- •Сінтэз бялку ў расліннай клетцы: транскрыпцыя, трансляцыя, механізм перадачы генетычнай інфармацыі, клеткавыя структуры, якія прымаюць удзел у сінтэзе бялку.
- •Утварэнне алею і вугляводаў у расліннай клетцы.
- •Хімічная прырода і функцыі рэчываў другаснага абмену. Шляхі іх утварэння ў клетцы.
- •Будова расліннай клеткі. Класіфікацыя і функцыі клеткавых структур.
- •Будова, хімічны склад і функцыі клеткавых мембран. Вадкасна-мазаічная мадэль мембраны
- •Будова, хімічны склад і функцыі клеткавай абалонкі. Суберынізацыя і лігніфікацыя клеткавай абалонкі.
- •Будова, хімічны склад і роля ядра, хларапластаў і мітахондрый.
- •Унутраны і знешні абмен рэчываў і энергіі клеткі, напрамкі метабалізму. Атф, яе хімічная будова і роля ў ператварэнні энергіі. Віды фасфарылявання адф.
- •Ферментатыўны каталіз. Ферментатыўная актыўнасць і яе залежнасць ад тэмпературы і рН асяроддзя.
- •Паглынанне вады расліннай клеткай. Водны і асматычны патэнцыялы клеткі, іх залежнасць ад знешніх і ўнутраных фактараў.
- •Паглынанне вады раслінай. Каранёвы ціск.
- •Транспірацыя, яе віды і фізіялагічная роля. Рэгуляванне вусцейкавай транспірацыі.
- •Рух вады па расліне: шлях вады, рухальныя сілы, хуткасць руху, праводзячыя элементы ў хваёвых і лісцевых раслін.
- •Залежнасць паглынання вады раслінай ад тэмпературы, аэрацыі і воднага патэнцыялу глебы.
- •Водны абмен, водны баланс і водны дэфіцыт. Уплыў воднага рэжыму расліны на яе прадукцыйнасць. Шляхі рэгуляцыі воднага абмену.
- •Сутнасць і значэнне фотасінтэзу. Агульнае ўраўненне фотасінтэзу
- •Пігменты хларапластаў: хімічная прырода, уласцівасці хларафілаў і каратыноідаў. Лакалізацыя пігментаў у хларапластах.
- •Уплыў розных фактараў на ўтварэнне зялёных і жоўтых пігментаў. Хлароз.
- •Паглынанне энергіі святла пігментамі. Спектры паглынання зялёных і жоўтых пігментаў і спектр дзеяння фотасінтэзу.
- •Сутнасць фотахімічнага этапу фотасінтэзу. Нецыклічнае і цыклічнае фотафасфарыляванне.
- •Аднаўленне вуглекіслаты ў працэсе фотасінтэзу (цемнавая фаза). Прадукты фотасінтэзу. Ккд светлавых і цемнавых рэакцый фотасінтэзу.
- •Транспартаванне па расліне прадуктаў фотасінтэзу: этапы шляху, праводзячыя элементы флаэмы, механізм, хуткасць руху, транспартныя формы асімілятаў. Спажыванне асімілятаў.
- •Залежнасць інтэнсіўнасці фотасінтэзу ад святла. Светлавыя крывыя чыстага фотасінтэзу ценевынослівых і святлолюбівых раслін.
- •Залежнасць інтэнсіўнасці фотасінтэзу ад цяпла, со2, водазабеспячэння, мінеральнага жыўлення.
- •Ураўненні балансу арганічных рэчываў і біялагічнага ўраджаю. Фотасінтэз як аснова прадукцыйнасці раслін. Шляхі павышэння прадукцыйнасці фотасінтэзу.
- •Сутнасць і фізіялагічная роля дыхання. Субстраты дыхання і іх выкарыстанне. Дыхальны каэфіцыент.
- •Акісленне субстрату ў працэсе дыхання: сутнасць і лакалізацыя ў клетцы гліколізу і цыкла Крэбса. Роля ў метабалізме клеткі.
- •Дыхальны ланцуг і акісляльнае фасфарыляванне. Каэфіцыент карыснага дзеяння дыхання.
- •32/1. Залежнасць інтэнсіўнасці дыхання ад унутраных і знешніх (цяпло, о2, водазабеспя-чэнне, со2, і інш.) фактараў. Роля дыхання ў прадукцыйнасці раслін.
- •Запасныя рэчывы раслін, іх функцыі і месцы ўтрымання. Сезонная дынаміка накаплення і ўзаемаператварэнне запасных рэчываў у вегетатыўных органах драўняных раслін.
- •Будова клеткі пракарыёт.
- •Тыпы жыўлення пракарыёт.
- •Шляхі атрымання пракарыётамі энергіі для жыццядзейнасці. Аэробнае і анаэробнае дыханне, браджэнне. Асноўныя віды браджэння. Сувязь браджэння і дыхання.
- •Біялагічная “фіксацыя” азоту. Роля свабоднажывучых і сімбіятычных мікраарганізмаў у азотным жыўленні раслін. Бактэрыйныя ўдабрэнні.
- •Кругаварот вугляроду ў біясферы. Роля мікраарганізмаў у ператварэнні вугляроду.
- •Мікра- і макраэлементы. Паглынальныя формы і фізіялагічная роля макраэлементаў.
- •41/1. Паглынанне пажыўных мінеральных рэчываў коранем: паступленне іёнаў у свабодную прастору, пасіўнае і актыўнае паглынанне іёнаў пратапластам, спосабы пераадолення мембраны.
- •Асіміляцыя азоту раслінай. Рэдукцыя нітратаў, амінаванне, пераамінаванне. Аміды як форма запасання азоту.
- •Уплыў знешніх фактараў (цяпло, аэрацыя глебы, водазабеспячэнне, рН глебавага раствору і інш.) на паглынанне і засваенне раслінай мінеральных рэчываў.
- •Мікарыза і яе роля ў мінеральным жыўленні раслін.
- •Правілы і фізіялагічныя асновы прымянення ўдабрэнняў
- •Паняцце аб онтагенезе, росце, развіцці і морфагенезе раслін.
- •Этапы онтагенезу расліны і расліннай клеткі.
- •Фітагармоны, іх хімічная будова, месцы ўтварэння і фізіялагічная роля. Прыродныя і сінтэтычныя стымулятары і інгібітары росту.
- •50/1. Механізм і характар росту раслін. Паказчыкі росту. Залежнасць росту ад знешніх умоў.
- •Рэгулятарнае дзеянне святла на рост і морфагенез. Сістэмы фітахрома і крыптахрома.
- •Карэляцыі: віды карэляцый, іх фізіялагічная роля. Апікальнае дамінаванне.
- •Палярнасць як фактар развіцця. Палярнасць чаранкоў.
- •Індукцыя развіцця раслін нізкімі тэмпературамі. Яравізацыя.
- •Фотаперыядызм. Віды рэакцыі раслін. Рэцэптар фотаперыядычнага ўздзеяння. Фізіялагічны сэнс фотаперыядызму
- •Фота- і геатрапізмы: рэцэптары святла, успрыняцце гравітацыі, мэтазгоднасць
- •Прарастанне насення і рост праростка: этапы, умовы, этыяляцыя.
- •Запасныя рэчывы насення і іх ператварэнне пры прарастанні насення.
- •Віды спакою насення, спосабы пераадолення глыбокага спакою.
- •Віды спакою драўняных раслін. Спосабы штучнага пераадолення спакою.
- •61/1. Устойлівасць раслін да ўздзеяння нізкіх тэмператур: холада-, мароза- і зімаўстойлівасць, пашкоджванні раслін, механізмы ўстойлівасці, закальванне.
- •Засухаўстойлівасць раслін: пашкоджванні раслін, механізмы ўстойлівасці, закальванне.
- •Устойлівасць раслін да ўздзеяння прамысловых газаў і пылі: шкодныя палютанты і іх уздзеянне на расліну, механізмы устойлівасці раслін, устойлівыя і неўстойлівыя віды.
Будова, хімічны склад і функцыі клеткавых мембран. Вадкасна-мазаічная мадэль мембраны
Мембраны складаюць значную частку клеткі. Яна складае прыкладна 60% ад сухой масы клеткі. Мембраны – ультра тонкая плёека (ад 5 да 10 нм), якая складзена з двух слаёў малекул. Пабудавана з ліпідаў і бялкоў. Ліпіды прадстаўлены фосфаліпідамі, глікаліпідамі, стэроламі.
Липиды представлены фосфолипидами, гликолипидами и стиролами. Фосфо- и гликолипиды – полярные соединения, стиролы – неполярные.
Н2С – О – ОС – жирная кислота
НС – О – ОС
Н2С – О – Н2РО3 – Х фосфаліпід (з фосфарам)
Двухслойная ліпідная структура:
палярная галоўка
тлустныя кіслоты
Функыі мембран:
Бар’ерная.
Забяспечвае выбіральны перанос рэчыва ў прамым і зваротным накірунку.
З мембранамі звязаны асматычныя з’явы клеткі.
Адбываюцца рэакцыі звязанныя з ператварэннем энергіі (у хларапластах сонечная энергія ператвараецца ў хімічную).
Будова, хімічны склад і функцыі клеткавай абалонкі. Суберынізацыя і лігніфікацыя клеткавай абалонкі.
Клетка окружена плотной оболочкой, состоящей из целлюлозы (25%), гемицеллюлозы(51%), пектиновых веществ(до 5%) и небольшого количества струкрурных белков и липидов (4%). Целлюлоза состоит из фибрилл толщиной 3-10нм и микрофибрилл толщиной до 25 нм. Они погружены в матрикс, состоящий из гемицеллюлоз, пектиновых в-в и структурных белков. Гемицеллюлозы – полисахариды, представлены пентозанами (полимерами пентоз) и гексозанами (полимерами гексоз). пектиновые в-ва – высокомолекулярные углеводы, состоящие из галактуроновой кислоты. структурые белки. Наиболее известный – экстенсин (придает эластичность и специфич.структуру). суберинизация (опробковение) приводит к резкому снижению проницаемости клетки, клетка теряет жизнеспособность. Лигнификация (одревеснение) приводит к значительному повышению прочности и жесткости клеточной стенки.
Функции: придает форму клетке и выполняет защитную функцию. Предохряняет внутреннее содержимое клетки от внешних воздействий, противостоит высокому гидростатическому давлению клеточного сока, препятствует разрыву клетки.
Будова, хімічны склад і роля ядра, хларапластаў і мітахондрый.
Ядро окружено двойной мембраной с порами. В ядре сосредоточено осн.колич. ДНК. В нем же синтезируются информационные рибонуклеиновые кислоты (иРНК). В ядре расположено ядрышко, которое содержит много РНК, является основным местом синтеза РНК и формирования рибосом. ДНК в
месте с белками-гистонами образует хромосомы. роль ядра - контроль всех процессов жизнедеятельности клетки, синтез рибосомы, содержит наследственную информацию.
Митохондрии – органеллы клетки вытянутой формы размерами в длину 4-7 мкм и в диаметре 0,5-2мкм с эластичной двойной мембраной и студнеобразным матриксом. Внутренняя мембрана образует ряд выростов (крист), разделяющих полость митохондрии (матрикс) на ряд отсеков. Матрикс содержит большое количество ферментных систем, принимающих участие в процессе дыхания. Мембраны содержат большое количество белка (65%) и липидов (35). Митохондрии – энергетические центры клетки. Роль – окисление орг.веществ в процессе дыхания до СО2 и Н2О, запасание энергии в макроэргических связях (-О, -Р) молекулы АТФ(аденозинтрифосфата).
Хлоропласты – дисковидные зеленые органеллы, имеющие двойную мембрану и сложную структуру. Белки – 35-55% сухого вещества, липиды – 20-30%, пластидные пигменты – 1-2%, РНК и ДНК – 2,5-3,5%.