16 Билет

16-билет

1. Биліктің анықтамалары және ресурстары?

Билік саясатты іске асыру құралы. Биліктің мәнін анықтауда мынадай көзқар мен анықтамалар бар:

• Бихевиористік : билік адамдардың мінез құлқын өзгертуге не баөылауға алу мүмкіндігіне негізделген айрықша міне құлықтың түрң

• Структуралистік: билік басқарушы мен бағыныштылар арасындағы қалыптасқан ерекше қарым қатынас

• Маркстік: билік біреулердің екінші біреулерге жүргізетін үстемдігі

• Позитивистік социологиялық: Вебер. Бір субъектінің екінші субъектіге әсер ету мүмкіндігі

Саяси билік ресурстары- субъекті мақсатына сәйкес билік объектісіне ықпал етуді қамтамасыз ететін барлық құралдар. Олар: экономикалық, әлеуметтік, ақпараттық, күштеу,демографиялық. Экономикалық -қоғамдық және жеке өндіріске және пайдалануға қажетті материалдық құндылықтар, ақша, пайдалы қазбалар, техника, т.б. Әлеуметтік - әлеуметтік құрылымдағы орынды, әлеуметтік мәртебені жоғарылату немесе төмендету қабілеттілігі. Ақпараттық - білім мен ақпарат, сонымен бірге оларды алу және тарату: ғылым және білім институттары, БАҚ, т.б. Күштеу - бүл қару, күшті қолдану аппараты, осы мақсатта арнайы дайындалған адамдар тобы. Мемлекетте оның ядросын әскер, полиция, қауіпсіздік органдары, сот, прокуратурақұрайды. Демографиялық - адамның өзі басқа ресурстарды құрушы әмбебап ресурс ретінде қызмет етеді.

2. Саяси мәдениеттің мәні.Құрылымы мен функциялары?

Саяси мәдениет қоғамның рухани мәдениетінің құрамдас бөлігі, оның қоғамдық саяси институттармен және саяси процестермен байланысты элементтерін қамтиды.

Құрамына кіреді:

• Жылдар бойы қалыптасқансаяси дәстүрлер

• Саяси практиканың жүзеге асқан нормалар

• Түрлі қоғамдық саяси институттардың озара қарым қатынасына қарайорныққан идеялар, сенімдер

• Саяси жүйеге байланысты қалыптасқан адамдардың ұстанған мақсаттары, саяси мінез құлықтары

• Қоғам, мемлекет және жеке адам арасындағы қатынастар принциптері

Алмон және Верба көрсеткен типтері:

• Патриархалдық азаматтардың саяси өмірге қатысуға, танып білуге құлқы жоқ

• Кіріптарлық саяси институттар ыңғайына мейлінше берілу, азамат қ белсенділіктің жоқтығы

• Белсенділік азам р дың саяси іс әр ке ерекше құлшынысының болуы

Функциялары:

• Тәрбиелік адамдардың интеллектуалдық дамуы

• Реттеушілік адамдардың саяси мінез құлқының қалыптасуына, саяси жүйе ағымдарына баға беруіне әсер ету

• Коммуникативтік саяси дәстүрлердің мүра етілуі

• Интегративтік саяси жүйенің бірлігін, тұтастығын қамтамасыз ету

3. Қауіпсіздіктің халықаралық жүйесінің құрылуы және адамды қорғауды қамтамасыз ету

Қазақстанның сыртқы саясатының негізінде өзінің қауіпсіздігін,егемендігі мен аумақтық тұтастықтығын қамтамасыз ететін,мемлекетіміздің дүниежүзілік қауымдастыққа енуіне,республика ішіндегі реформаларды жүзеге асыруға,оның тиімді және өсіңкі экономика,тұрақты демократиялық институттар жасауға,барлық республика халқының құқығы мен бостандықтарын қорғауға қолайлы жағдайлар жасау мүдделері жатыр.Ол өзінің қауіпсіздігін қамтамасыз етуде әскери құралдарды емес,парасатты,салмақты дипломатияға сүйене отырып,саяси құралдарды пайдалануды мақсат етіп отыр.Ол халықаралық байланыстарының негізінде таяу және алыс шетелдердің бәрімен өзара тиімді саяси,әлеуметтік-экон-лық, мәдени қатынастарды орнатуға ұмтылуда.