14-es_1 / Высшая математика (РТФ) / умк_Вакульчик_Неопределенный интеграл
.pdf3. Выполнить самостоятельно; каждый студент решает свой вариант (два студента у доски выполняют свои задания).
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Вариант 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
а) |
∫cos(2x -1) dx . |
Ответ: |
|
1 |
|
sin (2x -1) + C . |
||||||||||||||||||||||||||||||||
2 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
б) |
∫ |
|
dx |
. |
|
|
|
|
|
Ответ: |
|
1 |
|
|
ln |
|
8x -1 |
|
+ C . |
|||||||||||||||||||
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
8x -1 |
|
8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
в) |
∫(9x + 2)10 dx . |
Ответ: |
|
1 |
|
(9x + 2)11 + C . |
||||||||||||||||||||||||||||||||
99 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cos(x2 + 1) + C . |
|||||||||||||||||||
г) |
∫ x sin (x2 +1)dx . |
Ответ: |
- |
|
1 |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
(x3 - 7) |
|
+ C . |
|||||||||||||||||||||
д) |
∫ x2 |
|
|
x3 - 7 dx . |
Ответ: |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
2 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
9 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Вариант 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
а) |
∫sin ( |
3x + 7) dx . |
Ответ: |
- |
|
1 |
|
|
cos(3x + 7) + C . |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
б) |
∫ |
|
xdx |
. |
|
|
|
Ответ: |
|
1 |
ln |
|
5x2 + 7 |
|
+ C . |
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
5x2 + 7 |
|
10 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
в) |
∫(3 + 2x)15 dx . |
Ответ: |
|
1 |
(3 + 2x)16 + C . |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
32 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cos(3x3 +1) + C . |
|||||||||||||||||||
г) |
∫ x2 × cos(3x3 + 1)dx . |
Ответ: |
- |
|
1 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
9 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
3 |
(x2 + 7)4 |
+ C . |
|||||||||||||||||||
д) |
∫ x × 3 x2 + 7 dx . |
Ответ: |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
8 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Вариант 3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
∫ |
|
|
|
|
|
|
|
2x + 13 + C . |
|||||||||||||||||||||||||||||
а) |
|
|
|
|
|
. |
|
|
Ответ: |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
2x +13 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
б) ∫ x × x2 + 5 dx .
в) ∫ 5xdx+ 3 .
г) ∫(7 + 8x)13 dx .
д) ∫cos5 x sin xdx .
3
Ответ: 13 (x2 + 5)2 + C .
Ответ: 1 ln 5x + 3 + C . 5
Ответ: 1 (7 + 8x)14 + C . 102
- cos6 x +
Ответ: C . 6
81
а) |
∫(3x + 5)100 dx . |
|||
б) |
∫ |
|
dx |
. |
3 |
|
|||
|
|
+ 2x |
в) ∫ x (3x2 + 7)9 dx .
|
∫ |
|
|
|
dx |
||||||||
г) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
2x +13 |
|||||||||
д) |
∫ |
|
cos x |
|
dx . |
||||||||
|
5 |
||||||||||||
|
|
|
sin |
|
x |
||||||||
а) ∫(2x + 1)10 dx . |
|||||||||||||
б) |
∫ |
|
|
dx |
. |
|
|
|
|||||
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
5 - 7x |
||||||||||
в) |
∫ |
|
|
dx |
|
. |
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
8x + 9 |
|||||||||
|
|
|
|
||||||||||
г) ∫ x2 |
|
27 - x3 dx . |
д) ∫ x2 × 33x3 + 1 dx .
а) |
∫cos(3x + 7) dx . |
||||||
б) |
∫ |
|
dx |
. |
|
||
|
|
|
|||||
|
|
|
7x - |
3 |
|
||
в) |
∫ |
|
arctg |
2 x |
dx . |
||
|
1 |
+ x2 |
|||||
|
|
|
|
||||
г) ∫ex3 × x2 dx . |
|||||||
д) |
∫sin5 x cos x dx . |
Вариант 4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ответ: |
1 |
|
|
|
|
|
( |
3x + 5)101 + C . |
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
303 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
Ответ: |
|
1 |
|
|
ln |
|
3 + 2x |
|
|
+ C . |
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
2 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
(3x2 + 7)10 + C . |
||||||||||||||||||||||||||
Ответ: |
|
1 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
60 |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ C . |
||||||||||||||||||
Ответ: |
|
|
|
|
2x + 13 |
|||||||||||||||||||||||||||
Ответ: |
|
|
- |
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
+ C . |
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
4sin4 x |
||||||||||||||||||||||||||||||||
Вариант 5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ответ: |
|
1 |
|
(2x + 1)11 + C . |
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
22 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
Ответ: |
|
- |
1 |
|
ln |
|
|
5 - 7x |
|
|
+ C . |
|||||||||||||||||||||
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ C . |
|||||||||||||||||||
Ответ: |
|
|
|
|
|
|
|
8x + 9 |
||||||||||||||||||||||||
4 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ C . |
||||||||||||||||
Ответ: |
- |
2 |
|
|
|
|
|
|
(27 - x3 )3 |
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
9 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
||||||
Ответ: |
|
|
|
|
|
3x3 +1 |
|
+ C . |
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
3 |
|||||||||||||||||||||||||||
12 ( |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
) |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
Вариант 6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ответ: |
|
1 |
sin (3x + 7) + C . |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
Ответ: |
|
1 |
ln |
|
7x - 3 |
|
+ C . |
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Ответ: |
|
1 |
arctg3 x + C . |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
Ответ: |
|
1 |
ex3 |
+ C . |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
Ответ: |
|
sin |
6 x |
|
+ C . |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
82
а)
б)
в)
г)
д)
а)
б)
в)
г)
д)
а)
б)
в)
г)
д)
∫e5x −7 dx .
∫ |
arcctg3 x |
dx . |
||
1 + x2 |
||||
|
||||
∫ |
x2dx |
|
||
|
. |
|
||
5x3 + 9 |
|
∫cos7 x × sin x dx .
∫ ln4 x dx . x
∫1 +dx8x .
∫arcsin2 x dx .
1 - x2
x3dx
∫ 4x4 + 9 .
∫cos2 x × sin x dx .
∫ x× sin x2 dx .
∫cos(3x + 10)dx .
∫ arccos x dx . 1 - x2
x3dx
∫ 5x4 + 3 .
∫1 + 3cos x × sin x dx .
∫ex3 + 7 × x2 dx .
Вариант 7
Ответ: |
|
1 |
|
e |
5x − 7 |
+ C . |
|||||||
5 |
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Ответ: |
- |
arcctg4 x |
+ C . |
||||||||||
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
||
Ответ: |
|
1 |
ln |
|
5x3 + 9 |
|
+ C . |
||||||
|
|
|
|||||||||||
15 |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
Ответ: |
- |
1 |
cos8 x + C . |
||||||||||
|
|||||||||||||
|
8 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||
Ответ: |
|
ln5 x |
|
+ C . |
|||||||||
5 |
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
Вариант 8
Ответ: 1 ln 1 + 8x + C . 8
Ответ: arcsin3 x + C . 3
Ответ: 1 ln 4x4 + 9 + C . 16
Ответ: - 1 cos3 x + C . 3
Ответ: - 1 cos x2 + C . 2
Вариант 9
Ответ: 1 sin (3x + 10) + C . 3
Ответ: - 1 arccos2 x + C . 2
Ответ: 1 ln 5x4 + 3 + C . 20
Ответ: - 2 (1 + 3cos x)3 + C .
2
9
Ответ: 1 ex3 + 7 + C . 3
83
а) |
∫cos(5 - 2x) dx . |
|||||
б) ∫ex4 + 5 × x3 dx . |
||||||
в) |
∫ecos 2 x sin 2x dx . |
|||||
г) |
∫ |
|
xdx |
. |
|
|
|
|
|
||||
|
|
5x2 + 7 |
||||
|
|
|
|
|
||
д) |
∫ x |
|
125 - 5x2 dx . |
а) |
∫e3x +11 dx . |
|||||||
б) |
∫cos(2x + 9)dx . |
|||||||
|
∫ |
|
x3dx |
|
||||
в) |
|
|
. |
|
||||
|
|
|
||||||
|
|
|
5x4 + 7 |
|
||||
г) |
∫ |
|
|
arctg x |
|
|
dx . |
|
|
1 + x2 |
|||||||
|
|
|
|
д) ∫ x (5x2 + 7)14 dx .
а) |
∫sin (7x + 9)dx . |
||||||||
б) |
∫esin2 x sin 2x dx . |
||||||||
в) |
∫ |
|
|
arcsin x |
|
dx . |
|||
|
|
|
|
|
|||||
|
1 - x2 |
||||||||
|
|
|
|
|
|||||
|
∫ |
|
x3dx |
||||||
г) |
|
|
. |
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
4x4 - 5 |
д) ∫ x2 (7x3 + 2)5 dx .
Вариант 10
Ответ: - 1 sin (5 - 2x) + C . 2
Ответ: 1 ex4 +5 + C . 4
Ответ: - 1 ecos 2 x + C . 2
Ответ: 1 ln 5x2 + 7 + C . 10
3
Ответ: -151 (125 - 5x2 )2 + C .
Вариант 11
Ответ: 1 e3x +11 + C . 3
Ответ: 1 sin (2x + 9) + C . 2
Ответ: 1 ln 5x4 + 3 + C . 20
2 ( )3 +
Ответ: arctg x 2 C . 3
Ответ: 1501 (5x2 + 7)15 + C .
Вариант 12
Ответ: - 1 cos(7x + 9) + C . 7
Ответ: esin2 x + C .
2 ( )3 +
Ответ: arcsin x 2 C . 3
Ответ: 1 ln 4x4 - 5 + C . 16
Ответ: 1261 (7x3 + 2)6 + C .
84
а) |
∫ |
|
|
dx |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
9x + |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
б) ∫ x2 × x3 + 10 dx . |
||||||||||||||||||||||
в) ∫ex5 +5 × x4 dx . |
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
г) |
∫ |
|
|
|
|
|
arccos |
x |
dx . |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
1 - x2 |
|||||||||||||||
д) |
∫sin7 x cos x × dx . |
|||||||||||||||||||||
14.а) |
|
|
∫ |
|
x dx |
. |
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
5x2 + 3 |
||||||||||||||
б) |
|
|
∫ x2 × cos (x3 + 4)dx . |
|||||||||||||||||||
|
∫ |
arcsin7 x |
||||||||||||||||||||
в) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx . |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
1 - x2 |
|||||||||||||||||
г) |
∫esin 2 x cos 2x dx . |
|||||||||||||||||||||
д) |
∫ |
ln5 x |
|
dx . |
||||||||||||||||||
|
|
x |
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
а) |
∫cos(3 - 5x)dx . |
|||||||||||||||||||||
|
∫ |
x4 dx |
||||||||||||||||||||
б) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
3x5 + 1 |
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
× cos x dx . |
||||||||||||||||
в) |
∫ |
1 + 2sin x |
||||||||||||||||||||
г) |
∫ |
|
cos x |
|
dx . |
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
sin x |
|||||||||||||||||
д) |
∫ x cos(3x2 )dx . |
Вариант 13
Ответ: 1 ln 9x + 3 + C . 9
3
Ответ: 92 (x3 + 10)2 + C .
Ответ: 1 ex5 +5 + C . 5
3
Ответ: - 2 arccos 2 x + C . 3
Ответ: sin8 x + C . 8
Вариант 14
Ответ: 1 ln 5x2 + 3 + C . 10
Ответ: 13 sin (x3 + 4) + C .
Ответ: arcsin8 x + C . 8
Ответ: 1 esin 2 x + C . 2
Ответ: ln6 x + C . 6
Вариант 15
Ответ: - 1 sin (3 - 5x) + C 5
Ответ: 1 ln 3x5 + 1 + C . 15
Ответ: 1 (1 + 2sin x)3 + C .
2
3
Ответ: 2sin x + C .
Ответ: 1 sin (3x2 ) + C . 6
85
Домашнее задание
1.Изучить по теоретической части модуля материал к следующему практическому занятию по теме «Замена переменной. Интегрирование вы- ражений, содержащих квадратный трехчлен в знаменателе».
2.Выучить таблицу интегралов и основные свойства интегрирования.
3.Найти интегралы:
а) ∫ |
6x4 - 8x3 - |
4x2 + 3x - 5 |
dx . |
Ответ: |
2x3 - 4x2 - 4x + 3ln |
|
x |
|
+ |
5 |
+ C . |
||||
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
x2 |
2 |
|
|
|
|
|
|
x |
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
x |
- sin |
x |
|
x + cos x + C . |
|
||||||||
б) ∫ cos |
|
|
dx . |
Ответ: |
|
||||||||||
2 |
2 |
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
в)
г)
д)
е)
ж)
∫sin (7x - 3)dx .
∫ex4 ×x3 dx .
∫ |
|
3 arctg x |
dx . |
||||
|
1 + x2 |
||||||
|
|
|
|
||||
∫ |
|
cos x |
dx . |
||||
|
7 |
||||||
|
sin x |
|
|
|
|||
∫ |
|
dx |
|
|
. |
||
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
||||
|
|
|
3x2 + 9 |
Ответ: - 1 cos (7x - 3) + C . 7
Ответ: 1 ex4 + C . 4
Ответ: 3 3 (arctg x)4 + C .
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ответ: |
- |
1 |
|
+ C . |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
6sin6 x |
|||||||||||
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
||||
Ответ: |
|
ln |
x + |
|
x2 + 3 |
+ C . |
||||||
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4. Выполнить свой вариант из индивидуального домашнего задания.
III. Замена переменной. Интегрирование выражений, со- держащих квадратный трехчлен в знаменателе
1.Опрос таблицы интегралов устно.
2.Устно найти:
а) |
∫sin (9x + 5)dx ; |
г) |
∫e3x − 2dx ; |
||||||||||||
б) |
∫ |
|
dx |
|
|
; |
|
|
д) |
∫ |
|
xdx |
; |
||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
x2 + 7 |
|
|
|
|
|
|
|
1 |
+ x2 |
||
в) |
∫ |
|
|
dx |
|
; |
|
|
е) |
∫ |
|
dx |
. |
||
|
|
|
|
|
|
|
2 + 5 |
||||||||
|
7 - x2 |
|
|
x |
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
3. Разминка. Найти: |
|
|
|
|
|
|
|||||||||
а) |
∫ |
|
dx |
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
sin2 x × cos2 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
86
Указание. Заменим в числителе 1 = sin2 x + cos2 x и разобьем ин-
d 2x
2∫ sin2 2x . Ответ: tg x − ctg x + C или −2ctg 2x + C .
б) ∫ |
|
x |
2 |
dx . |
|
|
|
||
|
|
|
||
|
x |
2 |
+ 1 |
Указание. Прибавляя в числителе 1 и вычитая ее, получим после де- ления два табличных интеграла.
Ответ: x − arctg x + C .
в) ∫ x4 dx+ x2 .
Указание. Прибавьте и вычтите в числителе подынтегральной функ- ции x2 .
Ответ: − 1 − arctg x + C . x
Примечание. Примененный прием добавления в числителе подынте- гральной функции взаимно уничтожающихся слагаемых иногда бывает полезен
идолжен быть усвоен.
4.Краткий теоретический обзор с использованием лекционного ма-
териала.
Обращаем внимание, что метод замены переменной (подстановки) является эффективным методом интегрирования, в результате чего задан- ный интеграл заменяется другим интегралом, табличным или интегралом, сводимым к табличному.
Пусть требуется вычислить ∫ f (ϕ( x))ϕ′( x)dx , |
при этом функции |
ϕ′( x) и f ( x) непрерывны на заданном интервале. |
Тогда этот интеграл |
можно упростить с помощью подстановки t = ϕ( x) , используя равенство
∫ f (ϕ( x))ϕ′( x)dx = ∫ f (t )dt .
Эта формула называется формулой замены переменной (подстанов- ки) в неопределенном интеграле.
Иногда удобнее делать подстановку не t = ϕ( x) , а x = Ψ (t ) , где Ψ (t ) −
функция, имеющая непрерывную производную (т. е. непрерывно диффе- ренцируема). Применяя такую подстановку к интегралу ∫ f ( x)dx , получим еще одну формулу замены переменной:
∫ f ( x)dx = ∫ f (ψ (t ))ψ′(t )dt .
87
Получающиеся после применения той или иной подстановки инте- гралы должны быть более просты для интегрирования, чем исходные.
Не существует общего «рецепта», следуя которому можно всегда по- нять, какую подстановку надо применить к данному интегралу. Однако следует иметь в виду следующие полезные подстановки:
1) Если под знаком интеграла стоит сложная функция f (ϕ( x)) , то,
как правило, используется подстановка t = ϕ( x) (к примеру, если в подын-
тегральном выражении встречается функция cos |
1 |
, то стоит попробовать |
||||
x |
||||||
|
|
|
|
|
||
подстановку t = |
1 |
, а если ex2 |
, то t = x2 и т. д.). |
|
||
x |
|
|||||
|
|
|
|
|
2) Если в подынтегральном выражении есть готовый дифференциал функции ϕ( x) , т.е. выражение ϕ′( x)dx , то имеет смысл попробовать под-
становку t = ϕ( x) . Поэтому целесообразно вспомнить формулы для наибо-
лее часто встречающихся дифференциалов:
1.cos(x)dx = d(sinx + b);
2.dx = d(lnx + b);
x
3.dx = d(x + b);
4.dx = 1 d(kx + b); k
5.xdx = 1 d(x2 + b); 2
6. |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
dx = d(arcsinx+ b) = − d(arccosx + b); |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
1 − x2 |
|
|
|
|||||||||
7. |
|
|
|
dx |
= d(arctgx + b) = − d(аrcctgx + b); |
||||||||||
|
|
|
|
|
|
||||||||||
1 + x2 |
|||||||||||||||
|
|
dx |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|||||
8. |
|
|
|
|
|
|
= −d |
|
|
; |
|||||
|
x2 |
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
||||||
9. |
|
dx |
|
= 2d ( |
|
|
) ; |
||||||||
|
|
|
x |
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
10. |
|
|
|
dx |
|
|
|
= d (tg x); |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
cos2 |
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
x |
|
|
|
|||||||||
11. |
|
|
|
dx |
|
|
|
= −d (ctg x) и т. д. |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
sin2 x |
|
|
|
88
В простых случаях введение новой переменной можно (после приоб- ретения определенного навыка) проводить в уме, мысленно обозначив со- ответствующую функцию через t или какую-либо иную букву: u, z, y, …
Обучающий пример 1. ∫ x x − 5 dx .
Решение. Чтобы избавиться от корня, положим x − 5 = t 2 , т. е. при-
меним подстановку x = t 2 + 5 . Приведем примерную схему выкладок при подстановке:
|
|
|
x - 5 = t 2 |
= ∫(t2 + 5)t × 2tdt = ∫(2t4 +10t 2 )dt = |
|||||
∫ x |
|
dx = |
x = t |
2 + 5 |
|||||
x - 5 |
|||||||||
|
|
|
dx = |
2tdt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
= 2∫t4dt +10∫t2 dt = |
2t5 |
+ |
10t3 |
+ C . |
|||
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
5 |
3 |
|
Отметим, что окончательный результат всегда следует выразить че-
рез первоначальную переменную. Для этого в равенстве x - 5 = t 2 выража-
1
ем t через х, т. е. t = x - 5 = ( x - 5)2 .
Отсюда будем иметь:
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
10 |
|
|
3 |
|
|
|
|
|||
|
|
|
∫ x |
|
|
dx = |
( x - 5) |
|
+ |
( x - 5) |
|
+ C . |
|
|
||||||||||||||
|
|
|
x - 5 |
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
2 |
2 |
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
ln (x3 + 1)dx . |
|
|
|||||||||||
Обучающий пример 2. |
|
|
|
∫ |
3x |
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
x3 +1 |
|
|
|||||||||||||||||||||||||
Решение. |
|
|
|
ln (x3 +1) = t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
3x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t 2 |
|
|
|
ln2 |
(x3 + 1) |
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
∫ |
|
ln (x3 + 1)dx = |
|
3x2dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
= ∫tdt = |
|
+ C = |
|
|
+ C . |
||||||||||
x3 +1 |
= dt |
|
|
|
|
2 |
|
2 |
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
x3 + 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Обучающий пример 3. |
∫ |
|
|
1 - x2 |
|
dx . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
Решение. |
Сделаем такую замену x = y(t ) , чтобы подкоренное вы- |
ражение 1 - x2 стало полным квадратом. Подходит, например, подстановка
x = sin t |
(или x = cost ). Тогда |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
dx = |
|
x = sin t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∫ |
|
|
1 − x2 |
|
= ∫ |
1 − sin2 t cost dt |
=∫ |
|
cos2 t cost dt |
= |
|||||||
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
x2 |
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
dx = costdt |
|
|
|
sin2 t |
sin2 t |
89
|
|
cos2 t dt |
|
|
|
1 − sin2 t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dt |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
= ∫ |
|
|
|
|
= ∫ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dt = ∫ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
− 1 dt = ∫ |
|
|
|
|
|
− ∫dt = |
||||||||||||||||||||||
|
sin2 t |
|
|
sin2 t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sin2 t |
|
|
|
|
|
|
sin2 t |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
= -ctg t - t + C = |
|
т. к. t = arcsin x, |
sin t = x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
тo |
|
ctg t = |
|
cost |
|
= |
|
|
|
1 - sin2 t |
|
= |
|
1 - x2 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sin t |
|
|
|
|
sin t |
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= - |
|
1 - x2 |
|
- arcsin x + C . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
Обучающий пример 4. |
|
|
|
∫ |
|
dx |
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
ex +1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
Решение. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
∫ |
|
|
dx |
|
= |
|
ex + 1 = t 2 ex = t 2 -1 |
|
|
= ∫ |
|
|
2tdt |
|
|
= |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2tdt |
|
|
|
2tdt |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
ex dx = 2tdt |
|
dx = |
= |
t (t2 - |
1) |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ex +1 |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ex |
t2 -1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
= |
2 × |
1 |
ln |
|
t -1 |
|
+ C = ln |
|
|
|
|
|
ex + 1 -1 |
+ C . |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
2 |
|
t |
+1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ex +1 +1 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5. Выполнить самостоятельно; каждый студент решает свой вариант (два студента у доски выполняют свои задания).
Вариант 1
а) |
∫e |
− x2 |
× x dx . |
|
Ответ: |
- |
1 |
e |
− x2 |
+ C . |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
б) |
∫ |
|
|
|
|
x2 |
|
|
dx . |
|
Ответ: |
|
1 |
arcsin x3 + C . |
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
1 - x6 |
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
в) |
∫ |
|
|
|
|
x dx |
. |
|
|
|
|
Ответ: |
|
1 |
|
|
|
|
|
7 |
|
arctg |
7 |
|
x2 + C . |
|||||||||||||||||
5 |
+ 7x4 |
|
|
|
|
14 |
|
|
|
|
|
5 |
5 |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
г) |
∫ |
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
Ответ: x - ln |
ex + 1 |
+ C . |
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
ex + 1 |
|
|
|
|
|
|
Вариант 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
2( |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
) + C . |
||||||
а) |
∫ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
Ответ: |
|
|
|
x + 3 - ln |
1 + x + 3 |
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
1 |
+ x + |
3 |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
∫ x × 5 |
|
|
|
|
|
|
5 |
|
+ C . |
||||||||||||||||||||||||||||||||
б) |
(5x2 - 3)7 |
dx . |
Ответ: |
|
1 |
|
|
(5x2 - 3)12 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
24 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
90