- •Сінтэз бялку ў расліннай клетцы: транскрыпцыя, трансляцыя, механізм перадачы генетычнай інфармацыі, клеткавыя структуры, якія прымаюць удзел у сінтэзе бялку.
- •Утварэнне алею і вугляводаў у расліннай клетцы.
- •Хімічная прырода і функцыі рэчываў другаснага абмену. Шляхі іх утварэння ў клетцы.
- •Будова расліннай клеткі. Класіфікацыя і функцыі клеткавых структур.
- •Будова, хімічны склад і функцыі клеткавых мембран. Вадкасна-мазаічная мадэль мембраны
- •Будова, хімічны склад і функцыі клеткавай абалонкі. Суберынізацыя і лігніфікацыя клеткавай абалонкі.
- •Будова, хімічны склад і роля ядра, хларапластаў і мітахондрый.
- •Унутраны і знешні абмен рэчываў і энергіі клеткі, напрамкі метабалізму. Атф, яе хімічная будова і роля ў ператварэнні энергіі. Віды фасфарылявання адф.
- •Ферментатыўны каталіз. Ферментатыўная актыўнасць і яе залежнасць ад тэмпературы і рН асяроддзя.
- •Паглынанне вады расліннай клеткай. Водны і асматычны патэнцыялы клеткі, іх залежнасць ад знешніх і ўнутраных фактараў.
- •Паглынанне вады раслінай. Каранёвы ціск.
- •Транспірацыя, яе віды і фізіялагічная роля. Рэгуляванне вусцейкавай транспірацыі.
- •Рух вады па расліне: шлях вады, рухальныя сілы, хуткасць руху, праводзячыя элементы ў хваёвых і лісцевых раслін.
- •Залежнасць паглынання вады раслінай ад тэмпературы, аэрацыі і воднага патэнцыялу глебы.
- •Водны абмен, водны баланс і водны дэфіцыт. Уплыў воднага рэжыму расліны на яе прадукцыйнасць. Шляхі рэгуляцыі воднага абмену.
- •Сутнасць і значэнне фотасінтэзу. Агульнае ўраўненне фотасінтэзу
- •Пігменты хларапластаў: хімічная прырода, уласцівасці хларафілаў і каратыноідаў. Лакалізацыя пігментаў у хларапластах.
- •Уплыў розных фактараў на ўтварэнне зялёных і жоўтых пігментаў. Хлароз.
- •Паглынанне энергіі святла пігментамі. Спектры паглынання зялёных і жоўтых пігментаў і спектр дзеяння фотасінтэзу.
- •Сутнасць фотахімічнага этапу фотасінтэзу. Нецыклічнае і цыклічнае фотафасфарыляванне.
- •Аднаўленне вуглекіслаты ў працэсе фотасінтэзу (цемнавая фаза). Прадукты фотасінтэзу. Ккд светлавых і цемнавых рэакцый фотасінтэзу.
- •Транспартаванне па расліне прадуктаў фотасінтэзу: этапы шляху, праводзячыя элементы флаэмы, механізм, хуткасць руху, транспартныя формы асімілятаў. Спажыванне асімілятаў.
- •Залежнасць інтэнсіўнасці фотасінтэзу ад святла. Светлавыя крывыя чыстага фотасінтэзу ценевынослівых і святлолюбівых раслін.
- •Залежнасць інтэнсіўнасці фотасінтэзу ад цяпла, со2, водазабеспячэння, мінеральнага жыўлення.
- •Ураўненні балансу арганічных рэчываў і біялагічнага ўраджаю. Фотасінтэз як аснова прадукцыйнасці раслін. Шляхі павышэння прадукцыйнасці фотасінтэзу.
- •Сутнасць і фізіялагічная роля дыхання. Субстраты дыхання і іх выкарыстанне. Дыхальны каэфіцыент.
- •Акісленне субстрату ў працэсе дыхання: сутнасць і лакалізацыя ў клетцы гліколізу і цыкла Крэбса. Роля ў метабалізме клеткі.
- •Дыхальны ланцуг і акісляльнае фасфарыляванне. Каэфіцыент карыснага дзеяння дыхання.
- •32/1. Залежнасць інтэнсіўнасці дыхання ад унутраных і знешніх (цяпло, о2, водазабеспя-чэнне, со2, і інш.) фактараў. Роля дыхання ў прадукцыйнасці раслін.
- •Запасныя рэчывы раслін, іх функцыі і месцы ўтрымання. Сезонная дынаміка накаплення і ўзаемаператварэнне запасных рэчываў у вегетатыўных органах драўняных раслін.
- •Будова клеткі пракарыёт.
- •Тыпы жыўлення пракарыёт.
- •Шляхі атрымання пракарыётамі энергіі для жыццядзейнасці. Аэробнае і анаэробнае дыханне, браджэнне. Асноўныя віды браджэння. Сувязь браджэння і дыхання.
- •Біялагічная “фіксацыя” азоту. Роля свабоднажывучых і сімбіятычных мікраарганізмаў у азотным жыўленні раслін. Бактэрыйныя ўдабрэнні.
- •Кругаварот вугляроду ў біясферы. Роля мікраарганізмаў у ператварэнні вугляроду.
- •Мікра- і макраэлементы. Паглынальныя формы і фізіялагічная роля макраэлементаў.
- •41/1. Паглынанне пажыўных мінеральных рэчываў коранем: паступленне іёнаў у свабодную прастору, пасіўнае і актыўнае паглынанне іёнаў пратапластам, спосабы пераадолення мембраны.
- •Асіміляцыя азоту раслінай. Рэдукцыя нітратаў, амінаванне, пераамінаванне. Аміды як форма запасання азоту.
- •Уплыў знешніх фактараў (цяпло, аэрацыя глебы, водазабеспячэнне, рН глебавага раствору і інш.) на паглынанне і засваенне раслінай мінеральных рэчываў.
- •Мікарыза і яе роля ў мінеральным жыўленні раслін.
- •Правілы і фізіялагічныя асновы прымянення ўдабрэнняў
- •Паняцце аб онтагенезе, росце, развіцці і морфагенезе раслін.
- •Этапы онтагенезу расліны і расліннай клеткі.
- •Фітагармоны, іх хімічная будова, месцы ўтварэння і фізіялагічная роля. Прыродныя і сінтэтычныя стымулятары і інгібітары росту.
- •50/1. Механізм і характар росту раслін. Паказчыкі росту. Залежнасць росту ад знешніх умоў.
- •Рэгулятарнае дзеянне святла на рост і морфагенез. Сістэмы фітахрома і крыптахрома.
- •Карэляцыі: віды карэляцый, іх фізіялагічная роля. Апікальнае дамінаванне.
- •Палярнасць як фактар развіцця. Палярнасць чаранкоў.
- •Індукцыя развіцця раслін нізкімі тэмпературамі. Яравізацыя.
- •Фотаперыядызм. Віды рэакцыі раслін. Рэцэптар фотаперыядычнага ўздзеяння. Фізіялагічны сэнс фотаперыядызму
- •Фота- і геатрапізмы: рэцэптары святла, успрыняцце гравітацыі, мэтазгоднасць
- •Прарастанне насення і рост праростка: этапы, умовы, этыяляцыя.
- •Запасныя рэчывы насення і іх ператварэнне пры прарастанні насення.
- •Віды спакою насення, спосабы пераадолення глыбокага спакою.
- •Віды спакою драўняных раслін. Спосабы штучнага пераадолення спакою.
- •61/1. Устойлівасць раслін да ўздзеяння нізкіх тэмператур: холада-, мароза- і зімаўстойлівасць, пашкоджванні раслін, механізмы ўстойлівасці, закальванне.
- •Засухаўстойлівасць раслін: пашкоджванні раслін, механізмы ўстойлівасці, закальванне.
- •Устойлівасць раслін да ўздзеяння прамысловых газаў і пылі: шкодныя палютанты і іх уздзеянне на расліну, механізмы устойлівасці раслін, устойлівыя і неўстойлівыя віды.
Фітагармоны, іх хімічная будова, месцы ўтварэння і фізіялагічная роля. Прыродныя і сінтэтычныя стымулятары і інгібітары росту.
Фитогормоны — низкомолекулярные органические вещества, вырабатываемые растениями и имеющие регуляторные функции.
Фитогормоны регулируют многие процессы жизнедеятельности растений: прорастание семян, рост, дифференциацию тканей и органов, цветение, созревание плодов и т. п.
Образуются главным образом в активно растущих тканях на верхушках корней и стеблей. К фитогормонам обычно относят ауксины, гиббереллины и цитокинины, а иногда и ингибиторы роста, напр. абсцизовую кислоту
ФИТОГОРМО́НЫ (гормоны растений), органические вещества небольшого молекулярного веса, образуемые в малых количествах в одних частях многоклеточных растений и действующие на другие их части как регуляторы и координаторы роста и развития.
Основные гормоны растений — это органические соединения с молекулярной массой от 28 (этилен) до 346 (гибберелловая кислота). Многие фитогормоны и другие регуляторы роста растений представляют собой слабые кислоты.
Стимуляторы: ауксины, гиббрелины, цитокинины Ингибиторы: - абсцизовая кислота, этилен.
50/1. Механізм і характар росту раслін. Паказчыкі росту. Залежнасць росту ад знешніх умоў.
В семенах растений имеется эндосперм, снабжающий зародыш питательными веществами. Семена сосудистых растений при прорастании образуют корни и побеги. Корни и побеги многократно ветвятся, а их растущие кончики, состоящие из недифференцированных клеток, образуют конусы нарастания (верхушечные меристемы). Многократные деления в конусе нарастания постоянно поставляют новые клетки, обеспечивающие рост в длину. Непосредственно за этой зоной находятся зоны дифференцировки и растяжения; здесь новообразованные клетки превращаются в специализированные клетки ксилемы и флоэмы - проводящих тканей растения. В процессе дифференцировки эти клетки сильно растягиваются в длину, что обеспечивает очень быстрый рост побегов. Между ксилемой и флоэмой расположен слой камбиальных клеток, за счет которых происходит утолщение стеблей и корней. Приведенное выше описание относится в основном к деревьям и кустарникам. В отличие от них, у многих травянистых растений зона нарастания листьев находится у основания, а не на верхушке. Листья растут у них снизу. Динамика (или ход роста) – изменение размеров (массы) растения с течением времени. абсолютная скорость роста (прирост) – увеличение размеров растения за интервал времени, рассчитывается по формуле: v(абс)=(Н2-Н1)/(t2-t1), где Н1 и Н2 – исходный и конечный параметр растения за период t. относительная скорость роста – доля прироста
50/2. растения за единицу времени от первоначального размера: v(отн)=100*(H2-H1)/H1 Температура. Ранние растения растут при температуре ниже 0°С. Различают три кардинальные температурные точки: минимальная температура, при которой рост только начинается, оптимальная — наиболее благоприятная для ростовых процессов, и максимальная, при которой рост прекращается. Свет. Растения используют свет двумя путями: во-первых, как энергетический ресурс (свет служит источником энергии для синтеза органических веществ — фотосинтез); во-вторых, как сигнал или источник информации. Во втором случае энергия света может быть на несколько порядков ниже, чем в первом. Свет оказывает большое и разностороннее влияние на темпы и характер роста, как отдельных органов, так и растительного организма в целом. Снабжение кислородом. Процессы роста требуют затрат энергии, источником которой служит процесс дыхания. В этой связи понятна необходимость кислорода. При снижении концентрации кислорода ниже 5% рост тормозится. Это происходит не только из-за нарушения энергетического баланса, но и в силу накопления продуктов анаэробного обмена (спирт, молочная кислота). Минеральное питание. Для нормального протекания ростовых процессов необходимо достаточное снабжение всеми необходимыми минеральными элементами. Особенно специфична роль снабжения растений азотом.