statya_i_text_tema_2

num hoc perfidia pateretur. Difficile dictua est, quoties superati ac supplices regi se dedideruntb, imperata facturos polliciti suntc, obsides qui imperabantur absque dilatione dederunt, legatos qui mitte-

5bantur susceperunt, aliquoties ita domiti et emollitid, ut etiam cul-

tum daemonum dimittere et Christianae religioni se subdere velle promitterent. Sed sicut ade haec facienda aliquoties proni, sic ad eadem pervertenda semperf fuere praecipites, nong sit ut satis aesti-

10mare, ad utrum horum faciliores verius dici possint; quippe cum post inchoatum cum eis bellum vix ullush annus exactus sit, quo non abi eis huiuscemodi facta sit permutatio. Sed magnanimitas regis ac

perpetua tam in adversis quam in prosperis mentis constantia nulla

15eorum mutabilitate velk vinci poterat vel ab his quae agerel coeperat defatigari. Nam numquam eos huiuscemodi aliquid perpetrantes

inpune ferre passus est, quin aut ipse per sem I ducton aut per comites suos missoo exercitu perfidiamp ulcisceretur et dignam ab eis poe-

20namq exigeret, usque dum, omnibus qui resistere solebant profligatis et in suam potestatem redactisr, decem milia hominum ex his qui utrasque ripas Albiss fluminis incolebant cum uxoribus et parvulist sublatos transtulitII et huc atque illuc per Galliam etu Germaniam

25multimoda divisione distribuit. Eaque conditione a rege propositav et ab illis susceptaIII tractum per tot annos bellum constat esse finitum, ut, abiectow daemonum cultu et relictis patriis caerimoniisx, Christianae fidei atque religionis sacramenta susciperent et Francis

30 adunati unus cum eis populus efficerentury.

_______________________

a) dictum A 2. 3. 4. B 1. 2, corr. dictu A 2. 3. b) dederunt A 1. 2. B 2. C 2. dediderunt etiam Meg. c) sunt om. C 2. d) molliti B 2. e) aliq. ad haec fac. A 1. f. semper om. A 2a. g) non sit ut corr. ut non sit A 2, et ita A 2a. J.; ne (corr. nec.) sit C 2. h) ille A 2. 2a. 3 (in marg. post. corr. ullus). 3a. i) huiusc. ab eis A 1. k) vel om. A 5. l) que coeperant A 1. m) se om. C 2. n) ductorem A 1. 3. P.; ductas corr. ducta A 2. o) missos A 3. B 1, corr. misso A 3. p) eorum add. C 1. 2. J.; deest etiam Meg. q) exig. poenam A 1. P. r) red. om. A 1*. s) aluis B 2; albio A 2. 2a. t) filiis A 2. u) et om. A 1. v) preposita A 2; posita A 4. w) abiecta corr. abiecto A 3; fin. et abiecta B 1; abiecta d. cultura A 2a. x) caeremoniis C 1. J.; ceremoniis A 3. y) efficeretur A 1.

_______________________

I) Ср. СВЕТОНИЙ, De vita XII Caes. II [Божественный Август], 20. II) Ср. Annales regni Franc. (a. 804), Fontes ad HRFAKI (I), p. 78. III) Ср. Ann. q. d. Einh. (a. 777), p. 49.

8. Hoc belloa, licet per multum temporis spatiumb traheretur, ipse non amplius cum hoste quam bis acie conflixit, semel iuxta montem qui Osneggic dicitur in loco Theotmellid nominato et iterum

5apud Hasae fluviumI, et hoc uno mense, paucis qouquef interpositis diebus. His duobus proeliis hostes adeo profligatig ac devicti sunt, ut ulterius regem neque provocare neque venienti resistere, nisi aliqua loci munitione defensi, auderent. Plures tamen eo bello tam ex

10nobilitate Francorum quam Saxonumh et functi summis honoribus virii consumpti sunt. Tandemque anno tricesimo tertio finitum est, *cum interim tot ac tanta in diversis terrarumk partibus bella contra

Francos et exorta sint et sollertia regis administrata, ut merito intu- 15 entibus in dubium venire possit, utrum in eo aut laborum patientiam aut felicitatem potius mirari conveniat. Nam biennio ante Italicuml hoc bellum sumpsit exordium, et cum sine intermissione gereretur, nihil tamen ex his quae aliubim erantn gerenda dimissum aut ulla in 20 parte ab aeque operosoo certamine cessatum est. Namp rex, omnium qui sua aetate gentibus dominabantur etq prudentia maximus et animi magnitudine praestantissimus, nihil in his quae vel suscipienda erant vel exsequenda aut propter laborem detractavitr aut prop-

25ters periculum exhorruit, verum unumquodquet secundum suamu qualitatem et subirev et ferrew doctus nec in adversis cedere nec in prosperis falso blandienti fortunae adsentirix solebat.

_______________________

*) Wal. c. VIIII: De diligentia ety magnanimitate Karoli.

a)bellum A 3. 3a. C 2 et alii multi. b) spatio A 1. P. c) osnengi A 1. 2. P.

d)theothmelli A 4; theohtmelli A 2a; teotmalli A 3a; Theotmille B 2; theodmelli C 2. e) hasam C 1. J.; asa A 3a; asam C 2; hassa A 4; hesa B 2. f) paucisque A 1. P. g) profugati A 4. h) saxorum C 2. i) cons. sunt viri A 1. k) terr. om. A 4.

l) italiam C 2. m) aliubi corr. alicubi A 3; alicubi A 1. 4. C 2. P. n) ger. erant A 1. o) operose corr. operoso A 3. C 2. p) cum add. A 2. q) et om. C 2. r) sic A 1. 1*. 4. B 2, alii; detrectault A 2. 3. B 1. C 1. J. W.; decertauit (post tre superscr.) C 2. s) per B 2. t) unum quoque A 1. u) qual. suam A 2. v) subripere

B 2. w) et ferre om. B 1; doctus et ferre A 2. 2a. x) assentiri C 2; assentire A 4. y) ac B 3a.

9.* Cum enim assiduo ac poene continuoa cum Saxonibus bello certaretur, dispositis per congrua confiniorum loca praesidiis, Hispaniamb quam maximo poterat belli apparatu adgreditur; saltuque

5Pyrineic superatoI, omnibus, quae adierat oppidis atque castellis in deditionem acceptisd, salvo et incolomi exercitu revertitur; praeter quod in ipso Pyrinei iugo Wasconicame perfidiam parumperf in redeundo contigit experiri. Nam cum agmine longo, ut loci et angusti-

10arium situs permittebat, porrectus iret exercitusg, Wasconesh in

summi montis vertice positis insidiis — est enim locus ex opacitate silvarum, quarumi ibi maxima estk copia, insidiis ponendis oportunus — extremam impedimentorum partem et eos qui novissimi agminis incedentes subsidio praecedentes tuebantur desuper incur-

15santes in subiectam vallem deiciunt, consertoque cum eis proelio usque ad unum omnes interficiunt, ac direptis impedimentisII, noctis beneficio, quae iam instabat, protecti summa cum celeritate in diversa disperguntur. Adiuvabat in hoc facto Wascones et levitas ar-

20morum et loci, in quo res gerebatur, situs, econtral Francos et armorum gravitas et loci iniquitas per omnia Wasconibus reddiditm imparesIII. In quo proelio Eggihardusn regiae mensae praeposituso,

25Anshelmusp comes palatii [et** Hruodlandusq Brittannicir limitis praefectus] cum aliis conpluribus interficiuntur. Neque hoc factum

_______________________

*) Wal. c. X.: Quid in Hispanias fecerit, et de plaga, quam in exercitu eius Vascones feceruntt.

**) Uncis inclusa desunt B. — Gl. cod. St.: De hoc nostri cantores multa in carminibus cantant, dicentes eum fuisse filium sororis Karoli regis.

a) continui C 2. b) in spaniam C 2. c) pirinei A 3. 3a. B 3. C 1. J., infra l. 7. A 1*; pyrenei A 4 et infra l. 7. B 2; pirenei A 2. B 2 (h. l.). C 2, infra l. 7. A 3. d) susceptia A 3. 3a. e) sic A 1*. 2a. 4. B 1. 3. C 1; uuasconiam A 1. 2. 3. B 2. C 2. P. W., post corr. uuasconum A 3, et ita A 5; quasconum A 3a. f) par. om. C 1. 2; par. in red. om. A 2. 2a. g) et exerc. C 2. h) uuasconis A 4; uuasconi B 2. i) quarum post superscr. A 3, om. A 3a; quarum ibi om. B 1. k) maxime copia C 2.

_______________________

I) Ср. Ann. q. d. Einh. (a. 778), p. 51.

II) Ibid.

III) Ibid.

ad praesens vindicari poterat, quia hostis re perpetrata itaa dispersus estI, ut nea* fama quidem remaneret, ubinamb gentium quaeri potuisset.

10.* DomuitII et Brittonesc, qui ad occidentem in extrema

5quadam parte Galliae super litus oceanid residentes dicto audientes non erant, missa in eos expeditione, quae et obsides dareIII

et quae imperarentur se facturos polliceri coacti sunt. Ipse postea cumf exercitu Italiam ingressus ac per Romam iter agens Capuam

10Campaniae urbem accessit atque ibi positis castris bellum Beneventanis, nig dederentur, comminatus estIV. Praevenit hoc dux gentis Aragisush: filios suos Rumoldumi et Grimoldumk cum magna pecunia obviaml regi mittens rogat, ut filiosm obsides sus-

15cipiatn, seque cum gente imperata facturum pollicetur, praetero hoc solum, si ipse ad conspectum venire cogereturp V. Rex, utilitate gentis magis quam animi eius obstinatione considerata, et

oblatos sibi obsides suscepit eique, utq ad conspectumr venire

20non cogeretur, pro magno munere concessit; unoque ex filiis, qui minor erat, obsidatus gratia retento, maiorem patri remisit; lega-

tisque ob sacramenta fidelitatis a Beneventanis exigenda atque suscipiendaVI cum Aragiso dimissis Romam redits, consumptis-

_______________________

*) Wal. c. XI: Britones et Beneventani subacti.

a)ita om. B 2. a*) nec A 4. b) ubi B 2. C 2. c) britones A 2a. 3. B 3. C 2.

d)occeani A 1. 2a. 4. B 3. P. e) qui A 1. f) It. ingr. cum exerc. A 2. g) nisi subderentur C 2. h) haragisus C 2. i) romuldum A 5; romaldum A 3a; romoldum B 1.

2; rūnoldum C 2. k) et Grim. om. B 1. l) obv. om. A 1. m) obs. fil. A 1. P.; obs. fil. suos B 2. n) accipiat A 2a. o) propter A 2. p) cogeret A 4; non cogeretur A 3a. C 2. q) ut om. B 1. r) adspectum B 2. s) rediit A 2. C 2.

И до настоящего времени невозможно было отомстить за содеянное47, поскольку совершив сие, враги так рассеялись, что не осталось и слуха, где и среди каких племен их можно найти48.

_______________________

I) Ср. Ann. q. d. Einh. (a. 778), p. 51.

II) Ср. СВЕТОНИЙ, De vita XII Caes. II [Божественный Август] 21.

III) Ср. Ann. q. d. Einh. (a. 786), p. 73. IV) Ibid., p. 75.

V) Ibid.

VI) Ibid.

que ibi in sanctorum veneratione locorum aliquota diebus in Galliam revertitur.

11.* Baioaricum deinde bellum et repente ortum et celeri fine

5conpletumb est. Quod superbia simul ac socordia Tassilonis ducis excitavit; qui hortatuc uxorisI, quae filia Desiderii regis erat acd patris exilium per maritum ulcisci possee putabat, iuncto foedere cum Hunis** II, qui Baioariis sunt ab oriente contermini, non solum im-

10perata non facere, sed bello regem provocare temptabat. Cuius contumaciam, quia nimiaf videbatur, animositas regis ferre nequiverat,

ac proinde copiis undique contractis Baioriam petiturus ipse ad Lechum amnem cum maximog venith exercitu. Is fluvius Baioarios

15ab Alamannisi dividitIII. Cuius in ripa castris conlocatis, priusquam provinciam intraret, animum ducis per legatos statuitk experiri. Sed nec ille pertinaciter agere vel sibik* vel genti utile ratus supplex se

regi permisit, obsides qui imperabantur dedit, inter quos et filium suum Theodoneml, datam insuper fide cum iuramento, quod ab illius

20potestate ad defectionem neminin suadenti adsentireo deberet. Sicque bello, quod quasip maximum futurum videbatur, celerrimus est finis inpositus. Tassilo tamen postmodum ad regem evocatus neque

redire permissus, neque provinciaq, quam tenebat, ulterius duci, sed 25 comitibus ad regendum commissa est.

____________________

*) Wal. c. XII: De bello Baioaricor facile consopitos. **) Gl. cod. St.: quorum terra nunc dicitur Ustriche.

a) aliquod A 1. 2. B 1. C 2. b) est cōpl. A 4. c) ortatu A 1. 4. B 2. C 2. d) hac

A 1. e) posse om. B 1; posse ulc. A 2a. f) quae nima B 1; qui animo B 2. g) sic A 1*. 2a. 3. 3a. 4. 5. B 1. 3ac. C 1. 2; magno A 1. 2. B 2. 3b. h) venit om. B 1.

i) alim. A 2. k) statuit om. B 1. k*) genti vel sibi A 2. l) teodonem A 3a. C 2. m) dedit ins. fidem A 1; data fide ins. A 2. n) nullo B 1. 2. 3, et ita (unus nulli) ceteri B. o) ita A 1. 1*. B 1. 2; assentire A 4. B 3; adsentiri A 2. 2a. 5. C 1. 2. J.; assentiri A 3. p) quasi om. C 2. q) prouinciam (-tiam) A 3. 4. B 2. C 2, radendo corr. prouintia A 2. r) Bauarico B 3bc s) sopito B 3b.