- •1. Прадмет і задачы курса “Абслугоўванне карыстальнікаў”. Эвалюцыя яго праблематыкі і тэрміналогіі.
- •2. Канцэпцыі чытання і іх уплыў на абслугоўванне карыстальнікаў бібліятэк.
- •3. Канцэпцыі бібліятэчнага абслугоўвання, іх трансфармацыя на розных этапах развіцця бібліятэк.
- •4. Мэты, задачы і прынцыпы абслугоўвання карыстальнікаў бібліятэк.
- •5. Кніга і чытанне як фактары сацыялізацыі асобы.
- •6. Роля бібліятэкі ў працэсе сацыялізацыі асобы карыстальніка.
- •7. Прыярытэтныя накірункі абслугоўвання карыстальнікаў у Беларусі і іншых краінах.
- •8. Вызначэнне сацыяльна абумоўленых прыярытэтаў абслугоўвання карыстальнікаў у дакументах міжнароднага бібліятэчнага супольніцтва.
- •9. Бібліятэка ў сістэме бесперапыннай адукацыі. Самаадукацыйнае чытанне як форма бесперапыннай адукацыі.
- •10. Роля бібліятэкі ў фарміраванні прававой культуры насельніцтва.
- •11. Зніжэнне бар’ераў даступнасці інфармацыі для карыстальнікаў з псіхічнымі і фізічнымі асаблівасцямі.
- •12. Фарміраванне культуры чытання і інфармацыйнай культуры карыстальнікаў ва ўмовах пабудовы грамадства ведаў.
- •13. Вывучэнне карыстальніка як аснова абслугоўвання.
- •14. Прадмет, задачы і функцыі сацыялогіі чытання.
- •15. Сацыялагічныя даследванні чытання: гісторыя і сучаснасць.
- •16. Вывучэнне карыстальнікаў бібліятэк у Беларусі.
- •17. Методыка вывучэння карыстальнікаў ва ўмовах бібліятэкі.
- •18. Праграма сацыялагічнага даследвання чытання як асноўны метадычны дакумент.
- •19. Метады збору першаснай сацыялагічнай інфармацыі і іх ужыванне ў даследваннях чытання.
- •20. Шкалы вымярэння сацыяльных паказчыкаў і межы іх ужывання ў даследваннях чытання.
- •21. Колькасны аналіз вынікаў даследвання чытання.
- •22. Чытанне дзяцей і падлеткаў як аб’ект даследвання.
- •23. Чытач публічнай бібліятэкі і праблемы яго вывучэння на сучасным этапе.
- •24. Вывучэнне чытання і чытацкіх паводзін карыстальнікаў навуковых бібліятэк.
- •25. Найбольш распаўсюджаныя праблемы сацыялагічных даследванняў у бібліятэцы.
- •26. Навуковыя прынцыпы бібліятэчных сацыялагічных даследванняў.
- •27. Распрацоўка агульнай канцэпцыі даследвання і яе адлюстраванне ў метадалагічным раздзеле праграмы.
- •28. Патрабаванні да выбаркі адзінак назірання і іх рэалізацыі ў бібліятэчным даследванні.
- •29. Выбар метадаў збору першаснай сацыялагічнай інфармацыі аб чытанні і чытацкіх паводзінах карыстальнікаў у адпаведнасці з мэтай і задачамі даследвання.
- •30. Аналіз дакументаў як метад збору першаснай сацыялагічнай інфармацыі.
- •31. Навуковае назіранне і яго роля ў даследванні праблем бібліятэчнага абслугоўвання.
- •32. Апытанне: віды, формы, патрабаванні да падрыхтоўкі і правядзення.
- •33. Арганізацыя даследвання і падвядзенне яго вынікаў.
8. Вызначэнне сацыяльна абумоўленых прыярытэтаў абслугоўвання карыстальнікаў у дакументах міжнароднага бібліятэчнага супольніцтва.
Фарміраванне прававой культуры насельніцтва;
Дапамога карыстальнікам з «асобымі патрэбнасцямі», перш за ўсё, інвалідам;
Дапамога ў бесперапыннай адукацыі;
Фарміраванне інфармацыйнай культуры карыстальнікаў.
Публичные библиотеки в век цифровой информации. – М.: ФАИР-ПРЕСС, 2004. – С. 24.
У дадзеным выданні названы еўрапейскія прыярытэты бібліятэчнага абслугоўвання карыстальнікаў. Зыходзячы з іх, вызначаюцца і сацыяльна абумоўленыя кірункі абслугоўвання, што рэалізуюцца ў бібліятэках літэральна ўсіх краін Еўрасаюза, а таксама – Расіі і Беларусі.
9. Бібліятэка ў сістэме бесперапыннай адукацыі. Самаадукацыйнае чытанне як форма бесперапыннай адукацыі.
Адукацыя і навучанне прызнаны ва ўсіх краінах найбольш эфектыўным спосабам асобаснага развіцця.
Бесперапынная адукацыя разумеецца як працэс, уключаючы фармальную, дадатковую адукацыю, дыстанцыйнае навучанне і самаадукацыю на працягу ўсяго жыцця сучаснага чалавека.
Роля бібліятэкі ў сістэме бесперапыннай адукацыі
Бібліятэка валодае значнымі адукацыйнымі рэсурсамі, у тым ліку і электроннымі, якія даступны шырокім колам карыстальнікаў.
Гэта робіць яе цэнтрам, які можа прадастаўляць сродкі для самастойнага набыцця ведаў усім жадаючым.
Бібліятэкі многіх краін валодаюць распрацаванай стратэгіяй абслугоўвання ў дапамогу бесперапыннай адукацыі карыстальнікаў.
Актыўнымі партнёрамі бібліятэкі ў гэтай дзейнасці з’яўляюцца:
Установы адукацыі ўсіх узроўняў; Аддзяленні дыстанцыйнай адукацыі; Арганізацыі, якія прадастаўляюць адукацыйныя паслугі дарослым; Курсы, школы, гурткі, трэнінгі, якія функцыянуюць на платнай аснове; Валанцёрскі рух у падтрымку чытання і пісьменнасці.
Самастойная адукацыйная дзейнасць бібліятэк:
Навучанне рабоце на камп’ютары; Прадастаўленне доступу да электроннай адукацыйнай прасторы; Кансультаванне па асобных пытаннях; Арганізацыя разнастайных школ, курсаў, трэнінгаў; Арганізацыя цэнтраў бесперапыннай адукацыі.
Падрыхтоўка саміх бібліятэкараў да адукацыйнай дзейнасці:
Павышэнне псіхолага-педагагічнай культуры; Фарміраванне навыкаў даступнага і простага тлумачэння складаных пытанняў; Распрацоўка аптымальных стратэгій інфармацыйнага пошуку на аснове разумення патрэбнасцей карыстальнікаў; Уменне навучыць карыстальніка не толькі знаходзіць, але і ацэніваць інфармацыю.
____________________________________________________________________
Бібліятэка і самаадукацыйнае чытанне.
Пад тэрмінам «самаадукацыя» звычайна разумеюць самастойнае набыццё сістэматызаваных ведаў у адпаведнасці з індывідуальным інтарэсам асобы.
Самаадукацыйнае чытанне:
Самастойнае, мэтанакіраванае і планамернае набыццё сістэматызаваных ведаў з дапамогаю чытання.
Адметныя рысы самадукацыйнага чытання
Самастойнасць;
Мэтанакіраванасць;
Планамернасць;
Сістэматычнасць.
Месца самаадукацыйнага чытання ў сістэме бесперапыннай адукацыі
Самаадукацыйнае чытанне з’яўляецца асноўным спосабам набыцця сістэматызаваных ведаў у той перыяд, калі чалавек нідзе не навучаецца, што і дазваляе лічыць адукацыю бесперапыннай.
Работа бібліятэк у дапамогу самаадукацыі
Індывідуальнае кансультаванне;
Індывідуальнае інфармаванне;
Кіраўніцтва чытаннем;
Складанне індывідуальных планаў чытання;
Рэкамендацыйныя спісы літаратуры;
Групы, гурткі, суполкі, аматарскія аб’яднанні,
Адукацыйныя праграмы.