- •Спецыфіка дзіцячай літаратуры як масацтва слова:
- •2.Дзіцячы фальклор, спецыфіка, ф-цыі яго жанраў. Вывучэнне дзіцячага фальклору.
- •4. Малыя жанры дзіцячага фальклору (пацешкі, заклічкі, дражнілкі):
- •6. Гульнёвы фальклор(лічылкі, жараб’ёвыя загаворы, гульні):
- •7. Малыя фальклорныя жанры.
- •8.Бел. Народныя казкі. Класіфікацыя, паэтыка
- •11.Развіцце бел дзіцячай літаратуры у пачатку 20 ст
- •12. Праблематыка апавяданняў Якуба Коласа для дзяцей.
- •13. Ідэйна-выхаваўчы змест паэм я. Коласа “рак-вусач” і “міхасёвы прыгоды”.
- •14. Тэматычная разнастайнасць вершаў я. Колса для дзяцей.
- •15. Янка купала – для дзяцей і пра дзяцей.
- •16. Тэма трагічнага дзяцінства ў апавяданнях з. Бядулі
- •17. Ідэйны змест і выхаваўчае значэнне казак з. Бядулі “Мурашка Палашка” і “Сярэбраная табакерка”
- •18. Алесь Якімовіч – казачнік
- •19. Янка Маўр – апавядальнік.
- •20. Пазанавальнае і выхаваўчае значэнне аповесці я. Маўра
- •21. Праблема фарміравання характару падлетка у аповесці м. Лынькова “Міколка-паравоз”
- •22. Праблематыка і жанравыя асаблівасці аповесці-казкі “Пра смелага ваяку Мішку і яго слаўных таварышаў”
- •23. Ідэйна-мастацкі аналіз апавяданняў м. Лынькова
- •24. Асноўныя тэндэнцыі развіцця дзіцячай літаратуры ў 20-я гады. Дыскусія пра казку і яе згубны ўплыў на развіццё беларускай дзіцячай літаратуры
- •25.Асноўныя тэндэнці развіцця дзіцячай літаратуры ў 30-я гг.
- •26. Літаратурная дзейнасць в. Віткі для дзяцей.
- •28.Асноуныя тэндэнцыi развiцця бдл у 60-90 г.
- •29. Казачны свет в. Віткі:
- •30. Казкі Ул. Дубоукі для дзяцей, іх жанравая разнастайнасць
- •31. Максім танк для дзяцей
- •32. Творчасць с. Шушкевіча для дзяцей
- •33. Тэматыка і праблематыка казак у. Караткевіча
- •34. Праблематыка трылогіі і. Сяркова “Мы з Санькам у тыле ворага”
- •35. Жанравая і тэматычная разнастайнасць твораў п. Місько для юнага чытача
- •36. Тэматыка I праблематыка апавяданну я. Брыля для дзяцей
- •37. Сучасная паэзія для дзяцей.
- •38. Сучасная проза для дзяцей.
- •39. Сучасная літаратурная казка
- •40. Сучасная дзiцячая драматургія
36. Тэматыка I праблематыка апавяданну я. Брыля для дзяцей
Самыя першыя апавяданнi Я.Брыля для дзяцей вызначаюць суб’ектыӯнае, апасродкаванае адлюстраванне жыцця з пазiцыi маленькага чалавека. Для апавядальнiка галоӯнае не столькi ӯзнаӯленне жыццёвых падзей, колькi адлюстраванне ӯражанняӯ маленькага чалавека ад iх. У апавяданнях праслежваецца i тэма адухаӯленне прыроды. Апавяданне «Жыу-быӯ вожык» дае дзецям звесткi пра вожыка: чым ён харчуецца, якi лад жыцця вядзе. Маленькi апавядальнiк расказвае, як ён кармiӯ вожыка малачком i яечкам, дзiвiӯся яго баязлiвасцi: той спачатку тупацеӯ толькi ноччу, а потым крыху прызвычаiӯся. Але найбольш цiкава было маленькаму назiраць, як лясны жыхар шукаӯ сабе сяброӯ. З цюцiкам Мурзам ён не хацеӯ сам знацца, а вусаты кот Фядот i не глядзеӯ на Тупалу. Тады ён вырашыӯ падкацiцца да квактухi i яе куранят, бо зайздросна было глядзець на iх шчаслiвае супольнiцтва. - вось Тупала ноччу прымасцiӯся пад цёплым крылом курыцы i стаӯ ад радасцi варушыцца. Курыца пакалолася i моцна клюнула вожыка. вось бацька прапаноӯвае выпусцiць вожыка. - Бацька i мацi ӯ гэтым апавяданнi паӯстаюць як сапраӯдныя педагогi. Яны далучаюць сына да разумення прыроды i разам з тым вучаць адносiцца да жывой iстоты беражлiва i спачувальна. Апавяданне «Лiпа i клёнiк»: апавядальнiк нiбы глядзiць на свет вачыма маленькай дзяӯчынкi Лiпы. Ёй пайшоӯ 5-ты год. У яе ёсць неразлучны сябар сабака Дзiк. Як у кожнай дзяӯчынкi ў Лiпы ёсць радасцi – пушыстая белая шубка, якую мама прывезла сваёй любай Снягурачцы з горада. А яшчэ ӯ яе ёсць клёнiк, якi яна сама пасадзiла. Яна за iм хвалюецца ӯзiмку. Дрэӯцы баяцца марозу, зайца, якi абдзiраӯ яблынькi. Калi дзяучынка ведае ӯжо, што школьнiкi, папярэджаныя ёю, абвязалi дрэӯцы саломай: яна бачыць клёнiк, ён смяецца i плешча ӯ маленькiя ладкi. Апавяданне «Туга» маленькi хлопчык Юрка, якога бацькi павезлi на поӯдзень сумуе па цётчынай вёсцы, па сястрычцы, рэчцы, сабаку Шарыку, кату Базылю i iнш. Таму Юрка бунтуе, крычыць: - Я тут ждохну ӯ вас!...
У творчасцi Я. Брыля неаднаразова закранаецца праблема памiж роднымi i блiзкiмi. У апавяданнi «Усмешка» аутар расказвае пра дзяӯчынку 5-6 гадоӯ, якая едзе па вясковай вулiцы на бычку. Толькi што прайшоӯ дождж, выглядвае сонца, красуецца вясёлка. Карцiна асветлена любоӯю бацькi да маленькай дачкi. Унутраны свет дзiцяцi Я. Брыль раскрывае не толькi ӯ шчаслiвы бесклапотны час маленства яго сярод сямейнiкаӯ, але i тады, калi не дзiця ӯжо, а падлетак уваходзiць у дарослае працоӯнае жыццё. У аповесцi «Лазунок» расказваецца пра 15-гадовага Мiхася «Лазунка» - былога вучня рамеснiцкай школы палiграфстаӯ, якi першую ноч стаiць ля друкарскай машыны. Ён ганарыцца тым, што слова «Лазунок» будзе пастаӯлена на палi аркуша, бо Мiхась на сваёй смене лiчыцца адказным за якасць друку. Не скончыӯшы чацвёртага класса ён з бацькам пайшоӯ у партызаны, перажыӯ блакаду, ледзь не папаӯ у печы Трасцянца, але пашчаслiвiла ўцекчы са смяротнага цягнiка. Далей было вяртанне ӯ спаленную вёску. Потым прыйшлось прайсцi 40 км, каб папасцi ӯ рамеснiцкую школу палiграфiстаӯ у чужым незнаёмым горадзе. Вельмi важным у апавяданнi з’яӯляецца паэтызацыя стваральнай працы, якая прыносiць радасць i задавальненне, адчуванне сваёй значнасцi i неабходнасцi людзям.