі. Віды фасфарылявання адф.
- •Ферментатыўны каталіз. Ферментатыўная актыўнасць і яе залежнасць ад тэмпературы і рН асяроддзя.
- •Паглынанне вады расліннай клеткай. Водны і асматычны патэнцыялы клеткі, іх залежнасць ад знешніх і ўнутраных фактараў.
- •Паглынанне вады раслінай. Каранёвы ціск.
- •Транспірацыя, яе віды і фізіялагічная роля. Рэгуляванне вусцейкавай транспірацыі.
- •Рух вады па расліне: шлях вады, рухальныя сілы, хуткасць руху, праводзячыя элементы ў хваёвых і лісцевых раслін.
- •Залежнасць паглынання вады раслінай ад тэмпературы, аэрацыі і воднага патэнцыялу глебы.
- •Водны абмен, водны баланс і водны дэфіцыт. Уплыў воднага рэжыму расліны на яе прадукцыйнасць. Шляхі рэгуляцыі воднага абмену.
- •Сутнасць і значэнне фотасінтэзу. Агульнае ўраўненне фотасінтэзу
- •Пігменты хларапластаў: хімічная прырода, уласцівасці хларафілаў і каратыноідаў. Лакалізацыя пігментаў у хларапластах.
- •Уплыў розных фактараў на ўтварэнне зялёных і жоўтых пігментаў. Хлароз.
- •Паглынанне энергіі святла пігментамі. Спектры паглынання зялёных і жоўтых пігментаў і спектр дзеяння фотасінтэзу.
- •Сутнасць фотахімічнага этапу фотасінтэзу. Нецыклічнае і цыклічнае фотафасфарыляванне.
- •Аднаўленне вуглекіслаты ў працэсе фотасінтэзу (цемнавая фаза). Прадукты фотасінтэзу. Ккд светлавых і цемнавых рэакцый фотасінтэзу.
- •Транспартаванне па расліне прадуктаў фотасінтэзу: этапы шляху, праводзячыя элементы флаэмы, механізм, хуткасць руху, транспартныя формы асімілятаў. Спажыванне асімілятаў.
- •Залежнасць інтэнсіўнасці фотасінтэзу ад святла. Светлавыя крывыя чыстага фотасінтэзу ценевынослівых і святлолюбівых раслін.
- •Залежнасць інтэнсіўнасці фотасінтэзу ад цяпла, со2, водазабеспячэння, мінеральнага жыўлення.
- •Ураўненні балансу арганічных рэчываў і біялагічнага ўраджаю. Фотасінтэз як аснова прадукцыйнасці раслін. Шляхі павышэння прадукцыйнасці фотасінтэзу.
- •Сутнасць і фізіялагічная роля дыхання. Субстраты дыхання і іх выкарыстанне. Дыхальны каэфіцыент.
- •Акісленне субстрату ў працэсе дыхання: сутнасць і лакалізацыя ў клетцы гліколізу і цыкла Крэбса. Роля ў метабалізме клеткі.
- •Дыхальны ланцуг і акісляльнае фасфарыляванне. Каэфіцыент карыснага дзеяння дыхання.
- •32/1. Залежнасць інтэнсіўнасці дыхання ад унутраных і знешніх (цяпло, о2, водазабеспя-чэнне, со2, і інш.) фактараў. Роля дыхання ў прадукцыйнасці раслін.
- •Запасныя рэчывы раслін, іх функцыі і месцы ўтрымання. Сезонная дынаміка накаплення і ўзаемаператварэнне запасных рэчываў у вегетатыўных органах драўняных раслін.
- •Будова клеткі пракарыёт.
- •Тыпы жыўлення пракарыёт.
- •Шляхі атрымання пракарыётамі энергіі для жыццядзейнасці. Аэробнае і анаэробнае дыханне, браджэнне. Асноўныя віды браджэння. Сувязь браджэння і дыхання.
- •Біялагічная “фіксацыя” азоту. Роля свабоднажывучых і сімбіятычных мікраарганізмаў у азотным жыўленні раслін. Бактэрыйныя ўдабрэнні.
- •Кругаварот вугляроду ў біясферы. Роля мікраарганізмаў у ператварэнні вугляроду.
- •Мікра- і макраэлементы. Паглынальныя формы і фізіялагічная роля макраэлементаў.
- •41/1. Паглынанне пажыўных мінеральных рэчываў коранем: паступленне іёнаў у свабодную прастору, пасіўнае і актыўнае паглынанне іёнаў пратапластам, спосабы пераадолення мембраны.
- •Асіміляцыя азоту раслінай. Рэдукцыя нітратаў, амінаванне, пераамінаванне. Аміды як форма запасання азоту.
- •Уплыў знешніх фактараў (цяпло, аэрацыя глебы, водазабеспячэнне, рН глебавага раствору і інш.) на паглынанне і засваенне раслінай мінеральных рэчываў.
- •Мікарыза і яе роля ў мінеральным жыўленні раслін.
- •Правілы і фізіялагічныя асновы прымянення ўдабрэнняў
- •Паняцце аб онтагенезе, росце, развіцці і морфагенезе раслін.
- •Этапы онтагенезу расліны і расліннай клеткі.
- •Фітагармоны, іх хімічная будова, месцы ўтварэння і фізіялагічная роля. Прыродныя і сінтэтычныя стымулятары і інгібітары росту.
- •50/1. Механізм і характар росту раслін. Паказчыкі росту. Залежнасць росту ад знешніх умоў.
- •Рэгулятарнае дзеянне святла на рост і морфагенез. Сістэмы фітахрома і крыптахрома.
- •Карэляцыі: віды карэляцый, іх фізіялагічная роля. Апікальнае дамінаванне.
- •Палярнасць як фактар развіцця. Палярнасць чаранкоў.
- •Індукцыя развіцця раслін нізкімі тэмпературамі. Яравізацыя.
- •Фотаперыядызм. Віды рэакцыі раслін. Рэцэптар фотаперыядычнага ўздзеяння. Фізіялагічны сэнс фотаперыядызму
- •Фота- і геатрапізмы: рэцэптары святла, успрыняцце гравітацыі, мэтазгоднасць
- •Прарастанне насення і рост праростка: этапы, умовы, этыяляцыя.
- •Запасныя рэчывы насення і іх ператварэнне пры прарастанні насення.
- •Віды спакою насення, спосабы пераадолення глыбокага спакою.
- •Віды спакою драўняных раслін. Спосабы штучнага пераадолення спакою.
- •61/1. Устойлівасць раслін да ўздзеяння нізкіх тэмператур: холада-, мароза- і зімаўстойлівасць, пашкоджванні раслін, механізмы ўстойлівасці, закальванне.
- •Засухаўстойлівасць раслін: пашкоджванні раслін, механізмы ўстойлівасці, закальванне.
- •Устойлівасць раслін да ўздзеяння прамысловых газаў і пылі: шкодныя палютанты і іх уздзеянне на расліну, механізмы устойлівасці раслін, устойлівыя і неўстойлівыя віды.
Рух вады па расліне: шлях вады, рухальныя сілы, хуткасць руху, праводзячыя элементы ў хваёвых і лісцевых раслін.
Путь воды в растении распадется на три различные по физиологии, строению и протяженности части: 1)по живым клеткам корня; 2)по мертвым элементам ксилемы корня, стебля, черешка и жилок; 3)по живым клеткам листа до испаряющей поверхности. по сосудам и трахеидам вода передвигается, как по полым трубкам, подчиняясь общим гидродинамическим законам, по живым клеткам корня и листа – осмотическим путем, с помощью разности сосущих сил соседних клеток в правильно возрастающей последовательности. корневое давление нагнетает воду во сосуды центрального цилиндра корня, а сосущие силы, возникающие в листьях благодаря процессу транспирации, притягивают эту воду. Тем самым создается постоянный ток воды по всему растению. восходящий ток – подъем воды от корней до листьев, нисходящий ток – ток органич. веществ от листьев к корням. корневое давление – нижний двигатель водного тока, притягивающие воду сосущие силы листьев – верхний концевой двигатель тока. скорость восходящего тока колеблется от 1 – 6м/ч у хвойных, и до 25 – 60 м/ч у кольце сосудистых (летом в полдень). Скорость в течение суток изменяется в зависимости от интенсивности транспирации. Скорость движения зависит от сопротивления перемещения воды. А это сопротивление зависит от диаметра сосудов и трахеидов.
Залежнасць паглынання вады раслінай ад тэмпературы, аэрацыі і воднага патэнцыялу глебы.
Температура. Низкая или чрезмерно высокая температура почвы неблагоприятно отражается на деятельности корня. Растения южного происхождения завядают при снижении t до +5 и ниже. При понижении t почвы уменьшается интенсивность корней, и происходят изменения в цитоплазме: снижается ее проницаемость и увеличивается вязкость. Это ведет к снижению интенсивности водопоглощения. Аэрация – обеспечение корней свободным кислородом воздуха. На очень плотных почвах и на затопленных водой почвах интенсивность поглощения воды и другие функции нарушаются. Вреден именно недостаток кислорода. водный потенциал. Если почвенный раствор имеет осмотическое давление, равное осм.давлению клеточного сока корней, то поглощение воды прекращается. Водный потенциал приближается к 0 при полной ее влагоемкости. Чем более отрицателен водный потенциал, тем тяжелее растению поглощать воду. Водный потенциал зависит от механического состава почвы. В связи с этим выделяют след.виды влажности: 1)гравитационная (стекает вниз благодаря силам притяжения), 2)капилярная (передвигается в почве и поднимается вверх капиллярными силами); 3)пленочная (окружает мелкие частички почвы); 4)гигроскопическая (удерживается сорбционными силами, не доступна растениям)
16. Залежнасць інтэнсіўнасці транспірацыі ад унутраных і знешніх фактараў. интенсивность транспирации меняется в зависимости от сезона, от различного сочетания почвенно-экологических и метеорологических факторов. У древесных растений листья верхних ярусов транспирируют с большей интенсивностью, чем нижние и средние. Интенсивность зависит от видовой специфики растений: количество, размер и строение устьиц. недостаток или избыток воды, засоление или холодная почва действуют на интенсивность не сами по себе, а через их влияние на поглощение воды корневыми системами. свет. В темноте растения транспирируют в десятки раз слабее, чем на полном освещении. температура. Прямое ее воздействие связано с нагреванием листа, а косвенное – через изменение упругости паров, насыщающих пространство. ветер способствует повышению транспирации благодаря уносу паров воды от листьев, создавая недонасыщение воздуха у их поверхности. влажность воздуха. Согласно закону Дальтона, количество испаряемой воды прямо пропорционально дефициту насыщения воздуха водяными парами, определяемому по формуле d=F-f, где F – упругость паров при данной t, а f - то же фактически. С увеличением разницы между F и f интенсивность увеличивается.