Матан. М.В.Ишханян
.pdf6.17. a |
= |
|
|
n −1 |
|
, a = − |
1 |
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
n |
1− 2n |
2 |
|
|||||||||||||||||
|
|
|||||||||||||||||||
6.18. a |
= |
|
4n +1 |
|
, a = |
4 |
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
n |
|
|
|
3n + 2 |
3 |
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
6.19. a |
= |
|
3n −1 |
, a = |
3 |
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|||||||||||||||||
n |
|
|
|
5n +1 |
5 |
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
6.20. a |
= |
|
4n − 3 |
|
, a = 2 |
|||||||||||||||
|
|
|||||||||||||||||||
n |
|
|
|
2n +1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
6.21. a |
= |
|
5n +1 |
, a = |
1 |
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
n |
10n − 3 |
2 |
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
||||||||||||||||||
6.22. a |
= |
|
2 − 2n |
, a = − |
1 |
|||||||||||||||
|
|
|
||||||||||||||||||
n |
|
|
|
3 + 4n |
2 |
|||||||||||||||
|
|
|
|
|||||||||||||||||
6.23. a |
= |
|
23 − 4n |
, a = 4 |
||||||||||||||||
|
|
|||||||||||||||||||
n |
|
|
|
2 − n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6.24. a |
= |
1+ 3n |
, a = −3 |
|||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||
n |
|
|
|
5 − n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
50
6.25. a |
|
= |
|
|
2n + 3 |
, a = 2 |
|||||||||
n |
|
n + 5 |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6.26. a |
|
= |
|
|
3n + 2 |
, a = |
3 |
|
|
|
|
||||
n |
|
4n −1 |
|
||||||||||||
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
6.27. a |
|
= |
|
2 − 3n |
|
, a = − |
3 |
|
|||||||
n |
|
4 + 5n |
|
||||||||||||
|
|
|
|
5 |
|||||||||||
|
|
|
|
|
|||||||||||
6.28. a |
|
= |
n −1 |
, a = 1 |
|||||||||||
|
|
||||||||||||||
|
n |
|
|
|
n +1 |
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6.29. a |
|
= |
4n − 3 |
|
, a = 2 |
||||||||||
n |
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
2n +1 |
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
6.30. a |
|
= |
2n −1 |
|
, a = − |
2 |
|||||||||
n |
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
2 − 3n |
3 |
||||||||||
|
|
|
|
|
Глава 3. Предел функции
3.1.Понятие предела функции
Пусть функция f (x) определена во всех точках интервала (a, b) , за исключением, быть может, точки x0 Î(a, b) . Число
A называется пределом функции f ( x) при x → x0 , если для любого ε > 0 существует число δ > 0 такое, что для любого x , удовлетворяющего неравенству 0 < x - x0 < δ , выполняется
неравенство f ( x ) − A < ε , при этом пишут lim f ( x) = A .
x→x0
Можно дать другое, равносильное приведенному, определе-
ние: число A называется пределом функции f ( x) в точке x0 ,
если для любой последовательности чисел { xn } Ì (a; b) , схо-
дящейся к x0 , xn ¹ x0 , lim f |
( xn ) = A |
|
|
||||||
|
n→∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
Если f ( x) определена в интервале |
(a, + ¥) , то число |
||||||||
A называется пределом |
f ( x) |
при x → +∞ , |
если для любого |
||||||
ε > 0 существует число |
b > a , |
такое, что неравенство x > b |
|||||||
влечет за собой неравенство |
|
f ( x ) − A |
|
< ε . |
|
||||
|
|
|
|||||||
При этом пишут lim f |
( x) = A или f (+¥) = A . |
||||||||
|
x→+∞ |
|
lim f ( x) = A . |
|
|
||||
Аналогично определяется |
|
|
|||||||
|
|
|
x→−∞ |
f ( x) в точке x0 |
|||||
Число A называют пределом функции |
|||||||||
слева |
(справа) и пишут |
lim |
f ( x) = A или |
f ( x0 - 0) = A |
|||||
|
|
x→x0 −0 |
|
|
|
|
|
||
( lim |
f ( x) = A , или f ( x0 + 0) = A ) , если для любого ε > 0 |
||||||||
x→x0 +0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
51 |
|
|
|
|
найдется δ > 0 такое, что для всех |
x ( x0 − δ ; x0 ) |
(для всех |
||||||||||||||
x ( x0 ; x0 + δ ) ) справедливо неравенство |
|
f ( x ) − A |
|
< ε . |
|
|||||||||||
|
|
|
||||||||||||||
Число |
A является пределом |
f ( x) в точке |
x0 , если совпа- |
|||||||||||||
дают |
пределы |
f ( x) |
в |
этой |
точке |
|
слева |
|
|
и |
справа: |
|||||
f ( x0 − 0) = f ( x0 + 0) = A . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
Если функция |
f ( x) определена в интервале (a; x0 ) (в ин- |
|||||||||||||||
тервале ( x0 ; b) ) и для любого M существует |
|
δ > 0 |
та- |
|||||||||||||
кое, |
|
что |
для |
любого |
x ( x0 − δ ; x0 ) |
(для |
любого |
|||||||||
|
|
x ( x0 ; x0 + δ ) ) |
справедливо неравенство |
|
|
f ( x) > M , |
||||||||||
то говорят, что левый (правый) |
предел функции f ( x) в точке |
|||||||||||||||
x0 |
равен |
+∞ , |
и при |
этом |
пишут |
lim |
f ( x) = +∞ |
или |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
x→x0 −0 |
|
|
|
|
|
|
||
f ( x0 − 0) = +∞ ( lim f ( x) = +∞ или f ( x0 + 0) = +∞ ). |
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
x→x0 +0 |
|
|
f ( x) = −∞ и |
|
|
|
|
|
|
|||
Аналогично, определяются |
lim |
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
f ( x) = −∞ . |
|
x→x0 −0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
x→x0 |
+0 |
|
|
|
|
lim(2x −1) = 5 . |
|
|
|
|
|
|
||||
Пример 1 Доказать, что |
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
x→3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Решение Покажем, что для произвольного сколь угодно малого действительного числа ε > 0 можно найти δ = δ (ε ) такое,
что для |
|
любого x , удовлетворяющего неравенству |
|||||||||||||||||||||
0 < |
|
x − 3 |
|
< δ , выполняется неравенство |
|
|
|
f ( x ) − 5 |
|
< ε . |
|||||||||||||
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
Имеем |
|
f ( x ) − 5 |
|
= |
|
2x −1− 5 |
|
= 2 |
|
x − 3 |
|
< ε |
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
То есть |
|
|
x − 3 |
|
< ε / 2 |
||||||||||||||||||
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
52
Поэтому, если по данному ε > 0 взять δ = ε / 2 , то из не-
равенства |
|
x − 3 |
|
< δ = ε / 2 будет следовать неравенство |
|||
|
|
||||||
|
f ( x ) − 5 |
|
< ε , а это и означает, что lim f ( x) = 5 . |
||||
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
x→3 |
|
|
|
|
|
|
|
3.2.Свойства предела функции
Сформулируем основные теоремы о пределах.
Теорема 1. Если функция f ( x) имеет предел в точке x0 , то
этот предел единственный.
Теорема 2. Если существуют конечные пределы функций
f ( x) и g ( x) |
в точке x0 , то |
|
|
|
|
|||||||
1) |
lim( f ( x) ± g ( x)) = lim f ( x) ± lim g ( x) |
|
|
|||||||||
|
x→x0 |
|
|
|
|
x→x0 |
|
x→x0 |
|
|
||
2) |
lim( f ( x)× g ( x)) = lim f ( x)× lim g ( x) |
|
|
|||||||||
|
x→x0 |
|
|
|
|
x→x0 |
x→x0 |
|
|
|||
3) |
lim(c·f ( x)) = c·lim f ( x) , где c = const |
|
|
|||||||||
|
x→x0 |
|
|
|
|
x→x0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
f ( x) |
|
|
lim f ( x) |
|
|
|
|
|||
4) |
lim |
|
= |
x→x0 |
|
, если lim g ( x) ¹ 0 |
|
|
||||
|
lim g ( x) |
|
|
|||||||||
|
x→ x0 g ( x) |
|
|
x→x0 |
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
x→x0 |
|
|
|
|
|
|
Теорема |
3. |
Еслиlim f (u ) = c иlim g ( x) = b |
,то предел |
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
u →b |
|
|
x→a |
|
|
сложной функцииlim f ( g (x)) = c |
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
x→a |
|
|
|
|
|
|
Теорема |
4. |
Если |
в |
некоторой |
окрестности |
точки |
x0 |
|||||
f (x) ≤ g(x) ,то lim f ( x) £ lim g ( x) |
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
x→x0 |
|
x→x0 |
|
|
|
|
|
Теорема |
5. |
Если |
в |
некоторой |
окрестности |
точки |
x0 |
v(x) ≤ f (x) ≤ g(x) и lim v ( x) = lim g ( x) = b ,то lim f ( x) = b |
||
x→x0 |
x→x0 |
x→x0 |
|
53 |
|
Теорема 6. |
Если существуют конечные пределы |
||
lim f ( x) = A > 0, lim g ( x) = B ,то |
|
||
x→x0 |
|
x→x0 |
|
lim ( f ( x)) |
g ( x ) |
lim g ( x ) |
= AB |
|
= lim ( f ( x))x→x0 |
||
x→ x0 |
|
x→ x0 |
|
Замечание Если предельные значения оказываются равными 0 или ∞, то могут возникнуть неопределенности разных видов. При вычислении пределов могут появляться неопределенности вида
0 |
|
∞ |
|
|
|
(+∞) |
0 |
, 1∞ . |
|
|
|
||||
|
|
, |
∞ , ∞ − ∞ , 00 , |
|
|
|
|
||||||||
0 |
|
|
|
|
|||||||||||
Пример 2 Найти пределы: |
|
|
|
|
x3 −1 |
|
|
|
|
|
|||||
а) lim (x3 + 5x2 + 6x + 1) ,б) lim |
|
|
, в) lim cos x , |
||||||||||||
|
|
− 4x + 3 |
|||||||||||||
x→−1 |
x→−1 x2 |
|
|
|
x→0 |
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
x +1 |
|
x2 +1 |
|||||
|
|
|
|
x |
|
|
|
x+3 |
|
||||||
г) lim arctgx , д) lim 5 |
|
, |
е) |
lim |
|
|
|
. |
|||||||
|
|
|
|
||||||||||||
x→±∞ |
x →±∞ |
|
|
|
|
x→1 2x +1 |
|
Решение а) Пользуясь утверждениями о пределе суммы и произведения получаем, что
lim (x3 + 5x2 + 6x +1) = (−1)3 + 5·(− 1)2 + 6·(− 1)+ 1= − 1
x→−1
б) Пользуясь утверждениями о пределе частного получаем,
что lim |
|
x3 −1 |
|
= |
|
|
−1 −1 |
= − |
2 |
= − |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
− 4x + |
|
|
|
+ 4 + 3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
x→−1 x2 |
3 1 |
8 |
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
в) |
lim cos x = cos 0 = 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
г) |
lim arctgx = + π , lim arctgx = − π |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
x→+∞ |
|
|
|
|
2 |
x→−∞ |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
д) |
lim 5x = +∞ , lim 5x = 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
x→+∞ |
|
|
|
x→−∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
x2 +1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
lim |
x2 +1 |
|
|
1/ 2 |
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
x +1 x+3 |
|
|
|
x +1 x→1 x+3 |
|
2 |
|
|
2 |
|
|
||||||||||||
е) |
lim |
|
|
|
|
|
= lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
|
= |
|
|
. |
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
||||||||||||||
|
x→1 |
2x +1 |
|
|
|
|
x→1 2x +1 |
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
54 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3.3.Бесконечно малые и бесконечно большие функции
Функция f ( x) называется бесконечно большой при x → x0
, если lim f ( x) = +∞ .
x→x0
Функция α ( x) называется бесконечно малой при x → x0 ,
если limα ( x) = 0 .
x→x0
Из определения бесконечно большой и бесконечно малых функций следует, что, если f ( x) бесконечно большая функ-
1
ций, то ( ) бесконечно малая и наоборот. f x
Основные свойства бесконечно малых функций
1)Сумма двух бесконечно малых функций есть бесконечно малая функция
2)Произведение ограниченной функции на бесконечно малую функция есть бесконечно малая функция
3) Если lim f ( x) = A , то f ( x) = A + α (x) , где α (x) бес-
x→x0
конечно малая функция при x → x0 .
Основные свойства бесконечно больших функций
1) Если |
lim f ( x) = +∞ |
и |
lim g ( x) = A ,то |
|
x→x0 |
|
x→x0 |
lim( f ( x) + g(x)) = ∞
x→x0
55
2) |
Если lim f ( x) = +¥ и lim g ( x) = +¥ ,то |
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
x→x0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→x0 |
|
|
|
|
|||||
|
lim( |
f ( x) + g(x)) = +¥ |
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
x→x0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
3) |
Если lim f ( x) = ¥ и lim g ( x) = A ¹ 0 ,то |
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
x→x0 |
|
|
|
|
|
|
x→x0 |
|
|
|
|
||||||||
|
lim( f ( x) × g(x)) = ¥ |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
x→x0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
4) |
Если lim f ( x) = A ¹ 0 , g ( x) ¹ 0 и lim g ( x) = 0 ,то |
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
x→x0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→x0 |
|
|
|
||||||
|
lim |
f ( x) |
= ¥ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
x→x0 g(x) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
f ( x) |
|
||||||||||
5) |
Если lim f ( x) = A и lim g ( x) = ¥ ,то lim |
= 0 |
||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
x→x0 |
|
|
|
|
|
|
x→x0 |
x→x0 g(x) |
|||||||||||
Пример 3 Найти пределы: |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
а) lim (x3 + 1) ,б) lim |
x +1 |
|
, в) lim c tgx , г) |
|
lim tgx |
||||||||||||||||||
|
x - 2 |
|
||||||||||||||||||||||
|
x→+∞ |
|
|
|
|
|
|
x→2 |
|
x→0 |
x→π ±0 |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+1) = +∞ +1 = +∞ |
2 |
|
|||||||||||
Решение а) lim (x3 |
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
x→+∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
x +1 |
|
|
6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
б) lim |
|
|
= |
|
|
= ¥ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
x→2 x - 2 |
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
cos x |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
в) lim ctgx = lim |
|
|
|
|
= |
|
|
|
= ¥ |
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
x→0 |
|
|
|
x→0 sin x |
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sin x |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
||||||
г) lim tgx = |
lim |
|
|
|
= |
|
|
= −∞ |
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
x→π |
+0 |
|
|
|
x→π +0 cos x |
|
|
|
−0 |
|
|
|
|
|||||||||||
2 |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3.4.Сравнение бесконечно малых
Пусть α ( x) и β ( x) бесконечно малые при x ® x0 .
56
(1) Если отношение |
α ( x) |
двух бесконечно малых величин |
β (x) |
само бесконечно мало, тоα ( x) называется величиной более высокого порядка малости, чем β ( x) . При этом
β ( x) называется величиной более низкого порядка ма-
лости, чем α ( x) .
|
|
α ( x) |
|
|
|
|
|
|
||
|
(2) Если отношение |
|
двух бесконечно малых величин |
|||||||
β (x) |
||||||||||
|
стремится к конечному пределу, не равному нулю, то |
|||||||||
|
α ( x) и β ( x) |
называются бесконечно малыми одного |
||||||||
|
порядка малости. Если |
lim |
|
α ( x) |
= 1 , тоα ( x) и β ( x) |
|||||
|
||||||||||
|
|
|
|
|
x→x0 |
|
β (x) |
|
|
|
|
называются |
|
эквивалентными. |
Обозначение: |
||||||
|
α ( x) β (x) . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Таблица эквивалентных бесконечно малых функций |
|||||||||
Пусть α ( x) бесконечно малая при |
x → 0 . Тогда |
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
sinα (x) ~ α (x) |
|
|
|
arcsin α (x) ~ α (x) |
|||||
|
tgα (x) ~ α (x) |
|
|
|
arctgα (x) ~ α (x) |
|
||||
|
ln(1+ α (x)) ~ α (x) |
|
|
|
aα ( x) -1 ~ α (x) ×ln a |
|
||||
|
1 - cosα (x) ~ (α (x))2 / 2 |
(1 +α (x))p -1 ~ p ×α (x) |
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Первый и второй замечательный пределы
Имеют место равенства
57
|
|
|
sin x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
x |
|
|
|
|
|
|
1/ x |
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
lim |
|
|
= 1 |
|
и |
lim 1+ |
|
|
|
|
= lim(1+ x) |
|
= e . |
|||||||||||||||||||||
x |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
x→∞ |
|
|
x |
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
Правило замены эквивалентных |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Если α ( x) и β ( x) бесконечно малые при |
x → x0 |
и |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
α (x) γ (x), |
β (x) δ (x) , то lim |
|
α ( x) |
= lim |
γ ( x) |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
δ (x) |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→ x0 |
|
β (x) |
x→x0 |
|
|
|||||||||||||||
|
Пример 4 Найти предел lim |
1 − cos x |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→0 arctgx2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
Решение |
Функция |
1− cos x ~ x2 / 2 , arctgx2 |
|
~ x2 при |
|||||||||||||||||||||||||||||||
x → 0 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
lim |
1− cos x |
= lim |
x2 / 2 |
= lim |
1 |
= |
1 |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
x→0 arctgx2 |
x→0 |
|
x2 |
x→0 2 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
( |
|
|
|
−1)(earctg 2 3x |
−1) |
|
|
|||||||||||||||||
|
Пример 5 Найти lim |
1− sin 2x |
. |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
(1− cos 2x)ln (1+ 5x) |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
Решение Так как lim sin 2x = 0 , то |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−1 − |
1 |
sin 2x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
1− sin 2x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
sin 2x 2x |
|
−1 − |
1 |
2x = −x |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
1− sin 2x |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Далее, earctg 2 3 x |
−1 ~ (arctg3x )2 |
~ (3x )2 |
= 9x2 ; |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
1− cos 2x (2x)2 |
|
2x2 ; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 ln (1+ 5x) 5x .
58
Учитывая это, получаем |
|
|
|
|
|||
lim |
( |
|
-1)(earctg 2 3x -1) |
|
|
|
|
1- sin 2x |
= lim -x ×9x2 |
= lim -9x3 |
= - |
9 |
|||
|
(1- cos 2x)ln (1+ 5x) |
|
|||||
x→0 |
x→0 2x2 ×5x |
x→0 10x3 |
10 |
.
3.5.Вычисление пределов в случае неопределенности
Пример 6 Найти пределы: |
|
|
|
|
|
|
|
||||
2x2 |
− 3x + 2 |
|
б) lim |
|
3x4 - 2 |
||||||
а) lim |
|
|
|
|
, |
|
|
|
|
. |
|
|
2 |
+ x +1 |
|
|
|
|
|||||
|
x8 + |
|
|||||||||
x→∞ 3x |
|
|
x→∞ |
3x + 4 |
¥
Решение. а) Имеем неопределенность вида .Разделим
¥
числитель и знаменатель дроби на старшую степень x , т.е. на
x2 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2x2 - 3x + 2 |
|
|
|
|
3 |
|
2 |
|
|
||||||||
|
2x2 - 3x + 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 - |
|
|
|
+ |
|
|
|
|
||||||||||
lim |
= lim |
|
x2 |
|
|
= lim |
x |
x2 |
|
= |
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
x→∞ 3x2 + x +1 |
|
|
x→∞ 3x2 + x +1 |
|
|
|
x |
→∞ |
1 1 |
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 + |
|
|
+ |
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
x2 |
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
- |
|
3 |
+ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
lim |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
- 3·0+ 2·0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
x |
x |
2 |
|
2 |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
x→∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
|
|
|
= |
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
+ |
|
1 |
+ |
|
1 |
|
|
3 + 0 + 0 |
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
lim |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
x |
|
x |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
x→∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
б) Имеем неопределенность вида |
¥ |
.Разделим числитель и |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¥ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
знаменатель дроби на старшую степень x , т.е. на x4 .
59