Г.Граник, С.Бондаренко - Знаки препинания. Часть 1-2 - 1995 / Знаки препинания. Часть 2
.pdf= = =jZgbd K F ;hg^Zj_gdh
AG:DB
IJ?IBG:GBY
QZklv \lhjZy
Dgb]Z ^ey mqZsboky b ihklmiZxsbo \ \mau
Fhkd\Z
GIH H;J:AH<:GB?
1998
<\_^_gb_
<u hldjueb ijh^he`_gb_ m`_ agZdhfhc \Zf dgb]b AgZdb ij_ibgZgby Ijb jZ[hl_ k i_j\hc qZklvx aZdeZ^u\Zeky lhl kbglZdkbq_kdbc nmg^Zf_gl [_a dhlhjh]h g_\hafh`gh ihkljhblv a^Zgb_ imgdlmZpbhgghc ]jZfhlghklb < wlhc qZklb \Zf ij_^eZ]Z_lky \_kv hklZevghc imgdlmZpbhgguc dmjk
@_eZ_f mki_oZ
H]eyg_fky gZ ijhc^_gguc imlv
Ij_`^_ q_f hlijZ\blvky \ ^Zevg_cr__ ieZ\Zgv_ ih [mjguf \hegZf jmkkdhc imgdlmZpbb h]eyg_fky gZ ijhc^_gguc imlv qlh \u m`_ agZ_l_ b mf__l_ ^_eZlv \ j_amevlZl_ jZ[hlu gZ^ i_j\hc qZklvx wlhc dgb]b"
Ijh\_jycl_ k_[y ih oh^m \Zr_c jZ[hlu ^_ckl\bl_evgh eb \u \k_ wlh mf__l_ ^_eZlv"
<h i_j\uo hij_^_eylv kdhevdh hkgh\ \ ij_^eh`_gbb b gZ hkgh\Zgbb wlh]h j_rZlv ijhklh_ ij_^eh`_gb_ beb keh`gh_
GZ dZjl_ gZrbo ^hjh] wlZ i_j\Zy ^hjh]Z kh k\hbfb ^hjh`dZfb \u]ey^bl lZd
GZijbf_j \ ij_^eh`_gbb B]jZxl \hegu \_l_j k\bs_l b fZqlZ ]g_lky b kdjbibl F X E_jfhglh\ \u gZoh^bl_ ljb hkgh\u b ^_eZ_l_ ba wlh]h \u\h^ qlh ij_^eh`_gb_ keh`gh_ khklhbl ba lj_o qZkl_c
<h \lhjuo hij_^_eylv q_f kh_^bg_gu qZklb keh`gh]h ij_^eh`_gby b \ aZ\bkbfhklb hl wlh]h \u[bjZlv h^gm ba lj_o ^hjh]
3
?keb fu ihc^_f i h i _ j \ h c ba lj_o ^hjh`_d lh gZf ihgZ^h[blky mf_gb_ hij_^_eblv dZd jZkiheh`_gu qZklb keh`gh]h ij_^eh`_gby — h^gZ aZ ^jm]hc dZd]mkb beb h^gZ \gmljb ^jm]hc dZd fZlj_rdb
LZd _keb \u kjZ\gbl_ \ur_ijb\_^_ggh_ ij_^eh`_gb_ ba E_jfhglh\Z dhlhjuf fu gZqZeb wlb \hkihfbgZgby b ij_^eh`_gb_ LZf ]^_ g_[h koh^blky k a_fe_c ]hjbahgl jh^beky fheh^hc F K\_leh\ lh dh
4
g_qgh kmf__l_ hij_^_eblv qlh \ i_j\hf kemqZ_ qZklb jZkiheh`_gu h^gZ aZ ^jm]hc dZd ]mkb Z \h \lhjhf — h^gZ \gmljb ^jm]hc dZd fZlj_rdb
Bf_y ^_eh k ]mkyfb \u hl^_ey_l_ qZklb ^jm] hl ^jm]Z aZiylufb <klj_lb\rbkv kfZlj_rdZfb \u \u^_ey_l_ \gmlj_ggxx fZlj_rdm k ^\mo klhjhg Gh MfZlj_r_d _klv kemqZc eh\mrdZ Fh]ml \klj_lblvky jy^hf ^\Z khxaZ beb khxa b khxagh_ keh\h H[jZlbl_ gZ gbo \gbfZgb_ qlh[u kjZam magZlv ijb \klj_q_ qlh dh]^Z b _keb gh ohly b dh]^Z b ohly gh dh]^Z qlh _keb dhlhjuc _keb b ihdZ b ^j GZijbf_j Y kb`m jy^hf k ju[heh\hf b ihdZ fu jZa]h\Zjb\Z_f _fm ihiZ^Z_lky g_kdhevdh keZ\guo ju[bg
Kmf__l_ eb \u hij_^_eblv dh]^Z f_`^m ^\mfy khxaZfb gm`gZ aZiylZy Z dh]^Z g_l"KjZ\gbl_ ^\Z ijbf_jZ Khk_^ ijbde_be \Zlgmx [hjh^m b dh]^Z ^_lb ijb[_`Zeb k mebpu hgb m\b^_eb kh\k_f gZklhys_]h >_^Z FhjhaZ b Khk_^ ijbde_be \Zlgmx [hjh^m b dh]^Z ^_lb ijb[_`Zeb k mebpu lh hgb m\b^_eb kh\k_f gZklhys_]h >_^Z FhjhaZ <ky obljhklv a^_kv khklhbl \ lhf qlh \h \lhjhf kemqZ_ keh\h dh]^Z bf__l ^h[Z\hqgmx qZklv lh : _keb \lhjhc ba klhysbo jy^hf khxah\ bf__l ^h[Z\hqgmx qZklv lh f_`^m wlbfb klhysbfb jy^hf khxaZfb klZ\blv aZiylmx g_ gZ^h
GZ dZjl_ gZrbo ^hjh] \k_ wlh \u]ey^bl lZd kf ko_fm gZ k 6). <k_ hklZevgu_ agZdb klZ\ylky dZd h[uqgh : l_i_jv \_jgbl_kv d ^hjh]_ II b ihc^bl_
ih __ \lhjhc kj_^g_c ^hjh`d_ qZklb kh_^bg_gu h^bghqguf hiZkguf khxahf b ^Z b beb IhklZgh\dZ agZdZ \ wlhf kemqZ_ aZ\bkbl hl lh]h _klv eb m qZkl_c kh_^bg_gguo lZdbf khxahf dZdhc eb[h h[sbc we_f_gl ?keb _klv lh f_`^m qZklyfb keh`gh]h ij_^eh`_gby i_j_^ hiZkguf khxahf aZiylZy g_ klZ\blky
H[sbf m ^\mo qZkl_c keh`gh]h ij_^eh`_gby fh`_l [ulv \lhjhkl_i_gguc qe_g M B\ZgZ B\Zgh\bqZ [hevrb_ \ujZabl_evgu_ ]eZaZ lZ[Zqgh]h p\_lZ b jhl g_kdhevdh ihoh` gZ [md\m b`bpm G < =h]hev A^_kv ^hiheg_gb_ m B\ZgZ B\Zgh\bqZ y\ey_lky h[sbf \lhjhkl_i_gguf qe_ghf ^ey ^\mo qZkl_c keh`gh]h ij_^eh`_gby kh_^bg_gguo khxahf b M ^\mo ]eZ\guo qZkl_c ij_^eh`_gby h[s_c fh`_l [ulv ijb^ZlhqgZy qZklv GZijbf_j ?keb [u g_ \uiZ^Zeb ^h`^b ^Z\gh [u \ukhoeZ a_e_gv b a_fey e_`ZeZ [u \ky \ lj_sbgZo b fhjsbgZo
5
B gZdhg_p m ^\mo ijb^Zlhqguo ij_^eh`_gbc fh`_l [ulv h^gZ gZ ^\hbo h[sZy ]eZ\gZy qZklv DZd lhevdh gZklZeZ \_kgZ b khegp_ ijb]j_eh a_fex eZklhqdZ ijhklbeZkv k >xcfh\hqdhc B \ wlhf kemqZ_ aZiylhc i_j_^ h^bghqguf hiZkguf khxahf klZ\blv g_ gZ^h
GZ dZjl_ ^hjh] gZrb jZkkm`^_gby \u]ey^yl lZd kf ko_fm gZ k 7).
Hl \lhjhc ^hjh]b hloh^bl _s_ b lj_lvy ^hjh`dZ qZklb keh`gh]h ij_^eh`_gby fh]ml [ulv kh_^bg_gu bglhgZpb_c Wlhl kemqZc [m^_l jZkkfZljb\Zlvky ^Zevr_
Ijh^\b]Zykv ih dZjl_ ^hjh] ijh\_jycl_ k_[y \k_ eb \u mf__l_"
Fu gZ^__fky qlh \u mf__l_ \k_ h q_f a^_kv reZ j_qv Z k\_jo lh]h mf__l_ hljZ`Zlv kljmdlmjm ij_^eh`_gby gZ ko_f_ — bah[jZ`Zlv kd_e_l ij_^eh`_gby
?keb gZ dZdhf lh mqZkld_ \u ihqm\kl\m_l_ k_[y g_m\_j_ggh \_jgbl_kv d i_j\hc qZklb wlhc dgb]b b hk\_`bl_ k\hb agZgby
>Z\Zcl_ ijh[_`bfky ih g_dhlhjuf ba wlbo mf_gbc
1. I_j_ibrbl_ klbohl\hjgu_ ijbf_ju \ l_ljZ^v jZkklZ\vl_ \ gbo agZdb b khklZ\vl_ ko_fu
6
B lhihey moh^yl Gh ke_^ bo ha_jguc k\_l_e B lhihey moh^yl Gh gZf hklZ\eyxl \_l_j : fbj k\_leydh\ gZoeug_l B ijhreh_ \ g_f ihlhg_l B djhohlgh_ k_j^_qdh JZkdjh_lky gZ eZ^hgb
N_^_jbdh =ZjkbZ EhjdZ
B \k_o dh]h ex[be Y jZaex[blv m`_ g_ \ kbeZo
< KZfhceh\
LZf ]^_ `bagv _fm ijb\hevgh LZf ]^_ jZ^hklv hg b jZ^ LZf ]^_ [hev _fm b [hevgh LZf ]^_ [bl\Z hg²khe^Zl
: L\Zj^h\kdbc Ijh\_jvl_ k_[y ih hl\_lZf \ dhgp_ <\_^_gby
?s_ jZa h [ehdZo
< i_j\hc qZklb wlhc dgb]b fu m`_ ]h\hjbeb h [ehdZo ;ehdb \ ij_^eh`_gbb — wlh lh qlh fu \u^_ey_f agZdZfb ih ijZ\beZf
7
GZ i_j\uc \a]ey^ fh`_l ihdZaZlvky qlh h[gZjm`blv [ehd ljm^gh Gh gZ kZfhf ^_e_ q_eh\_d ]h\hjysbc ih jmkkdb [_a ljm^Z \u^_ebl [ehd kj_^b ^jm]bo keh\ ij_^eh`_gby
2.I_j_^ \Zfb ij_^eh`_gby b hlj_adb ij_^eh`_gbc <uibrbl_ kgZqZeZ ghf_jZ l_o dhlhju_ ij_^klZ\eyxl kh[hc h^bg [ehd ihlhf ghf_jZ l_o \ dhlhjuo ^\Z [ehdZ aZl_f ghf_jZ l_o \ dhlhjuo _klv [ehd kh keh\Zfb ba ^jm]h]h [ehdZ b gZdhg_p ghf_jZ l_o dhlhju_ g_ y\eyxlky [ehdZfb
1. <hjhg_ ]^_ lh ;h] ihkeZe dmkhq_d kujm 2. Kuj \uiZe k gbf ... 3. ... \k_ lZdb dmjqhgdZ ... 4. ... lhevdh \ha b gug_ ... 5. JZd iylblky gZaZ^ Z SmdZ lyg_l \ \h^m 6. ...
lZd o\ZlbeZ bo qlh lhevdh ... 7. Ba[Z\b ;h] b gZk hl wlZdbo km^_c 8. ... aZ^mfZe `blv lZdbfb `_ ... 9. ... km^ lZdhc fhc [_^guc ... 10. ... B gZ^h[gh ` [_^_ kemqblvky qlh hdheh ... 11. EbkbpZ \b^bl kuj Ebkbpm kuj ie_gbe 12. LZeZglu bklbggu gZ djblbdm g_ aeylky bo ih\j_^blv ... 13. Lu \bgh\Zl m` l_f qlh ohq_lky fg_ dmrZlv 14.
... \_^v y hl gbo `bj_x ... 15.... ohlv b ijhkl gh ...
Ijh\_jvl_ k_[y ih hl\_lZf \ dhgp_ <\_^_gby
K_dj_l \Zr_c ]jZfhlghklb aZ\bkbl hl lh]h mf__l_ eb \u fuke_ggh ko\Zlu\Zlv [ehd b hl lh]h fh`_l_ eb \u ij_^m]Z^u\Zlv b m^_j`b\Zlv _]h \ iZfylb ^h l_o ihj ihdZ g_ j_rbl_ \hijhk h imgdlmZpbhgghf hnhjfe_gbb wlh]h [ehdZ
LZdbf h[jZahf f_oZgbafhf kZfhklhyl_evgh]h ]jZfhlgh]h ibkvfZ y\ey_lky ij_^m]Z^u\Zgb_ b m^_j`Zgb_ \ iZfylb khhl\_lkl\mxsbo ijZ\beZf [ehdh\
Ij_^m]Z^u\Zlv [ehd"Wlh fh`_l haZ^Zqblv GZ kZfhf ^_e_ \u qZklh kZfb lh]h g_ hkhagZ\Zy ^_eZ_l_ wlh GZijbf_j _keb keurbl_ lZdh_ gZqZeh ij_^eh`_gby Ihq_fm `_ lu ... — \u m`_ ij_^qm\kl\m_l_ qlh ij_^eh`_gb_ \hijhkbl_evgh_ b ]hlh\u ihklZ\blv \ _]h dhgp_ \hijhkbl_evguc agZd
<klj_lb\rbkv k gZqZehf ?keb [u ... — \u ^h]Z^u\Z_l_kv qlh ]^_ lh ^Zevr_ fh`_l [ulv lh b ij_^qm\kl\m_l_ aZiylmx i_j_^ gbf IjhqblZ\ JZggbf kheg_qguf mljhf dh]^Z ... — \u dhg_qgh agZ_l_ qlh ]^_ lh \i_j_^b ijb^_lky aZdjulv aZiylhc ijb^Zlhqgmx qZklv keh`gh]h ij_^eh`_gby
Ij_^m]Z^u\Zlv [ehdb ihfh]Zxl hjb_glbjmxsb_ agZdb agZdb ih^kdZadb K g_dhlhjufb ba gbo \u m`_ agZdhfu khxau khxagu_ keh\Z hl^_evgu_ keh\Z lbiZ wlh \hl ijb bf_gghf khklZ\ghf kdZam_fhf b ijbkmsZy [ehdZf bglhgZpby >Zevr_ \u magZ_l_ b h ^jm]bo hjb_glbjmxsbo agZdZo
Ihijh[m_f ihmijZ`gylvky \ ij_^m]Z^u\Zgbb [ehdZ k ihfhsvx ih^kdZahd LZdh_ ij_^m]Z^u\Zgb_ fh`_l [ulv ijb[ebabl_evguf \ h[sbo q_jlZo Z fh`_l [ulv \ZjbZlb\guf — lh qlh gZau\Z_lky [Z[mrdZ gZ^\h_ kdZaZeZ
JZ[hlZ fh`_l \u]ey^_lv ijbf_jgh lZd gb`_ ^Zxlky hlj_adb ij_^eh`_gbc b h[jZapu jZkkm`^_gbc
8
< lhl ]h^ dh]^Z ... Wlh keh`ghih^qbg_ggh_ ij_^eh`_gb_ \ dhlhjhf ijb^ZlhqgZy qZklv jZkiheh`_gZ \gmljb ]eZ\ghc Fh`gh g_ lhevdh ihklZ\blv aZiylmx i_j_^ dh]^Z gh b k m\_j_gghklvx `^Zlv ihy\e_gby \lhjhc aZiylhc \ dhgp_ ijb^Zlhqghc qZklb
>Z jZa\_ ... <_jhylgh \ dhgp_ ij_^eh`_gby gZ^h ihklZ\blv \hijhkbl_evguc agZd beb \hijhkbl_evguc b \hkdebpZl_evguc
?keb [u ... Fh`gh kdZaZlv qlh ij_^eh`_gb_ keh`ghih^qbg_ggh_ b ijb^ZlhqgZy qZklv klhbl \gZqZe_ — hgZ ^he`gZ [ulv aZdjulZ aZiylhc
L_i_jv kijZ\eycl_kv kZfb
3. Ij_^eZ]Z_f \Zf gZqZeZ ij_^eh`_gbc Ij_^m]Z^Zcl_ \k_ qlh kfh`_l_ b jZkklZ\vl_ agZdb
1. : \_q_jhf dh]^Z ... 2. Dh]^Z i_qZev ke_ahc g_\hevghc ... 3. ?keb l\hc ^jm] ... 4. AZq_f \u ... 5. Om^h`gbd f_qlZe gZjbkh\Zlv khegp_ lZd ... 6. =hj^hklvx kljhbl_ey [ue fZyd dhlhjuc ...
Ijh\_jvl_ k_[y ih hl\_lZf \ dhgp_ <\_^_gby
4. <u agZ_l_ qlh [ehdb fh]ml [ulv jZkiheh`_gu ih jZaghfm dZd ]mkb beb dZdfZlj_rdb <hl \Zf [ehdb Hij_^_ebl_ dZd hgb jZkiheh`_gu
=hjgu_ \_jrbgu Kiyl \h lvf_ ghqghc Lbob_ ^hebgu Ihegu k\_`_c f]ehc
9
G_ iuebl ^hjh]Z
G_ ^jh`Zl ebklu
Ih^h`^b g_fgh]h
Hl^hog_rv b lu
F X E_jfhglh\
LZf ]^_ g_[h rlhjfZ aZgZ\_kbeb =^_ [_kkbevgu ex[u_ keh\Z H[yaZl_evgh _klv g_ba\_klgu_ G_hldjulu_ hkljh\Z
J Jh`^_kl\_gkdbc
Ijh\_jvl_ k_[y ih hl\_lZf \ dhgp_ <\_^_gby
Hl\_lu
1. 1. AZiylu_ klZ\ylky i_j_^ khxaZfb gh b b 2. B \k_o dh]h ex[be ... 3. LZf ]^_ `bagv _fm ijb\hevgh lZf ]^_ jZ^hklv hg b jZ^ lZf ]^_ [hev _fm b [hevgh lZf ]^_ [bl\Z hg — khe^Zl
2. Ghf_jZ ijbf_jh\ Z kh^_j`Zsbo h^bg [ehd 1, 7, 14; [ kh^_j`Zsbo ^\Z [ehdZ 5, 11, 13; \ \ dhlhjuo _klv [ehd kh keh\Zfb ba ^jm]h]h [ehdZ 2, 10; ] g_ y\eyxsboky [ehdZfb 3, 4, 6, 8, 9, 15.
3.1. : \_q_jhf dh]^Z ... 5. ... lZd ... 6. ... fZyd dhlhjuc ...
4.1— ]mkb 2 — fZlj_rdb
10
=eZ\Z I H^ghjh^gu_ qe_gu ij_^eh`_gby
H aZiyluo ijb h^ghjh^guo qe_gZo
<Zf h gbo dh_ qlh m`_ ba\_klgh GZihfgbl_ kZfb k_[_ qlh bf_ggh Z _keb g_ ihfgbl_ h[jZlbl_kv d i_j\hc qZklb wlhc dgb]b
Ij_^eZ]Z_f kZfhklhyl_evgh jZa\_jgmlv \ h^bg jZkkdZa h[ h^ghjh^guo qe_gZo ljb riZj]Zedb 1) riZj]Zedm dhgki_dl 2) riZj]Zedm lZ[ebpm b 3) riZj]Zedm bgkljmdpbx
JZkkdZa fh`gh gZqZlv lZd
Ijhklh_ ij_^eh`_gb_ beb qZklv qZklb keh`gh]h ij_^eh`_gby fh]ml [ulv hkeh`g_gu h^ghjh^gufb qe_gZfb H^ghjh^gu_ qe_gu ij_^eh`_gby — wlh lZdb_ qe_gu dhlhju_
>Zevr_ ijh^he`bl_ jZkkdZa kZfb Gh kgZqZeZ bamqbl_ riZj]Zedb
I. RiZj]ZedZ dhgki_dl
H^ghjh^gu_ qe_gu 1)hl\_qZxl gZ h^bg b lhl `_ \hijhk
b 2) hlghkylky d h^ghfm b lhfm `_ qe_gm ij_^eh`_gby hl g_]h b aZ^Z_lky \hijhk GZijbf_j
< l_q_gv_ f_^e_gghf j_dZ <[ebab ie_l_gv ba ljhklgbdZ <heghx khgghc hfu\ZeZ B \djm] g_]h _^\Z `mjqZeZ Ijb e_]dhf rmf_ \_l_jdZ
: Imrdbg
< wlhf ijbf_j_ kdZam_fu_ hfu\ZeZ `mjqZeZ hlghkylky d ih^e_`Zs_fm j_dZ b hl\_qZxl gZ ihklZ\e_gguc hl g_]h \hijhk q l h ^ _ e Z e Z "
II. RiZj]ZedZ lZ[ebpZ
Khqbgbl_evgu_ khxau kh_^bgyxsb_ h^ghjh^gu_ qe_gu
Kh_^bgbl_evgu_ |
JZa^_ebl_evgu_ |
Ijhlb\bl_evgu_ |
|
|
|
|
|
ch_^bgbl_evgu_ |
ch_^bgbl_evgh |
beb |
Z |
|
khihklZ\bl_evgu_ |
eb[h |
gh |
|
|
lh lh |
^Z |
b |
_keb g_ lh |
||
^Z |
g_ lhevdh gh b |
g_ lh g_ lh |
\ agZq_gbb gh) |
\ agZq_gbb b |
dZd lZd b |
g_ klhevdh |
h^gZdh |
gb gb lh`_ |
|
kdhevdh |
aZlh |
lZd`_ |
|
|
ohly ohlv |
11